Ngày dạy: 29/8/2018
PHẦN MỘT
KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI
Tiết 1 Bài 1. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức :
- Trình bày sự ra đời xã hội phong kiến châu Âu
- Hiểu biết sơ giản về thành thị trung đại: Sự ra đời, các quan hệ kinh tế, sự hình thành tầng lớp thị dân.
- Các phong trào văn hóa Phục hưng, Cải cách tôn giáo, Chiến tranh nông dân Đức. Ý nghĩa các phong trào này.
2. Tư tưởng
Học sinh nhận thức được sự phát triển hợp qui luật của xã hội loài người đi từ xã hội chiếm hữu nô lệ lên xã hội phong kiến
3. Kĩ năng :
Rèn kĩ năng xác định vị trí các quốc gia PK Châu Âu trên bản đồ. Vận dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ XHCHNL đến XHPK.
Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
- Một số tranh ảnh mô tả hoạt động trong lãnh địa PK và thành thị trung đại.
- Bản đồ Châu Âu PK, bản đồ các quốc gia cổ đại cùng các tư liệu về kinh tế, chính trị, xã hội trong lãnh địa.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3
2. KT Bài cũ: (Kiểm tra điều kiện học tập) 3. Bài mới :
Lịch sử xã hội loài người đã phát triển liên tục qua nhiều giai đoạn từ XHCXNT đến CHNL đến XHPK….Quá trình đi lên từ CHNL đến XHPK của loài người nói chung và của Châu Âu nói riêng như thế nào ?
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động 1:
? Người Giecman tiến vào các quốc gia cổ đại phương Tây vào thời gian nào và nhằm mục đích gì ?
? Sau đó người Giec – man đã làm gì?
1. Sự hình thành xã hội phong kiến Châu Âu:
- Cuối thế kỉ V, người Giecman tiêu diệt các quốc gia cổ đại …
Chia ruộng đất, phong tước vị cho nhau.
? Hãy kể tên và xác định vị trí của các vương quốc mới trên bản đồ ?
GV: Mở rộng thêm cho hs về các vương quốc mới sau này phân chia thành những quốc gia hiện đại nào.
? Những việc làm trên có ảnh hưởng như thế nào đến xã hội phương Tây lúc bấy giờ ?
? Từ hai dấu hiệu vừa ghi thì ta có thể kết luận được điều gì ?
H-> Bộ máy nhà nước chiếm hữu nô lệ sụp đổ.
Các tầng lớp mới xuất hiện.
Hoạt động 2:
? Em hãy miêu tả và nêu nhận xét về lãnh địa PK trong H1/SGK.
GV hình thành khái niệm
? Đời sống trong lãnh địa như thế nào ?
? Đặc điểm chính của nền kinh tế lãnh địa PK là gì?
? Phân biệt sự khác nhau giữa XH Cổ đại và XHPK?
-> XH Cổ đại: Chủ nô – Nô lệ XHPK: Lãnh chúa – Nông nô.
Hoạt động 3:
- HS: Đọc đoạn in nghiêng.
? Nêu vai trò của lãnh địa?
? Thành thị trung đại xuất hiện như thế nào ? - HS quan sát hình 2 Trong thành thi trung đại diễn ra các hoạt động gì ?
? Trong thành thị người ta xây dựng những gì ? Cư dân của thành thị gồm những tầng lớp nào, họ làm gì để sống ?
? Thành thị xuất hiện có tác dụng như thế nào đến XHPK phương Tây ?
- GV: Nhận xét kết luận:
+ Do sản xuất phát triển và nhu cầu mua bán tăng đồng thời nhằm thoát khỏi sự kìm kẹp của các lãnh
- Lập nhiều vương quốc mới.
- Xã hội : Chia ra hai giai cấp Nông nô và lãnh chúa.
=> XHPK Châu Âu đã xuất hiện.
2. Lãnh địa phong kiến:
- Là vùng đất rộng lớn do lãnh chúa làm chủ. Trong đó có lâu đài, thành quách.
- Đời sống trong lãnh địa:
+ Lãnh chúa: xa hoa, đầy đủ + Nông nô: đói nghèo, khổ cực à chống lãnh chúa.
- Đặc điểm kinh tế: tự cấp, tự túc không trao đổi với bên ngòai.
3. Sự xuất hiện các thành thị trung đại:
- Cuối TK XI, sản xuất phát triển à hàng hóa thừa à đưa ra bán à Thị trấn ra đời à Thành thị trung đại xuất hiện.
- Tổ chức: Thợ thủ công – Thương nhân.
- Vai trò: Thúc đẩy XHPK phát triển.
chúa.
+ Kinh tế lãnh địa sản xuất theo kiểu tự cung tự cấp không trao đổi mua bán, còn thành thị trung đại hoạt động kinh tế chủ yếu là mua bán.
4. Củng cố:
- XHPK ở Châu Âu được hình thành như thế nào?
- Vì sao lại có sự xuất hiện của thành thị trung đại? Kinh tế thành thị có gì mới? ý nghĩa sự ra đời của thành thị?
5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ
- Chuẩn bị bài “Sự suy vong của chế độ phong kiến và sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu”.
Ngày dạy: 01/9/2016
Tiết 2 Bài 2. SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở CHÂU ÂU I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
- Nguyên nhân và hệ quả của các cuộc phát kiến địa lí, như là một trong những nhân tố quan trọng, tạo tiền đề cho sự hình thành quan hệ sản xuất TBCN.
- Quá trình hình thành quan hệ sản xuất TBCN trong lòng XH PK châu Âu.
2. Tư tưởng
- Qua những sự kiện Lịch sử, giúp HS thấy được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ XH PK lên XH TBCN.
3. Kĩ năng:
- Biết sử dụng bản đồ châu Âu để xác định các quốc gia PK.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS
- Biết vận dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ XH CHNL sang XH PK.
II. CHUẨN BỊ:
Những tư liệu đề cập tới chính trị, kinh tế, xã hội trong các lãnh địa PK Chuẩn bị bài theo nội dung câu hỏi SGK
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
a. Hãy nêu sự hình thành XH PK ở châu Âu ? b. Nguyên nhân xuất hiện các thành thị trung đại ? 3. Bài mới:
Các thành thị trung đại ra đời thúc đẩy sản xuất phát triển, vì vậy yêu cầu về thị trường được đặt ra. Nền kinh tế hàng hóa phát triển đã dẫn đến sự suy vong của chế độ PK sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở Châu Âu.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động 1:
-? Nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí là gì?
? Các cuộc phát kiến được tiến hành trong điều kiện khoa học kĩ thuật ra sao?
- Quan sát miêu tả hình 3 SGK
? Ở giai đoạn này có những cuộc phát kiến địa lí lớn nào ?
1. Những cuộc phát kiến lớn về địa lí :
- Nguyên nhân:
+ Giữa thế kỉ XV sản xuất phát triển.
+ Cần nguyên liệu, thị trường.
GV: Treo lược đồ hành trình của các nhà phát kiến địa lí lớn lên bảng.
HS: Xác định trên lược đồ hành trình của các nhà thám hiểm lớn này.
? Những chuyến đị này đã thu được những kết quả gì ?
GV: Nhận xét kết luận: Đây là cuộc cách mạng về giao thông vân tải và tri thức nó thuác đẩy thương nghiệp phát triển.
Hoạt động 2:
- Cho HS đọc đọan in nghiêng /7 SGK
? Ý nghĩa của cuộc phát kiến địa lý đem lại những gì cho các thương nhân châu Âu?
-> vốn + CN làm thuê
? QT và TS châu Âu đã làm cách nào để có được tiền, vốn và đội ngũ CN làm thuê?
-> cướp đọat, bóc lột bằng bạo lực
? Khi có tiền vốn thì các TS đã làm gì?
-> lập xưởng, đồn điền, công ty…
? GCTS và VS đã được hình thành từ những tầng lớp nào trong XHPK châu Âu ?
? So sánh quan hệ sản xuất Pk với quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ?
-> Hoạt động nhóm.
GV: Kết luận:
- Quan hệ sản xuất PK không có sự phân công lao động, chủ yếu mang tính tự cấp tự túc nên sản lượng không cao
- Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa thì ngược lại.
- Điều kiện: Khoa học kĩ thuật tiến bộ (có tàu lớn, la bàn…).
