Bài giảng điện tử dạy online khối 6

(1)

• Các chất dãn nở vì nhiệt như thế nào?

• Sự nóng chảy, sự đông đặc, sự bay hơi, sự ngưng tụ là gì?

• Làm thế nào để tìm hiểu tác động của một yếu tố lên một hiện tượng khi có nhiều yếu tố cùng tác động một lúc?

• Làm thế nào để kiểm tra một dự đoán?

Chương II: NHIỆT HỌC

(2)

Epphen (1832- 1923 )

Tháp Epphen làm bằng thép cao 320m, do kĩ sư người Pháp thiết kế. Tháp được xây dựng năm 1889 tại quảng trường Mars, nhân dịp hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari.

Chương II: NHIỆT HỌC

Tháp Epphen

(3)

Chương II: NHIỆT HỌC

Tháng 7 Tháng 1

01-01-1890 01-07-1890 Tháp Epphen (Eiffel)

ở Pari, Thủ đô nước Pháp là tháp bằng thép nổi tiếng thế giới.

Các phép đo chiều cao tháp vào ngày 01/01/1890 và ngày 01/07/1890 cho thấy, trong vòng 6 tháng tháp cao thêm hơn 10cm. Tại sao lại có sự kì lạ đó? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao?

(4)

Tiết 21:

SỰ NỞ VÌ NHIỆT

CỦA CHẤT RẮN

(5)

1. Làm thí nghiệm:

- Nhúng quả cầu đã được hơ nóng vào nước lạnh, rồi thử thả cho nó lọt qua vòng kim loại. Nhận xét.

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

Dùng dụng cụ vẽ ở hình 18.1

- Trước khi hơ nóng quả cầu bằng kim lọai, thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không. Nhận xét.

- Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại trong 3 phút, rồi thử thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại nữa không. Nhận

xét.

(6)

Bước 1:

Khi chưa hơ nóng quả cầu bằng kim loại, thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim

loại không ? Nhận xét.

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

1. Làm thí nghiệm:

(7)

50 100 150 200 Cm³ 250

- Bước 2: Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại, rồi thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại nữa không? Nhận xét.

- Bước 3: Nhúng quả cầu đã được hơ nóng vào nước lạnh, rồi thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không. Nhận xét

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

1. Làm thí nghiệm:

(8)

NHẬN XÉT KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM

Lần thí nghiệm

Thả quả cầu vào vòng kim loại trước khi hơ

nóng

Hơ nóng quả cầu rồi thả vào

vòng kim loại

Nhúng quả cầu vào nước lạnh rồi thả vào vòng kim loại

Quả cầu có lọt qua vòng kim loại không?

Có không

^Có

(9)

C1: Tại sao khi hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại?

C2: Tại sao sau khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại?

- Khi bị hơ nóng, quả cầu nở ra nên không lọt qua vòng kim loại được.

- Sau khi nhúng vào chậu nước lạnh, quả cầu co lại nên có thể lọt qua vòng kim loại.

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

2. Trả lời câu hỏi

(10)

C3: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:

tăng

lạnh đi

- nóng lên - lạnh đi - tăng

- giảm

a) Thể tích quả cầu ……… khi quả cầu nóng lên.

b) Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu ……

Tieát 21: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

3. Rút ra kết luận

(11)

Chất rắn.. …….. khi nóng lên, ..……… khi lạnh đi.

nở ra co lại

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN



3. Rút ra kết luận

Chú ý:

Sự nở vì nhiệt theo chiều dài (sự nở dài) của vật rắn có nhiều ứng dụng trong đời sống và kĩ thuật.

(12)

Nhôm

Đồng

Sắt

Chất Chiều dài ban đầu

Chiều dài tăng thêm khi nhiệt

độ tăng thêm 50⁰C

Nhôm 100cm 0.12 cm Đồng 100cm 0.086 cm

Sắt 100cm 0.060 cm

C4: Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?

- Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau



(13)

Khaâu

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

4. VẬN DỤNG

C5: Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ, thường có một đai bằng sắt gọi là cái khâu dùng để giữ chặt lưỡi dao, liềm. Tại sao khi lắp khâu người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán?

(14)

Khâu

Cán

Lưỡi

(15)

C5: Phải nung nóng khâu dao, liềm vì khi được nung nóng, khâu nở ra dễ lắp vào cán, khi nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán.

Tieát 20: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN

4. VẬN DỤNG



(16)

Nung cho chiếc vòng nở rộng ra.

C6: Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu trong thí nghiệm H18.1, dù đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng kim loại.

(17)

* Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

* Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

GHI NHỚ

(18)

c. Khối lượng riêng của vật tăng.

BÀI TẬP :

1. Hiện tượng nào xảy ra khi nung nóng một vật rắn:

d. Khối lượng riêng của vật giảm.

a. Khối lượng vật tăng.

b. Khối lượng vật giảm

d.

2. Một lọ thủy tinh được đậy bằng nút thủy tinh. Nút bị kẹt, hỏi phải mở nút bằng cách nào?

a. Hơ nóng nút.

b. Hơ nóng đáy lọ.

c. Hơ nóng cả nút và cổ lọ.

d. Hơ nóng cổ lọ.

d.

(19)

3. khi làm lạnh một vật rắn thì khối lượng riêng của vật rắn tăng vì:

a. Khối lượng của vật tăng.

b.Thể tích của vật tăng.

c. Thể tích của vật giảm.

d. Khối lượng của vật tăng đồng thời thể tích của vật giảm.

4. Trong các cách sắp xếp các chất nào vì nhiệt tỏa ít tới nhiều sau đây, cách nào là đúng?

a.Nhôm, đồng, sắt. ; b. Sắt, đồng, nhôm.

c. Sắt, nhôm, đồng. ; d. đồng, nhôm, sắt. b.

(20)

5.Một vật nóng lên thì nở ra, lạnh đi thì co lại, khi đó khối lượng của vật:

a. Không thay đổi.

• b. Tăng khi nhiệt độ tăng.

• C. Giảm khi nhiệt độ giảm.

• d. Cả câu B và câu C đều đúng.

a.

(21)

*Tại sao trên đường ray xe lửa, mặt đường bê tông,

… người ta không làm một đường thẳng dài mà làm từng đoạn?

Vì để khi gặp nóng thì đường nở dài ra mà không bị gấp khúc

Vậy sau này khi các em muốn làm nghề kỹ sư xây dựng, cầu đường,... thì các em phải nắm rõ nguyên tắc của sự nở vì nhiệt của chất rắn như thế nào để mà vận dụng cho có hiệu quả.

CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT

*Bêtông (là ximăng trộn với nước và cát, đá) nở vì nhiệt như thép. Nhờ đó mà các trụ bêtông cốt thép không bị nứt khi nhiệt độ ngoài trời thay đổi.

(22)

(23)

* Đối với bài học này.- Đọc phần: “Có thể em chưa biết”;- Làm lại các câu C1 đến C7.

-Làm bài tập 18.1→ 18.5/ SBT- trang 22.

*Đối với bài học tiếp theo:- Xem và chuẩn bị trước tiết 22 :“SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG”

-Chất lỏng gặp nóng hoặc lạnh có hiện tượng giống như chất rắn không? – Các chất lỏng khác nhau sự nở vì nhiệt của chúng như thế nào?

(24)

Thảo luận nhóm