VI TRI, VAI TRO CUA THAM
P H A NHINH SlT VA YEU CAU TRONG HOAT DONG DAO TAO THAM PHAN HINH SlT 6 VIET NAM HIEN NAY
HOANGVANTOAN'*' Tom tat: Bai viet tren ca sd phan tich vi tri, vai tro ciia Tham phan hinh sif (Tham phan xet xH cac vn an hinh sif), tif do chi ra mpt so'yeu cau doi vdi viec dao tao Tham phan hinh sif d Viet Nam hien nay.
Tit khoa: ThAmphan hinh sil; hoat dgng dao tao; yeu cau dat ra;
Abstract: The article analyzed the position and role of judges of the criminal court in order to highlight their educational requirements in Vietnam nowadays.
Keywords: Judge of the criminal court; training; requirement.
Ngay nhan bai: 02/01/2020; Ngay s^a bai: 19/02/2020; Ngay duyet dang bai: 27/2/2020.
Sfl menh cua TAND dfldc xac dinh la bad ve edng ly, bao ve quyen con ngfldi, quyen cdng dan, va ngfldi thfle thi nhiem vu do chinh la eae Tham phan ndi ehung, Tham phan hinh sfl (ThIm phan xet xtf cae vu an hinh sfl) ndi rieng. Vdi vi tri, vai trd ciia minh, Tham phan hinh sfl da gdp phan ran de, phdng ngfla tdi pham dam bao tinh hinh kinh te', chinh tri, tao ra sfl dn dinh va phat trien ciia xa hdi. Dieu do khang dinh cdng tae dao tao Tham phan hinh sfl da dat dflde nhflng k i t qua nha't dinh. Tuy nhien, vdi tinh hinh mdi ve kinh te, chinh tri, xa hdi hien nay, eudc each mang cdng nghiep 4.0 da va dang tae ddng den mpi mat cua ddi sd'ng xa hpi, Bd luat hinh stf 2015 (stfa ddi bd sung nam 2017), Bd luat Td'tung hinh sfl 2015 ed nhieu quy dinh mdi dat ra nhflng yeu cau mdi ddi vdi cdng tae dao tao Tham phan hinh sfl d Viet Nam hidn nay.
1. Vi tri, vai tro cua Tham phan hinh stf
Phap lenh Thdm phan va Hpi tham
SO 3-2020
Toa an nhan dan nam 2002 quy dinh:
"Tham phan la ngfldi dflde bd nhidm theo quy dinh cua phap luat de lam nhidm vu xet xtf nhflng vu an va giai quyit nhflng viec khae thudc thdm quyIn cua Toa an". Theo Luat To chflc Tda an nam 2014 "Tham phan la ngfldi cd du diiu kien, tieu chudn theo quy dinh eua Luat nay dflpc Chu tieh nfldc bd nhiem de lam nhiem vu xet x'S"'^*.
Ben eanh dd, ve tieu chuan Tham phdn:
La cdng dan Viet Nam, trung thanh vdi To qud'c va Hie'n phap nfldc Cdng hda xa hdi ehii nghia Viet Nam, cd pham cha't dao dflc td't, cd ban linh chinh tri vflng vang, cd tinh than dung cam vd kien quyet bao ve edng ly, liem khilt va trung thfle; Cd trinh dp ctf nhan luat trd len; Da dfldc dao tao nghidp vu xet xtf;
Cd thdi gian lam cdng tac thfle tiln
'•'' Giang vien Khoa Dao tao Tham phan Hoc vien Toa an.
Email: hoangvantoan04@gmaiLcom
<" Quoc hoi niTdc Cong hoa xa hpi chu nghia Viet Nam, Dieu 65, Luat To chtfc Toa an nam 2014.
NHAN LUC KHOA HOC XA Hpl Q
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SU VA YEU cAu...
phap luat; Cd sfle khde bao dam hoan thanh nhiem vu dfldc giao'^'.
Thdm phan vdi vai trd la ngfldi trfle tiep ap dung phap luat, la nhan to' quye't dinh den cha't Ifldng, hieu qua hoat dpng xet x^ cua he thd'ng Tda an nhan dan. Do vay mdt ngfldi dd dfldc bd nhiem vao chflc danh Tham phan trflde tien phai ed du tieu ehuan can bd cdng chflc. Tieu chuan can bp edng ehfle la nhflng quy dinh lam can cfl tuyen dung, s^ dung va quan ly can bp, cdng ehfle.
Xet xtf la hoat ddng ap dung phap luat dflng phap luat sang tao eua Tham phan.