- Các cuộc phát kiến lớn:
+ Va-xcô đơ Ga-ma. (1492) + Cô-lôm-bô.(1498)
+ Ma-gien-lan. (1519 -1522) - Kết quả:
+ Tìm ra những con đường và vùng đất mới.
+ Có nguồn nguyên liệu mới, quí.
+ Mở rộng thi trường, tư sản Châu Âu thu được món lời khổng lồ.
2. Sự hình thành chủ nghĩa tư bản:
- Tích lũy tư bản nguyên thủy hình thành tạo vốn và người làm thuê.
- Xã hội: Giai cấp vô sản và tư sản ra đời.
- Chính trị: Tư sản > < quý tộc PK , đấu tranh chống PK.
=> Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa hình thành.
4. Củng cố:
Hãy điền thời gian của các cuộc phát kiến địa lí đã học vào bảng sau ? Thời gian Các cuộc phát kiến lớn về đia lí
- Điaxơ đi vòng qua cực Nam của Châu Phi.
- Vacxcơđơ Gama cập bến Calicut ở Tây Nam Ấn Độ.
- Côlômbô tìm ra Châu Mĩ.
- Magienlan đi vòng quanh Trái Đất.
? Quan hệ sản xuất TBCN ở châu Âu được hình thành như thế nào ? 5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ
- Chuẩn bị bài “Cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến thời hậu kì trung đại ở châu Âu”.
********************************************************************
Ngày dạy: 4/9/2018
Tiết 3 Bài 3 CUỘC ĐẤU TRANH CHỐNG
PHONG KIẾN THỜI HẬU KỲ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của Phong trào VHPH.
- Nguyên nhân à PTCC Tôn giáo và những tác động trực tiếp của phong trào này đến CHPK châu Âu lúc bấy giờ.
2. Tư tưởng
- Bồi dưỡng cho HS nhận thức về sự phát triển hộp quy luật của XH lòai người. Vai trò của giai cấp Tư sản. Lòai người đang đứng trước 1 bước ngoặt lớn. Sự sụp đổ của CĐPK.
3. Kĩ năng:
- Phân tích cơ cấu giai cấp à mâu thuẫn XH. Nguyên nhân sâu xa à cuộc đấu tranh của giai cấp Tư sản chống PK.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
- Bản đồ thế giới (hoặc bản đồ châu Âu).
- Tranh ảnh về thời kì Văn hóa Phục hưng.
- Một số tư liệu nói về những nhân vật LS và danh nhân văn hóa tiêu biểu thời Phục hưng.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Các cuộc phát kiến địa lý đã tác động như thế nào đến XH châu Âu?
? Quan hệ sản xuất TBCN ở châu Âu được hình thành như thế nào?
3. Bài mới :
Ngay trong lòng XHPK, CNTB đã được hình thành. Giai cấp Tư sản ngày càng lớn mạnh, tuy nhiên họ lại kh”ng có địa vị XH thích hợp. Do đó giai cấp Tư sản đã chống lại PK trên nhiền lĩnh vực. PTRHPH là minh chứng cho cuộc đấu tranh của giai cấp Tư sản chống PK.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
? Vì sao có phong trào Văn hóa Phục hưng? Nơi xãy ra đầu tiên của phong trào này ?
- HS đọc phần in nghiêng SGK/8
GV: Nêu nguyên nhân: Do PK kìm hãm sự phát triển của kinh tế XH. Họ phá hủy các di sản VH cổ đại trừ nhà thờ và tu viện còn các trường học chỉ đào tạo giáo sĩ. Những
1. Phong trào Văn hóa Phục hưng (thế kỉ XIV – XVII) : - Nguyên nhân : Giai cấp TS có thế lực kinh tế nhưng không có địa vị XH ® họ đấu tranh giành địa vị XH , mở đầu là cuộc đấu
hành động này đối lập với tư sản nhưng vì tư sản chỉ có thế lực kinh tế không có địa vị XH nên không ngăn cản được các hành động đó đấu tranh chống PK giành địa vị xã hội
Phân tích kênh hình 6 SGK/8
? Văn hóa phục hưng là gì ?
(Hoạt động nhóm).
-> Là khôi phục những giá trị văn hóa Hy Lạp và Rôma; sáng tạo văn hóa mới của GCTS.
? Tại sao tư sản lại chọn văn hóa làm cuộc mở đường cho đấu tranh chống PK ?
-> Do TS không có địa vị XH và VH là lĩnh vực tác động sâu sắc vào tư tưởng nhân dân trong việc khôi phục lại những giá trị VH cổ đại là tinh hoa của nhân loại. Vì thế sẽ tập hợp được đông đảo dân chúng để chống lại phong kiến.
? Ở giai đoạn này xuất hiện những nhà văn hóa phục hưng tiêu biểu nào ?
-> Các nhà văn hóa khoa học tiêu biểu có tư tưởng chống PK: Rabơle, Đêcactơ, Lêônađơvanxi, Côpecnich, Sêchxpia….
? Qua những tác phẩm của mình, họ muốn nói lên điều gì ? (Nội dung)
? Nêu tác dụng của phong trào văn hóa phục hưng ? -> Dựa SGK
- GV nêu một số nhà khoa học và những tác phẩm nổi tiếng thời bấy giờ ( Tư liệu SGV/24)
Hoạt động: 2
- Trong suốt hơn 1000 năm g/c PK châu Âu đã làm gì
?
- Điều đó đã dẫn đến sự việc gì ?
? Ai đã khởi xướng phong trào này?
- HS đọc phần in nghiêng SGK/9 ® phân tích - HS thảo luận : nội dung Cải cách của Luthơ ?
- Tác động của tư tưởng Cải cách Luthơ như thế nào ?
? Ngoài Lu-thơ ra còn có cải cách tôn giáo của ai ?
tranh trên lĩnh vực văn hóa.
- Nội dung phong trào Văn hóa Phục hưng :
+ Lên án XH PK, Giáo hội Kitô.
+ Đề cao giá trị con người.
Þ Phong trào Văn hóa Phục hưng là cuộc CM tiến bộ vĩ đại mở đường cho sự phát triển của Văn hóa châu Âu và nhân loại.
2. Phong trào Cải cách tôn giáo:
- Nguyên nhân:
+ Giáo hội bóc lột nhân dân.
+ Giáo hội cản trở sự phát triển của tư sản.
- Nội dung Cải cách tôn giáo của Luthơ :
+ Phủ nhận vai trò thống trị của Giáo hội,đòi bãi bỏ những lể
? Phong trào ảnh hưởng như thế nào đối với văn hóa châu Âu và nhân loại ?
nghi phiền toái
+ Đòi quay về với giáo lí Kitô nguyên thuỷ.
- Tác động đến xã hội:
+ Đạo Ki Tô bi phân hóa (Ki Tô và Tinh Lành).
+ Thúc đẩy các cuộc khởi nghĩa nông dân.
4. Củng cố:
1.Vì sao giai cấp TS đứng lên đấu tranh chống giai cấp quý tộc PK ? 2. Em hãy nêu nội dung tư tưởng Cải cách của Luthơ và Canvanh ? 5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị bài “Trung Quốc thời phong kiến”.
Ngày dạy:8/9/2018
Tiết 4 Bài 4. TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
Một số điểm nổi bật về kinh tế, chính trị, những thành tựu nổi bật nhất về văn hóa Trung Quốc trong thời kì phong kiến Trung Quốc
2. Tư tưởng
- Nhận thức được TQ là một quốc gia PK lớn ở phương Đông. Là láng giềng của Việt Nam và có ảnh hưởng tới quá trình lịch sử của ta.
3. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng lập niên biểu các triều đại phong kiến TQ và phân tích các chính sách của các triều đại TQ
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
Bản đồ treo tường TQ thời PK, một số tranh ảnh về các triều đại PKTQ, các tư liệu sưu tầm thêm về các chính sách của các triều đại PKTQ nếu có.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Nguyên nhân dẫn đến phong trào Văn hóa Phục hưng? Nội dung phong trào?
? Nêu nội dung Cải cách tôn giáo của Luthơ? Tác động của nó?
3. Bài mới:
Là một trong những quốc gia ra đời sớm và phát triển nhanh, TQ đã đạt được nhiều thành tựu rực rỡ trên mọi lĩnh vực. Vậy sự phát triển này như thế nào?
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
? Tại sao đồ sắt xuất hiện lại diễn ra sự phân hóa giai cấp của xã hội Trung Quốc?
