L L à à b b ộ ộ ph ph ậ ậ n n c c ủ ủ a a cây cây n n ố ố i i li li ề ề n n gi gi ữ ữ a a l l á á v v à à r r ễ ễ

CƠ QUAN DINH DƯỠNG (Thân cây)

Trần Thị Thanh Hương Khoa Khoa học

Ch ươ ng III

THÂN CÂY THÂN CÂY

„„

L L à à b b ộ ộ ph ph ậ ậ n n c c ủ ủ a a cây cây n n ố ố i i li li ề ề n n gi gi ữ ữ a a l l á á v v à à r r ễ ễ

„„

Ch Ch ứ ứ c c năng năng c c ủ ủ a a thân thân : :

¾¾NângNâng đđỡỡ

¾¾VVậậnn chuyểchuyểnn nhnhựựaa nguyênnguyên vvàà nhựnhựaa luyluyệệnn

¾¾TăngTăng cưcườờngng bbềề mặmặtt đồđồngng hohoáá

¾¾NgoNgoààii rara còncòn llààmm nhinhiệệmm vvụụ quangquang hhợợpp vvàà sinhsinh ssảảnn dinhdinh dưỡdưỡngng

H H ì ì nh nh th th á á i i thân thân

„„

C C á á c c b b ộ ộ ph ph ậ ậ n n c c ủ ủ a a thân thân

„„

C C á á c c lo lo ạ ạ i i ch ch ồ ồ i i

„„

C C á á c c d d ạ ạ ng ng thân thân

„„

C C á á c c lo lo ạ ạ i i thân thân trong trong không không gian gian

„„

Bi Bi ế ế n n d d ạ ạ ng ng c c ủ ủ a a thân thân

Các bộ phận của thân

Hệ thân

Lóng

Hệ rễ

Rễ chính

Rễ bên

Thân chính

Phiến lá Cuống lá

Lá

Cành

Chồi nách

Mấu

Chồi ngọnHoa

Chồi của cành

Gốc thân Nách lá

C C á á c c b b ộ ộ ph ph ậ ậ n n c c ủ ủ a a thân thân

„

Thân chính: thường có dạng hình trụ, có thể phân nhánh hoặc không, mang lá và chồi

„ Cành: là những nhánh bên của thân chính

„ Mấu: là nơi lá đính vào thân hoặc cành

„ Nách lá: góc tạo bởi thân hoặc cành với cuống lá

„ Lóng (Gióng): khoảng cách giữa 2 mấu ở gần nhau nhất

„ Gốc thân: ranh giới giữa thân và rễ

C C á á c c lo lo ạ ạ i i ch ch ồ ồ i i

„„ ChồChồii ngọngọnn ((chchồồii tậtậnn ccùùngng)): : NNằằmm ởở đầđầuu tậtậnn ccùùngng củcủaa ngọngọnn thânthân hay hay ccàànhnh, , trongtrong chồchồii ngngọọnn ccóó mômô phânphân sinhsinh ngọngọnn

„„ ChồChồii nnááchch ((chchồồii bênbên)):: NằNằmm ởở ccáácc nnááchch lláá, , ccấấuu ttạạoo giốgiốngng nhưnhư chchồồii ngọngọnn, , ssẽẽ ttạạoo rara ccàànhnh hay hay hoahoa

„„ ChồChồii ngủngủ:: llàà chồchồii nnááchch ởở trạtrạngng ththááii nghỉnghỉ nhiềnhiềuu nămnăm khôngkhông thờthờii hạhạnn..

„„ ChồChồii đôngđông:: ỞỞ ccáácc vvùùngng ônôn đớđớii, , ccáácc chồchồii ngngọọnn vvàà chồchồii nnááchch ởở trạtrạngng ththááii nghỉnghỉ kkééoo ddààii trongtrong mmấấyy ththáángng lạlạnhnh ggọọii llàà chồchồii đôngđông. .

