TRƯỜNG THPT BÌNH CHÁNH TỔ HÓA HỌC
Bài 11:
AXIT PHOTPHORIC VÀ MUỐI PHOTPHAT
Hóa học 11
Axit photphoric Muối photphat
Nội dung bài học
I. Cấu tạo phân tử II. Tính chất vật lí III. Tính chất hóa học
IV. Ứng dụng V. Điều chế
I. Tính tan
II. Nhận biết
gốc photphat
A. Axit photphoric I. Cấu tạo phân tử
CTPT: H 3 PO 4
CTCT: H - O
H - O H - O
P = O
Trong H 3 PO 4 , photpho có số oxi hóa là +5
A. Axit photphoric II. Tính chất vật lí
Dạng tinh thể trong suốt, rất háo nước, dễ chảy rữa, tan trong nước theo bất kì tỉ lệ
nào. Dạng dung dịch đặc, sánh,
không màu, nồng độ 85%.
A. Axit photphoric
III. Tính chất hóa học
1. H 3 PO 4 là axit 3 nấc, có độ mạnh trung bình
Nấc 1: H PO 3 4 H H PO 2 4
Nấc 2: H PO 2 4 H HPO 4 2
Nấc 3: 2 3
4 4
HPO H PO
H 3 PO 4 có tất cả tính chất chung của axit
A. Axit photphoric
III. Tính chất hóa học
2. Tác dụng với dung dịch kiềm
H 3 PO 4 + NaOH NaH 2 PO 4 + H 2 O Natri đihidrophotphat
H 3 PO 4 + 2NaOH Na 2 HPO 4 + 2 H 2 O Natri hidrophotphat H 3 PO 4 + 3 NaOH Na 3 PO 4 + 3 H 2 O
Natri photphat
3. H 3 PO 4 không có tính oxi hóa
A. Axit photphoric IV. Điều chế
Trong CN:
- Cho axit sunfuric đặc tác dụng với quặng apatit hoặc photphoric
3 ( 4 2 ) 3 2 4 t o 4 2 3 4
Ca PO H SO CaSO H PO
- Đốt cháy photpho rồi cho sản phẩm tác dụng với nước
2 2 5
4 P 5 O t o 2 P O
P 2 O 5 + 3H 2 O 2H 3 PO 4
A. Axit photphoric V. Ứng dụng
H 3 PO 4 tinh khiết dùng trong CN dược phẩm
Sản xuất phân lân, hợp chất cơ photpho (làm thuốc trừ sâu)
Điều chế muối photphat
B. Muối photphat I. Tính tan
- Muối đihidrophotphat (H 2 PO 4 - ): tất cả đều tan
- Muối hidrophotphat (HPO 4 2- ): chỉ có muối của natri, kali, amoni tan còn lại không tan hoặc ít tan.
- Muối photphat (PO 4 3- ): chỉ có muối của
natri, kali, amoni tan còn lại không tan
hoặc ít tan.
B. Muối photphat
II. Nhận biết ion photphat
- Thuốc thử: AgNO 3
- Hiện tượng: kết tủa màu vàng
3Ag + + PO 4 3- Ag 3 PO 4
Kết tủa vàng
không tan trong nước, tan trong HNO 3 loãng
Bài tập củng cố
A
B
C
D
H + , H 2 PO 4 - ,HPO 4 2- ,PO 4 3-
H + , HPO 4 2- , PO 4 3-
H + , H 2 PO 4 - , PO 4 3-
H + , PO 4 3-
Câu 1: Dung dịch axit H 3 PO 4 có chứa các ion nào ? (không
kể H + và OH - của nước):
Câu 2: Thuốc thử dùng để nhận biết ion PO 4 3- trong dung dịch muối photphat
A
B
C
D quỳ tím
Dung dịch AgNO 3
Dung dịch NaOH
Dung dịch NaCl
Câu 3: Khi cho KOH đến dư vào dd H 3 PO 4 , sau phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được muối:
A
B
C
D
K 3 PO 4 và K 2 HPO 4
K 3 PO 4 KH 2 PO 4
K 3 PO 4 và KH 2 PO 4
Câu 4: Thêm 0,15 mol KOH vào dung dịch chứa 0,1 mol H 3 PO 4 . Sau phản ứng, trong dung dịch có các muối:
A
B
C
D
KH 2 PO 4 và K 3 PO 4
K 2 HPO 4 và K 3 PO 4
KH 2 PO 4 và K 2 HPO 4
KH 2 PO 4 K 2 HPO 4 và
K 3 PO 4
Thank You!
