Ngày soạn: 21/11/2020 Tiết: 15 Bài 16: GIEO TRỒNG CÂY NÔNG NGHIỆP
I. Mục tiêu
Sau khi học xong bài này học sinh phải:
1. Về kiến thức
- Biết được các thời vụ gieo trồng trong một năm.
- Biết được mục đích kiểm tra, xử lí hạt giống.
2. Về kỹ năng
- Hình thành kĩ năng phân biệt các vụ gieo trong năm.
- Phân biệt được các vụ gieo trồng trong năm.
3. Về thái độ
- Từ những biện pháp kĩ thuật chung, vận dụng vào điều kiện cụ thể => Qua đó, hình thành tư duy kĩ thuật.
- Giáo dục đạo đức: Vận dụng kiến thức về kiểm tra, xử lí hạt giống để giúp gia đình chọn hạt giống một số loại cây trước khi gieo trồng.
4. Năng lực, phẩm chất
- Năng lực chung : Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy, năng lực hợp tác, năng lực phân tích, năng lực tổng hợp thông tin .
- Năng lực chuyên biệt : Sử dụng ngôn ngữ, nặng lực vận dụng kiến thức vào thực tế.
- Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm bản thân và cộng đồng
*Giáo dục TKNL:
- Gieo trồng đúng thời vụ, đúng quy trình giúp cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt nhất, cho năng suất và chất lượng cao nhất. Đây cũng là cách tiết kiệm thời gian và công sức trong trồng trọt
- Tận dụng mọi khoảng không, mọi dụng cụ có thể gieo trồng rau xanh (áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật: trồng cây trong dung dịch, gieo trồng rau mầm trong khay nhựa)
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Giáo viên: SGK, SGV, giáo án, tài liệu tham khảo, tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài học,
2. Học sinh: SGK, vở bài tập, vở ghi, đồ dùng học tập.
III. Phương pháp, kĩ thuật
1. Phương pháp: Hoạt động nhóm, trực quan, vấn đáp, thuyết trình, nêu và giải quyết vấn đề.
2. Kĩ thuật: đặt câu hỏi, kĩ thuật chia sẻ nhóm đôi, kĩ thuật động não…
IV. Tiến trình dạy học
1. Ổn định tổ chức lớp:( 1 phút)
Lớp Ngày giảng Học sinh vắng
7A 25/11/2020
7B 27/11/2020
2. Kiểm tra 15 phút (15’)
Câu hỏi: Làm đất nhằm mục đích gì? Làm đất gồm các công việc chính nào?
Đáp án:
- Làm cho đất tơi xốp -> có đủ ôxy cung cấp cho cây; Tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng -> cung cấp cho cây; Diệt trừ cỏ dại, mầm mống sâu, bệnh hại cây trồng.
- Làm đất gồm các công việc chính: Cày đất, bừa đất, đập đất, lên luống.
3. Tổ chức các hoạt động học tập 3.1: Hoạt động khởi động ( 2 phút)
Muốn cây trồng có năng suất cao, một trong các biện pháp quan trọng là xác đinjh đúng thời vụ và kĩ thuật gieo trồng tốt. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Bài hôm nay cô cùng các em sẽ nghiên cứu “ Bài 16: Gieo trồng cây nông nghiệp”.
3.2 Các hoạt động hình thành kiến thức
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về thời vụ gieo trồng ( 7 phút) - Mục tiêu: Biết những công việc cần thiết trong việc làm đất.
- Hình thức tổ chức: Cá nhận.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Theo em, thế nào là thời vụ gieo
trồng?
HS: Là khoảng thời gian gieo trồng loại cây nào đó.
GV: Muốn xác định thời vụ gieo trồng người ta dựa vào yếu tố nào?
I. Thời vụ gieo trồng:
- Là khoảng thời gian người ta gieo trồng loại cây nào đó.