The hien quan diem vdi tri thfle va ky nang nhflng hieu bie't ea v l phap luat va nhflng hieu biet tong hdp v l xa hdi, con ngfldi de dfla ra phan quye't phu hdp vdi dflng phap luat, le phai, sfl cdng bang.
Hoat dpng xet xtf la hoat ddng tdng hdp eua nhieu ky nang, tri thfle vd ra't phflc tap, yeu elu dat de'n dp chinh xdc trong _ viec ap dung phap luat. Theo quy dinh tai Diiu 23, Bd luat Td' tung hinh sfl nam 2015 quy dinh nhfl sau: "Tham phan, Hdi thIm xet xtf ddc lap va chi tuan theo phap luat; nghiem ca'm ed quan, to chflc, ca nhan can thiep vao viee xet xii cua Tham phan, Hdi tham; Cd quan, td chflc, ca nhan can thiep vao viec xet xtf eua Tham phan, Hdi thdm dfldi ba't ky hinh thflc nao thi tuy tinh cha't, mflc dp vi pham ma bi xtf ly ky luat, xii phat vi pham hanh chinh hoac bi truy cflu traeh nhiem hinh sfl theo quy dinh ciia luat"'^'. Nhiem vu, quyIn han va traeh nhiem cua Tham phan khi giai quye't, xet xii eac vu an hinh stf: Tham phan dflde phan cdng giai quye't, xet xtf vu an hinh sfl cd nhflng nhiem vu, quyen han: Nghien cflu hd sd vu an trflde khi md phien tda; Tien hanh xet xtf vu an; Tie'n
hanh hoat ddng td' tung va bilu quyet nhiJng va'n de thupc tham quyIn cua Hpi ddng xet xtf; Tie'n hanh hoat ddng to' tung khae thudc tham quyen cua Tda an theo sfl phan cdng eua Chanh an Tda an. Ben eanh dd, Tham phan ehu tpa phien tda cd nhflng nhiem vu, quyen han sau: Quye't dinh ap dung, thay doi, hiiy bd bien phap ngan chan, bien phap efldng chi, trfl bien phap tam giam; Quyet dinh tra hd sd de diiu tra bd sung; Quyet dinh dfla vu an ra xet xxi; quye't dinh dinh ehi hoae tam (Snh ehi vu an; Diiu hanh viec xet xii vu an, tranh tung tai phien tda; Quye't dinh trflng elu giam dinh, giam dinh bo sung hoac giam dinh lai, thfle nghiem dieu tra;
thay ddi hoac yeu cau thay ddi ngfldi giam dinh; ydu clu dinh gia tai san, ydu elu thay ddi ngfldi dinh gia tai san; Yeu elu hoac d l nghi ctf, thay doi ngfldi bao chfla;
thay ddi ngfldi giam sat ngfldi dfldi 18 tudi pham tdi; yeu cau etf, thay doi ngfldi phien dich, ngfldi dich thuat; Quye't dinh trieu tap nhflng ngfldi can xet hdi de'n phien tda; Thflc hien nhiem vu, quyen ban td tung khae thudc tham quyen eua Tda an theo sfl phan edng eua Chanh an Tda an theo quy dinh ciia Bp ludt nay. Tham phan khi giai quye't cac vu an hinh sfl phai chiu traeh nhiem trflde phap luat ve hanh vi, quye't dinh eua minh''*'.
Nhif vay, Tham phan hinh sif la chiic danh td phap the hien vi tri chuyen mdn, quyen han nhiem vu, dap ang nhang tieu
'^' Quo'c hoi nudc Cong hoa xa hoi chu nghJa Viet Nam, Dieu 67, Luat To chflc Toa an n a m 2014.
'•''' Qu6'c hoi nudc Cong hoa xa h6i chu nghia Viet Nam (2015), Dieu 23 Bo luat To tung hinh sii nam 2015.
'•" Quoc hoi nifdc Gong hoa xa hoi chu nghia Viet Nam (2015), Dieu 45, 46, Bo Lu&t To t u n g hinh sii n a m 2015.
m
NHAN LUC KHOA HOC XAHOr S63-20Z0HOANGVANTOAN chu£n nhat dinh va dUdc bo nhiem theo
quy dinh cua phap lu$t, nhim giai quyet cac vu an hinh sfl thugc tham quyen ciia he thd'ng Tda an.
Thdm phan khi giai quyet cae vu an thudc tham quyen cua hd thd'ng Tda an ehi tuan theo phap ludt mdt each nghiem ehinh, khdng hi tae ddng bdi eac ye'u to' ben ngoai, tinh earn ca nhan va quyen ldi rieng tfl anh hfldng de'n hoat ddng xet xtf.
