CHƯƠNG III: ĐIỆN HỌC
Tiết 19: Bài 17:
CĐ: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. VẬT NHIỄM ĐIỆN.
1. Thí nghiệm 1.
- Dụng cụ thí nghiệm:
+ Thước nhựa, thanh thủy tinh hữu cơ + Mảnh vải khô, vụn giấy, vụn ni lông + Qủa cầu nhựa xốp có dây treo
+ Mảnh phim nhựa….v.v - Cách tiến hành:
Hãy dự đoán xem khi đưa một đầu thước nhựa lại gần các vụn giấy viết, hoặc quả cầu bằng nhựa xốp thì có hiện tượng gì xảy ra không?
I. Vật nhiễm điện Thí nghiệm 1
Vải khô
I. Vật nhiễm điện Thí nghiệm 1
1.
Nếu dùng vải khô cọ xát vào thước nhựa rồi lần lượt làm như trên. Hãy quan sát TN rồi mô tả lại hiện tượng xảy ra.
I. Vật nhiệm điện Thí nghiệm 1
1.
Mảnh lụa
I. Vật nhiễm điện Thí nghiệm 1
2.
Thanh thủy tinh
Nếu thay :
- Th ước nhựa bằng 1
thanh thủy tinh đc cọ sát bằng mảnh lụa.
Mảnh len
I. Vật nhiệm điện Thí nghiệm 1
2. Mảnh phim nhựa
- Sau đó thay bằng mảnh phim được cọ xát bằng mảnh len
Các vật
Vật bị cọ xát Vụn giấy viết Vụn giấy nilông Quả cầu nhựa xốp
Thước nhựa
Thanh thủy tinh
Mảnh nilông
Mảnh phim nhựa
Hút Hút Hút
Hút Hút Hút
Hút Hút Hút
Hút Hút Hút
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1
3. Kết quả thí nghiệm:
Kết luận 1:
Nhiều vật sau khi bị cọ xát ………. các vật khác. có khả năng hút I. Vật nhiễm điện:
- Có khả năng đẩy - Có khả năng hút
- Không đẩy và ko hút - Vừa đẩy vừa hút
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 2:
- Bước 1:
+ Khi mảnh phim nhựa chưa bị cọ xát, chạm bút thử điện vào mảnh tôn phẳng đã được áp sát vào mảnh phim nhựa.
+ Bóng đèn bút thử điện không sáng.
- Bước 2:
+ Dùng mảnh len cọ xát mảnh phim nhựa nhiều lần.
+ Quan sát đèn của bút thử điện khi chạm bút vào mảnh tôn ? Tấm tôn phẳng Mảnh phim nhựa
Hình 17.2 Mảnh phim nhựa
Tấm tôn phẳng I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 2:
- Nhiều vật sau khi bị cọ xát có khả năng…... bóng đèn bút thử điện.
Kết luận 2:
làm sáng
I. Vật nhiễm điện:
Vật nhiễm điện (vật mang điện tích ) là gì
Vật nhiễm điện (vật mang điện tích) là vật sau khi cọ xát có khả
năng hút các vật khác hoặc làm sang bóng đèn bút thử điện
Qua bài học hôm nay ta cần ghi nhớ điều gì ?
Vật bị nhiễm điện (vật mang điện tích)
có khả năng hút các vật khác.
Có thể làm nhiễm
điện nhiều vật bằng
cách cọ xát.
I. Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1 Thí nghiệm 2 Kết luận:
- Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát.
- Vật nhiễm điện (vật mang điện tích) là vật sau khi cọ xát có
khả năng hút các vật khác hoặc làm sang bóng đèn bút thử
điện
C1 Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt những ngày hanh khô, khi ta chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra.
Trả lời:
Khi ta chải đầu, lược nhựa cọ xát nhiều lần với tóc khô, nên cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện.
Do đó lược nhựa hút tóc ta kéo thẳng ra.
II. Vận dụng.
II. Vận dụng.
Khi ta thổi vào mặt bàn, bụi bay đi. Tại sao cánh quạt điện thổi gió mạnh, sau một thời gian lại có nhiều bụi bám vào cánh quạt, đặc biệt ở mép cánh quạt chém vào không khí ?
C2
-Vì mặt bàn chưa nhiễm điện nên không hút được bụi do đó khi thổi bụi trên nó sẽ bay đi.
-Cánh quạt khi quay cọ xát với không khí =>bị nhiễm điện => hút những hạt bụi nhỏ ở gần nó.
- Mép cánh quạt chém vào không khí bị cọ xát mạnh nhất =>nhiễm điện nhiều nhất=>nên hút bụi nhiều hơn.
C3 Vào những ngày thời tiết khô ráo, khi lau chùi gương soi, kính cửa sổ hay màn hình tivi bằng khăn bông khô, ta vẫn thấy có bụi vải bám vào chúng. Giải thích tại sao ?
Trả lời:
Gương, kính, màn hình ti vi cọ xát với khăn bông khô và bị nhiễm điện.
Vì thế chúng hút các bụi vải ở gần.
II. Vận dụng.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Sự cọ xát mạnh giữa những giọt nước trong luồng không khí bốc lên cao là một trong những nguyên nhân tạo thành các đám mây dông bị nhiễm điện. Khi đó giữa các đám mây này hoặc giữa chúng với mặt đất xuất hiện tia lửa điện phát ánh chớp chói lòa. Do nhiệt độ cao của tia lửa điện, không khí giãn nở đột ngột, phát ra tiếng nổ gọi là sấm (khi có tia lửa điện giữa hai đám mây) hoặc tiếng sét (khi có tia lửa giữa đám mây và mặt đất).
Ứng dụng sự nhiễm điện do cọ xát
Trong các phân xưởng dệt vải, người ta thường treo những tấm kim loại đã bị nhiễm điện ở trên cao. Việc làm đó có tác dụng gì?
Biết rằng trong xưởng dệt có nhiều bụi vải bay lơ lửng.
Trong các phân xưởng dệt vải thường có nhiều bụi vải bay lơ lửng trong không khí, những bụi vải này có hại cho sức khỏe của công nhân. Những tấm kim loại nhiễm điện có tác dụng hút các bụi vải làm cho không khí trong xưởng dệt ít bụi hơn.
Ứng dụng trong thực tế