Hoạt động: 2
1. Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc :
- Đồ sắt xuất hiện làm năng xuất lao động tăng dẫn tới sự thay đổi xã hội
Người giàu Địa chủ Người nghèo Nông dân
(nông dân tự canh và nông dân lĩnh canh hay còn gọi là tá điền) 2. Xã hội Trung Quốc thời Tần – Hán:
* Thời Tần
? Trình bày những nét chính trong chính sách đối nội của nhà Tần?
? Kể tên một số công trình mà Tần Thủy Hòang bắt nông dân xây dựng?
-> Vạn Lí Trường Thành, Cung A Phòng, lăng Li Sơn.
? Em có nhận xét gì về những tượng gốm ở hình 8.
Hình này thể hiện điều gì ở Tần Thủy Hoàng?
GV: Tượng gồm phản ánh trình độ thủ công của người TQ lúc này rất cao. Đồng thời cũng cho thấy được sự xa hoa của vua Tần.
GV Nhận xét kết luận: Nêu nguồn gốc và biểu hiện của chính sách bành trướng ở thời Tần.
- Kinh tế thời Tần phát triển mạnh, có biện pháp thôn tín các nước xung quanh.
- Đây là chế độ PK chuyên chế tồn tại trong 15 năm.
? Nêu các chính sách đối nội và đối ngoại của nhà Hán?
? So sánh thời gian tồn tại của nhà Tần với nhà Hán. Giải thích?
-> Nhà Hán tồn tại lâu hơn vì có nhiều chính sách tiến bộ phù hợp với lòng dân.
? Các chính sách của nhà Tần-Hán có tác dụng ra sao đối với xã hội PKTQ?
-> Các chính sách của nhà Tần-Hán nhằm củng cố và phát triển kinh tế TQ.
Hoạt động: 2
GV: Sau khi nhà Tần-Hán sụp đổ thì trải qua một thời gian dài mới xuất hiện được một nhà nước tiến bộ và thịnh vượng đó là nhà Đường.
? Bộ máy nhà nước thời Đường có gì tiến bộ so với các triều đại trước?
? Về kinh tế nhà Đường đã có những chính sách gì?
? Với các chính sách đối nội như trên thì có tác động như thế nào đến kinh tế nhà Đường?
? Về đối ngoại nhà Đường có những chính sách gì?
- Chính trị: Chia nước thành quận huyện.
- Kinh tế: thống nhất tiền tệ và đo lường.
- Đối ngoại: Gây chiến tranh, mở rộng lãnh thổ à phía Bắc, Nam.
*Thời Hán
- Chính trị: Xóa bỏ luật pháp hà khắc.
- Kinh tế: Giảm thuế và sưu dịch.
- Đối ngoại: Mở rộng xâm lược.
3. Sự thịnh vượng của TQ dưới thời Đường:
- Chính trị:
+ Cử người thân tín cai quản các địa phương.
+ Mở khoa thi chọn người tài.
- Kinh tế:
+ Giảm tô thuế, thực hiện chế độ quân điền.
=> Kinh tế phồn thịnh.
- Đối ngoại: Xâm lược mở rộng bờ cõi.
4. Củng cố: bảng phụ
1. Thời cổ đại TQ đã trải qua các triều đại nào ?
a. Thương. b. Hạ. c. Chu. d. Tần. e. Hán.
2. Nhà Đường củng cố bộ máy nhà nước bằng nhiều biện pháp đó là những biện pháp gì ? a. Cử người thân đi cai quả các địa phương.
b. Mở khoa thi chọn người tài.
c. Giảm tô thuế.
d. Phát triển thủ công nghiệp, thương mại với các nước.
5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị phần 4,5,6.
*******************************************************************
Ngày dạy:11/92018
T iết 5 Bài 4. TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (tiếp) I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
Một số điểm nổi bật về kinh tế, chính trị, những thành tựu nổi bật nhất về văn hóa Trung Quốc trong thời kì phong kiến Trung Quốc
2. Tư tưởng
Bước đầu biết vận dụng phương pháp lịch sử để phân tích và hiểu giá trị của các chính sách XH của mỗi triều đại cùng những thành tựu văn hóa.
3. Kĩ năng:
Rèn kĩ năng lập niên biểu các triều đại phong kiến TQ và phân tích các chính sách của các triều đại TQ.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
Bản đồ treo tường TQ thời PK, một số tranh ảnh về các triều đại PKTQ, các tư liệu sưu tầm thêm về các chính sách của các triều đại PKTQ nếu có.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
a. Nguyên nhân dẫn đến sự hình thành XHPK ở TQ?
b. Trình bày những nét chính trong chính sách đối nội, đối ngọai của nhà Đường.
Tác dụng của các chính sách đó?
-> Dựa vào phần vở ghi.
3. Bài mới :
Sau khi phát triển đến độ cực thịnh dưới thời nhà Đường, TQ lại lâm vào tình trạng chia cắt suốt hơn nữa thế kỷ (907à960). Nhà Tống thành lập năm 960,TQ thống nhất và tiếp tục phát triển tuy không mạnh mẽ như trước.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động:1
GV: Tóm tắt nội dung của giai đoạn này (SGK).
? Nhà Tống đã thi hành những chính sách gì?
? Về khoa học kĩ thuật thời Tống đã có những phát minh gì?
GV: Nhà Tống phát triển không bằng nhà Đường. Nhà Tống tồn tại từ 960-1279 và được thay thế bởi nhà Nguyên.
? Nhà Nguyên ở TQ được thành lập ntn?
4. Trung Quốc thời Tông - Nguyên :
* Nhà Tông:
- Miễn giảm thuế, sưu dịch.
- Mở mạng thủy lợi.
- Phát triển thủ công nghiệp.
- Có nhiều phát minh: La bàn, thuốc súng,….
* Nhà Nguyên:
-> Vua Mông Cổ là Hốt Tất Liệt tiêu diệt nhà Tống, lập nên nhà nguyên ở TQ.
? Nhà Nguyên cai trị nhân dân Trung Quốc ra sao và dẫn đến hậu quả gì?
Hoạt động: 2
? Trình bày những thay đổi về chính trị của TQ từ sau thời Nguyên đến cuối thời nhà Thanh?
- Đọc đoạn in nghiêng (SGK trang 13)
? Xã hội TQ cuối thời Minh - Thanh có gì thay đổi ?
? Nêu những biến đổi về mặt KT thời Minh -Thanh ? ->
? Mầm mống kinh tế TBCN biểu hiện ở những điểm nào?
-> Xuất hiện nhiều xưởng dệt lớn…với chuyên môn hóa cao “chủ xuất vốn”, “thợ xuất sức”…Buôn bán với nước ngòai mở rộng.
Hoạt động: 3
? Trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng người TQ có thành tựu gì?
GV: Giới thiệu tam cương, ngũ thường (nhân, lễ, nghĩa, trí, tín).
? Về văn học và sử học họ đã đạt được những gì ? -> Văn học, sử học rất phát triển.
GV: Giới thiệu tác giả lý Bạch, tác phẩm Tây Du Kí của Ngô Thừa Ân. Còn sử học có Tam quốc diễn nghĩa….
? Quan sát hình 9, 10 và cho biêt em có nhận xét gì về nghệ thuật kiến trúc, hội họa, điêu khắc và làm gốm của người TQ ?
? Nêu tên các thành tựu khoa học kĩ thuật của người TQ từ đó rút ra nhận xét về nền khoa học kĩ thuật của TQ?
HS: Hoạt động nhóm
- Phân biệt đối xử giữa người hai dân tộc dẫn đến chiến tranh chống Nguyên.
5. Trung Quốc thời Minh - Thanh:
- Chính trị :
+ Chu Nguyên Chương lập nhà Minh 1368.
+ Lý Tự Thành lật đổ nhà Minh (1644).
+ 1644 nhà Thanh được thành lập.
- Xã hội :
+ Vua quan sa đọa.
+ Nông dân đói khổ.
- Kinh tế: Mầm móng kinh tế tư bản chủ nghĩa xuất hiện.
6. Văn hóa, khoa học - kĩ thuật TQ thời PK:
* Văn hóa:
- Tư tưởng: Nho giáo.
- Văn học, sử học rất phát triển.
- Nghệ thuật: Hội họa, điêu khắc, kiến trúc và đồ gồm đều ở trình độ cao.