Phan quye't cua Thdm phan the hien trtfc tie'p thai dp eua Nha nfldc doi vdi eae vu an thude tham quyIn eua he thdng Tda an, the hien rd net ban eha't nhd nfldc va phap ludt. Trong dd ciing the hien edng ly, tinh nhan dao, d l cao quyen con ngfldi. Do dd, hoat dpng cua Tham phan khi xet xii eae vu an hinh sfl ddng vai trd rat ldn vao sfl on dinh va phat trien xa hpi, bao ve edng ly, bao ve chd' dd cua mdi qud'c gia.
Tham phan chiu trach nhidm trflde phap luat ve hanh vi, quye't dinh ciia minh. Viec thu ly, xet xfl cac loai vu an thude thdm quyen cua Tda an dung phap luat, dung ngfldi, dung tdi ed tac dung triJng tri, giao due cai tao ngfldi pham to. Diiu do gdp phan ngan ehan phdng ngfla eae anh hfldng tieu efle dd'i vdi Nha nfldc va xa hdi, dam bao cho xa hdi dn dinh va phat trien.
Thdm phan ndi chung, Thdm phan hinh stf ndi rieng ludn gan vdi quyIn tfl phap cua Tda dn, thflc hien nhiem vu xet xtf. Do vay, Tham phan la chflc danh tfl phap la cdng ehfle ciia hd thd'ng Tda an va cd nhflng dae diem sau day:
Mot la, Tham phan la ngfldi bao ve edng ly, bao ve quyIn eon ngfldi, quyIn cdng dan. Sfl menh ciia TAND dfldc xae dinh la bao ve cdng ly, bao ve quyIn eon ngfldi, quyIn cdng dan, va ngfldi thfle thi nhiem vu cd't loi chinh la eac Tham phan. Tuy
$63-2020
nhien, eflng la cdng chflc nhfl eae nganh nghe khdc nhflng Tham phan hinh sfl hien nay dang phai chiu ra't nhiiu ap lflc trong qua trinh thtfe thi nhiem vu giai quye't cac vu an hinh sfl, ben eanh do xa hdi ludn ddi hdi d hp cao hdn cae nganh nghi khae trong xa hdi.
Hai la, Tham phan la ngfldi nhan danh quyen lflc nha nfldc, khi tie'n hanh xet xtf edn the hien d mfle dp nhat dinh la ngfldi trpng tai dflng gifla. Vdi vi tri nhfl vay nen ddi hdi tham phan phai la nhflng ngfldi hieu bie't, trung thflc, cdng blng, khach quan va phai thflc sfl vi cdng ly. Dd'i vdi mdt vu an hinh sfl, cho dfl la tdi pham nghiem trpng hay it nghiem trpng, mud'n ke't tdi bi can, bi cdo thi phai thdng qua hoat ddng xet xtf do Tham phan thtfe hien.
Khi Kiem sat vidn dfla mdt ngfldi ra Toa an va yeu cau budc tdi hp thi Tham phan phai md phien toa va cflng Hdi ddng xet xtf tham gia xet xtf, vdi ke't qua la dfla ra ban an ke't tdi hay tuyen bd' vd tdi ddi vdi bi cao. Xet xtf Id boat ddng mang tinh nghe nghiep eua Thdm phan.
Tham phdn khi xet xtf vu vide phai xem xet mdt each khaeh quan tren cd sd tranh luan cdng khai va binh dang trflde phien toa de tim ra sfl that. Ke't qua xet xfl cua Tham phan la ra ban an, quyet dinh nhan danh Nha nflde. Hoat ddng ciia Tham phdn ngoai muc dieh bao ve phap luat cdn phai bao ve cdng ly, le phai tren cd sd khdi phue tinh trang vi pham phap luat bang e h i tai nghiem khac. Do vay md Tham phan dflde dam bao tinh ddc lap cao trong boat ddng nghi nghiep. Mue dich eua dde lap la nhlm din sfl cdng bing, vd tfl, khach quan. Nhflng yeu clu cua ddc lap la phai tuan theo phap luat, chiu sfl diiu ehinh cua phap luat, Lao ddng ciia Tham NHAN LUC KHOA HOC XA HOI g ]
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SUVA YEU CAU...
phan la lao ddng tri nao, mang tinh sang tao eao, ehiu sfl giam sat nghiem ngat ciia xa hdi va cdng dan. Cac ban an, quyet dinh cua Tda an khi cd hieu lfle thi hanh thi mpi ed quan, td ehfle cd nghia vu tdn trpng va tuyet dd'i tuan thu, nd ehi bi xem xet lai theo mdt trinh tfl td tung dac biet bang ban an, quyet dinh khac ciing nhan danh Nha nfldc.
