Ngày soạn:…/9/2021 Tuần 2 Ngày giảng:………. Tiết 2
CHỦ ĐỀ : VĂN BẢN NHẬT DỤNG
ÔN TẬP VĂN BẢN : MẸ TÔI VÀ CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BUP BÊ
I. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức
- Mức độ nhận biết: Hiểu sơ giản về tác giả Ét-môn-đô Đơ A-mi-xi.
- Mức độ thông hiểu: Nắm được nội dung, ý nghĩa của văn bản, qua bức thư của một người cha gửi cho đứa con mắc lỗi với cha mẹ, hiểu tình thương yêu, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi người. Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
- Mức độ vận dụng: Vận dụng nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
2. Kĩ năng:
* Kĩ năng bài học.
- Đọc hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.
- Phân tích một số chi tiết liên quan đén hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong bức thư.
* Kĩ năng sống.
- Tự nhận thức và xác định được giá trị của lòng nhân ái, tình thương và trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình.
- Giao tiếp, phản hồi/ lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản
3.Thái độ:
- Qua văn bản học sinh tự kiểm điểm thái độ và tình cảm của bản thân đối với cha mẹ mình.
- Giáo dục tình cảm yêu thương, kính trọng cha mẹ.
* Giáo dục kĩ năng sống :
- Tự nhận thức, tự xác định được giá trị của lòng nhân ái,tình thương và trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình; giao tiếp, phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật
* Giáo dục môi trường : môi trường gia đình và sự ảnh hưởng đến trẻ em.
* Giáo dục đạo đức : trân trọng những tình cảm cao quý, ý thức trách nhiệm đối với trẻ em, phụ nữ và hạnh phúc gia đình; xác định được ý thức trách nhiệm của cá nhân đối với gia đình, xã hội
=> Yêu thương, trách nhiệm, tôn trọng, khoan dung, tự do, đoàn kết, hợp tác.
4. Phát triển năng lực học sinh: Rèn HS năng lực tự học,năng lực giải quyết vấn đề
II. Chuẩn bị
- GV: Soạn bài + Tài liệu tham khảo.
- HS : Chuẩn bị bài, sưu tầm những mẩu chuyện về tình cha con, mẹ con.
III. Phương pháp.
- Phát vấn câu hỏi, giảng bình.
- Động não: suy nghĩ về ý nghĩa và cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật trong truyện.
- Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Cặp đôi chia sẻ suy nghĩ về lòng nhân ái, tình thương của mẹ, sự giáo dục của cha.
IV. Tiến trình dạy học và giáo dục 1- Ổn định tổ chức (1’)
2- Kiểm tra bài cũ(5’)
? Cho biết giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản "Cổng trường mở ra" và đọc đoạn văn nói về cảm xúc của em trước ngày khai trường lớp 1?
3- Bài mới (34’)
Hoạt động 1( 1’) Khởi động - Mục tiêu: đặt vấn đề tiếp cận bài học.
- Hình thức: hoạt động cá nhân.
- PP: thuyết trình.
- Kĩ thuật : động não
Trong cuộc đời mỗi con người chúng ta, mẹ có 1 vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả. Nhưng không phải lúc nào chúng ta cũng nhận thức được điều đó. Chỉ đến khi mắc lỗi lầm ta mới nhận ra điều đó. Văn bản "Mẹ tôi"
sẽ cho ta một bài học như thế. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau ôn tập tác phẩm .
Hoạt động của GV và HS Nội dung
Hoạt động 2( 14’): Giải quyết vấn đề
- Mục tiêu: học sinh hiểu và ôn tập lại nội dung và nghệ thuật của văn bản..
- Phương pháp: vấn đáp tái hiện - Kĩ thuật: động não.
- Hình thức: cá nhân/lớp - Cách thức tiến hành:
? Em hãy tóm tắt nội dung chính của văn bản?
Dự kiến HS trả lời
* Tóm tắt: En-ri-cô ăn nói thiếu lễ độ với mẹ. Bố biết chuyện, viết thư cho En-ri-cô với lời lẽ vửa yêu thương vừa tức giận.
Trong thư, bố nói về tình yêu, về sự hi sinh to lớn mà mẹ đã dành cho En-ri-cô…Trước cách ứng xử khéo léo và tế nhị nhưng kiên quyết, gay gắt của bố, En-ri-cô vô cùng hối
I.Lý thuyết
A.Mẹ tôi 1. Nội dung
a. Hình ảnh người bố
Người bố thương yêu con nên rất ân cần và nghiêm khắc trước lỗi lầm của con.
hận.
- Mang tính chuyện nhưng được viết dưới hình thức bức thư ( qua nhật ký của con)
? Em hãy nêu nhận xét, đánh giá của em về bố của Enricô?
Dự kiến HS trả lời - 2 HS -> GV chốt ý -> Ghi
* GV chuyển ý:
? Qua văn bản, em thấy mẹ của Enricô là người như thế nào? Chi tiết nào chứng tỏ điều đó?
Dự kiến HS trả lời
- Là người mẹ rất mực yêu thương con, hi sinh hết thảy vì con
+ Mẹ "Thức suốt đêm' săn sóc con
+ Lo âu, đau đớn "khóc nức nở" lúc con ốm + Sẵn sàng bỏ 1 năm hạnh phúc để tránh cho con 1 giờ đau đớn
+ Đi ăn xin để nuôi con
GV: Cũng như bất kì bà mẹ nào khác trên đời, mẹ của Enricô luôn luôn dành cho con tình thương yêu mênh mông, đức hi sinh cao cả...
