Ngày soạn: 22/ 9/ 2020
Ngày giảng:…../……/ .... Tiết 7-12
Bài 4:
CHỦ ĐỀ: PHONG TRÀO CÔNG NHÂN CUỐI THẾ KỈ XVIII ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XX
BƯỚC 1: XÁC ĐỊNH CHỦ ĐỀ: PHONG TRÀO CÔNG NHÂN CUỐI THẾ KỈ XVIII ĐẾN ĐẦU THẾ KỈ XX
BƯỚC 2: XÂY DỰNG NỘI DUNG CHỦ ĐỀ Gồm các bài: Bài 4, bài 7. Phần I.2 bài 17 BƯỚC 3: XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU BÀI HỌC I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Học sinh biết được: các phong trào đấu tranh đầu tiên của giai cấp công nhân ở nửa đầu thế kỷ XIX.
- Phong trào đập phá máy móc và bãi công.
- Sự ra đời chủ nghĩa Mác 2. Kỹ năng
* Kĩ năng bài học:
- Rèn luyện kỹ năng phân tích, khai thác kiến thức và sử dụng kênh hình, đánh giá sự kiện lịch sử
* Kĩ năng sống:
kĩ năng giao tiếp, tư duy, lắng nghe trình bày suy nghĩ của bản thân 3. Thái độ
- Học sinh nhận thấy được tinh thần đoàn kết đấu tranh của giai cấp công nhân thế giới.
- Các em có ý thức học tập và bảo vệ tài sản nhà trường, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau.
4. Phẩm chất, năng lực
- Phẩm chất: yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm - Năng lực:
+ Năng lực chung: Tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo.
+ Năng lực đặc thù: năng lực ngôn ngữ, năng lực tin học, năng lực thẩm mĩ - Năng lực quan sát, năng tư duy, năng lực phân tích, nhận xét
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: máy chiếu, chân dung Mác-Ăng-nghen (thư viện violet), tư liệu lịch sử 8, SGK, SGV
- Học sinh: SGK, vở bài tập, trả lời câu hỏi trong sgk và yêu cầu chuẩn bị ở tiết trước III. Phương pháp/KT
- PP: Vấn đáp, phân tích, trực quan, nghiên cứu tài liệu, trực quan - KTDH: Đặt câu hỏi, chia nhóm, trình bày 1 phút, giao nhiệm vụ BƯỚC 4: BẢNG MÔ TẢ
Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng
cao
Phong trào công nhân cuối TK XVIII- đầu TK
XX
Nhận biết đước các mốc thời gian, các sự kiện, kết quả của phong trào
Gỉai thích được nguyên nhân thành công thất bại của từng cuộc khởi nghĩa.
Lập niên biểu các sự kiện.
So sánh để thấy được điểm giống và khác nhau giữa phong trào công nhân châu Âu với các phong trào khác.
BƯỚC 5: XÂY DỰNG CÂU HỎI, BÀI TẬP THEO CHỦ ĐỀ
* Mức độ nhận biết
? Bị áp bức bóc lột giai cấp công nhân đã làm gì? Họ đấu tranh bằng hình thức nào?
? Quốc tế thứ nhất được thành lập như thế nào?
* Mức độ thông hiểu:
?Vì sao ngay từ khi mới ra đời giai cấp công nhân đã đấu tranh chống CNTB?
? Vì sao giới chủ TB lại thích sử dụng lao động trẻ em?
?Vì sao em CN phải đập phá máy móc đốt công xưởng?
? Muốn cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản thành công giai cấp công nhân phải làm gì
? Vai trò và nhiệm vụ của tổ chức công Đoàn?
? Nguyên nhân thất bại và bài học rút ra từ cuộc cách mạng Nga 1905-1907
* Vận dụng thấp
Quan sát lược đồ Châu Âu và cho biết những nước có phong trào công nhân phát triển trong thời kì này.
