Bài 57: Tuyến tụy và tuyến trên thận
Câu hỏi trang 179 sgk Sinh học lớp 8: Hãy nêu chức năng của tuyến tụy mà em biết.
Lời giải:
- Tuyến tụy vừa là tuyến nội tiết vừa là tuyến ngoại tiết.
+ Chức năng ngoại tiết: Tiết dịch tụy tiêu hóa thức ăn.
+ Chức năng nội tiết: Tiết hormone insulin và glucagon có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu luôn ổn định.
Câu hỏi trang 179 sgk Sinh học lớp 8: Dựa vào các thông tin trên, hãy trình bày tóm tắt quá trình điều hoà đường huyết giữ được mức ổn định?
Lời giải:
- Khi tỉ lệ đường trong máu tăng cao hơn 0,12% sẽ kích thích tế bào β trong đảo tụy tiết insulin chuyển glucose thừa trong máu thành glycogen dự trữ.
- Khi tỉ lệ đường trong máu giảm so với mức bình thường sẽ kích thích tế bào α của đảo tụy tiết glucagon biến glycogen thành glucose để tỷ lệ đường trong máu trở lại bình thường.
Câu hỏi trang 179 sgk Sinh học lớp 8: Dựa vào hình 57-2, hãy trình bày khái quát cấu tạo của tuyến trên thận?
Lời giải:
* Khái quát cấu tạo tuyến trên thận:
- Tuyến trên thận gồm có phần vỏ và phần tủy.
- Phần vỏ gồm 3 lớp: lớp cầu, lớp sợi và lớp lưới
+ Lớp ngoài (lớp cầu) tiết hormone điều hòa các muối natri, kali trong máu + Lớp giữa (lớp sợi) tiết hormone điều hòa đường huyết (tạo glucose từ protein và lipit)
+ Lớp trong (lớp lưới) tiết các hormone điều hòa sinh dục nam, gây những biến đổi đặc tính sinh dục ở nam.
Bài 1 trang 181 sgk Sinh học lớp 8: Trình bày chức năng của các hoocmôn tuyến tụy?
Lời giải:
- Tuyến tụy là một tuyến phụ, vừa tiết dịch tiêu hóa (chức năng ngoại tiết) vừa tiết hoocmôn. Có 2 loại hoocmôn của tuyến tụy là insulin và glucagôn có tác dụng giúp điều hòa lượng đường trong máu luôn ổn định:
+ Insulin làm giảm đường huyết khi đường huyết tăng
+ Glucagôn làm tăng đường huyết khi lượng đường trong máu giảm.
Bài 2 trang 181 sgk Sinh học lớp 8: Trình bày vai trò của tuyến trên thận?
Lời giải:
- Tuyến trên thận gồm phần vỏ và phần tủy.
- Phần vỏ tiết các hoocmôn có tác dụng điều hòa đường huyết, điều hòa các muối natri, kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam.
- Phần tủy tiết ađrênalin và norađrênalin có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường trong máu.
Bài 3* trang 181 sgk Sinh học lớp 8: Thử trình bày bằng sơ đồ quá trình điều hòa đường trong máu, đảm bảo giữ glucôzơ ở mức ổn định nhờ các hoocmon tuyến tụy.
Lời giải:
- Khi lượng đường trong máu tăng (thường sau bữa ăn) sẽ có kích thích các tế bào bêta của đảo tụy tiết insulin để biến đổi glucôzơ thành glicôgen (dự trữ trong gan và cơ)
- Ngược lại khi lượng đường trong máu hạ thấp (xa bữa ăn, khi hoạt động cơ bắp) sẽ kích thích các tế bào anpha của đảo tụy tiết glucagôn, gây nên sự chuyển hóa glicôgen thành đường glucôzơ nhờ đó mà năng lượng glucôzơ trong máu luôn giữ được ổn định.