„„ ChồChồii phụphụ:: CCóó ththểể mọmọcc từtừ nhinhiềềuu vịvị trtríí vvàà cơcơ quanquan khkháácc nhaunhau củcủaa câycây. . VVíí dụdụ: : TrênTrên thânthân chchíínhnh, , trêntrên ccàànhnh, , trêntrên ccáácc mấmấuu ((tretre, , mmííaa, , llúúaa……), ), trêntrên ccáácc rrễễ câycây ((xoanxoan, , hhồồngng……), ), trêntrên lálá câycây (thu(thuốốcc bỏbỏng)ng)

C C á á c c d d ạ ạ ng ng thân thân

„„

Thân Thân g g ỗ ỗ : :

¾¾ CâyCây gỗgỗ nhỏnhỏ:: caocao ttừừ 55--15m . 15m . VVíí ddụụ: : CâyCây bưbưởởii, , ổổii......

¾¾ CâyCây ggỗỗ vvừừaa hay hay trungtrung bbììnhnh:: caocao 1515--25m. 25m. VVíí ddụụ: : DDẻẻ, , NgNgọọcc lanlan......

¾¾ CâyCây ggỗỗ lớlớnn:: caocao trêntrên 25m . 25m . VVíí ddụụ: : ChòChò chchỉỉ, , Lim...

Lim...

C C á á c c d d ạ ạ ng ng thân thân

„„

Thân Thân b b ụ ụ i i : :

VVíí ddụụ: : SimSim, , MuaMua......

„„

Thân Thân n n ử ử a a b b ụ ụ i i : :

VVíí ddụụ: : CCỏỏ llààoo, , DDứứaa ddạạii......

C C á á c c d d ạ ạ ng ng thân thân

„„

Thân Thân th th ả ả o o ( ( Thân Thân c c ỏ ỏ ) ) : :

¾¾ ThânThân ththảảoo 1 1 nămnăm:: bắbắtt đầđầuu vvàà kkếếtt ththúúcc đờđờii ssốốngng củcủaa nnóó trongtrong vòngvòng mmộộtt năm. năm. VVíí ddụụ: : LLúúa, a, ngô, ngô, llạạcc,...,...

¾¾ ThânThân thảthảoo 2 2 nămnăm:: nămnăm đđầầuu phpháátt tritriểểnn cơcơ quanquan sinhsinh dưỡdưỡngng, , nămnăm sausau chocho rara cơcơ quanquan sinhsinh ssảản. n. VVíí ddụụ: : câycây ccàà rrốốtt

¾¾ ThânThân thảthảoo nhiềnhiềuu năm:năm: CâyCây cócó thânthân ngngầầmm phpháátt tritriểểnn dưdướớii đđấấtt ssốốngng nhinhiềềuu nămnăm. . VVíí ddụụ: : CCỏỏ tranhtranh, , ccỏỏ may,...may,...

C C á á c c lo lo ạ ạ i i thân thân trong trong không không gian gian

„„

Thân Thân đ đ ứ ứ ng ng : : Thân Thân m m ọ ọ c c th th ẳ ẳ ng ng đ đ ứ ứ ng ng . .

HHầầuu hhếếtt ccáácc câycây thânthân gỗgỗ vvàà mộmộtt phphầầnn câycây thânthân cỏcỏ thuộthuộcc loloạạii nnààyy

„„

Thân Thân bò bò : : Cây Cây không không đ đ ủ ủ c c ứ ứ ng ng r r ắ ắ n n đ đ ể ể đ đ ứ ứ ng ng th th ẳ ẳ ng ng m m à à ph ph ả ả i i bò bò lan lan s s á á t t m m ặ ặ t t đ đ ấ ấ t t . .