Quốc gia
Thờ i gian
Hình thức đấu tranh
Lực lượng đấu tranh
Kết quả, Ý nghĩa
- Tìm thêm những câu chuyện về tình bạn giữa Mác và Ăng-ghen
Những sự kiện nào chứng tỏ phong trào công nhân vẫn tiếp tục phát triển hàng đầu thế kỷ XIX? Lập niên biểu sự kiện.
* Vận dụng cao
? Em hãy đánh giá công lao to lớn của Mac, Ăng-ghen?
? Phong trào công nhân Châu Âu (1830 - 1840). Có điểm gì chung và khác so với phong trào công nhân trước đó?
BƯỚC 6: THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Tên chủ đề: PHONG TRÀO CÔNG NHÂN CUỐI TK XVIII- ĐẦU TK XIX Số lượng tiết: 6 tiết (Từ tiết 7 đến tiết 12)
IV.Tiến trình bài giảng 1. Ổn định tổ chức (1’) 2. Kiểm tra bài cũ (5’)
? Vì sao các nước TB phương Tây đẩy mạnh việc xâm chiếm thuộc địa?
3. Bài mới
* Hoạt động khởi động (3’) - Thời gian: 2 phút
- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý của HS - Phương pháp: Thuyết trình, nêu vấn đề...
- Kĩ thuật: KWL
GV sử dụng phiếu KWL trả lời các câu hỏi:
K W L
? Qua những bài học trước, em đã nắm được những gì về sự hình thành CNTB?
? Em muốn biết thêm điều gì về CNTB và các giai cấp ở các nước TB?
HS1: Cuộc CMTS lật đổ chế độ PK ở các nước châu Âu và sự hình thành CNTB.
- Muốn biết về giai cấp công nhân và sự ra đời CN Mác
HS2: Cuộc CMCN ở các nước Anh, Pháp, Đức... và sự xác lập CNTB trên phạm vi thế giới
- Sự bóc lột của CNTB đối với g/c công nhân và phong trào công nhân ở các nước TB
HS3: Quá trình xâm lược các của CNTB phương Tây đối với các nước Á, Phi.
- Phong trào công nhân qua các giai đoạn khác nhau.
GV nhận xét và giới thiệu bài
* Hoạt động hình thành kiến thức (30 phút)
- Mục tiêu: trang bị cho học sinh những kiến thức mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở hoạt động khởi động.
- Phương pháp: thuyết trình, pháp vấn, gợi mở, phân tích, nêu vấn đề, giảng bình, thảo luận nhóm…
- Kĩ thuật: Kĩ thuật hỏi và trả lời, trình bày một phút, chia nhóm, giao nhiệm vụ
- Phương tiện: Máy chiếu, phiếu học tập
Sự phát triển nhanh chóng của CNTB càng khoét sâu thêm mâu thuẫn giữa 2 giai cấp VS và TS. Để giải quyết những mâu thuẫn đó giai cấp công nhân đã tiến hành cuộc đấu tranh như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài ngày hôm nay.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1: Phong trào công nhân nửa cuối thế kỷ XIX
- Thời gian (22’)
- PP: Vấn đáp, phâcn tích, trực quan, thảo luận - KTDH: chia nhóm, trình bày 1 phút, giao nhiệm vụ
- Phương tiện: SGK, SGV, tư liệu lịch sử, máy chiếu
- Hình thức: cá nhân, nhóm
?Vì sao ngay từ khi mới ra đời giai cấp công nhân đã đấu tranh chống CNTB?
HS trả lời
- Giai cấp công nhân bị áp bức bóc lột nặng nề, do lệ thuộc vào máy móc, nhịp độ nhanh và liên tục. Công nhân phải làm việc nhiều giờ, nặng nhọc và tiền lương thấp...
Chiếu slile 2,3
Sử dụng lao động trẻ em
Miêu tả cuộc sống của nhân dân Anh đầu TK XIX.
HS Quan sát H24 sgk trên máy chiếu? Em hiểu gì qua bức tranh?
