PHÒNG GD&ĐT YÊN LẠC
TRƯỜNG THCS YÊN ĐỒNG
ĐỀ THI KSCL HSG LỚP 9 (LẦN 1) NĂM HỌC 2018-2019
MÔN THI: SINH HỌC
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề) Ngày khảo sát: 3/10/2018
Câu 1(2 điểm)
Mô tả đường đi của máu trong hai vòng tuần hoàn?
Câu 2(2 điểm)
Ba Nam nhóm máu O, mẹ nhóm máu AB, Nam có nhóm máu A.
a) Bạn Nam băn khoăn mình có thể nhận được máu từ ba hay mẹ? Em gái của Nam có nhóm máu B vậy có thể nhận được máu từ ba hay mẹ không?
b) Em hãy lập sơ đồ truyền máu có thể xảy ra giữa những người trong gia đình Nam?
Câu 3(1,5 điểm).
Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen gồm những điểm nào?
Phân tích những điểm thuận lợi đem đến thành công của Menđen trên đối tượng nghiên cứu là cây Đậu Hà lan .
Câu 4 (1 điểm).
Ở thực vật, muốn xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội, người ta làm như thế nào?
Câu 5 (1 điểm)
Trình bày phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen?
Câu 6(1,5 điểm)
Vì sao biến dị tổ hợp lại xuất hiện phong phú ở những loài sinh sản hữu tính?
Câu 7 (1 điểm)
Ở một loài thực vật, gen A quy định hạt vàng trội hoàn toàn so với gen a quy định hạt xanh. Cho các cây giao phấn với nhau thu được F1. Cho các cây F1 giao phấn ngẫu nhiên, F2 thu được 1080 cây, trong đó có 600 cây hạt vàng, còn lại là cây hạt xanh. Biết rằng không xảy ra đột biến, trong tổng số cây ở F2, số cây hạt vàng dị hợp tử chiếm tỉ lệ là bao nhiêu?
---Hết---
PHÒNG GD&ĐT YÊN LẠC TRƯỜNG THCS YÊN
ĐỒNG
HƯỚNG DẪN CHẤM
ĐỀ THI KSCL HSG LỚP 9 (LẦN 1) NĂM HỌC 2018-2019
MÔN THI: SINH HỌC
Câu Đáp án Điểm
Câu 1 - Vòng tuần hoàn nhỏ:
Máu đỏ thẫm từ tâm thất phải theo động mạch phổi vào mao mạch phổi. Tại đây đã diễn ra quá trình trao đổi khí ( máu nhận O2 thải CO2 ) máu trở thành đỏ tươi sau đó tập trung theo tĩnh mạch phổi đổ về tâm nhĩ trái.
- Vòng tuần hoàn lớn:
Máu đỏ tươi từ tâm thất trái theo động mạch chủ phân phối đến các mao macïh phần trên và các mao mạch phần dưới cơ thể và đến tận các tế bào. Tại đây xảy ra sự trao đổi khí ( máu nhận khí CO2 thải khí O2 ) và trao đổi chất, máu hoá đỏ thẫm tập trung theo tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch chủ dưới đổ về tâm nhĩ phải.
1đ
1đ
Câu 2 a) Nam và em gái có thể nhận máu:
- Nam có nhóm máu A vậy có thể nhận được máu từ ba nhóm máu O.
- Em gái của Nam có nhóm máu B vậy có thể nhận được máu từ ba là nhóm máu O
b) Sơ đồ truyền máu có thể xảy ra giữa những người trong gia đình Nam?
1đ
1đ
Câu 3 Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen gồm 2 điểm - Lai các cặp P khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng thuần chủng
tương phản, rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ
- Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được, từ đó rút ra quy luật di truyền các tính trạng.
Đậu Hà lan là đối tượng đem đến thành công trong nghiên cứu di truyền của Menđen bởi đối tượng này có những điểm thuận lợi sau:
- Là cây ngắn ngày, dễ gieo trồng→thuận lợi cho việc nghiên cứu các thế hệ lại F1, F2, F3…
- Hoa lưỡng tính, tự thụ phấn nghiêm ngặt→tránh sự tạp giao và phân li tính trạng - Mang nhiều cặp tính trạng tương phản →dễ quan sát
0,5
0,25
0,25 0,25 0,25 Câu 4 Xác định kiểu gen của cá thể mang tính trạng trội ở thực vật
- Dùng phép lai phân tích: Là lai giữa cá thể mang tính trạng trội cần xác 0,25
định kiểu gen với cơ thể mang tính trạng lặn
+ Nếu kết quả phép lai là đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp.
+ Nếu kết quả phép lai là phân tính thì cá thể đó có kiểu gen dị hợp - Cho cá thể cần xác định kiểu gen tự thụ phấn.
Nếu đời con đồng tính thì cá thể mang tính trạng trội có kiểu gen đồng hợp. Nếu đời con phân tính thì cá thể đó có kiểu gen dị hợp
0,25 0,25 0,25 Câu 5 + Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về một hoặc một số tính trạng
tương phản rồi theo dõi các đời con cháu, phân tích sự di truyền của mỗi cặp tính trạng, trên cơ sở đó phát hiện quy luật di truyền chung của nhiều cặp tính trạng.
+ Dùng toán thống kê và lý thuyết xác suất để thống kê kết quả và rút ra các quy luật di truyền cơ bản của sinh vật.
0,75
0,25 Câu 6 - Do ở những loài giao phối là phương thức sinh sản hữu tính có sự kết hợp
giữa 2 quá trình giảm phân và thụ tinh:
+ Trong giảm phân có sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp NST tương đồng khác nhau đã tạo ra vô số loại giao tử khác nhau về nguồn gốc NST.
+ Trong thụ tinh có sự tổ hợp ngẫu nhiên giữa các giao tử của bố và mẹ đã tạo ra nhiều tổ hợp NST khác nhau về nguồn gốc NST => Xuất hiện nhiều biến dị tổ hợp.
- Trong khi đó, ở loài sinh sản vô tính dựa vào cơ chế nguyên phân của 2 tế bào có sự nhân đôi của NST và AND => Các đặc điểm di truyền được sao chép nguyên vẹn từ thế này sang thế hệ khác mà không có khả năng tạo biến dị tổ hợp.
1,0
0,5
Câu 7 Biết: A- hạt vàng >< a – hạt xanh
F2 có 1080 cây, trong đó có 600 cây hạt vàng, còn lại là cây hạt xanh
→cây hạt xanh ở F2 (aa) chiếm tỉ lệ: (1080 – 600): 1080 = 4/9
Ta có, 4/9 aa =( 2/3 a) x ( 2/3 a) →mỗi F1 đều phát sinh 2/3 giao tử a.
→Tỉ lệ giao tử A ở F1 = 1 – 2/3 = 1/3 Cho F1 giao phấn ngẫu nhiên, ta có:
F1 x F1: (1/3A; 2/3a) x (1/3A; 2/3a) = 1/9 AA: 4/9 Aa : 4/9 aa
…….
- Trong tổng số cây ở F2, cây hạt vàng dị hợp chiếm tỉ lệ : 4/9.
0,25 0,25
0,25 0,25
TỔNG 10
điểm (Học sinh giải cách khác đúng vẫn cho điểm tối đa)