VVíí ddụụ: : dâudâu tâytây, , raurau mmáá, , khoaikhoai langlang……

C C á á c c lo lo ạ ạ i i thân thân trong trong không không gian gian

„

Thân leo (dây leo):

¾Leo nhờ thân quấn Ví dụ: Bìm bìm, mồng tơi…

¾Leo nhờ tua cuốn Ví dụ: Bầu, Bí…

¾Leo nhờ gai móc Ví dụ: Cây mây

¾Leo nhờ rễ bám Ví dụ: Trầu không, hồ tiêu…

Bi Bi ế ế n n d d ạ ạ ng ng c c ủ ủ a a thân thân

„„ CàCànhnh hhììnhnh lálá: : CCàànhnh bibiếếnn đổđổii ththàànhnh lláá trêntrên đóđó ccóó mangmang nhữnhữngng lláá nhnhỏỏ hìhìnhnh vảvảy.y.

VVíí ddụụ: : CâyCây ququỳỳnhnh

„„ GiòGiò thân:thân: thânthân dàdàyy lên, lên, chchồồii ngọngọnn bbịị tiêutiêu giảgiảmm chỉchỉ mangmang mộmộtt đếđếnn haihai lláá phpháátt triểtriểnn bìbìnhnh thưthườờng, ng, từtừ chồchồii nánáchch sẽsẽ phpháátt triểtriểnn ththàànhnh giògiò mmớớii

VVíí ddụụ: : CâyCây lanlan

Bi Bi ế ế n n d d ạ ạ ng ng c c ủ ủ a a thân thân

¾¾ ThânThân củcủ ởở trêntrên mmặặtt đđấấtt ((VVíí ddụụ: Su : Su hhààoo) ) ccủủ do do thânthân biếbiếnn đđổổii ththàànhnh

¾¾ ThânThân ccủủ ởở dướdướii mmặặtt đđấấtt ((VVíí ddụụ: : ccủủ khoaikhoai tâytây) ) ccủủ do do ccàànhnh nằnằmm dướdướii đđấấtt biếbiếnn đổđổii ththàànhnh

„„

Thân Thân c c ủ ủ

Bi Bi ế ế n n d d ạ ạ ng ng c c ủ ủ a a thân thân

„„ ThânThân rrễễ:: llàà loloạạii thânthân ngầngầmm dướdướii đđấấtt mmàà bbềề ngongoààii trôngtrông gigiốốngng nhưnhư rễrễ chchứứaa chchấấtt ddựự trtrữữ..

VVíí dụdụ: : CCỏỏ tranh, tranh, GừGừngng, , ChuốChuốii......

„„ ThânThân hhàànhnh:: llàà loạloạii chồchồii ngngầầmm dưdướớii đấđất, t, rúrútt ngắngắnn thườthườngng ccóó dạdạngng ddẹẹtt, , hhìnhình ququảả lêlê, , hhììnhnh cầcầuu ddẹẹpp. . VVíí dụdụ: : HHàànhnh tâytây

Thân hành

Bi Bi ế ế n n d d ạ ạ ng ng c c ủ ủ a a thân thân

„„ ThânThân mmọọngng nưnướớcc

: :

ThưThườờngng ggặặpp ởở nhữnhữngng loloààii ssốốngng ởở ccáácc nơinơi khôkhô hhạạnn, , thânthân thưthườờngng ddààyy lênlên chchứứaa nhiềnhiềuu nưnướớcc vvàà diệdiệpp llụụcc

VVíí dụdụ: : ThânThân câycây ccáácc loloààii xương

xương rrồồngng, , ccàànhnh giaogiao……

C C Ấ Ấ U T U T Ạ Ạ O GI O GI Ả Ả I PH I PH Ẩ Ẩ U C U C Ủ Ủ A THÂN A THÂN

ThânThân vvàà ccàànhnh đđềềuu ccóó cấcấuu tạtạoo giốgiốngng nhaunhau, , đđềềuu ccóó đốđốii xxứứngng qua qua mmộộtt trụtrụcc

BaoBao ggồồmm::

„„

C C ấ ấ u u t t ạ ạ o o sơ sơ c c ấ ấ p p ( ( c c ấ ấ u u t t ạ ạ o o c c ấ ấ p p 1) 1)