HS: thảo luận nhóm 2 bạn (2’)
- Lao động là trẻ em phải làm những công việc nặng nhọc vượt quá sức của các em
HS đọc thêm phần chữ nhỏ sgk.
? Vì sao giới chủ TB lại thích sử dụng lao động trẻ em?
HS: làm việc nặng trả lương thấp, ý thức kém...
Cho HS phát biểu suy nghĩ của mình về quyền trẻ em hôm nay, từ đó liên hệ trách nhiệm của mình?
-3, 4 học sinh phát biểu
? Bị áp bức bóc lột giai cấp công nhân đã làm gì?
Họ đấu tranh bằng hình thức nào?
HS:đạp phá máy móc, đốt công xưởng, bãi công
?Vì sao em CN phải đập phá máy móc đốt công xưởng?
I. Phong trào công nhân nửa cuối thế kỷ XIX (1 tiết)
1. Phong trào đập phá máy móc và bãi công.
* Nguyên nhân: Họ lao động vất vả, lương thấp, điều kiện ăn ở tồi tàn, đời sống cực khổ.
* Hình thức đấu tranh: Đập phá máy móc, đốt công xưởng, bãi công.
HS trả lời: Nhận thức thấp tưởng nhầm là máy móc làm cho họ khổ
? Muốn cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản thành công giai cấp công nhân phải làm gì?
HS: CN phải đoàn kết lại, thành lập tổ chức đó là tổ chức công đoàn
? Vai trò và nhiệm vụ của tổ chức công Đoàn?
GV giải thích vai trò của tổ chức công đoàn trong các tổ chức, cơ quan
GV chiếu lược đồ châu Âu chỉ cho HS biết những nước có phong trào công nhân phát triển trong thời kì này.
Chiếu slile 5 yêu cầu học sinh:
Thảo luận nhóm (3’)
GV Giao việc cụ thể cho mỗi nhóm và hướng dẩn các nhóm làm việc theo nội dung sau:
- N1: phong trào đấu tranh của công nhân ở các nước Pháp - N2: phong trào đấu tranh của công nhân ở Đức - N3: phong trào đấu tranh của công nhân ở Anh
* Các nhóm báo cáo kế quả thảo luận GV ghi vào bảng thống kê (đã kẻ sẳn ở bảng phụ) HS dựa vào bảng thống kê để ghi bài.
Quốc gia
Thờ i gian
Hình thức
đấu tranh
Lực lượng
đấu tranh
Kết quả, Ý nghĩa
Pháp 1831 - 1834
Khởi nghĩa
vũ trang
Công nhân dệt
Đều thất bại
Đức 1844 Khởi nghĩa vũ trang
Công nhân dệt
Đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế Anh 1836
- 1847
Đấu tranh chính trị
CN và các tầng lớp lao động khác
Đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế GV: Phong trào công nhân (1830 - 1840) phát triển mạnh, quyết liệt thể hiện sự đoàn kết dân tộc, trở thành lực lượng chính trị độc lập chống giai cấp tư sản.
* Kết quả: Trong quá trình đấu tranh, giai cấp công nhân đã thành lập công đoàn 2. Phong trào công nhân trong những năm 1830 - 1840
- 1831 - 1834 công nhân dệt ở thành phố Li-ông (Pháp) khởi nghĩa đòi tăng lương giảm giờ làm.
- 1844 công nhân (dệt vùng Sơ-lê-din (Đức) đấu tranh chống sự hà khắc của chủ xưởng.
- 1836 -1847 "Phong trào Hiến chương" ở Anh.
?Phong trào công nhân Châu Âu (1830 - 1840). Có điểm gì chung và khác so với phong trào công nhân trước đó?
HS:Trả lời
- Điểm chung: đấu tranh chống gc TS, đấu tranh kinh tế + chính trị
- Điểm khác: Nhận thức của công nhân có sự thay đổi
? Tại sao những cuộc đấu tranh của công nhân châu Âu (1830 - 1840) diễn ra mãnh mẽ nhưng đều không giành thắng lợi?