* Khoa học - kĩ thuật:
- Tứ đại phát minh (KT làm giấy, KT in, thuốc súng, kim chỉ nam.) - KT đóng tàu, luyện sắt, khai thác dầu mỏ…
=> Có nhiều phát minh lớn đóng góp cho sự phát triên của lịch sử nhân loại.
4. Củng cố:
- Chính sách cai trị của nhà Tống và nhà Nguyên có những điểm gì khác nhau ? Vì sao có sự khác biệt đó ?
- Qua các thành tựu văn hóa khoa học kĩ thuật đã cho thấy phẩm chất gì ở người TQ lúc bấy giờ ?
5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị bài “Ấn Độ thời phong kiến”.
Ngày dạy: /9/2018
Tiết 6 Bài 5. ẤN ĐỘ THỜI PHONG KIẾN
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Các triều đại pk ở Ấn Độ
- Những chính sách cai trị của các vương triều và những biểu hiện của sự phát triển thịnh đạt của Ấn Độ thời PK.
- Một số thành tựu của văn hóa Ấn Độ thời cổ, trung đại.
2. Tư tưởng
- Giúp HS thấy được đất nước Ấn Độ là một trong những trung tâm của văn minh nhân loại và có ảnh hưởng sâu rộng tới sự phát triển LS và VH của nhiều dân tộc Đông Nam Á.
3. Kĩ năng:
- Giúp HS biết tổng hợp những kiến thức ở trong bài (và cả bài “Các quốc gia PK Đông Nam Á”) để đạt được mục tiêu bài học.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
BĐ Ấn Độ thời cổ đại và PK; Tư liệu về các TĐ Ấn Độ; Một số tranh ảnh về các công trình văn hóa của Ân Độ.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định TC: 7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Những mầm mống KT TBCN dưới thời Minh - Thanh đã được nảy sinh như thế nào?
? Em hãy nêu những thành tựu lớn về văn hóa, KH-KT của NDTQ thời PK.
3. Bài mới :
Ấn Độ - một trong những trung tâm văn minh lớn nhất của nhân lọai cũng được hình thành từ rất sớm. Với một bề dày LS và những thành tựu văn hóa vĩ đại, Ấn Độ đã có những đóng góp lớn lao trong LS nhân lọai
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Giảm tải Hoạt động: 1
? Kinh tế xã hội Ấn Độ dưới triều Gupta có những nét gì đáng chú ý ?
? Vương triều Gupta tồn tại đến thời gian nào ?
? Sự sụp đổ của vương triều Gupta diễn ra như thế nào và được thay thế bằng triều đại nào?
->
? Người Hồi giáo thi hành những chính sách gì?
->
GV: Đến thế kỉ XVI Ấn Độ bị Mông Cổ tấn công và lật đổ sau đó lập nên một vương triều mới.
1. Những trang sử đầu tiên 2. Ấn Độ thời phong kiến : - Vương triều Gupta (thế kỉ IV- VI):
+ Luyện kim rất phát triển.
+ Nghề thủ công, dệt, chế tạo kim hòan, khắc trên ngà voi..
- Vương quốc Hồi giáo Đêli (thế kỉ XII-XVI):
+ Chiếm ruộng đất.
+ Cấm đạo Hinđu.
- Vương triều Môgôn (thế kỉ VI-
? Vương triều mới của người Mông Cổ lập ra là gì?
->
? Vua Acơba đã áp dụng những chính sách gì để cai trị Ấn Độ ?
GV: Giới thiệu thêm về Acơba.
? Đến giữa thế kỉ XIX tình hình Ấn Độ ra sao?
Hoạt động: 2
? Được xem là trung tâm của văn minh nhân loại, vậy văn hóa Ấn Độ đã đạt được những thành tựu lớn gì?
-> (Tư liệu SGV/32)
? Chữ viết đầu tiên người Ấn Độ sáng tạo là lọai chữ gì? Dùng để làm gì?
-> Chữ Phạn => sáng tác văn học, thơ ca, sử thi, các bộ kinh và là nguồn gốc của chữ Hinđu.
GV giảng cho HS hiểu Kinh Vêđa là bộ kinh cầu nguyện cổ nhất (Vêđa->hiểu biết), gồm 4 tập.
? Kể tên các tác phẩm văn học nổi tiếng của Ấn Độ?
-> 2 bộ sử thi: Mahabharata và Ramayana.
? Kiến trúc Ấn Độ có gì đặc sắc?
? KT Hinđu tháp nhọn nhiều tầng…
-> KT Phật giáo: chùa xây hoặc khóet sâu vào vách núi, tháp có mái tròn như bát úp…
GV giới thiệu tranh ảnh về kiến trúc Ấn Độ như lăng TadjMahall, chùa hang Ajanta…
giữa thế kỉ XIX):
+ Xóa bỏ kì thị tôn giáo.
+ Khôi phục kinh tế.
+ Phát triển văn hóa.
- Giữa thế kỉ XIX trở thành thuộc địa của Anh.
3. Văn hóa Ấn Độ : - Chữ viêt: Chữ Phạn.
- Kinh: Vê Da.
- Văn học: Sử thi đồ sộ, kịch, thơ ca….
- Kiến trúc: Hinđu và phật giáo.
4. Củng cố
1. Viết chữ Đ (đúng) hoặc S (sai) vào các ý sau ?
Các tiểu quốc ở Ấn Độ ra đời khoảng 2500 đến 1500 TCN.
Magađa ra đời vào thế kỉ III TCN và hùng mạnh dưới triều đại Asôca.
Lịch sử PK Ấn Độ trải qua các triều đại Gupta, Đêli…..
Văn hóa Ấn Độ chỉ có vai trò quan trọng đối với văn hóa Châu Á.
2. Ấn Độ là một quốc gia có nhiều tôn giáo. Trong các tôn giáo dưới đây tôn giáo nào ra đời ở Ấn Độ ?
Đạo Bà La Môn. Đạo Ki Tô. Đạo Hồi. Đạo Phật. Đạo Hinđu.
5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị bài “Các quốc gia phong kiến Đông nam Á”.
Ngày dạy: /9/2018
Tiết 7 Bài 6.
CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN ĐÔNG NAM Á
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Khu vực Đông Nam Á hiện nay gồm những nước nào? Tên gọi và vị trí địa lý của các nước này có những điểm gì tương đồng với nhau để tạo thành một khu vực riêng biệt?
- Các giai đọan phát triển LS lớn của khu vực.
- Nhận rõ vị trí địa lý của Cam - pu - chia và Lào các giai đọan phát triển của hai nước.
2. Tư tưởng
- Giúp HS nhận thức được quá trình phát triển LS, tính chất tương đồng và sự gắn bó lâu đời của các dân tộc ở Đông Nam Á, truyền thống đòan kết giữa Việt Nam và hai nước Cam-pu-chia, Lào
3. Kĩ năng:
- Sử dụng bản đồ hành chính Đông Nam Á để xác định vị trí của các vương quốc cổ và phong kiến - Lập biểu đồ các giai đọan phát triển LS.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
Lược đồ các quốc gia phong kiến Đông Nam Á III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Tổ chức lớp : 7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Sự phát triển của Ấn Độ dưới vương triều Gupta được biểu hiện như thế nào?
? Trình bày những thành tựu về mặt văn hóa mà Ấn độ đã đạt được thời trung đại?
3. Bài mới :
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
GV giới thiệu tên và vị trí trên bản đồ 10 quốc gia hiện nay ở Đông Nam Á. Từ tháng 5/2002 có thêm nước Đông - Ti - mo.
? Em hãy chỉ ra đặc điểm chung về tự nhiên của các nước đó?
-> Ảnh hưởng gió mùa.
? Điều kiện tự nhiên ấy tác động như thế nào đến phát triển nông nghiệp?
-> + Thuận lợi: cung cấp đủ nước tưới, khí hậu nóng ẩm => thích hợp cho cây cối sinh trưởng và phát triển.
+ Khó khăn: gây ra lũ lụt, hạn hán…
? Các quốc gia cổ ở Đông Nam á xuất hiện từ
1. Sự hình thành các vương quốc cổ ở Đông Nam Á :
- Khu vực ĐNA gồm 11 nước.
- ĐKTN: Chịu ảnh hưởng của gío mùa mùa khô và mùa mưa.
+ Thuận lợi: Nông nghiệp phát triển.