¾¾ ThânThân câycây hhạạtt trtrầầnn vvàà thânthân câycây 2 2 lláá mmầầmm

¾¾ ThânThân câycây 1 1 lláá mmầầmm

„„

C C ấ ấ u u t t ạ ạ o o th th ứ ứ c c ấ ấ p p ( ( c c ấ ấ u u t t ạ ạ o o c c ấ ấ p p 2) 2)

¾¾ ThânThân câycây hhạạtt trtrầầnn vvàà thânthân câycây 2 2 lláá mmầầmm

Thân Thân cây cây h h ạ ạ t t tr tr ầ ầ n n v v à à thân thân cây cây 2 2 l l á á m m ầ ầ m m sơ sơ c c ấ ấ p p ( ( c c ấ ấ p p 1) 1)

C C ấ ấ u u t t ạ ạ o o g g ồ ồ m m 2 2 ph ph ầ ầ n n : :

„„

Vỏ V ỏ m m ỏ ỏ ng ng

„„

Tr Tr ụ ụ gi gi ữ ữ a a d d à à y y

Thân cây hạt trần và thân cây 2 lá mầm sơ cấp (cấp 1)

Sơ đồ cấu tạo

thân cây 2 lá mầm sơ cấp

Khí khổng Biểu bì Hậu mô Nhu mô vỏ Tầng sinh bột

Trụ bì Bó libe Bó gỗ

Nhu mô ruột VỎ

TRỤ GIỮA

VỎ

Tượng tầng L-G Bó mạch

Thân Thân cây cây 2 2 l l á á m m ầ ầ m m sơ sơ c c ấ ấ p p ( ( c c ấ ấ p p 1) 1)

Ph Ph ầ ầ n n v v ỏ ỏ

„„ BiBiểểuu bbìì: : thưthườờngng ggồồmm mmộộtt lớlớpp tếtế bbààoo ssốốngng khôngkhông chứchứaa lụlụcc llạạpp, , ccóó íítt khkhíí khkhổổngng, , mặmặtt ngongoààii thưthườờngng đưđượợcc phphủủ mmộộtt lớlớpp

cutin

cutin hohoặặcc ccóó lônglông hoặhoặcc ccóó gaigai

„„ HHậậuu mômô: : ngayngay dưdướớii lớlớpp bibiểểuu bbìì gồgồmm ccáácc tếtế bbààoo ssốốngng ccóó vvááchch ddààyy lênlên khôngkhông đềđềuu, , llààmm ththàànhnh mmộộtt vòngvòng liênliên tụtụcc hohoặặcc ttậậpp trungtrung ởở ccáácc khkhííaa

„„ NhuNhu mômô vỏvỏ: : nnằằmm phphííaa trongtrong hậhậuu mômô, , gồgồmm vvààii llớớpp tếtế bbààoo ssốống, ng, chchứứaa lụlụcc llạạpp ởở thânthân non, cnon, càànhnh non non

„„ TTầầngng sinhsinh bộbộtt: : tươngtương đươngđương vvớớii nộnộii bbìì củcủaa rễrễ câycây. . CấCấuu ttạạoo bbởởii mmộộtt lớlớpp tếtế bàbàoo sốsốngng chchứứaa nhinhiềềuu tinhtinh bộbộtt

Thân Thân cây cây 2 2 l l á á m m ầ ầ m m sơ sơ c c ấ ấ p p ( ( c c ấ ấ p p 1) 1)

Tr Tr ụ ụ gi gi ữ ữ a a

„„ TrụTrụ bìbì:: ggồồmm mộmộtt hoặhoặcc mộmộtt ssốố lớlớpp tếtế bbààoo, , xxếếpp xenxen kẽkẽ vớvớii ttầầngng sinhsinh bbộộtt

„„ BóBó mạmạchch hởhở ggồồmm::

¾¾ BBóó ggỗỗ vvàà bbóó libelibe xếxếpp chồchồngng chchấấtt

¾¾ BBóó ggỗỗ vàvà bóbó libelibe xxếếpp chchồồngng chấchấtt kéképp ((VVíí dụdụ: : HHọọ khoai

khoai langlang, , bbầầuu bíbí……))

