• Thế nào là truyện ngụ ngụn?
• Câu chuyện “Ếch ngồi đáy giếng” khuyên
chúng ta điều gì?
I. Tìm hiểu chung
Tiết 38: Văn bản: THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
-
Thầy bói: người làm nghề chuyên đoán những việ lành,
dữ cho người ta ( theo mê tín).Thày bói thường là người
mù.
Chuyện gẫu: Nói chuyện linh tinh cho qua thời gian.
Chổi sể: chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây
thanh hao.
Quạt thóc: loại quạt lớn bằng tre phất vải, dùng để
quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc.
II. Đọc – hiểu văn bản
Tiết 38: Văn bản: THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem.
Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.
Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau.
Thầy sờ vòi bảo:
- Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy sờ chân cãi:
- Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.
Thầy sờ đuôi lại nói:
- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
Chia bố cục văn bản?
Bè côc
Hoµn c¶nh xem voi
C¸ch xem vµ
ph¸n vÒ voi KÕt qu¶
Từ đầu…
cïng xem
Tiếp theo ...
như cái chổi sể cùn.
Còn lại
II. Đọc – hiểu văn bản 1. Các thầy bói xem voi:
Em hiểu gì về năm ông thầy bói này?
Họ xem voi trong hoàn cảnh như thế nào?
Cách xem voi của họ như thế
nào?
Sờ vòi Sờ vòi
Sờ ngà Sờ đuôi
Sờ tai Sờ chân
II. Đọc – hiểu văn bản 1. Các thầy bói xem voi:
Nhân dân ta thể hiện thái độ gì qua cách xem voi của các thầy
bói?
2. Các thầy phán về voi:
Sau khi xem voi, các thầy phán
về voi như thế nào?
Nó bè bè như cái
quạt thóc .
Nó bè bè như cái
quạt thóc . Nó
chần chẫn như cái đòn càn.
Nó
chần chẫn như cái đòn càn.
Nó sun sun như con
đỉa.
Nó sun sun như con
đỉa.
Nó
Sừng sững như cái cột đình.
Nó
Sừng sững như cái cột đình.
Chính nó tun tủn như cái
chổi sể cùn Chính nó
tun tủn như cái
chổi sể cùn
2. Các thầy phán về voi:
Nhận xét về thái độ của từng thầy?
Rất quả quyết, luôn cho
rằng mình đã nói đúng về
con voi.
2. Các thầy phán về voi:
Do thái độ chủ quan đã dẫn đến
hậu quả như thế nào?
Theo em, muốn nhận thức sự việc một cách đúng đắn, em phải làm
gì?
3. Sai lầm của năm ông thầy bói:
Năm thầy bói đã sờ tận tay vào
con voi mà lại có ý kiến trái ngược
nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào,
sai ở chỗ nào?
*Năm thầy bói đều đúng: * Sai lầm của các thầy bói:
-Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi.
- Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh
« sun sun như con đỉa, chần chẫn như cái đòn càn »....là chính xác .
- Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán đó là con voi.
- Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy.
-> Chỉ biết một bộ phận mà lại đánh giá tổng thể.
-> Nhận xét chủ quan phiến diện.
“ ... Truyện không nhằm nói về cái mù thể chất, mà muốn nói đến cái mù về
nhận thức và cái mù về phương pháp nhận thức của các thầy bói. Truyện chế giễu
luôn cả các thầy bói và nghề thầy bói
một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.”
3. Nghệ thuật:
Nhận xét về nghệ thuật văn
bản?
4. Ý nghĩa:
Qua câu chuyện em rút ra bài
học ý nghĩa gì?
III. Luyện tập:
Bài 1: Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác
nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy
bói xem voi” ?
* Giống
Nêu ra bài học nhận thức, nhắc chúng ta không được chủ quan khi nhìn nhận sự việc, hiện tượng.
* Khác nhau
Ếch ngồi đáy giếng Thầy bói xem voi Mượn chuyện loài vật để
nói chuyện con người
Mượn chính chuyện con người để nói chuyện con người
Nhắc nhở mọi người phải mở rộng tầm hiểu biết,
không chủ quan, kiêu ngạo.
Bài học về phương pháp
tìm hiểu sự vật, hiện tượng.
Kể một số ví dụ của em hoặc người khác đã nhận định, đánh giá sai lầm theo kiểu “Thầy bói xem voi”?
Bài tập 2:
Giải thích ý nghĩa của thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
Phê phán cách nhận xét, đánh giá chủ quan, phiến diện; thấy bộ phận mà không thấy toàn thể, không phản ánh đúng bản chất của sự vật.
CÂU HỎI CỦNG CỐ