+ Khó khăn: Có nhiều thiên tai.
- Sự hình thành các vương quốc cổ:
bao giờ?
-> Từ những TK đầu sau CN.
GV: Giải thích vì sao lại nói trừ Việt Nam: Vì nước ta xuất hiện đầu tiên khoảng thế kỉ III trước công nguyên (sự kiện Âu Cơ và Lạc Long Quân).
Hoạt động: 2
? Hãy kể tên 1 số quốc gia cổ và xác định vị trí trên lược đồ?
-> Champa, Phù Nam,và hàng lọat quốc gia nhỏ khác.
GV: Phát phiếu HT cho HS thảo luận theo nhóm (15 phút.) Nhóm cử đại diện trả lời.
Lập niên biểu các giai đọan phát triển LS lớn của khu vực ĐNA đến giữa TK XIX.
GV: Nhận xét cho điểm.
? Kể tên 1 số thành tựu thời PK của các quốc gia ĐNA?
-> Đền Ăngco, đền Bôrôbu đua, chùa tháp Pagan, tháp Chàm…
? Em có nhận xét gì về kiến trúc của ĐNA qua H12 và 13.
-> Hình vòm, kiểu bát úp, có tháp nhọn, đồ sộ, khắc họa nhiều hình ảnh sinh động (chịu ảnh hưởng của KT Ấn Độ).
GV: Sau thời kì phát triển thịnh vượng thì từ nửa sau thế kỉ XVIII, các quốc gia PK ĐNA bước vào thời kì suy yếu đến giữa thế kỉ XIX trở thành thuộc địa của chủ nghĩa tư bản thực dân trừ Thái Lan.
10 TK sau CN: Các vương quốc được thành lập trừ Việt Nam.
2. Sự hình thành và phát triển của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á :
4. Củng cố:
a. Đông Nam Á chịu ảnh hưởng của khí hậu như thế nào, hệ thực vật ở đây ra sao?
Chịu ảnh hưởng của gió mùa.
Có hai mùa rõ rệt: Khô, mưa
Trồng lúa và nhiều loại cây ăn quả.
b. Kể tên một số vương quốc phong kiến ĐNA ? 5. HDVN
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị mục “Campuchia và Lào
Thời gian Các giai đọan phát triển Nửa sau TK X -
đầu TK XVIII: Thời kỳ thịnh vượng.
TK XIII Dòng vua Giava mạnh lên, thống nhất Inđônêxia.
TK XIX Campuchia bước
vào thời Ăngco.
Giữa TKXI Quốc gia Pa-gan mạnh lên -> vương quốc Pa-gan (Mi- an-ma).
TK XIII Thành lập vương quốc Su-khô-thay (Thái Lan).
Giữa TK XIV Thành lập vương quốc Lào.
Sau TK XVIII Các quốc gia PK ĐNA suy yếu.
Ngày dạy: /9/2018
Tiết 8 Bài 6.
CÁC QUỐC GIA PHONG KIẾN ĐÔNG NAM Á (TT)
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- HS nhận rõ vị trí địa lí của Campuchia và Lào cùng các gđoạn phát triển của 2 nước này.
2. Tư tưởng
- Bồi dưỡng cho hs tình cảm yêu quí trân trọng truyền thống lịch sử của Lào và Campuchia, thấy được mối quan hệ mật thiết của 3 nước Đông Dương.
- Trong LS các quốc gia ĐNA cũng có nhiều thành tựu đóng góp cho văn minh nhân loại.
3. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng lập biểu đồ các giai đoạn phát triển lịch sử của Lào và Campuchia.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Lược đồ các nước ĐNA, bản đồ ĐNA, TLLS.
2.Học sinh: Đọc bài trước theo câu hỏi SGK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Trình bày sự hình thành các vương quốc cổ ở ĐNA ?
? Cho biết sự hình thành và phát triển của các quốc gia PK ĐNA ? 3. Bài mới:
Campuchia và Lào là 2 nước anh em cùng ở trên bán đảo Đông Dương với VN.
Hiểu được LS của 2 nước bạn cũng góp phần hiểu thêm LS nước mình.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
? Tộc người Khơme hình thành như thế nào? Họ giỏi về việc gì?
-> SGK
GV: Thời tiền sử trên đất Campuchia ngày nay có một bộ phận dân cư cổ ĐNA (gọi là người Môn Cổ) sinh sống. Cư dân này đã xây dựng nên nhà nước Phù Nam. Trong qua trình xuất hiện nhà nước thì tộc người Khơme hình thành.
Đến khi nước Phù Nam suy yếu và tan rã thì người Khơme đã xây dựng một vương quốc riêng cho mình.
? Vương quốc mới có tên là gì? Được xây dựng vào thời gian nào? Tồn tại bao lâu?
? Thời kì phát triển nhất của PK Campuchia là thời kì
3. Vương quốc Campuchia :
- Từ thế kỉ VI đến IX là vương quốc Chân Lạp.
nào?
? Tại sao thời kì phát triển của Campuchia được gọi là thời kì Ăngco?
HS: Hoạt động nhóm. (3 phút)
GV: Nhận xét kết luận: Có công trình kiến trúc Ăngco.
? Những chi tiết nào cho thấy sự phát triển của Campuchia thời kì Ăngco?
-> NN phát triển, có nhiều công trình KT độc đáo, QĐ hùng mạnh.
GV: Dùng hình 14 để chứng minh sự phát triển của Campuchia thời kì Ăngco.
? Sau thời kì Ăngco tình hình nước Campuchia lúc này ra sao?
Hoạt động: 2
? Chủ nhân của nước Lào bấy giờ là ai, họ sống như thế nào?
? Ai thống nhất các bộ tộc của người Lào Thơng và Lào Lùm. Sự thống nhất trên dẫn đên sự xuất hiện của quốc gia nào?
? Sau khi đc thành lập nc Lạn Xạng phát triển ra sao?
? Nêu các chi tiết thể hiện sự phát triển thịnh vượng của vương quốc Lạn Xạng?
GV: Một trong những thành tựu của sự thịnh vượng ở Lào đó là Thạt Luổng được xây dựng 1566 dưới triều Xệt Tha Thi Lạt. Đây là công trình kiến trúc đồ sộ gồm một tháp lớn hình nậm rượu, đặt trên đế hoa sen, phô ra 12 cánh hoa.
Bên dưới là một bệ khổng lồ hình bán cầu, nhưng lại tạo thành 4 múi có đáy vuông, mỗi cạnh dài 68m, được ốp bằng 323 phiến đá và có 4 cổng dưới dạng miếu thờ. Xung quanh tháp chính là 30 ngọn tháp nhỏ, mỗi cái khắc một lời dạy của phật. Tháp chính cao 45m.
? Sự thịnh vượng này kéo dài bao lâu?
? Nguyên nhân nào đẫn đến sự suy yếu vủa vương quốc Lạn Xạng?
-> Do có sự tranh chấp quyền lực trong hòang tộc, đất nước suy yếu, vương quốc Xiêm xâm chiếm.
- Từ thế kỉ IX đến XV là thời kì Ăngco huy hoàng.
- 1863 là thuộc địa của Pháp.
4. Vương quốc Lào :
- Các bộ tộc của người Lào Thơng và Lào Lùm thống nhất thành nước Lạn Xạng.
- Ở các thế kỉ XV-XVII là thời kì thịnh vượng của vương quốc Lạn Xạng.
- Thế kỉ XVII bị Xiêm xâm lược, cuối thế kỉ XIX là thuộc địa của Pháp.
4. Củng cố: Lập bảng niên biểu:
Quốc gia Niên đại Các giai đoạn phát triển
Cam Pu Chia
- Thời tiền sử - Thế kỉ VI -Thế kỉ IX -XV - 1863
- Có một bộ phận cư dân cổ sinh sống.
- Vương quốc người Khơme hình thành (Chân Lạp).
- Giai đoạn nhà nước Ăng-Co phát triển.
- Thực dân Pháp xâm lược cai trị.
Vương quốc Lào
- Thời tiền sử - Thế kỉ XIII - 1353
- Thế kỉ XV–
XVII
- Thế kỉ XVIII - Cuối XIX
- Chủ nhân là người Lào Thơng.
- Người Thái di cư đến ® người Lào Lùm.
- Pha Ngừm thống nhất các bộ lạc ® thành lập nước Lạn Xạng.