HS: Phong trào công nhân còn hạn chế, đấu tranh rời rạc, chưa tập trung, trong khi đó giai cấp tư sản lại quá mạnh
* Nhận xét:
- Những cuộc đấu tranh của công nhân ở Pháp, Đức, Anh nổ ra nhưng đều thất bại vì 1 tổ chức lao động và chưa có đường lối chính trị đúng đắn. Song đã đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế, tạo điều kiện cho lí luận cách mạng ra đời.
Hoạt động 2: Sự ra đời của chủ nghĩa Mác - Thời gian (8’)
- Mục tiêu: Đọc tài liệu tìm hiểu sự ra đời của CN Mác, Đồng minh những người cộng sản và tuyên ngôn những người cộng sản và phong trào công nhân quốc tế
- PP: Vấn đáp, đọc tài liệu
- KTDH: chia nhóm, giao nhiệm vụ - Phương tiện: SGK, SGV, tư liệu lịch sử - Hình thức: cá nhân, nhóm
(Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc thêm) Đọc tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ sau GV đã giao về nhà cho hs tìm hiểu một vài nét về cuộc đời và sự nghiệp của Mác và Ăng- ghen. Yêu cầu các tổ lên thuyết trình trong vòng 1 phút.
GV: cho HS quan sát chân dung Mác và Ăng ghen
HS: được giao nhiệm vụ báo cáo
? Điểm nổi bật trong tư tưởng của 2 ông là gì?
* Tư tưởng
Cùng có tư tưởng đấu tranh chông chế độ tư bản,xây dựng một xã hội tiến bộ
+ Nhóm 1,2 tìm hiểu Đồng minh những người cộng sản và tuyên những người cộng sản được thành lập ntn?
? Tuyên ngôn Đảng cộng sản ra đời trong hoàn cảnh nào?Nội dung chính của Tuyên
II. Sự ra đời của chủ nghĩa Mác (2 tiết)
1. Mác và Ăng-nghen
2. Đồng minh những người cộng sản và tuyên ngôn những người cộng sản
* Đồng minh những người cộng sản.
*Tuyên ngôn Đảng cộng sản 3. Phong trào công nhân 1848- 1870. Quốc tế thứ nhất (SGK/33)
a. phong trào công nhân từ 1848- 1870:
ngôn? Ý nghĩa?
- Nhóm 3,4: Tìm hiểu phong trào công nhân từ 1848- 1870. Quốc tế thứ nhất với các nội dung sau:
?Tại sao trong những năm đầu 1848- 1870 phong trào công nhân phát triển mạnh ?
? Nét nổi bật của phong trào công nhân từ 1848- 1849- 1870?
? Quốc tế thứ nhất được thành lập như thế nào?
? Hoạt động chủ yếu và vai trò của quốc tế thứ nhất là gì ?
Hoạt động 3: Phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỷ XIX (Hướng dẫn đọc thêm)
- Thời gian 5 phút
- Mục tiêu sự ra đời của phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX và sự ra đời quốc tế thứ II
- PP vấn đáp, đọc nghiên cứu tài liệu - KTDH: kĩ thuật giao nhiệm vụ
- Phương tiện: SGK, SGV, tài liệu tham khảo
- Hình thức: cá nhân - HS đọc mục I
- GV giao nhiệm vụ tìm hiểu
Câu hỏi: Những sự kiện nào chứng tỏ phong trào công nhân vẫn tiếp tục phát triển hàng đầu thế kỷ XIX? Lập niên biểu sự kiện.
? Quốc tế thứ hai được thành lập trong hoàn cảnh nào? Vai trò của Quốc tế thứ hai?
b.Quốc tế thứ nhất
III. Phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX (1 tiết)
1. Phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỷ XIX
2. Quốc tế thứ hai (1889- 1914)
* Hoàn cảnh
- Sự ra đời của các tổ chức công nhân ở các nước đòi hỏi thành lập một tổ chức QT mới thay thế QT thứ nhất.