1. Căn cứ để xác định thời vụ gieo trồng:
HS: Khí hậu, loại cây trồng, tình hình phát sinh sâu, bệnh.
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Trong các yếu tố đó, yếu tố nào có tác dụng quyết định nhất đến thời vụ?
Vì sao?
HS: Yếu tố khí hậu có tính quyết định nhất. Vì: Nhiệt độ, độ ẩm có ảnh hưởng đến đời sống cây trồng.
GV: Ở nước ta thường có mấy vụ gieo trồng trong một năm?
HS: 3 vụ.
GV: Nhận xét, bổ sung, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Em hãy kể tên các vụ gieo trồng, thời gian ứng với các loại cây trồng đó?
HS:
+ Vụ đông xuân: T11- T4,5 năm sau:
Trồng ngô, khoai, đỗ, lạc, cây ăn quả, cây công nghiệp.
+ Vụ hè thu: T4 - T7: Trồng lúa, ngô, khoai.
+ Vụ mùa: T6 - T11: Trồng lúa, rau.
GV: Nhận xét, bổ sung.
- Dựa vào các yếu tố: Khí hậu, loại cây trồng, tình hình phát sinh sâu, bệnh ở mỗi địa phương.
2. Các vụ gieo trồng:
- Ở nước ta, các vụ gieo trồng thường tập trung vào 3 vụ trong năm: Vụ đông xuân, vụ hè thu, vụ mùa.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu phương pháp kiểm tra và xử lí hạt giống ( 6 phút) - Mục tiêu: Biết những công việc cần thiết trong việc làm đất.
- Hình thức tổ chức: Cá nhận.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Kiểm tra hạt giống nhằm mục
đích gì?
HS: Đảm bảo hạt giống có chất lượng tốt, đủ tiêu chuẩn đem gieo.
GV: Hạt giống đem gieo phải đảm bảo các tiêu chí nào?
HS: Tỉ lệ nảy mầm cao, không có sâu bệnh, độ ẩm thấp, không lẫn giống khác và cỏ dại, sức nảy mầm mạnh.
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Xử lí hạt giống để làm gì?
HS: Kích thích hạt nảy mầm, diệt trừ sâu, bệnh.
GV: Có mấy cách xử lí hạt giống?
HS: Hai cách.
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Em hãy lấy ví dụ về xử lí hạt giống?
HS: Lấy ví dụ.
II. Kiểm tra và xử lí hạt giống:
1. Mục đích kiểm tra hạt giống:
- Kiểm tra hạt giống nhằm đảm bảo hạt giống có chất lượng tốt, đủ tiêu chuẩn đem gieo.
- Hạt giống đem gieo phải đảm bảo các tiêu chí:
+ Tỉ lệ nảy mầm cao.
+ Không có sâu, bệnh.
+ Độ ẩm thấp.
+ Không lẫn giống khác và hạt cỏ dại.
+ Sức nảy mầm mạnh.
2. Mục đích và phương pháp xử lí hạt giống:
- Xử lí hạt giống nhằm kích thích hạt nảy mầm nhanh, diệt trừ sâu, bệnh có ở hạt.
- Có hai phương pháp xử lí hạt giống:
+ Xử lí bằng nhiệt độ.
+ Xử lí bằng hoá chất.
* Hoạt động 3: Tìm hiểu phương pháp gieo trồng ( 7 phút) - Mục tiêu: Biết những công việc cần thiết trong việc làm đất.
- Hình thức tổ chức: Cá nhận.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Khi gieo trồng phải đảm bảo yêu
cầu kĩ thuật nào?
HS: Thời vụ, mật độ, khoảng cách, độ nông, sâu.
III. Phương pháp gieo trồng:
1. Yêu cầu kĩ thuật:
- Gieo trồng phải đảm bảo các yêu
GV: YCHS quan sát H27, 28/SGK/40,41 phóng to:
- Có mấy phương pháp gieo trồng?
HS: Có hai phương pháp gieo trồng.
