Bài 5: Phương trình chứa ẩn ở mẫu mới nhất
A. Mục tiêu 1. Kiến thức:
- HS nêu lên được khái niệm ĐKXĐ của 1 phương trình, cách giải pt có kèm ĐKXĐ, cụ thể là pt chứa ẩn ở mẫu.
2. Kỹ năng:
- HS biết cách rèn luyện kỹ năng tìm ĐKXĐ của phương thức, biến đổi phương trình.
3. Thái độ:
- HS có ý thức tự giác, tích cực, trình bày lời giải khoa học, chính xác.
4. Phát triển năng lực:
- Năng lực tự học : HS lập và thực hiện kế hoạch học tập nghiêm túc, ghi chú bài giảng của Gv theo các ý chính (dưới dạng sơ đồ tư duy hoặc sơ đồ khối), tra cứu tài liệu ở thư viện nhà trường theo yêu cầu của nhiệm vụ học tập.
- Năng lực giải quyết vấn đề : HS phân tích được tình huống học tập, phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề, đề xuất được giải pháp giải quyết, nhận ra được sự phù hợp hay không phù hợp của giải pháp thực hiện.
- Năng lực tính toán : HS biết tính toán cho phù hợp.
- Năng lực hợp tác : HS biết hợp tác, hỗ trợ nhau trong nhóm để hoàn thành phần việc được giao ; biết nêu những mặt được và mặt thiếu sót của cá nhân và cả nhóm.
B. Chuẩn bị 1. Giáo viên:
- Phiếu học tập ghi nội dung sau đây:
- Kết luận (Các giá trị thỏa mãn điều kiện xác định chính là nghiệm của phương trình)
- ...
2. Học sinh:
- Ôn tập lại cách tìm ĐKXĐ, quy đồng mẫu các phân thức.
C. Phương pháp D. Tiến trình dạy học
1. Tổ chức lớp: Kiểm diện.
2. Kiểm tra bài cũ:
HS1: Viết dạng tổng quát của PT bậc nhất 1 ẩn? Công thức tìm nghiệm.
Áp dụng giải PT: 8x – 3 = 5x + 12
HS2: Viết dạng tổng quát của PT tích? Cách giải pt tích.
Áp dụng giải PT: (3x-1)(x2+2) = (3x-1)(7x-10) = 0 3. Bài mới
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh Ghi bảng
1. KHỞI ĐỘNG
Để được củng cố cách tìm nhân tử chung, biết cách đổi dấu để lập nhân tử chung và tìm mẫu thức chung, nắm được quy trình quy đồng mẫu, biết tìm nhân tử phụ.
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài học hôm nay.
2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Ví dụ mở đầu (7’)
GV giới thiệu ví dụ mở đầu SGK/19 và yêu cầu HS trả lời ?1 GV: Đó là điều kiện xác định của phương tình. Vậy điều kiện xác định của phương trình là gì ,ta vào phần 2
Đại diện 1HS trả lời: không vì tại x=1 giá trị 2 vế của phương trình không xác định.
HS: nghe giảng.
1. Ví dụ mở đầu:
(SGK)
Hoạt động 2: Tìm điều kiện xác định của phương trình (10’)
Các nhóm
tự nghiên cứu mục 2 trong 3’ và trả lời câu hỏi:điều kiện xác định của phương trình là gì ?
Thảo luận nhóm 2’
Đại diện 1HS trả lời.
Cá nhân: 1/2lớp câu a,b
2. Tìm điều kiện xác định của phương trình.
ĐKXĐ của phương trình là điều kiện của ẩn để tất cả các mẫu trong phương trình đều khác 0.
GV nhận xét , bổ sung và đưa kết luận lên bảng phụ.
Yêu cầu HS làm
?2.
GV lưu ý HS có thể lựa chọn các cách trình bày khác nhau khi tìm
ĐKXĐ của
phương
trình.Trong thực hành GPT ta chỉ yêu cầu kết luận điều kiên của ẩn còn các bước trung gian có thể bỏ qua.
Ta đi vào nội dung chính của bài học hôm nay đó là:Tìm cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu.
Hoạt động 3: Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu (16’)
Các nhóm nghiên cứu ví dụ 2 SGK và nêu các bước chủ yếu để giải
HS: nghiên cứu ví dụ 2 3. Cách giải phương trình chứa ẩn ở mẫu:
phương trình chứa ẩn ở mẫu.
GV nhận xét , bổ sung và đưa kết luận lên bảng phụ.
? Những giá trị nào của ẩn là nghiệm của phương trình ? Vậy đối với phương trình chứa ẩn ở mẫu không phải bất kì giá trị tìm được nào của ẩn cũng là nghiệm của phương trình mà chỉ có những giá trị thoã mãn ĐKXĐ thì mới là nghiệm của phương trình đã cho.Do đó trước khi đi vào giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ta phải tìm điều kiện xác định của phương trình đã cho.
- Thảo luận nhóm đưa ra các bước chủ yếu để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu:
Bước1: Tìm điều kiện xác định của phương trình.
Bước 2: Quy đồng mẫu hai vế của phương tình.
Bước 3: Giải phương trình vừa nhận được.
Bước 4: Kết luận nghiệm (là các giá trị của ẩn thoả mãn ĐKXĐ của phương trình.
TIẾT 2
Hoạt động 1: Áp dụng (14’)
GV lần lượt đưa các bài tập lên bảng và yêu cầu từng HS từng bước.
Yêu cầu HS nhắc lại các bước quy đồng mẫu thức.
Vậy tập nghiệm của phương tình là: S = {2}
⇔ x = 2 không thoả mãn ĐKXĐ Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
Hoạt động 2: Luyện tập tại lớp (19’)
GV: Nêu bài tập 29 SGK.
Gọi học sinh đứng tại chổ trả lời
Yêu cầu học sinh khác nhận xét, bổ sung.
GV: chốt lại
GV: nêu đề bài 28 trang 22.
Cả hai lời giải đều sai vì đã khử mẫu mà không chú ý đến điều kiện xác định. ĐKXĐ x5 do đó x=5 bị loại. Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
Bài 29. Cả hai lời giải đều sai vì đã khử mẫu mà không chú ý đến điều kiện xác định. ĐKXĐ x5 do đó x=5 bị loại. Vậy phương trình đã cho vô nghiệm.
Bài 28 trang 22:
Yêu cầu cả lớp cùng thực hiện Gọi 2 HS lên bảng trình bày 2 câu.
GV: hỏi dưới lớp: Nêu các bước chủ yếu để giải phương trình chứa ẩn ở mẫu?
Vậy phương tình đã cho vô nghiệm.
Vậy phương tình đã cho vô nghiệm.
4. VẬN DỤNG
Nêu các bước giải phương trình chứa ẩn ở mẫu ? Điều kiện xác định của một phương trình là gì
?
* Làm bài tập phần vận dụng
5. MỞ RỘNG
Vẽ sơ đồ tư duy khái quát nội dung bài học.
Sưu tầm và làm một số bài tập nâng cao.
Làm bài tập phần mở rộng.
V. Hướng dẫn học ở nhà: (2 phút)
- Chuẩn bị các 30,31,32 ,tiết sau luyện tập.
- Học và xem lại các dạng phương trình đã học và cách giải từng dạng phương trình