Luat to' tung cua mdt sd' nfldc cd quy dinh vl Thdm phan dieu tra va Tham phan xet xtf, cac Tblm phan lam Chanh an, Phd Chanh an dam nhiem them cdng viee quan ly mang tinh ehd't hanh chinh, nhflng chflc nang chu yd'u cua Tham phan vln la xet x^. Ca bd may Toa an cho dfl dfldc td chflc theo ed eau nhfl the' nao cung nhlm hfldng de'n phuc vu cho hoat ddng xet xtf. Trong Tod an cd nhiiu ehfle danh vdi nhflng quyIn ban va trdch nhiem khac nhau, bao gom Tham phan, Thfl ky Toa an, Tham tra vien, can bd van phdng, nhan vien phuc vu... Nhflng chi ed Tham phan mdi cd thdm quyen eflng Hdi dong xet xtf dfla ra phan quye't dd'i vdi vu an.
Ba la, Thdm phan ed vai trd quan trpng nha't trong he thd'ng Tda an, dam bao cho boat ddng eua Tda an. Tham phan la ngfldi quye't dinh sfl tdn tai cua Tod an, khdng ed tham phan thi khdng cd Tod an. Khi giai quye't mdt vu an thi bao gid Thdm phan eung la ngfldi quye't dinh cud'i cung. Trong mdt Hdi ddng xet xtf, mae du Tham phan la thieu sd' nhflng lai gifl quyen dieu hanh phien Toa vd thfldng ed y kie'n mang tinh quye't dinh din dfldng Id'i xet xfl cua vu an.
Bd'n la, Ngoai nhflng npi dung neu tren thi Tham phan hinh stf tuy theo truyen thd'ng phap ludt va he thd'ng phap luat cua mdi qud'c gia ma vi tri, vai trd eiia Tham phan cd the dfldc quy dinh khac nhau. Tuy
nhien cd diem ehung la Tham phan hinh sfl la ngfldi nhan danh edng ly, thflc hidn quyen tfl phap cua Tda an va phai cd kien thflc chuyen sau vl phap luat hinh sfl va ky nang dieu hanh phien Tda hinh sfl.
Tham phan hinh sfl cd vai trd quan trpng, mang tinh quyet dinh trong boat dpng to tung eua Tda dn nhlm giai quyit vu an hinh sfl dflng theo quy dinh eua phap luat hinh stf d mdi qud'c gia.
Theo hd thd'ng luat chau Au luc dia, trong giai doan tiln xet xfl, Tham phan hinh sfl phai tham gia vao nhflng hoat dpng nham bao ve quyIn tfl do nhan than cua bi can khi can phai ap dung cae bien phap ngan chan nhfl kham xet ehd d, tam giam, b i t gifl (canh sat phai xin Idnh eua Toa an). Sau khi bat, ngfldi hi tam gifl dflde ehuyen eho Tham phdn de tie'n hanh dieu tra sd bp, Tham phan se dfla ra quyet dinh la cho ap dung hay bai bd bien phap ngan ehan^^\ Cdng hoa Phap quy dinh Dif tham (eung la mpt Tham phan) tien hanh dieu tra trflde khi xet xtf la bat bude doi vdi trpng tdi. Lien bang Nga quy dinh d giai doan trflde khi xet xtf ehi ed Toa an mdi cd tham quyIn ra eac quye't dinh ap dung bien phap tam giam va ban che cac quyIn ttf do khac eua cdng dan. Luat phap eiia mdt sd' nfldc khdc cung quy dinh Tham phan cd quyen han dd'i vdi mdt sd' boat ddng dieu tra. Ludt to tung eua Cdng hoa lien bang Dfle quy dinh: 'T)d'i vdi mdi mdt quyen ban ehe tfl do, nhflng khdng dfla tren lenh eiia thdm phan thi phai xin quye't dinh cua tham phan ngay lap tflc'^'.
'"^ Vien kiem sat n h a n dan toi cao (2003), Thong tin khoa hgc phap 1^, so 2+3, tr. 44.
'^' Vien KAS Cong hoa lien bang Diic (2005), Toa an Cpng hoa lien bang Diic, tai lieu cua van phong Vi§n KAS tai Ha Noi, so 2/2005, tr. 3.
