ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ
(Trích Đôn Ki-hô-tê)
- Xéc-van-tét -
I. Mục tiêu: Giúp học sinh:
Thấy rõ tài nghệ của Xéc-van-tét trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ Đôn Ki-hô-tê, Xan-chô Pan-xa tương phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, mặt xấu của hai nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn.
II.
TÌM HIỂU CHÚ THÍCH Tóm tắt
Đôn Ki-hô-te mong muốn trở thành hiệp sĩ nên đã cùng Xan-chô Pan- xa đi phiêu lưu khắp nơi, trừ gian diệt ác. Trên đường đi, 2 người gặp những chiếc cối xay gió, Đôn Ki-hô-te tưởng rằng chúng là những tên khổng lồ một mắt nên xông vào đánh, Xan-chô Pan-xa chỉ dám đứng ngoài can ngăn. Kết quả Đôn Ki-hô-tê bị thương nhưng ko kêu la gì cả. Suốt đường đi, Xan-chô Pan-xa ăn uống no say, Đôn Ki-hô-tê ko ăn gì cả. Tối hôm đó, Xan-chô Pan- xa ngủ say còn Đôn Ki-hô-tê không ngủ để nghĩ đến tình nương của mình.
Sáng hôm sau, 2 người tiếp tục cuộc hành trình.
III. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN CẬP NHÂN VẬT ĐIỂM HÌNH
Đôn –ki-hô-tê Xan-chô Pan-xa
+ Suy nghĩ trước cối xay gió: Tưởng gặp lũ khổng lồ hung tợn có cánh tay dài.
Đánh chúng là việc hay, tốt, nên làm.
+ Quan niệm sống và hành động: Có lí tưởng, hoài bão: cứu người lương thiện trừ ác. Hành động theo qui ước, đúng bài bản của giới hiệp sĩ. Coi thường nhu cầu tự nhiên (đến bữa không ăn).
+ Cách nói năng: Câu nệ phép tắc (nhớ tới tình nương: không ngủ). Gan dạ, chấp nhận gian nguy (không trốn tránh, không kêu ca). Hiên ngang, trịnh trọng. Đúng như sách vở, phép tắc phải có.
+ Ưu điểm: Có hoài bảo, ước mơ đẹp:
diệt ác cứu nguy. Gan dạ, dũng cảm.
+ Nhược điểm: Nghiêm nghị, khắc khổ, cứng nhắc. Điên rồ, hoang đường.
+ Rõ ràng là vật quen, dễ nhận biết, dễ lí giải. Không nên đụng vào chúng.
+ Tỉnh táo cân nhắc kỹ trước khi hành động. Tự nhiên, chân thật, không giấu giếm.
Thích được ăn, được uống thoải mái, no say.
Ngủ ngon lành, đầy giấc. Lảng tránh nguy hiểm, đau đớn.
+ Tự nhiên, thực như đời sống vốn có.
+ Ưu điểm: Sống vui vẻ, tự nhiên, thoải mái. Đầu óc sáng, thiết thực.
+ Nhược điểm: Nhát sợ, thiển cận, vụ lợi.
=> Hai tính cách trên tương phản nhau nhưng lại không những không mâu thuẫn nhau mà trái lại còn bổ sung cho nhau. Tách riêng ra mỗi tính cách đều phiến diện (lệch lạc), cực đoan (thái quá) không thể tồn tại mà không gặp khó khăn và thất bại – nhất là những lúc đứng trước thử thách lớn. Đi đôi với nhau, nương tượng nhau sẽ hạn chế được những mặt yếu, phát huy những mặt mạnh.
VI. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật: Sự tương phản về mọi mặt giữa Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa trong tiểu thuyết của Xéc-van-tét tạo nên một cặp nhân vật bất hủ trong thế giới.
2. Nội dung: Đôn Ki-hô-tê thật nực cười nhưng cơ bn3 có những phẩm chất đáng quí; Can-chô Pan-xa có những mặt tốt song cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách.
LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
I. TỪ SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT ĐẾN ĐOẠN VĂN TỰ SỰ CÓ YẾU TỐ MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
Các bước xây dựng đoạn văn:
- Bước 1: Lựa chọn sự việc chính.
Vd: Em giúp bà cụ qua đường vào lúc đông người và nhiều xe cộ.
- Bước 2: Xác định ngôi kể.
+ Xưng “em” – ngôi thứ nhất.
- Bước 3: Xác định thứ tự kể: mở đầu, diễn biến, kết thúc.
- Bước 4: Xác định yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn.
+ Cụ như thế nào?
+ Cụ lúng túng sợ sệt khi qua đường ra sao (miêu tả).
+ Tình cảm của em khi thấy bà cụ (biều cảm).
+ Bước 5: Viết đoạn văn cho hợp lí.
II. HƯỚNG DẪN CÁCH VI ẾT
Mở đầu: em đi học về thấy một bà cụ lúng túng muốn qua đường mà không qua được…
+ Diễn biến: lại gần: miêu tả hình dáng đó là một bà cụ như thế nào (miêu tả):
Tuổi khoảng 70, nhỏ, gầy, tóc bạc trắng…
+ Tình cảm thái độ của em như thế nào khi dẫn bà cụ qua đường (biểu cảm): hỏi thăm, nắm tay nhẹ nhàng qua đường , thấy thương bà, nhớ đến bà của mình