¾¾ XXếếpp ththàànhnh 1 1 vòngvòng, , ccóó thểthể 2 2 vòngvòng ((VVíí ddụụ: : BBíí ngôngô))

¾¾ BBóó ggỗỗ phânphân hóhóaa lili tâmtâm

„„ NhuNhu mômô ruruộộtt:: rrấấtt nhiềnhiềuu, , chchứứaa chchấấtt dựdự trtrữữ bênbên trongtrong, , ccóó mômô tiếtiếtt nhưnhư tếtế bbààoo titiếếtt, ố, ốngng tiếtiếtt, , ốốngng nhựnhựaa mũmũ

Thân cây 2 lá mầm sơ cấp (cấp 1)

Cấu tạo một phần thân cây 2 lá mầm cấp 1

Hậu mô Nhu mô vỏ Tầng sinh bột

Trụ bì Bó libe

Tượng tầng libe gỗBó gỗ

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m

Không

Không phân phân bi bi ệ ệ t t v v ỏ ỏ v v à à tr tr ụ ụ gi gi ữ ữ a a Chia Chia l l à à m m 3 3 lo lo ạ ạ i i thân thân : :

„„

Thân Thân đ đ ặ ặ c c

„„

Thân Thân r r ạ ạ

„„

Thân Thân ng ng ầ ầ m m

Thân cây 1 lá mầm (Thân đặc)

Sơ đồ cấu tạo thân cây 1 lá mầm

(Thân đặc)

Khí khổng Biểu bì

Cương mô Nhu mô

Bó libe Bó gỗ

Bó mạch

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m ( ( Thân Thân đ đ ặ ặ c c ) )

„„ BiểBiểuu bìbì: : ggồồmm 1 1 lớlớpp tếtế bàbàoo ssốống, ng, cócó íítt khkhíí khổkhổng. ng. MMààngng ngongoààii củcủaa biểbiểuu bìbì ccóó ththểể nhinhiễễmm silic, silic, cutincutin hay lhay lớớpp sásápp

„„ CươngCương mô: mô: ngayngay dưdướớii biểbiểuu bbìì, , làlàmm ththàànhnh mộmộtt vòngvòng (m(mííaa,...) ,...) hay baohay bao quanhquanh bóbó mmạạchch

„„ NhuNhu mô: mô: ccáácc lớlớpp nhunhu mômô phphííaa ngongoààii chchứứaa llụụcc llạạp, p, nhunhu mômô phíphíaa trong

trong chứchứaa chchấấtt ddựự trữtrữ

„„ BóBó mmạạch: ch: kkíínn, , gồgồmm bbóó gỗgỗ vvàà bóbó libelibe xxếếpp chồchồngng chchấất, t, libelibe ngoàngoàii, , ggỗỗ trong, trong, libelibe phânphân hóhóaa hưhướớngng tâmtâm, , ggỗỗ phânphân hóhóaa lili tâm.tâm.

„„ CáCácc bóbó mmạạchch xếxếpp ththàànhnh nhinhiềềuu vòng: vòng: ccáácc vòngvòng ngongoààii bbóó mạmạchch nhỏnhỏ, , nhiềnhiều, u, vòngvòng cươngcương mômô ddààyy, , càcàngng vàvàoo tâmtâm sốsố lưlượợngng bóbó mạmạchch ítít vvàà to, to, vòngvòng cươngcương mômô mỏmỏngng..

