BÀI 13. NƯỚC MĨ GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI (1918 – 1939) I. Nước Mĩ trong những năm 1918 - 1929
1. Tình hình kinh tế
- Trong suốt thập niên 20 của thế kỉ XX, kinh tế Mĩ bước vào thời kì phát triển phồn vinh.
- Biểu hiện:
+ Kinh tế tăng trưởng nhanh, mạnh mẽ: 1923 – 1929, sản lượng công nghiệp tăng 69%; năm 1929 Mĩ chiếm 48% sản lượng công nghiệp thế giới.
+ Đi đầu thế giới trong nhiều lĩnh vực: sản xuất ô tô, thép, dầu lửa, ô tô,...
+ Mĩ đã trở thành chủ nợ của thế giới.
+ Năm 1929 Mĩ nắm trong tay 60% số vàng dự trữ của thế giới...
- Hạn chế:
+ Nhiều ngành sản xuất chỉ sử dụng 60 đến 80% công suất.
+ Sản xuất ồ ạt, chạy đua theo lợi nhuận, không cân đối giữa sản xuất và tiêu dùng.
2. Tình hình chính trị, xã hội
- Chính phủ của Đảng Cộng hòa thi hành các chính sách nhằm củng cố chính quyền của giai cấp tư sản; ngăn chặn phong trào đấu tranh của công nhân.
- Đời sống của các tầng lớp nhân dân lao động ngày càng khổ cực => phong trào đấu tranh của nhân dân lao động diễn ra sôi nổi.
- Tháng 5/1921, Đảng Cộng sản Mĩ ra đời, đánh dấu bước phát triển mới của phong trào công nhân Mĩ.
II. Nước Mĩ trong những năm 1929 - 1939
1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933
- Nguyên nhân: sản xuất ồ ạt, chạy đua theo lợi nhuận => tình trạng “cung” vượt quá “cầu”.
- Phạm vi, quy mô:
+ Bắt đầu trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng; sau đó lan sang các ngành kinh tế khác.
+ Từ Mĩ, cuộc khủng hoảng nhanh chóng lan rộng ra toàn bộ thế giới tư bản.
- Hậu quả:
+ Kinh tế suy thoái nghiêm trọng.
+ Hàng trăm triệu người thất nghiệp, phong trào đấu tranh của người lao động diễn ra sôi nổi.
2. Chính sách mới của Tổng thống Mĩ Ru-dơ-ven a. Chính sách mới – khôi phục và phát triển kinh tế.
- Cuối năm 1932, Tổng thống Ru-dơ-ven đã thực hiện một hệ thống các chính sách biện pháp của nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế - tài chính và chính trị - xã hội được gọi chung là Chính sách mới.
- Chính sách mới bao gồm các đạo luật: điều chỉnh nông nghiệp; ngân hàng; cứu trợ người thất nghiệp; phục hưng công nghiệp…
- Đạo luật phục hưng công nghiệp là quan trọng nhất.
=> Bản chất: tăng cường vai trò của nhà nước trong quản lí và điều tiết nền kinh tế.
- Kết quả:
+ Đưa nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng.
+ Xoa dịu mâu thuẫn giai cấp, góp phần làm cho nước Mĩ duy trì chế độ dân chủ tư sản.
b. Chính sách đối ngoại
- Thi hành chính sách láng giềng thân thiện đối với khu vực Mĩ Latinh.
- Công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Liên Xô.
- Thực hiện chính sách “trung lập”, không tham dự vào các vấn đề quốc tế xảy ra bên ngoài châu Mĩ.
