Bài 10: Hoạt động của cơ
Câu hỏi trang 34 sgk Sinh học lớp 8:
Hãy chọn từ thích hợp trong khung và điền vào chỗ trống trong các câu sau:
- Khi cơ ... tạo ra một lực.
- Cầu thủ đá bóng tác động một ...vào một bóng.
- Kéo gầu nước, tay ta tác động một ...vào gầu nước.
lực kéo lực hút lực đẩy co dãn Lời giải:
- Khi cơ co tạo ra một lực.
- Cầu thủ đá bóng tác động một lực đẩy vào quả bóng.
- Kéo gầu nước tay ta tác động một lực kéo vào gầu nước.
Câu hỏi trang 34 sgk Sinh học lớp 8:
- Làm thí nghiệm như hình 10.
- Khi khối lượng quả cân thay đổi, nhận thấy biên độ co cơ ngón tay cũng thay đổi.
- Hãy tính công co cơ và điền vào ô trống bảng 10. Bảng 10 ghi kết quả thực nghiệm của một em nhỏ trên máy ghi công.
Bảng 10. Kết quả thực nghiệm về biên độ co cơ ngón tay
Khối lượng quả cân (g) 100 200 300 400 800
Biên độ co cơ ngón tay (cm) 7 6 3 1,5 0
Công co cơ ngón tay
- Qua kết quả trên, em hãy cho biết với khối lượng như thế nào thì công cơ sản ra lớn nhất?
- Khi ngón tay trỏ kéo rồi thả quả cân nhiều lần, có nhận xét gì về biên độ co cơ trong quá trình thí nghiệm kéo dài?
- Khi chạy một đoạn đường dài, em có cảm giác gì? Vì sao như vậy?
- Hiện tượng biên độ co cơ giảm dần khi làm việc quá sức có thể đặt tên là gì?
Lời giải:
- A = Fs (đơn vị tính lực F là N, độ dài s là m và công A là J; 1J = 1 N.m) P = 10.m (đơn vị P là N; m là kg) => 100 g = 1N
Khối lượng quả cân (g) 100 200 300 400 800
Lực (N) 1 2 3 4 8
Biên độ co cơ ngón tay (m) 0,07 0,06 0,03 0.015 0
Công co cơ ngón tay (J) 0,07 0,12 0,09 0,06 0
- Qua kết quả trên ta thấy khối lượng phù hợp thì công cơ sản sinh ra lớn.
- Khi ngón trỏ kéo và thả quả cân nhiều lần, biên độ co cơ trong quá trình thí nghiệm kéo dài bị thay đổi.
- Khi chạy một đoạn đường dài thì tốc độ về sau càng giảm, em có cảm giác mệt mỏi vì cơ thể không cung cấp đủ oxi làm tích tụ axit lactic trong cơ làm mỏi cơ.
- Hiện tượng biên độ co cơ giảm dần khi làm việc quá sức có thể gọi là sự mỏi cơ.
Câu hỏi trang 35 sgk Sinh học lớp 8:
- Khi bị mỏi cơ cần làm gì để cơ hết mỏi?
- Trong lao động cần có những biện pháp gì để cho cơ lâu mỏi và có năng suất lao động cao?
Lời giải:
- Khi mỏi cơ cần nghỉ ngơi, thở sâu kết hợp với xoa bóp cho máu lưu thông nhanh.
- Để lao động có năng suất cao cần làm việc nhịp nhàng, vừa sức, rèn luyện thân thể thường xuyên thông qua lao động, thể dục thể thao sẽ làm tăng dần khả năng co cơ và sức chịu đựng của cơ.
Câu hỏi trang 35 sgk Sinh học lớp 8:
- Khả năng co cơ phụ thuộc vào những yếu tố nào?
- Những hoạt động nào được coi là sự luyện tập cơ?
- Luyện tập thường xuyên có tác dụng như thế nào đến các hệ cơ quan trong cơ thể và dẫn tới kết quả gì đối với hệ cơ?
- Nên có phương pháp luyện tập như thế nào để có kết quả tốt nhất?
Lời giải:
- Khả năng co cơ phụ thuộc vào những yếu tố:
+ Thần kinh: Tinh thần sảng khoái, ý thức cố gắng thì co cơ tốt hơn + Thể tích của cơ: Bắp cơ lớn thì khả năng co cơ mạnh hơn
+ Lực co cơ.
+ Khả năng dẻo dai bền bỉ: Làm việc lâu mỏi.
- Các hoạt động được coi là luyện tập cơ: Các hoạt động tập luyện thể dục thể thao.
- Sự luyện tập thường xuyên giúp tăng thể tích của cơ (người có thân thể cường tráng), tăng lực co cơ và làm việc dẻo dai. Việc luyện tập thường xuyên không chỉ làm cơ thể phát triển mà còn làm cho xương thêm cứng rắn, phát triển cân đối, làm tăng năng lực hoạt động của các cơ quan khác như tuần hoàn, hô hấp, tiêu hoá, làm cho tinh thần sảng khoái.
- Phương pháp luyện tập: thường xuyên tập thể dục buổi sáng, thể dục giữa giờ, tham gia các môn thể thao như chạy, nhảy, bơi lội, bóng chuyền, bóng bàn, bắn cung... một cách vừa sức. Đồng thời, có thể tham gia lao động sản xuất phù hợp với sức lực.
Bài 1 trang 36 sgk Sinh học lớp 8: Công của cơ là gì? Công của cơ được sử dụng vào mục đích nào?
Lời giải:
- Công của cơ là khi cơ co tạo một lực tác động vào vật, làm vật di chuyển, tức là sinh ra một công.
- Công của cơ được sử dụng trong các thao tác vận động trong lao động.
Bài 2 trang 36 sgk Sinh học lớp 8: Hãy giải thích nguyên nhân của sự mỏi cơ.
Lời giải:
Mỏi cơ do thiếu oxi lượng axit lactic tăng tích tụ gây đầu độc và mỏi cơ.
Bài 3 trang 36 sgk Sinh học lớp 8: Nêu những biện pháp để tăng cường khả năng làm việc của các biện pháp chống mỏi cơ.
Lời giải:
Biện pháp để tăng cường khả năng làm việc của cơ và chống mỏi cơ:
- Làm việc nhịp nhàng, vừa sức, đảm bảo khối lượng và nhịp co cơ thích hợp.
- Rèn luyện thân thể thường xuyên thông qua lao động, thể dục thể thao sẽ làm tăng dần khả năng co cơ và sức chịu đựng của cơ nâng cao năng suất lao động.
- Khi mỏi cơ cần được nghỉ ngơi, thở sâu kết hợp với xoa bóp cho máu lưu thông nhanh.
Bài 4 trang 36 sgk Sinh học lớp 8: Hằng ngày lập thể dục buổi sáng đều đặn và dành 30 phút buổi chiều để tham gia thể thao. Chú ý đừng vui chơi quá sức, ảnh hưởng đến lao động và học tập. Hãy theo dõi sự phát triển của cơ sau 3 tháng.
Lời giải:
Sau 3 tháng, cơ tăng dần sức chịu đựng, sự mỏi cơ hạn chế, làm việc năng suất hơn.