Thân cây 1 lá mầm (Thân đặc)

Cấu tạo một phần thân cây 1 lá mầm (Thân đặc)

Biểu bì

Cương mô

Nhu mô

Bó mạch Nhu mô

So sánh thân cây 2 lá mầm

và thân cây 1 lá mầm (Thân đặc)

TG

Tượng tầng L- G

Khí khổng Biểu bì Hậu mô Nhu mô vỏ Tầng sinh bột

Trụ bì Bó libe Bó gỗ

Nhu mô ruột V

V

Khí khổng Biểu bì Cương mô

Nhu mô Bó libe Bó gỗ

Thân cây 1 lá mầm (Thân rạ)

Rỗng

Biểu bì Cương mô Bó libe Bó gỗ Nhu mô

Sơ đồ cấu tạo thân cây 1 lá mầm

(Thân rạ)

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m ( ( Thân Thân đ đ ặ ặ c c ) )

„„ BiểBiểuu bbìì: : gồgồmm mmộộtt llớớpp tếtế bàbàoo ssốống, ng, ccóó íítt khíkhí khổkhổngng. . MMààngng ngongoààii củcủaa bibiểểuu bbìì ccóó thểthể nhiễnhiễmm silicsilic, , cutincutin hay hay lớlớpp ssáápp

„„ CươngCương mômô: : ngayngay dướdướii biểbiểuu bbìì llààmm ththàànhnh mmộộtt vòngvòng rrấấtt phpháátt tritriểểnn hohoặặcc baobao quanhquanh ccáácc bbóó mạmạchch

„„ NhuNhu mômô: : xenxen giữgiữaa vòngvòng cươngcương mômô, , chchứứaa lụlụcc lạlạpp llààmm chocho thânthân non non ccóó mmààuu xanhxanh

„„ BBóó mmạạchch: : xếxếpp ththàànhnh 2 2 vòngvòng, , vòngvòng ngongoààii ggồồmm nhnhữữngng bbóó mmạạchch nhnhỏỏ xxếếpp trongtrong llớớpp cươngcương mômô, , vòngvòng

trong

trong ggồồmm ccáácc bbóó lớlớnn hơnhơn nnằằmm sâusâu trongtrong thânthân

Thân cây 1 lá mầm (Thân đặc)

Cấu tạo một phần thân cây 1 lá mầm

(Thân rạ)

Thân cây 1 lá mầm (Thân ngầm)

Sơ đồ cấu tạo thân cây 1 lá mầm

(Thân ngầm)

Biểu bì Cương mô Nhu mô vỏ Nội bì

Trụ bì Bó libe Bó gỗ

Nhu mô ruột VỎ

VỎ TRỤ GIỮA

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m ( ( Thân Thân ng ng ầ ầ m m ) )

Chia Chia l l à à m m 2 2 ph ph ầ ầ n n

„„

V V ỏ ỏ ( ( d d à à y y ) )

¾¾

Bi Bi ể ể u u b b ì ì : : g g ồ ồ m m m m ộ ộ t t l l ớ ớ p p t t ế ế b b à à o o s s ố ố ng ng , , khi khi thân thân gi gi à à th th ì ì l l ớ ớ p p t t ế ế b b à à o o n n à à y y ng ng ấ ấ m m ch ch ấ ấ t t b b ầ ầ n n

¾¾

Cương Cương mô mô : : ở ở s s á á t t bi bi ể ể u u b b ì ì v v à à quanh quanh b b ó ó m m ạ ạ ch ch

¾¾

Nhu Nhu mô mô v v ỏ ỏ : : d d à à y y , , g g ồ ồ m m nhi nhi ề ề u u l l ớ ớ p p t t ế ế b b à à o o s s ố ố ng ng

¾¾

N N ộ ộ i i b b ì ì : : l l à à m m ộ ộ t t l l ớ ớ p p t t ế ế b b à à o o s s ố ố ng ng c c ó ó khung khung

sube sube

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m ( ( Thân Thân ng ng ầ ầ m m ) )

„„

Tr Tr ụ ụ gi gi ữ ữ a a ( ( nh nh ỏ ỏ ) )

¾¾

Tr Tr ụ ụ b b ì ì : : g g ồ ồ m m v v à à i i l l ớ ớ p p t t ế ế b b à à o o s s ố ố ng ng x x ế ế p p xen xen k k ẽ ẽ v v ớ ớ i i l l ớ ớ p p n n ộ ộ i i b b ì ì