GV: Ngoài hai phương pháp đó, người ta còn tiến hành trồng bằng phương pháp nào nữa?
HS: Trồng bằng củ, cành, hom.
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: YCHS quan sát H27:
- Em hãy nêu tên và ưu, nhược điểm của các cách gieo hạt?
HS:
* Gieo vãi: Nhanh, ít tốn công nhưng số lượng hạt nhiều, chăm sóc khó khăn.
* Gieo theo hàng, hốc: Tiết kiệm hạt giống, chăm sóc dễ dàng nhưng tốn nhiều công.
GV: Nhận xét, bổ sung.
GV: Em hãy kể tên loại cây trồng ngắn ngày và dài ngày mà em biết?
HS: Liên hệ, trả lời.
GV: Gia đình và địa phương em đã áp dụng phương pháp gieo trồng nào?
Em làm những công việc gì để giúp đỡ gia đình?
HS: Liên hệ, trả lời.
cầu về thời vụ, mật độ, khoảng cách và độ nông, sâu.
2. Phương pháp gieo trồng:
- Có hai phương pháp:
+ Gieo trồng bằng hạt: áp dụng với cây ngắn ngày và trong vườn ươm.
+ Gieo trồng bằng cây con: áp dụng rộng rãi với nhiều loại cây trồng.
Ngoài ra, người ta còn trồng bằng củ, trồng bằng cành và trồng bằng hom.
3.3: Hoạt động luyện tập(2’)
Câu hỏi: Trong các căn cứ xác định thời vụ gieo trồng, theo em căn cứ nào là quan trọng nhất? Vì sao
3.4: Hoạt động vận dụng(2’)
Câu hỏi: Theo em tại sao trọng thực tế đối với các loại cây trồng như lúa, vừng, người ta không gieo hàng mà gieo thường gieo vãi, còn đối với các loại cây
trồng như ngô, các loại đậu, người ta thường gieo hàng hoặc gieo hốc mà không gieo vãi?
3.5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng(2’)
- Về nhà tìm hiểu các vụ gieo trồng ở địa phương vào những khoảng thời gian nào và trồng các loại cây trồng nào?
- Tìm hiểu thêm cách trồng cây nông nghiệp theo hình thức thủy canh được trồng phổ biến hiện nay?
4. Hướng dẫn về nhà: (1 phút)
- Học thuộc ghi nhớ và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Về nhà đọc trước “ Bài 19: Các biện pháp chăm sóc cây trồng.”
V. Rút kinh nghiệm:
………
………
………
Ngày soạn: 21/11/2020 Tiết: 16 Bài 19: CÁC BIỆN PHÁP CHĂM SÓC CÂY TRỒNG I. Mục tiêu
Sau khi học xong bài này học sinh phải:
1. Về kiến thức
- Biết được mục đích và nội dung của các biện pháp chăm sóc cây trồng.
2. Về kỹ năng
- Hình thành kĩ năng chăm sóc cây trồng.
- Phân biệt được các biện pháp chăm sóc cây trồng.
3. Về thái độ
- Chăm sóc cây trồng gồm nhiều công việc, đều có vai trò quan trọng ngang nhau. Từ nhận thức đó, hình thành quan điểm, hệ thống trong sản xuất.
- Giáo dục đạo đức: Có ý thức tham gia với gia đình chăm sóc một số cây trồng trong vườn ươm để có chất lượng tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
4. Năng lực, phẩm chất
- Năng lực chung : Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy, năng lực hợp tác, năng lực phân tích, năng lực tổng hợp thông tin .
- Năng lực chuyên biệt : Sử dụng ngôn ngữ, nặng lực vận dụng kiến thức vào thực tế.
- Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm bản thân và cộng đồng II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: SGK, SGV, giáo án, tài liệu tham khảo, tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài học, phiếu học tập.