- 14/ 7/ 1889, kỉ niệm 100 năm ngày phá ngục Baxti, 400 đại biểu của 22 nước họp tuyên bố thành lập QT T2.
* Hoạt động và ý nghĩa
- Gd 1 (1889-1895): Có nhiều
Hoạt động 4: Lê Nin và việc thành lập đảng vô sản kiểu mới ở nga
- Thời gian: 8 phút
- Mục tiêu: có những hiểu về về cuộc đời, sự nghiệp của Lê Nin, vai trò của ông đối với Đảng vô sản kiểu mới ở Nga.
- PP: vấn đáp, thuyết trình, trực quan, thảo luận
- KTDH: hỏi trả lời, giao nhiệm vụ, chia nhóm
- Hình thức: cá nhân, nhóm - Chiếu chân dung Lê Nin
? E Lê Nin?m biết gif về Lê Nin?
HS được giao nhiệm vụ từ tiết trước, trình bày trước lớp
HS:Trả lời theo SGK và sử hiểu biết của bản thân
Lê-nin sinh ngày 22 - 4 - 1870 trong một gia đình nhà giáo tiến bộ. Từ nhỏ, Lê-nin sớm có tinh thần cách mạng chống lại chế độ chuyên chế Nga hoàng. Năm 1893. Lê-nin trở thành người lãnh đạo của nhóm công nhân mác-xít ở Pê-téc-bua, rồi bị bắt và bị tù đày.
- Năm 1903. Lê-nin thành lập Đảng Công nhân xã hội dân chủ Nga, thông qua Cương lĩnh cách mạng lật đổ chính quyền tư sản, xây dựng xã hội chủ nghĩa.
GVgiới thiệu ảnh Lê Nin (H35)
? Lê Nin có vai trò ntn đối với sự ra đời của Đảng XHDC Nga?
HS trả lời
+ Hợp nhất các tổ chức mác xít thành lập liên hiệp đấu tranh giải phóng công nhân Nga, mầm mống của chính đảng vô sản ở Nga
+ 1903 thành lập Đảng XHDC Nga với cương lĩnh cách mạng.
? Nội dung cương lĩnh? Tại sao nói Đảng công nhân XHDC Nga là Đảng kiểu mới?
HS: thảo luận cặp đôi (3’) - Kĩ thuật trình bày 1 phút
- Là đảng kiểu mới bởi những đặc trưng:
đóng góp quan trọng.
- Gd2 (1895-1914): Phân hóa, tan rã.
IV. Phong trào công nhân Nga và cuộc cách mạng 1905- 1907 (1 tiết)
1. Lê nin và việc thành lập đảng vô sản kiểu mới ở nga
- Lê Nin (SGK)
+ Hợp nhất các tổ chức mác xít thành lập liên hiệp đấu tranh giải phóng công nhân Nga, mầm mống của chính đảng vô sản ở Nga
+ 1903 thành lập Đảng XHDC Nga với cương lĩnh CM.
- Nội dung cương lĩnh (SGK/49)
- Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga là đảng kiểu mới
+ Khác với đảng trong Quốc tế thứ hai, đấu tranh vì quyền lợi của GCCN, tính chiến đấu triệt để.
+ Chống chủ nghĩa cơ hội, tuân theo nguyên lý chủ nghĩa Mác (đánh đổ CNTB xây dựng CNXH)
+ Đảng dựa vào quần chúng nhân dân, lãnh đạo quần chúng làm cách mạng.
- Đảng công nhân xã hội dân chủ ở Nga là Đảng kiểu mới
GV chiếu lược đồ giới thiệu đất nước Nga cuối thế kỷ XIX, đầu XX
? Trình bày nét nổi bật của đất nước Nga đầu thế kỷ XX?
HS trả lời trong SGK/49
? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc cách mạng Nga 1905- 1907?
? Cách mạng Nga 1905-1907 bủng nổ ntn?
HS trình bày trong SGK
? Cuộc CM Nga có ý nghĩa gì?