¾¾

B B ó ó m m ạ ạ ch ch : : k k í í n n , , x x ế ế p p đ đ ồ ồ ng ng tâm tâm , , libe libe ở ở trong trong , , g g ỗ ỗ bao bao ngo ngo à à i i . . B B ó ó m m ạ ạ ch ch x x ế ế p p l l ộ ộ n n x x ộ ộ n n

¾¾

Nhu Nhu mô mô ru ru ộ ộ t t : : í í t t

Thân Thân cây cây 1 1 l l á á m m ầ ầ m m ( ( Thân Thân ng ng ầ ầ m m ) )

CấCấuu ttạạoo mangmang đđặặcc điđiểểmm củcủaa thânthân câycây mộmộtt lláá mầmầmm vvàà rễrễ câycây mộmộtt lláá mmầầmm

„„ ĐĐặặcc điểđiểmm củcủaa rễrễ câycây 1 1 lálá mầmầmm

¾¾ChiaChia làlàmm 2 ph2 phầần: n: vvỏỏ ddàyày, , trụtrụ gigiữữaa nhỏnhỏ

¾¾NNộộii bbìì ccóó khungkhung subesube

„„ ĐĐặặcc điểđiểmm củcủaa thânthân câycây 1 1 lláá mmầầmm

¾¾MôMô cơcơ llàà cươngcương mômô

¾¾BBóó mạmạchch nhinhiềềuu vòngvòng

¾¾BBóó mmạạchch kkíínn

¾¾CCóó biểbiểuu bbìì

C C ấ ấ u u t t ạ ạ o o th th ứ ứ c c ấ ấ p p

Ch Ch ỉ ỉ c c ó ó ở ở ng ng à à nh nh h h ạ ạ t t tr tr ầ ầ n n v v à à l l ớ ớ p p 2 2 l l á á m m ầ ầ m m c c ủ ủ a a ng ng à à nh nh h h ạ ạ t t k k í í n n

Do Do s s ự ự ho ho ạ ạ t t đ đ ộ ộ ng ng c c ủ ủ a a mô mô phân phân sinh sinh th th ứ ứ c c ấ ấ p p g g ồ ồ m m : :

„„

T T ầ ầ ng ng sinh sinh b b ầ ầ n n

„„

Tư Tư ợ ợ ng ng t t ầ ầ ng ng libe libe g g ỗ ỗ

Cấu tạo thứ cấp

Bần

Tầng sinh bần Tầng sinh bần

Lục bì

Nhu mô vỏ + hậu môSợi trụ bì

Sợi libe 2 Libe 2

Tượng tầng libe gỗGỗ 2

Gỗ 1 Tia ruột Nhu mô ruột

Sơ đồ cấu tạo thân cây 2 lá mầm

thứ cấp

T T ầ ầ ng ng sinh sinh b b ầ ầ n n

„„

Ho Ho ạ ạ t t đ đ ộ ộ ng ng cho cho ra ra bên bên ngo ngo à à i i l l à à b b ầ ầ n n , , bên bên trong trong l l à à l l ụ ụ c c b b ì ì

¾¾ CCácác ttếế bbààoo bầbần, n, tầtầngng sinhsinh bầbần, n, lụlụcc bbìì xxếếpp xuyênxuyên tâmtâm. 3 . 3 llớớpp tếtế bbààoo nnààyy hhọọpp lạlạii ththàànhnh chuchu bbìì

¾¾ NhiNhiềềuu lớlớpp chuchu bbìì hhọọpp thàthànhnh thụthụ bbìì ((ggặặpp ởở câycây rấrấtt gigiàà))

¾¾ CơCơ quanquan traotrao đđổổii khkhíí vvàà thothoátát hơihơi nưnướớcc llàà bbìì khkhổổngng

Tầng sinh bần

Bần

Nhu bì

Chu bì

Thụ bì

Tư Tư ợ ợ ng ng t t ầ ầ ng ng libe libe g g ỗ ỗ

Ho Ho ạ ạ t t đ đ ộ ộ ng ng cho cho ra ra libe libe 2 2 bên bên ngo ngo à à i i v v à à g g ỗ ỗ 2 2 bên bên trong

trong

Libe Libe 2 2 : hay : hay v v ỏ ỏ c c ấ ấ p p 2, 2, g g ồ ồ m m c c á á c c lo lo ạ ạ i i mô mô sau sau : :