- Giai đoạn phát triển thịnh vượng của quốc gia Lạn Xạng.
- Lạn Xạng suy yếu.
- Trở thành thuộc địa của Pháp.
5. HDVN:
- Học bài theo câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị bài “Chế độ phong kiến”
******************************************************************
Ngày dạy: 2/10/2018
Tiết 9 Bài 7 . NHỮNG NÉT CHUNG VỀ XÃ HỘI PHONG KIẾN
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Nền tảng kinh tế và các giai cấp cơ bản trong XH.
- Thể chế chính trị của nhà nước PK.
2. Tư tưởng
- Giáo dục niền tin và lòng tự hào về truyền thống LS, thành tựu VH, KHKT mà các dân tộc đã đạt được trong thời PK.
3. Kĩ năng:
- Làm quen với phương pháp tổng hợp, khái quát hóa các sự kiện, biến cố LS à nhận xét, kết luận.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ
Lược đồ các quốc gia phong kiến III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
- Vương quốc Căm-pu-chia thời phong kiến như thế nào 3. Bài mới:
Qua các tiết học trước chúng ta đã biết được sự hình thành, phát triển của chế độ PK ở cả phương Đông và Tây. Vậy hai hình thức xã hội PK của hai khu vực này có gì chung?
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
? Nền kinh tế chủ yếu của PK Châu Âu và Châu Á là gì? -> Nông nghiệp.
? Nêu đặc điểm nền sản xuất nông nghiệp này của hai khu vực ?
? Xã hội của PK phương Đông và phương Tây có những giai cấp nào?
? Hình thức bóc lột của bọn chủ đất ở mỗi khu vực ra sao? -> Bóc lột bằng địa tô.
+ Giao ruộng đất cho nông dân, nông nô ® thu tô, thuế rất nặng.
? Nền kinh tế phong kiến ở phương Đông và châu Âu còn khác nhau ở điểm nào?
-> Ở châu Âu xuất hiện thành thị trung đại ® thương
1. Sự hình thành và phát triển xã hội phong kiến :
(Giảm tải)
2. Cơ sở kinh tế xã hội của xã hội phong kiến:
Phương Đông
Phương Tây
Kinh tế
Chăn nuôi, thủ công đóng kín trong công xã nông thôn.
Đóng kín trong công xã nông thôn.
nghiệp, công nghiệp phát triển.
GV: Ngoài ra ở phương Tây còn có thành thị đó chính là cở sở của nền KTTBCN nảy sinh và phát triển về sau.
Hoạt động: 2
? Chế độ quân chủ ở phương Đông và phương Tây có gì giống và khác nhau?
? Như vây với hai hình thức tổ chức nhà nước như trên của PK phương Đông và phương Tây được gọi là gì ? GV: Chế độ quân chủ là: Thể chế Nhà nước do Vua đứng đầu
* Lưu ý chế độ phân quyền ở phương Tây chỉ tồn tại trong giai đoạn đầu của XHPK về sau cũng giống như phương Đông.
Xã hội
- Địa chủ.
- Nông dân lĩnh canh.
- Lãnh chúa.
- Nông nô.
3. Nhà nước phong kiến :
- Phương Đông: Quân chủ chuyên chế tập quyền.
- Phương Tây: Quân chủ chuyên chế phân quyền.
4. Củng cố:
- Sự hình thành và phát triển của XHPK phương Đông và Tây như thế nào ? - Cơ sở kinh tế xã hội của XHPK phương Đông và Tây ra sao ?
- Nhà nước PK phương Đông và Tây được tổ chức dưới hình thức nào? giải thích ? 5. HDVN:
Phong kiến phương Đông Phong kiến châu Âu
- Cơ sở kinh tế - xã hội
...
- Nhà nước:
...
- Cơ sở kinh tế - xã hội
...
- Nhà nước:
...
- Học thuộc bài cũ, ôn lại tất cả các bài đã học để chuẩn bị làm bài tập.
Ngày dạy:3/10/2018
Tiết 10: BÀI TẬP (phần lịch sử thế giới)
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- HS củng cố lại kiến thức đã học về chế độ PK ở phương Đông và phương Tây.
2. Tư tưởng
- Thấy được nền văn hóa phong phú của phương Đông.
- Sự phát triển nhanh chóng của xã hội PK phương Tây cùng với sự suy tàn của chế độ PK phương Đông và Tây.
3. Kĩ năng:
- Rèn kĩ năng thực hành tổng hợp.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
Chuẩn bị bài tập, có gợi ý.
Chuẩn bị các câu hỏi SGK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Tổ chức lớp : 7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ: (kết hợp trong bài)
3. Bài mới:
Bài tập 1:
Vì sao xuất hiện thành thị trung đại? Nền kinh tế trong các thành thị có gì khác với nền kinh tế lãnh địa?
Hướng dẫn trả lời:
- Sự xuất hiện thành thị:
Cuối thế kỉ XI, do hàng thủ công sản xuất ra ngày càng nhiều, sản phẩm của thợ thủ công không những phục vụ cho bọn chủ phong kiến mà còn trao đổi với nông dân quanh vùng. Những thợ thủ công tìm cách thoát khỏi lãnh địa phong kiến. Một số thợ thủ công đã đưa hàng hóa của mình đến những nơi đông người qua lại để bán và họ đã lập ra xưởng sản xuất. Từ đó họ lập ra các thị trấn, sau đó thành các thành phố lớn, gọi là thành thị trung đại.
Trong thành thị dân cư chủ yếu là những thợ thủ công và thương nhân. Họ lập ra các phường hội, các thương hội để cùng nhau sản xuất và buôn bán.
Sự khác nhau:
Kinh tế lãnh địa Kinh tế thành thị
- SX chủ yếu là nông nghiệp
- SX ra SP chỉ để tiêu dùng trong lanh địa, không trao đổi, mua bán ra bên ngoài => KT
“tự cung, tự cấp”.
- Kìm hãm sự phát triển của XH PK.
- SX chủ yếu là nghề thủ công
- SX ra SP thủ công để trao đổi mua bán =>
Nền KT hàng hóa.
- Tạo điều kiện cho XH PK phát triển.
Bài tập 2:
? Quan hệ SX TBCN ở Châu Âu được hình thành như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
Quan hệ SX TBCN ở Châu Âu được hình thành dựa trên 2 yếu tố:
- Vốn: Nhờ cuộc phát kiến địa lí, quý tộc thương nhân châu Âu trở nên giàu có. Họ lập ra các xưởng thủ công, các đồn điền và đần dần họ trở thành giai cấp TS.
- Đội ngũ công nhân làm thuê: Những người nông nô bị mất ruộng đất, phải đi làm thuê trong các xí nghiệp của TS. Ngoài ra còn có nô lệ mua từ châu Phi sang.
Bài tập 3:
? Mầm mống KT TBCN đã xuất hiện ở triều đại nào của Trung Quốc. Đó là những biểu hiện gì?
Hướng dẫn trả lời:
- Xuất hiện ở triều đại Minh - Thanh (1368 - 1911).
- Đó là những biểu hiện:
+ Sự xuất hiện của các công trường thủ công: nhiều xưởng dệt lớn chuyên môn hóa cao, thuê nhiều công nhân ở Tô Châu, Tùng Giang, xưởng làm đồ sứ ở Cảnh Đức.
+ Thương nghiệp, thành thị phát triển và phồn thịnh như ở Bắc Kinh, Nam Kinh.
+ Quảng Châu là thương cảng lớn nhất, từ đây các thương nhân TQ buôn bán với nhiều nước ĐNA, Ấn Độ, Ba Tư, Ả Rập...
Bài tập 4:
? Vì sao thời kì phát triển của Cam-pu-chia (từ thế kỉ IX đến hết TK XV), còn gọi là thời kì Ăng-co?
Hướng dẫn trả lời:
- Sở dĩ như vậy vì kinh đô của Vương quốc là Ăng-co (một địa điểm vùng Xiêm Riệp ngày nay).
- Ở đây, người Khơ-me đã xây dựng nhiều công trình lớn nổi tiếng, điển hình là khu đền tháp Ăng-co Vát, Ăng-co Thom. Khu đền Ăng-co là một công trình độc đáo của người Khơ-me vào kho tàng văn hóa của ĐNA và TG.
Bài tập 5:
? Hãy nêu những nét đặc sắc trong kiến trúc của các quốc gia PK ở ĐNA?