? Qua bức thư, em thấy thái độ của Enrico như thế nào? Chứng tỏ điều gì?
Dự kiến HS trả lời
- Xúc động vô cùng -> thành thật nhận lỗi và sửa chữa -> là hành động dũng cảm và đáng trân trọng
? Từ văn bản "Mẹ tôi" em cảm nhận đựơc những điều sâu sắc nào về tình cảm con ngưòi?
Dự kiến HS trả lời
- Tình mẫu tử thiêng liêng, cao cả. Tình cảm gia đình vô giá.
* Giáo dục kĩ năng sống :
- Tự nhận thức, tự xác định được giá trị của lòng nhân ái,tình thương và trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình; giao tiếp, phản hồi, lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật
* Giáo dục môi trường : môi trường gia đình và sự ảnh hưởng đến trẻ em.
b. Hình ảnh người mẹ
Người mẹ yêu con vô bờ
=> Tình yêu thương kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng kiêng hơn cả. Những đứa con không có quyền hư đốn chà đạp lên tình cảm đó.
2. Nghệ thuật
- Sáng tạo nên hoàn cảnh xảy ra chuyện: En-ri-cô mác lỗi với mẹ.
- Lồng trong câu chuyện một bức thư có nhiều nét khắc họa, người mẹ tận tụy, giàu
* Giáo dục đạo đức : trân trọng những tình cảm cao quý, ý thức trách nhiệm đối với trẻ em, phụ nữ và hạnh phúc gia đình; xác định được ý thức trách nhiệm của cá nhân đối với gia đình, xã hội
=> Yêu thương, trách nhiệm, tôn trọng, khoan dung, tự do, đoàn kết, hợp tác.
? Nêu những nét đắc sắc về nghệ thuật?
Dự kiến HS trả lời
- VB này có 4 thể loại kết hợp: Nhật ký, tự sự, viết thư, nghị luận; lời văn thiết tha trìu mến.
? Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê?
Hoạt động 4(20’): Tổng kết và vận dụng - Mục tiêu: học sinh biết đánh giá giá trị của văn bản và vận dụng kiến thức làm bài tập.
- Phương pháp: trao đổi nhóm.
- Kĩ thuật: động não,.
- Hình thức: cá nhân/lớp - Cách thức tiến hành:
?Tại sao người bố không nói trực tiếp với En-ri-cô mà lại viết thư?
Dự kiến HS trả lời
- Bộc lộ được tình cảm sâu sắc, tế nhị, kín đáo-> đọc rồi thấm thía.
- Nói riêng cho người mắc lỗi biết mà không làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng.
?Tìm những câu ca dao về tình cảm cha mẹ dành cho con?
Dự kiến HS trả lời - Cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể...
- Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra ...
? Viết 1 đoạn văn kể về lỗi lầm của em làm cho bố mẹ buồn?
Dự kiến HS trả lời - HS viết đoạn văn. Yêu cầu :
+ Nội dung: kể về một lỗi lầm làm cho bố, mẹ buồn và suy nghĩ, lo lắng
+ Hình thức : 1 đoạn văn ngắn khoảng 5-7 câu
đức hi sinh, hết lòng vì con.
- Lựa chọn hình thức biểu cảm trực tiếp, có ý nghĩa giáo dục, thể hiện thái độ nghiêm khắc của người cha đối với con.
B. Cuộc chia tay của những con bup bê
a. Nội dung, ý nghĩa
Truyện kể về cuộc chia tay và tình cảm gắn bó của hai anh em Thành và Thuỷ khi bố mẹ li hôn.
Truyện kể về câu chuyện của những đứa con những lại có ý nghĩa sâu sắc cho các bậc làm cha làm mẹ phải biết giữ gìn hpgđ. Hãy để cho trẻ em được sống dưới mái ấm gđ, không còn những cuộc chia tay đẫm nước mắt của những đứa trẻ vô tội, đáng thương nữa.
b. Nghệ thuật
Truyện kể bằng ngôi kể thứ nhất, lời kể tự nhiên, khắc hoạ hình tượng nhân vật trẻ nhỏ, xây dựng tình huống tâm lí.
III. Luyện tập
- HS đọc bài. GV gọi HS khác nhận xét.
- GV nhận xét chữa bài cho HS. ? Tìm những câu ca dao về tình cảm cha mẹ dành cho con?
- Cha mẹ nuôi con bằng trời bằng bể...
- Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
...
- HS viết văn theo yêu cầu.
4. Củng cố (2’)
- Mục tiêu: Củng cố kiến thức - PP: vấn đáp, thuyết trình - KT: động não
- Hình thức: cá nhân - GV chốt lại ND bài học
- Suy nghĩ của em từ lời người cha...
* GV:Chọn 3 chuyên gia - HS dưới lớp hỏi 5 câu – thưởng cho chuyên gia thắng cuộc.
5. Hướng dẫn về nhà(3’)
- Học bài, làm bài tập 2/12. Nắm chắc lại toàn bộ nội dung bài học.
- Liên hệ đến bản thân, nhận thức rõ thái độ, cách hành xử của mình với cha mẹ đã đúng hay chưa?
- Soạn: Cuộc chia tay của những con búp bê + Nghiên cứu lí thuyết, trả lời các câu hỏi + Nghiên cứu trước BT
- Học thuộc ghi nhớ
-Viết đoạn văn nêu tâm trạng của em khi em mắc lỗi.
- Nhớ một đoạn văn mà em thích nhất.
- Nắm được giá trị của văn bản.
V. Rút kinh nghiệm
...
...
...
