TIẾT 40
THẦY BÓI XEM VOI
1. Đọc và hiểu văn bản.
I. Tìm hiểu chung.
1. Đọc và hiểu văn bản
:
Thầy bói Chuyện gẫu
Đòn ghánhQuạt thóc Chổi sể
Người làm nghề chuyên đoán những việc lành dữ cho người khác.
Nói chuyện linh tinh cho qua thời gian
Quạt lớn bằng tre phất vải
hoặc giấydùng để quạt thóc Chổi làm bằng cây thanh hao
dùng quét sân
Tiết 40: THẦY BÓI XEM VOI
Bè côc
Hoµn c¶nh xem voi
C¸ch xem vµ
ph¸n vÒ voi KÕt qu¶
Câu 1,2,3 Tiếp theo ...
như cái chổi sể cùn.
Còn lại
Bố cục ngắn gọn, chặt chẽ
1. Đọc hiểu :
2. Bố cục:
I. Tìm hiểu chung . II. Tìm hiểu văn bản.
1. Hoàn cảnh xem voi.
Cả năm ông thầy bói trong truyện có
những đặc điểm chung nào?
* Đặc điểm chung của năm thầy bói:
- Các thầy đều bị mù.
- Chưa biết gì về hình thù con voi.
Các thầy bói xem voi trong hoàn
cảnh nào?
* Hoàn cảnh:
- Õ hàng, đang ngồi chuyện gẫu, có voi đi qua.
Nhận xét về cách mở
truyện?
Cách mở truyện ngắn gọn , hấp dẫn.
THẦY BÓI XEM VOI
Tiết 40 Văn bản
I. Tìm hiểu chung.
1. Hoàn cảnh xem voi.
II. Tìm hiểu văn bản.
2. Cách xem voi và phán về voi.
a. Cách xem voi.
Cách xem voi của các thầy
có gì đặc
biệt?
Sờ vòi Sờ vòi
Sờ ngà Sờ đuôi
Sờ tai Sờ chân
THẦY BÓI XEM VOI
I. Tìm hiểu chung.
1. Hoàn cảnh xem voi.
II. Tìm hiểu văn bản.
2. Cách xem voi và phán về voi.
a. Cách xem voi. Dùng tay để sờ
Nhấn mạnh cách xem voi.
Mỗi người xem một bộ phận của con voi.
- Điệp ngữ “thầy thì sờ…”:
Nhận xét gì về cách dùng cụm từ
“Thầy thì sờ...?
THẦY BÓI XEM VOI
I. Tìm hiểu chung.
1. Hoàn cảnh xem voi.
II. Tìm hiểu văn bản.
2. Cách xem voi và phán về voi.
a. Cách xem voi.
b. Cách phán về voi.
Nó sun sun như con đỉa.
Nó chần chẫn như cái đòn càn
Nó bè bè như cái quạt thóc
Nó sừng sững như cái cột đình.
Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
b.Cách phán về con voi:
-Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
-Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
-Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
-Sờ chân: sừng sững như cái cột đình.
-Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Nói về cách phán voi của các thầy bói, tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật gì ? Tác dụng ?
Sử dụng từ láy tượng hình, phép so sánh khiến cho sự vật trở nên cụ thể, sinh động
.
b.Cách phán về con voi:
-Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
-Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
-Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
-Sờ chân: sừng sững như cái cột đình.
-Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Đưa ra nhận định khác nhau
Em có nhận xét gì về cách phán về voi của năm ông thầy bói ?
Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay
vào con voi mà lại có ý kiến trái
ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ
nào, sai ở chỗ nào?
* Năm thầy bói đều đúng: * Sai lầm của các thầy bói:
Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi.
Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh "sừng sững như cái cột đình"....là chính xác không có gì phải bàn cãi.
Sờ vào một bộ phận
của con voi mà đã tưởng, đã phán đó là toàn bộ con voi. .
Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy.
b.Cách phán về con voi:
-Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
-Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
-Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
-Sờ chân: sừng sững như cái cột đình.
-Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Nhận định khác nhau
- Dùng bộ phận để nói toàn thể
=> Nhận xét chủ quan, phiến diện.
Năm thầy bói đã đưa ra nhận định của mình về
con voi theo cách nào ?
Em đánh giá như thế nào về cách nhận xét
của họ ?