Hướng dẫn trả lời:
- Các đền, chùa với kiến trúc độc đáo chịu ảnh hưởng của lối kiến trúc truyền thống Ấn Độ.
- Chùa thay thế cho đền, tháp. Tuy tháp thờ phật tích nhưng vẫn mang dấu vết kiến trúc Ấn Độ.
4. Củng cố:
Cho HS so sánh sự giống và khác nhau về XHPK phương Đông và phương Tây theo mẫu bảng dưới đây:
2. Cơ sở kinh tế - XH của XHPK
Xã hội PK phương Đông
Xã hội PK phương Tây - Cơ sở kinh tế
- Phương thức bóc lột
Nông nghiệp đóng kín trong công xã nông thôn
Địa tô
Nông nghiệp đóng kín trong lãnh địa
Địa tô Các giai cấp cơ bản Địa chủ và nông dân lĩnh
canh Lãnh chúa và nông nô
5. HDVN
- Hoàn thành các bài tập vào vở.
- Chuẩn bị bài “Nước ta buổi đầu độc lập”, theo hệ thống câu hỏi SGK.
***********************************************************
Ngày dạy:9/10/2018
PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM
(Từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX) CHƯƠNG I
BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP THỜI NGÔ - ĐINH - TIỀN LÊ (Thế kỉ X)
Tiết 11Bài 8. NƯỚC TA BUỔI ĐẦU ĐỘC LẬP
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Sự ra đời của triều đại nhà Ngô - Đinh và tổ chức nhà nước
- Hiểu và ghi nhớ công lao của Ngô Quyền , Đinh Bộ Lĩnhtrong công cuộc củng cố nền độc lập
2.Tư tưởng
- Giáo dục ý thức độc lập tự chủ và thống nhất đất nước của dân tộc.
- Ghi nhớ công ơn của Ngô Quyền và Đinh Bộ Lĩnh đã có công giành quyền tự chủ, thống nhất đất nước, mở ra thời kì độc lập lâu dài cho nước ta.
3. Kĩ năng:
Bồi dưỡng cho HS kĩ năng lập biểu đồ, sơ đồ, sử dụng bản đồ khi học bài.
-Rèn kĩ năng tự học cho HS II. CHUẨN BỊ:
Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước, bản đồ 12 sứ quân, các hình trong SGK.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Trình bày đặc điểm KT - XH của PK Phương Dông và châu Âu?
? Vì sao PK châu Âu lại sớm suy vong so với phương Đông?
3. Bài mới:
Năm 938 với lối đánh sáng tạo Ngô Quyền đã làm nên chiến thắng lịch sử trên sông Bạch Đằng đem lại tự chủ cho nước nhà, chấm dứt 30 năm Bắc thuộc. Trong buổi đầu độc lập tình hình nước ta diễn tiến ra ta cùng nhau tìm hiểu qua bài 8.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động:1
Chiến thắng Bạch Đằng 938 có ý nghĩa như thế nào?
-> Đánh bại âm mưu xâm lược của quân Nam Hán, chấm dứt hơn 10 thế kỷ thống trị của triều đại phong
1. Ngô Quyền dựng nền độc lập:
kiến phương Bắc.
? Sau chiến thắng Bạch Đằng việc làm đầu tiên của Ngô Quyền đó là gì?
? Lên ngôi xong Ngô Quyền tiếp tục làm gì nữa?
? Tại sao Ngô Quyền lại bãi bỏ bộ máy cai trị của họ khúc để thiết lập triều đình mới?
-> Họ Khúc mới chỉ dành được quyền tự chủ, trên danh nghĩa vẫn phụ thuộc vào nhà Hán® Ngô Quyền quyết tâm xây dựng một quốc gia độc lập.
? Hướng dẫn HS vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước.
GV: Ngô Quyền không xưng tiết độ sứ mà lại xưng vương, không muốn lệ thuộc.
? Vua có vai trò gì trong bộ máy nhà nước?
-> Đứng đầu triều đình, quyết định mọi công việc chính trị, ngoại giao, quân sự.
? Em có nhận xét gì về bộ máy nhà nước thời Ngô?
-> Còn đơn giản, sơ sài nhưng đã bước đầu thể hiện ý thức độc lập tự chủ.
Hoạt động: 2
GV: Loạn 12 sứ quân gây biết bao tang tóc cho nd, trong khi đó nhà Tống đang có âm mưu XL nước ta.
Do vậy, việc thống nhất đất nước trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
? Đinh Bộ Lĩnh là ai?
-> Con của thứ sử Đinh Công Trứ, người Ninh Bình, có tài thống lĩnh quân đội.
? Ông đã làm gì để dẹp yên 12 sứ quân?
-> Tổ chức lực lượng, rèn luyện vũ khí, xây dựng căn cứ ở Hoa Lư.
GV trình bày quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh trên lược đồ.
-> Quan sát, lắng nghe.
? Vì sao Đinh Bộ Lĩnh lại dẹp yên được các sứ quân?
-> Được nhân dân ủng hộ, có tài đánh đâu thắng đó =>
các sứ quân xin hàng hoặc lần lượt bị đánh bại
? Việc Đinh Bộ Linh dẹp loạn 12 sứ quân có ý nghĩa gì?
-> Thống nhất đất nước, lập lại hoà bình trong cả nước
=> tạo điều kiện xây dựng đất nước vững mạnh, chống lại âm mưu xâm lược của kẻ thù.
- Năm 939 Ngô Quyền lên ngôi vua,
chọn Cổ Loa là kinh đô.
- Bộ máy nhà nước:
2. Tình hình chính trị cuối thời Ngô:
(Giảm tải)
3. Đinh Bộ Lĩnh thống nhất đất nước:
* Tình hình đất nước :
- Loạn 12 sứ quân®đất nước chia cắt, loạn lạc
- Nhà Tống có âm mưu xâm lược
* Quá trình thống nhất :
- Đinh Bộ Lĩnh lập căn cứ ở Hoa Lư.
- Liên kết với sứ quân Trần Lãm - Được nhân dân ủng hộ
Vua
Quan văn Quan võ
Thứ sử các Châu
? Vì sao người ta hay gọi Đinh Bộ Lĩnh là “vạn thắng Vương” ?
-> Vì ông đánh thắng rất nhiều trận liên tiếp để đi đến thống nhất đất nước.
GV: Dùng hình 18 để giới thiệu việc tôn kính của nhân dân ta đối với Đinh Bộ Lĩnh.
®967: Đất nước thống nhất.
4. Củng cố:
? Vẽ sơ đồ bộ máy chính quyền nhà Ngô. Trình bày những biểu hiện về ý thức tự chủ của Ngô Quyền trong việc xây dựng đất nước?
? Tình hình cuối đời Ngô có gì đặc biệt? Ai đã có công dẹp yên các sứ quân 5. HDVN
- Học bài theo nội dung vở ghi, trả lời các câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị bài “Nước Đại cồ việt thời Đinh - Tiền Lê”, theo hệ thống câu hỏi SGK.
*******************************************************************
Ngày dạy:10/10/2018
Tiết 12 Bài 9 . NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH - TIỀN LÊ
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Sự ra đời của triều đại nhà Đinh – Tiền Lê và tổ chức nhà nước
- Đời sống kinh tế: Quyền sở hữu ruộng đất, khai hoang, đào vét kênh ngòi; một số nghề thủ công; đúc tiền, các trung tâm buôn bán.
- Về xã hội: Các giai cấp tầng lớp trong xã hội
- Hiểu và ghi nhớ công lao của Đinh Bộ Lĩnh, Lê Hoàn trong công cuộc củng cố nền độc lập và bước đầu xây dựng đất nước
- Biết trình bày cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ nhất theo lược đồ 2.Tư tưởng
- Lòng tự hào, tự tôn dân tộc.
- Biết ơn các vị anh hùng có công xây dựng và bảo vệ đất nước.
3. Kĩ năng:
-Rèn kĩ năng tự học cho HS
Bồi dưỡng kỹ năng vẽ sơ đồ, lập biểu đồ, trong quá trình học bài.
II. CHUẨN BỊ:
“Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống lần thứ nhất”. Tư liệu về nước Đại Cồ Việt thời Đinh - Tiền Lê.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Trình bầy tình hình nước ta cuối thời Ngô và quá trình thống nhất đất nước của Đinh Bộ Lĩnh.
