Bài 43: Bài thực hành 5: Tính chất của etanol, glixerol và phenol Thí nghiệm 1 trang 196 Hóa học 11: Etanol tác dụng với Na
1. Dụng cụ và hoá chất:
- Dụng cụ: Ống nghiệm khô, đèn cồn, diêm (hoặc bật lửa).
- Hoá chất: ancol etylic, Na.
2. Cách tiến hành:
- Cho một mẩu Na bằng hạt đậu xanh vào ống nghiệm khô có chứa sẵn 2 ml etanol khan.
- Bịt miệng ống nghiệm bằng hai ngón tay cái.
- Khi phản ứng kết thúc đưa miệng ống nghiệm lại gần ngọn lửa đèn cồn và bỏ tay bịt miệng ống nghiệm ra.
- Nhận xét và giải thích các hiện tượng xảy ra trong quá trình thí nghiệm.
3. Hiện tượng và phương trình hóa học:
Mẩu Na tan dần, có khí thoát ra:
2CH3CH2OH + 2Na → 2CH3CH2ONa + H2
Khi phản ứng kết thúc đưa miệng ống nghiệm lại gần ngọn lửa đèn cồn và bỏ tay bịt miệng ống nghiệm ra thì thấy có tiếng nổ “bụp” nhỏ, có hơi nước bám miệng ống nghiệm:
2H2 + O2 to
⎯⎯→ 2H2O
Thí nghiệm 2 trang 196 Hóa học 11: Glixerol tác dụng với Cu(OH)2
1. Dụng cụ và hoá chất:
- Dụng cụ: 2 ống nghiệm, ống nhỏ giọt.
- Hoá chất: dd CuSO4, dd NaOH 10%, etanol, glixerol.
2. Tiến hành:
- Cho vào hai ống nghiệm, mỗi ống 3 – 4 giọt dung dịch CuSO4 2% và 2 – 3 giọt dung dịch NaOH 10%, lắc nhẹ.
- Tiếp tục nhỏ 2 -3 giọt glixerol vào ống nghiệm thứ nhất; 2 – 3 giọt etanol vào ống nghiệm thứ hai. Lắc nhẹ cả hai ống nghiệm.
- Quan sát hiện tượng trong hai ống nghiệm, giải thích.
3. Hiện tượng và phương trình hóa học:
- Ở ống nghiệm 1, Cu(OH)2 tan dần, tạo dung dịch có màu xanh thẫm.
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2O - Ở ống nghiệm 2, không có hiện tượng gì xảy ra.
Thí nghiệm 3 trang 196 Hóa học 11: Phenol tác dụng với nước brom 1. Dụng cụ và hoá chất:
- Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt.
- Hoá chất: dd phenol, dd brom.
2. Tiến hành:
- Cho 0,5 ml dung dịch phenol vào ống nghiệm, sau đó tiếp tục nhỏ từng giọt nước brom, đồng thời lắc nhẹ ống nghiệm.
- Quan sát hiện tượng. Giải thích.
3. Hiện tượng và phương trình hóa học:
Dung dịch brom mất màu và có kết tủa trắng xuất hiện.
+ 3Br2 → (↓ 2,4,6 – tribromphenol) + 3HBr
Thí nghiệm 4 trang 196 Hóa học 11: Phân biệt etanol, glixerol và phenol 1. Dụng cụ và hoá chất:
- Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt.
- Hoá chất: dd etanol, glixerol và phenol trong 3 lọ không dán nhãn; Cu(OH)2; dung dịch Br2;
2. Tiến hành phân biệt:
- Đánh số thứ tự từng lọ mất nhãn, trích mỗi lọ một ít sang ống nghiệm đánh số tương ứng (trích mẫu thử);
- Cho vào mỗi mẫu thử 1 vài giọt dung dịch Br2, có kết tủa trắng xuất hiện → phenol; hai mẫu thử còn lại không có kết tủa xuất hiện.
- Tiếp tục cho từng mẫu thử vào ống nghiệm có chứa Cu(OH)2, nếu Cu(OH)2 tan dần thu được dng dịch màu xanh lam → glixerol; không có hiện tượng xuất hiện là etanol.
3. Phương trình hóa học minh họa:
+ 3Br2 → (↓ 2,4,6 – tribromphenol) + 3HBr
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2O