* Thái độ của năm ông thầy bói.
+ Tưởng … thế nào ... hoá ra ...
+ Không phải, ...
+ Đâu có!...
+ Ai bảo !...
+ Các thầy nói không đúng cả! Chính nó...
=> Sử dụng hàng loạt câu phủ định nhằm tăng kịch tính của câu chuyện.
=> Nhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy bói.
Nhận xét kiểu câu ? Tác dụng ?
3. Kết quả:
“Cả năm thầy không ai chịu ai thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.”
Cách kết thúc truyện sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Nêu tác dụng của cách kết thúc ấy?
=> Sử dụng biện pháp nghệ thuật phóng đại.
Gây cười
Tô đậm cái sai lầm vì lí sự, thái độ bảo thủ của các thầy bói.
THẦY BÓI XEM VOI
I. Tìm hiểu chung:
III. Tổng kết:
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hoàn cảnh xem voi :
2. Cách xem voi và phán về voi : a. Cách xem voi : Sờ bộ phận b. Cách phán về voi: Tổng thể
=> Chủ quan, phiến diện, sai lầm
3. Kết quả: Dùng bạo lực giải quyết.
Chọn ý nghĩa đúng cho truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi?
A. Muốn kết luận đúng về sự vật cần xem xét nó một cách toàn diện.
B. Phải có cách xem xét sự vật phù hợp với sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét.
D. Cả A, B và C
D
C. Phải không ngừng học tập, trau dồi nhận thức và có phương pháp nhận thức đúng.
“ ... Truyện không nhằm nói về cái mù thể chất, mà muốn nói đến cái mù về
nhận thức và cái mù về phương pháp nhận thức của các thầy bói. Truyện chế giễu
luôn cả các thầy bói và nghề thầy bói
một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.”
III. Tổng kết.
* Nội dung
* Nghệ thuật
- Tình huống truyện độc đáo.
- Lời kể ngắn gọn, dễ nhớ.
- Chi tiết chọn lọc, gây cười.
- Bài học về cách nhận thức, đánh giá sự vật và con người.
- Phê phán tính bảo thủ, chủ quan, đoán mò.
* Thành ngữ : “ Thầy bói xem voi”
THẦY BÓI XEM VOI
I. Tìm hiểu chung:
III. Tổng kết: Ghi nhớ SGK II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hoàn cảnh xem voi :
2. Cách xem voi và phán về voi : a. Cách xem voi : Sờ bộ phận b. Cách phán về voi: Tổng thể
=> Chủ quan, phiến diện, sai lầm
3. Kết quả: Dùng bạo lực giải quyết.
IV. Luyện tập.
TRÒ CHƠI: “NHỮNG BÔNG HOA XINH”
B i t p 1: à ậ
Giải thích ý nghĩa của thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
Phê phán cách nhận xét,
đánh giá chủ quan, phiến
diện; thấy bộ phận mà không
thấy toàn thể, không phản
ánh đúng bản chất của sự vật.
Bài học chính của truyện “Thầy bói xem voi” là gì?
Cần phải xem xét toàn diện sự vật, hiện tượng mới đưa ra nhận xét.
? Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
B. Một lần không vâng lời, con bị mẹ mắng.
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
C. Bạn hát không hay, cô giáo nói rằng bạn ấy không có năng khiếu ca hát.
Tìm thành ngữ có nội
dung tương tự như thành
ngữ “Thầy bói xem voi” ?
Bài tập 2.
Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau
và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi
đáy giếng” và “Thầy bói xem voi” ?
* Điểm giống nhau: * Điểm khác nhau:
Cả 2 truyện đều nêu ra những bài học về nhận thức ( tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng), nhắc người ta không được chủ quan trong việc nhìn sự việc, hiện tượng xung quanh.
- “Ếch ngồi đáy giếng”: nhắc nhở con người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh.
- “Thầy bói xem voi”: là bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng.
-> Những điểm riêng trong 2 truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức.
Cả hai truyện đều thể hiện rất rõ đặc trưng của truyện ngụ
ngôn: Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
- Kể diễn cảm truyện “Thầy bói xem voi”.
- Học bài theo nội dung bài học.
- Học thuộc ghi nhớ (sgk)
- Chuẩn bị bài : Danh từ (tiếp theo)