3. Bài mới:
Sau khi dẹp loạn 12 sứ quân, đất nước lại được thanh bình, thống nhất. Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua tiếp tục công cuộc xây dựng một quốc gia vững mạnh mà Ngô Quyền đã đặt nền móng. Quá trình đó diễn ra như thế nào ?
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động1:
Yêu cầu: HS đọc SGK
? Sau khi thống nhất đất nước, Đinh Bộ Lĩnh đã làm gì?
GV: Tên nước: "Đại":lớn; "Cồ" cũng có nghĩa là "lớn" Nước Việt to lớn có ý đặt ngang hàng với Trung Hoa.
? Tại sao Đinh Tiên Hoàng lại đóng đô ở
I. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ - QUÂN SỰ
1. Nhà Đinh xây dựng đất nước:
- Năm 968: Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi vua.
- Đặt tên nước là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư.
Hoa Lư?
-> GV: dùng hình 19 để giới thiệu địa thế của Hoa Lư.
Là quê hương của Đinh Tiên Hoàng, đất hẹp, nhiều đồi núi => thuận lợi cho việc phòng thủ.
? Việc nhà Đinh không dùng niên hiệu của phong kiến Trung Quốc để đặt tên nước nói lên điều gì?
-> Đinh Bộ Lĩnh muốn khẳng định nền độc lập, ngang hàng với Trung Quốc chứ không phụ thuộc vào TQ
- GV giải thích khái niệm "vương" và "đế".
+ "Vương": tước hiệu của vua (dùng cho nước nhỏ, chư hầu).
+ "Đế": là tước hiệu của vua nước lớn mạnh, có nhiều nước thần phục (chẳng hạn:
Trung Quốc sau khi thống nhất thì xưng Đế).
? Niên hiệu nước ta dưới thời Đinh là gì?
Được đặt vào thời gian nào? Quan hệ ngoại giao với Tống ra sao?
-> Xuân 970, vua Đinh đặt niên hiệu là Thái Bình và đặt quan hệ bình thường với Tống.
? Đinh Tiên Hoàng còn áp dụng biện pháp gì để xây dựng đất nước?
Giảng: Thời Đinh nước ta chưa có luật pháp cụ thể, vua sai đặt vạc dầu và chuồng cọp trước điện răn đe kẻ phản loạn.
? Những việc làm của Đinh Bộ Lĩnh có ý nghĩa như thế nào?
-> Ổn định đời sống xã hội => cơ sở để xây dựng và phát triển đất nước.
Hoạt động: 2
Yêu cầu: HS đọc SGK.
? Nhà Tiền Lê được thành lập trong hoàn cảnh nào?
- Phong vương cho con.
- Cắt cử quan lại.
- Dựng cung điện, đúc tiền, xử phạt nghiêm với kẻ phạm tội.
2. Tổ chức chính quyền thời Tiền Lê:
* Sự thành lập của nhà Lê.
- Năm 979: Đinh Tiên Hoàng bị giết
® nội bộ lục đục.
? Vì sao Lê Hoàn lại được suy tôn làm vua?
-> Là người có tài, có chí lớn, mưu lược, lại đang giữ chức Thập đạo tướng quân thống lĩnh quân đội => lòng người quy phục.
? Việc Thái Hậu Dương Văn Nga trao áo bào cho Lê Hoàn nói lên điều gì? (thảo luận)
-> Thể hiện sự thông minh, quyết đoán, đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích dòng họ, vượt lên quan niệm phong kiến để bảo vệ lợi ích dân tộc.
- GV phân biệt khái niệm "Tiền Lê" và
"Hậu Lê".
- Chính quyền nhà Lê được tổ chức như thế nào?
-> Vua đứng đầu, dưới vua là quan văn, quan võ và tăng quan. Cả nước chia thành 10 lộ, dưới lộ là phủ và châu.
- GV hướng dẫn HS vẽ sơ đồ.
? Quân đội thời Tiền Lê được tổ chức như thế nào?
-> Gồm 10 đạo, chia thành 2 bộ phận:
+ Cấm quân (quân của triều đình).
+ Quân địa phương.
phương tổ chức theo phép “ngụ binh ư nông”.
Hoạt động: 3
Yêu cầu: HS đọc SGK.
- Quân Tống xâm lược nước ta trong hoàn cảnh nào?
- GV tường thuật lại diễn biến cuộc kháng chiến theo lược đồ. (Giảng thêm về chi tiết Lê Hoàn chon Bạch Đằng để chặn giặc kế thừa tài quân sự của Ngô Quyền trước đây).
Yêu cầu: HS tường thuật lại diễn biến.
- Nhà Tống lăm le xâm lược ® Lê Hoàn được suy tôn lên làm vua.
* Tổ chức chính quyền Trung ương.
- Quân đội + Cấm quân.
+ Quân địa phương.
3. Cuộc kháng chiến chống Tống của Lê Hoàn:
a. Hoàn cảnh lịch sử:
- Cuối năm 979 nhà Đinh rối loạn
® quân Tống xâm lược.
b. Diễn biến: (SGK)
* Địch:
- Tiến theo 2 đường: thuỷ và bộ do Hầu Nhân Bảo chỉ huy.
* Ta:
- Chặn quân thuỷ ở sông Bạch Đằng.
Vua
Đại sư Thái sư
10 Lộ Phủ Châu
? Ý nghĩa của cuộc kháng chiến chống Tống là gì?
-> Khẳng định quyền làm chủ đất nước, đánh bại âm mưu xâm lược của quân Tống
=> củng cố nền độc lập của nước nhà.
- Diệt cánh quân bộ ở biên giới phía Bắc thắng lợi.
c. Ý nghĩa:
- Khẳng định quyền làm chủ đất nước.
- Đánh bại âm mưu xâm lược của kẻ thù, củng cố nền độc lập.
4. Củng cố:
? Trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống Tống do Lê Hoàn chỉ huy (năm 981).
5. HDVN
- Học bài theo nội dung câu hỏi SGK, làm bài tập trong tập bản đồ - Chuẩn bị phần II. “Sự phát triển kinh tế và văn hóa”.
Ngày dạy :6/10/2016
Tiết 13 Bài 9. NƯỚC ĐẠI CỒ VIỆT THỜI ĐINH - TIỀN LÊ
(tiếp theo)
I. MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:
- Thời Đinh - Tiền Lê, bộ máy nhà nước đã được xây dựng tương đối hoàn chỉnh, không còn đơn giản như thời Ngô Quyền .
- Nhà Đinh và nhà Tiền Lê đã bước đầu xây dựng nền kinh tế, văn hóa phát triển 2. Tư tưởng
- Lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý thức độc lập, tự chủ trong xây dựng kinh tế, quý trọng các truyền thống văn hóa của ông cha.
- Sự biết ơn đối với những người có công xây dựng, bảo vệ đất nước trong thời kì đầu giành lại độc lập
3. Kĩ năng:
-Rèn kĩ năng tự học cho HS
- Bồi dưỡng kĩ năng vẽ sơ đồ, lập biểu đồ, kĩ năng sử dụng bản đồ khi học bài, trả lời câu hỏi kết hợp với xác định trên bản đồ và điền kí hiệu vào vị trí cần thiết.
II. CHUẨN BỊ:
Tranh ảnh về đền thờ vua Đinh, vua Lê tại Ninh Bình.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức lớp :
7a1 7a2 7a3 2. KT Bài cũ:
? Vẽ bộ máy nhà nước thời Tiền Lê và giải thích.
? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến chống Tống của Lê Hoàn 981?
3. Bài mới:
Cu c kháng chi n ch ng T ng th ng l i ã ánh b i âm m u xâm lộ ế ố ố ắ ợ đ đ ạ ư ược c a kủ ẻ thù, kh ng ẳ định quy n l m ch ề à ủ đất nước cu nhân dân ta v c ng c n n ả à ủ ố ề độ ậc l p, th ng nh t c a nố ấ ủ ướ Đạc i C Vi t. ó c ng l c s ồ ệ Đ ũ à ơ ở để xây d ng n n kinh t , v n hoáự ề ế ă bu i ổ đầ độ ậu c l p.
HĐ THẦY - TRÒ ND CẦN ĐẠT
Hoạt động: 1
Yêu cầu: HS đọc SGK.
? Thời Đinh - Tiền Lê N2 được tổ chức