¾¾

Mô Mô d d ẫ ẫ n n : : m m ạ ạ ch ch rây rây v v à à t t ế ế b b à à o o k k è è m m

¾¾

Mô Mô d d ự ự tr tr ữ ữ : : nhu nhu mô mô libe libe , , tia tia libe libe

¾¾

Mô Mô cơ cơ : : s s ợ ợ i i libe libe 2, 2, s s ợ ợ i i tr tr ụ ụ b b ì ì

¾¾

Mô Mô ti ti ế ế t t : : c c ó ó th th ể ể c c ó ó ố ố ng ng nh nh ự ự a a m m ũ ũ , , ố ố ng ng

ti ti ế ế t t … …

Tư Tư ợ ợ ng ng t t ầ ầ ng ng libe libe g g ỗ ỗ

„

Gỗ 2: nằm phía ngoài gỗ 1, gồm các loại mô sau:

¾

Mô dẫn: mạch gỗ

¾

Mô dự trữ: nhu mô gỗ, tia gỗ

¾

Mô cơ: sợi gỗ, ở cây hạt trần không có

sợi gỗ

Cấu tạo thứ cấp

Cấu tạo một phần thân cây 2 lá mầm thứ cấp

Bần và tầng sinh bần Nhu mô vỏ + Hậu mô Sợi trụ bì + Sợi libe 2

Libe 2

Gỗ 2 Gỗ 1

Tượng tầng libe gỗ Tia ruột

Nhu mô ruột

Gỗ dác và gỗ ròng

Ở các cây gỗ đã trưởng thành, gỗ thường chia làm 2 miền: miền ngoài gọi là gỗ dác, miền trong gọi là gỗ ròng (gỗ lõi)

Một đoạn thân cây gỗ già bị cưa ngang 1. Vỏ cây; 2. Gỗ dác; 3. Gỗ ròng

G G ỗ ỗ d d á á c c v v à à g g ỗ ỗ ròng ròng

„ „ G G ỗ ỗ d d á á c c : : s s á á t t v v ớ ớ i i tư tư ợ ợ ng ng t t ầ ầ ng ng l l à à ph ph ầ ầ n n g g ỗ ỗ s s ố ố ng ng , , m m ề ề m m , , c c ó ó m m à à u u nh nh ạ ạ t t , , m m ạ ạ ch ch g g ỗ ỗ còn còn d d ẫ ẫ n n nh nh ự ự a a , , nhu nhu mô mô g g ỗ ỗ ch ch ứ ứ a a nhi nhi ề ề u u ch ch ấ ấ t t d d ự ự tr tr ữ ữ nên nên d d ễ ễ b b ị ị m m ố ố i i m m ọ ọ t t , , không không c c ó ó gi gi á á tr tr ị ị kinh kinh t t ế ế

„ „ G G ỗ ỗ ròng ròng : : g g ỗ ỗ ở ở trung trung tâm tâm c c ủ ủ a a thân thân , , l l à à ph ph ầ ầ n n g g ỗ ỗ

ch ch ế ế t t , , c c á á c c m m ạ ạ ch ch g g ỗ ỗ không không còn còn d d ẫ ẫ n n nh nh ự ự a a v v à à b b ị ị

t t ắ ắ c c , , c c á á c c nhu nhu mô mô g g ỗ ỗ ch ch ứ ứ a a nhi nhi ề ề u u ch ch ấ ấ t t d d ầ ầ u u , , tanin tanin

nên nên c c ó ó m m à à u u s s ẩ ẩ m m v v à à r r ắ ắ n n ch ch ắ ắ c c , , í í t t b b ị ị m m ố ố i i m m ọ ọ t t , , c c ó ó

gi gi á á tr tr ị ị kinh kinh t t ế ế cao cao