II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA 1. Đời sống văn hóa
- Tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhân dân
ĐỀN THỜ CÁC VUA TRẦN (NAM ĐỊNH)
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA 1. Đời sống văn hóa
- Tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhân dân
- Đạo Phật vẫn phát triển
CHÙA YÊN TỬ (Quảng Ninh) CHÙA SẮC TỨ (Tiền Giang)
• Để ghi nhớ công ơn của vị vua Phật Việt Nam, Uỷ ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã quyết định cho Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh dựng tượng đồng Phật hoàng Trần Nhân Tông. Theo thiết kế, thân tượng cao 9,9 mét, nặng 100 tấn với kinh phí gần 80 tỉ đồng. Ngày 16/12/2009 (1/11 âm lịch) khởi công công trình này nhân Đại lễ kỷ niệm lần thứ 701 năm Đức vua - Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập Niết bàn (3/11/1308). Tượng được dựng tại khu vực tượng đá An Kỳ Sinh lên chùa Đồng, khu di tích Yên Tử.
Khu vực đặt tượng đồng Phật hoàng Trần Nhân Tông
II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA 1. Đời sống văn hóa
- Tín ngưỡng cổ truyền phổ biến trong nhân dân
- Đạo Phật vẫn phát triển
- Đạo Nho ngày càng phát triển do nhu cầu xây dựng bộ máy nhà nước - Các loại hình sinh hoạt văn hóa: ca hát, nhảy múa, đua thuyền…. vẫn duy trì, phát triển.
CA HÁT NHẢY MÚA
MÚA RỐI ĐUA THUYỀN
LỄ HỘI ĐỀN HÙNG THI ĐẨY GẬY
LỄ HỘI CHỌI TRÂU ĐẤU VẬT
2.Văn học
Văn học thời Trần có đặc điểm gì?
- Gồm văn học chữ Hán và chữ
Nôm
CHỮ NÔM CHỮ HÁN
I. SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ II. SỰ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA 1. Đời sống văn hóa
2.Văn học
- Gồm văn học chữ Hán và chữ Nôm - Chứa đựng nhiều nội dung phong phú và làm rạng rỡ nền văn hóa Đại Việt
2.Văn học
- Gồm văn học chữ Hán và chữ Nôm
- Chứa đựng nhiều nội dung
phong phú và làm rạng rỡ nền
văn hóa Đại Việt
…Nay các ngươi ngồi nhìn chủ nhục mà không biết lo; thân chịu quốc sỉ mà không biết thẹn. Làm tướng triều đình đứng hầu quân man mà không biết tức; nghe nhạc thái thường đãi yến sứ ngụy mà không biết căm. Có kẻ lấy việc chọi gà làm vui; có kẻ lấy việc cờ bạc làm thích. (...). Nếu bất chợt có giặc Mông Thát tràn sang thì cựa gà trống không đủ đâm thủng áo giáp của giặc; mẹo cờ bạc không đủ thi hành mưu lược nhà binh. Vườn ruộng nhiều không chuộc nổi tấm thân ngàn vàng; vợ con bận không ích gì cho việc quân
quốc. Tiền của dẫu lắm không mua được đầu giặc; chó săn tuy hay không đuổi được quân thù. Chén rượu ngọt ngon không làm giặc say chết; giọng hát réo rắt không làm giặc điếc tai. Lúc bấy giờ chúa tôi nhà ta đều bị bắt, đau xót biết chừng nào!
(Trích Hịch tướng sĩ - Trần Quốc Tuấn
)
Trần Quang Khải là em cùng mẹ Trần Thánh Tông, ông là
người học rộng tài giỏi, biết nhiều thứ tiếng. Năm Thiệu long thứ nhất (1258) đời Thánh Tông, ông được phong tước Chiêu Minh Đại Vương, nắm chức Thái sư. (6 – 6 – 1288), sau khi đánh đuổi quân Thoát Hoan, giải phóng kinh thành Thăng Long, ông đưa hai vua Trần về lại kinh, theo phò giá và làm bài thơ “Phò giá về kinh”:
Chương Dương cướp giáo giặc, Hàm Tử bắt quân thù.
Thái bình yên gắng sức, Non nước ấy ngàn thu.
…Đến chơi sông chừ ủ mặt, Nhớ người xưa chừ lệ chan.
Rồi vừa đi vừa ca rằng:
“Sông Đằng một dải dài ghê,
Sóng hồng cuồn cuộn tuôn về bể Đông.
Những phường bất nghĩa tiêu vong, Khách cũng nối tiếp mà ca rằng:
“Anh minh hai vị thánh quân, Sông đây rửa sạch mấy lần giáp binh.
Giặc tan muôn thuở thanh bình, Bởi đâu đất hiểm cốt mình đức cao.”
(Trích Phú sông Bạch Đằng – Trương Hán Siêu)
3.Giáo dục và khoa học kĩ thuật
- Quốc Tử Giám được mở rộng,
các lộ, phủ đều có trường học,
các kì thi tổ chức nhày càng
nhiều.
QUỐC TỬ GIÁM
3.Giáo dục và khoa học kĩ thuật
- Quốc Tử Giám được mở rộng, các lộ, phủ đều có trường học, các kì thi tổ chức nhày càng nhiều.
- Quân sự, y học, khoa học kĩ thuật đạt nhiều thành tựu
- Lập ra Quốc sử viện, năm
1272 bộ “ Đại Việt sử kí” của
Lê Văn Hưu ra đời.
SÚNG THẦN CƠ
Tuệ Tĩnh - ông tổ của ngành thuốc Nam
Tuệ Tĩnh là danh y Việt Nam đã mở đường cho sự nghiên cứu thuốc nam, xây dựng nền móng cho Y học dân tộc của nước nhà. Ông đã tổng hợp và để lại những bài thuốc kinh nghiệm quý báu cho khá nhiều bệnh tật.
Ðó là một tài liệu có giá trị lớn cho sự thừa kế và phát huy vốn cũ y dược của nhân dân ta, thật là một cống hiến rất lớn của ông.
4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc
- Nhiều công trình kiến trúc có
giá trị ra đời: tháp Phổ Minh,
thành Tây Đô….
MỘT GÓC THÀNH TÂY ĐÔ
Tháp Phổ Minh Chùa Phổ Minh
HÌNH ĐẦU RỒNG MEN LỤC
( thế kỉ XIV-XV) HHÌNH RỒNGÌNH RỒNG