- Giáng một đòn mạnh vào nền thống trị của địa chủ tư sản làm suy yếu chế độ Nga Hoàng.
- Chuẩn bị cho cách mạng Nga năm 1917
? Nguyên nhân thất bại và bài học rút ra từ cuộc cách mạng?
Thảo luận cặp đôi (2’)
Đại diện cặp trình bày kết quả thảo luận HS trả lời
- Cuộc CM chưa triệt để lật đổ giai cấp tư sản và phong kiến
- Bài học:
+ Tổ chức đoàn kết, tập hợp được quần chúng đấu tranh
+ Phải kiên quyết chống tư bản, phong kiến Sgk trang 89
? Diễn biến cao trào cách mạng ở Châu Âu 1918-1923 và cụ thể ở Đức, tháng 11, năm 1918?
? Cách mạng tháng 11, năm 1918 ở Đức có những kết quả và hạn chế gì?
2. Cách mạng Nga 1905 - 1907
a. Nguyên nhân
- Đầu thế kỷ XX Nga lâm vào cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về KT, chính trị, XH -> mâu thuẫn XH gắt.
b. Diễn biến (sgk/49, 50) c.Ý nghĩa
- Giáng một đòn mạnh vào nền thống trị của địa chủ tư sản làm suy yếu chế độ Nga Hoàng.
- Chuẩn bị cho cách mạng Nga năm 1917
3. Cao trào cách mạng 1918 – 1923. Quốc tế cộng sản thành lập
- Diễn biến: sgk-89
- Kết quả: + Thiết lập chế độ cộng hòa tư sản
+ ĐCS Đức thành lập, đánh dấu bước phát triển mới của cách
? Quốc tế cộng sản được thành lập trong hoàn cảnh nào?
mạng.
- Hạn chế: Mọi thành quả cách mạng rơi vào tay tư sản.
Tiết 6:
* Hoạt động 3: Luyện tập (15p)
- Mục tiêu: hoàn thiện kiến thức vừa chiếm lĩnh được; rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức mới để giải quyết các tình huống/vấn đề trong học tập.
- Kĩ thuật: Giao nhiệm vụ Trở lại phiếu KWL:
? Em tiếp thu được những gì qua bài học hôm nay?
* Hoạt động 4: Vận dụng (15 phút)
- Mục tiêu: Giúp HS vận dụng được các KT-KN trong cuộc sống, tương tự tình huống/vấn đề đã học.
- Kĩ thuật: Giao nhiệm vụ
? Em hãy trình bày vai trò của Quốc tế thứ nhất đối với phong trào công nhân quốc tế (đặc biệt là ở Việt Nam).
- GV nhận xét, sửa chữa
* Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng (10 phút)
- Mục tiêu: Giúp HS tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt đời.
- Kĩ thuật: Giao nhiệm vụ
? Em hãy tìm hiểu thêm những câu chuyện, những kỉ niệm thể hiện tình bạn cao đẹp giữa Mác và Ăng-ghen.
? Tìm hiểu thêm các phong trào công nhân cùng thời điểm?
GV nhận xét, cho điểm.
4. Hướng dẫn về nhà (3’)
-Học bài cũ theo câu hỏi cuối bài - Xem trước bài 5: Công xã Pa ri
+ Đọc kĩ nội dung của bài và trả lời các câu hỏi trong SGK + Hoàn cảnh ra đời Công xã?
+ Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa ngày 18/3/1871 và sự thành lập Công xã?
+ Quan sát sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước Công xã nhận xét?
+ Tìm hiểu cuộc nội chiến ở Pháp? Ý nghĩa lịch sử của Công xã Pa-ri?
+ Đọc và tìm hiểu thêm tài liệu tham khảo, SGK lịch sử lớp 11 + Sưu tầm tranh ảnh cuộc khởi nghĩa ngày 18/3/1871.
+ Tại sao công xã Pa-ri là nhà nước kiểu mới?
+ Vẽ sơ đồ tư duy Công xã Pa-ri V. rút kinh nghiệm
………
………
………...