2. Học sinh: SGK, vở bài tập, vở ghi, đồ dùng học tập.
III. Phương pháp, kĩ thuật 1. Ổn định tổ chức lớp:( 1 phút)
Lớp Ngày giảng Học sinh vắng
7A 28/11/2020
7B 27/11/2020
2. Kiểm tra bài cũ: ( 3 phút)
Câu hỏi: Thế nào là thời vụ gieo trồng? Ở nước ta, có mấy vụ gieo trồng trong một năm?
- Là khoảng thời gian người ta gieo trồng loại cây nào đó.
- Ở nước ta, các vụ gieo trồng thường tập trung vào 3 vụ trong năm: Vụ đông xuân, vụ hè thu, vụ mùa.
3. Tổ chức các hoạt động học tập 3.1: Hoạt động khởi động ( 3 phút)
Như các em đã biết, sau khi gieo trồng điều quan trọng là phải chăm sóc cây mới để cho chúng sinh trưởng và phát triển tốt, cho năng suất thu hoạch cao.
Vây, kỹ thuật chăm sóc như thế nào thì nội dung bài hôm nay cô cùng các em sẽ nghiên cứu “ Bài 19: Các biện pháp chăm sóc cây trồng.”
3.2: Các hoạt động hình thành kiến thức
* Hoạt động 1: Tìm hiểu biện pháp tỉa, dặm cây trồng ( 7 phút) - Mục tiêu: Biết những công việc tỉa dặm cây trồng.
- Hình thức tổ chức: Cá nhận.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Khi nào nên tiến hành tỉa, dặm
cây?
HS: Khi cây trồng đã mọc hoàn chỉnh nhưng mọc với mật độ dày hoặc quá thưa.
GV: Tỉa, dặm cây nhằm mục đích gì?
HS: Để đảm bảo khoảng cách, mật độ cây trên ruộng.
GV: Đối với những loại cây nào thì người ta sẽ áp dụng tỉa, dặm?
HS: Đối với cây vãi, gieo, rắc hạt.
GV: Nhận xét, bổ sung, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Gia đình đã tiến hành tỉa, dặm đối với loại cây trồng nào?
HS: Liên hệ, trả lời.
I. Tỉa, dặm cây:
- Là tỉa bỏ các cây yếu, bị sâu bệnh, cây mọc dày và dặm cây khoẻ vào chỗ hạt không mọc, cây bị chết để đảm bảo khoảng cách, mật độ cây trồng trên ruộng.
Hoạt động 2: Tìm hiểu biện pháp làm cỏ, vun xới ( 8 phút)
- Mục tiêu: Biết những công việc cần thiết trong việc chăm sóc cây trồng.
- Hình thức tổ chức: Cá nhận.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: YCHS qun sát hình 29/SGK/45:
- Con người cần làm cỏ, vun xới cho cây trồng vào giai đoạn nào?
HS: Sau khi hạt đã mọc.
GV: Theo em, làm cỏ, vun xới nhằm mục đích gì?
HS: Diệt cỏ dại, làm cho đất tơi xốp, hạn chế bốc hơi nước, bốc mặn, bốc phèn, chống đổ.
GV: Nhận xét, bổ sung, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Bản thân em đã giúp gia đình làm cỏ, vun xới với cây trồng nào?
HS: Liên hệ, trả lời.
II. Làm cỏ, vun xới:
- Khi hạt đã mọc phải làm cỏ, vun xới kịp thời để đáp ứng nhu cầu sinh trưởng, phát triển của cây trồng.
- Mục đích của việc làm cỏ, vun xới:
Diệt cỏ dại, làm cho đất tơi xốp, hạn chế bốc hơi nước, bốc mặn, bốc phèn và chống đổ.
* Hoạt động 3: Tìm hiểu biện pháp tưới tiêu nước và bón phân thúc (12 phút) - Mục tiêu: Biết những phương pháp cần thiết trong việc chăm sóc cây.
- Hình thức tổ chức: Cá nhân.
- Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp: Trực quan, thuyết trình, đàm thoại
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Vì sao phải tưới nước cho cây
trồng?
HS: Để cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt.
III. Tưới, tiêu nước:
1. Tưới nước:
- Cây cần nước để sinh trưởng và phát triển => Phải tưới nước đầy đủ
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Em đã tưới nước cho cây trồng nào?
HS: Liên hệ, trả lời.
GV: YCHS quan sát hình 30/SGK/46:
- Em hãy kể tên các phương pháp tưới tương ứng với loại cây trồng?
HS:
+ Tưới theo hàng như: Ngô…
+ Tưới ngập: Lúa…
+ Tưới thấm: Cây khoai lang, rau…
+ Tưới phun mưa: Chè…
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Gia đình em đã áp dụng phương pháp tưới nào?
HS: Liên hệ, trả lời.
GV: Tại sao phải tưới tiêu?
HS: Tránh cây trồng bị ngập úng.
GV: Trong trường hợp nào phải tưới tiêu cho cây?
HS: Thừa nước.
GV: Người ta thường bón phân thúc vào giai đoạn nào của cây trồng?
HS: Khi cây trồng đang vào thời kì đơm hoa, kết trái.
GV: Bón phân thúc thường trải qua quy trình thực hiện như thế nào?
và kịp thời.
2. Phương pháp tưới:
- Tưới theo hàng, vào gốc cây.
- Tưới thấm: Nước đưa vào rãnh luống để thấm dần.
- Tưới ngập: Cho nwocs ngập tràn mặt ruộng.
- Tưới phun mưa: nước được phun thành hạt nhỏ toả ra.
3. Tiêu nước:
- Tiêu nước để tránh cây trồng bị ngập úng, chết.
IV. Bón phân thúc:
- Bón thúc bằng phân hữu cơ hoai mục, phân hoá học theo quy trình:
+ Bón phân.
+ Làm cỏ, vun xới, vùi phân vào đất.
HS: Bón phân => Làm cỏ, vun xới, vùi phân vào đất.
GV: Em hãy kể tên các cách bón thúc phân cho cây trồng?
HS: Liên hệ, trả lời.
3.3: Hoạt động luyện tập(5’)
Câu 1: Hãy chọn nội dung phù hợp nối vào cột biện pháp:
Biện pháp Mục đích
1. Tỉa, dặm cây a. Chống ngập úng.
2. Làm cỏ b. Diệt cỏ dại
3. Vun xới c. Kịp thời đáp ứng nhu cầu dinh
dưỡng của cây
4. Tưới nước d. Đảm bảo khoảng cách, mật độ
5. Tiêu nước e. Làm cho đất tơi xốp, hạn chế bốc hơi nước, chống đổ.
6. Bón thúc f. Kịp thời cung cấp đủ nước cho cây.
Câu 2: Theo em tại sao hiện nay khi tưới nước cho cây trồng cạn, người ta ưa chuộng phương pháp tưới phun mưa?
3.4: Hoạt động vận dụng(3’)
GV đưa ra câu hỏi, HS trả lời câu hỏi.
Câu 1: Cho những loại cây trồng sau: Lúa, ngô, khoai, sắn. Em hãy chọn phương pháp tưới cho những loại cây trồng đó?
Câu 2: Hãy kể tên các loại phân bón thúc được sử dụng phổ biến hiện nay?
3.5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng(2’)
GV đưa ra yêu cầu, từng cá nhân HS thực hiện.
? Về nhà em hãy tìm hiểu những dụng cụ hiện đại hiện nay được sử dụng dùng để chăm sóc cây trồng.
? Tìm hiểu thêm cách chăm sóc cây trồng của các nước có nền nông nghiệp phát triển hiện nay.
4. Hướng dẫn về nhà: (1’)
- Học thuộc ghi nhớ và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Về nhà đọc trước “ Bài 20: Thu hoạch, bảo quản và chế biến nông sản”