Q NHAN LUC KHOA HOC XA Kdl S63-2D2D
HOANG VAN TOAN Theo he thd'ng thong luat (td' tung tranh
tung), trong giai doan tien xet xfl tham phan ed vai trd kha 16n. Tham phan la ngfldi nhan tin bao tdi pham va xtf ly tin bao, bang each tham va'n trfle tie'p ngfldi bao tin de xac dinh sfl that. Tham phan khdng dfldc tfl chd'i ra lenh b i t hoac viit giay trieu tap bi can, phai tie'n hanh diiu tra SP hd ddi vdi vu an. Tham phan cd quyIn r a lenh kham xet ehd d hoae dia didm de phat hien va thu thap chflng cfl, ra lenh b i t va tra tfl do eho bi can. Bd luat To' tung hinh sfl Canada quy dinh tham phan la ngfldi thflc hien cac hanh vi td' tung, ed quyIn ra lenh tam giam nhan ehflng den 8 ngay ne'u khdng chiu khai bao.
Theo phap luat td' tung cua Viet Nam, giai doan xet xii dfldc b i t d i u tfl thdi diem Toa an ed tham quyen nhan dfldc ho sd vu an hinh sfl kem theo ban eao trang eua Vien kiem sat. Trflde khi nhan hd sd thi Tham phan va Toa an ehfla cd tham quyIn gi dd'i vdi vu an, ke ca viee b i t giam, kham xet, thu gifl dd vat nhfl luat td' tung cua eae quoc gia neu tren. Trong qua trinh dieu tra vu an, ehi ed Vien kiem sat mdi cd tham quyen giam sat cae hoat ddng td' tung, trfle tiep phe chuan hau hd't cae quyet dinh td' tung eua Cd quan diiu tra. Trong thfle tien giai quye't vu an hinh sfl, ed mdt sd' trfldng hdp Toa an dfldc mdi tham gia "danh gia chflng cfl", hoac xac dinh an trpng diem. Nhflng hoat dpng nay ehi mang tinh phdi hdp edng tae chfl hoan toan khdng ed rang budc gi ve mat to' tung. Khi hd sd vu an diidc Tod an chuyen tra lai de dieu tra, truy to' them hanh vi hay ngfldi pham tdi thi Toa an cung khdng cd thdm quyen can thiep hoae tham gia vao viee dieu tra bd sung. Tham
ehi Toa an edn khdng quan tam xem vu an cd dfldc truy to' trd lai hay khdng, vi luat td tung khdng rang bude diiu dd.
Trong giai doan xet xfl, dflde tinh tfl khi Tod an nhan ban eao trang eflng eac tai lieu hen quan din vu an thu thap trflde dd. Ke tfl day mdt tham phan dflde phan edng traeh nhiem giai quye't vu an va se ngdi chu toa phien toa. Tham phan thfle hien cac hanh vi td' tung trflde va trong phien toa xet xtf. Vi du Bd luat Td' tung hinh sfl Lien bang Nga, Dieu 227 quy dinh sau khi nhan dflde hd sd vu an hinh sfl Tham phan phai ra mdt trong eac quyd't dinh: Chuyen vu an theo tham quyen xet xtf; tie'n hanh tham tra sd bp;
dfla vu an ra xet xtf. Cac quye't dinh nay phai ra trong thdi han khdng qua 30 ngay ke tfl khi nhan dflpe hd sd vu an. Phien toa sd tham d Lien bang Nga ed the do hdi ddng xet xtf hoac do mdt thdm phan tie'n hanh. Hdi ddng xet xtf cd the la 3 tham phan hoae mdt tham phan vdi Dodn boi thdm gdm 12 thanh vien. Viee tien hanh diiu tra tai phien toa do ben budc tdi va ben gd tdi thflc hien, tham phan chi ddng vai trd trpng tai, tha'y cIn cd thd hdi them de lam ro eae tinh tiet lien quan. Ke't thfle phien toa Chu toa se ra mdt trong cae quye't dinh: Dinh chi vu an, ra ban an vd tdi, ra ban an ke't tdi va quye't dinh hinh phat, quye't dinh giai tan Bdi tham doan va chuyen vu an de xet xfl lai. Cac quyd't dinh cua Thdm phan chii toa phien toa ed the bi khang eao hoac khang nghi theo thu tuc phuc tham. Hoae Bd luat Td'tung hinh sfl cua Cdng hoa Phap, cd sfl phan chia toa sd tham thanh ba loai: Toa Vi eanh, Toa Tieu hinh, Toa Dai hinh. Khi xet xfl cac hanh vi pham tdi vi canh, Toa an tien hanh theo thii tuc rut gpn ehi gdm NHAN LUC KHOA HOC XA HOI Q
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SUVA YEU cAu..
mdt tham phan. Thanh phan xet xii eua Toa Tieu hinh gdm mdt thdm phan chu toa va hai tham phan khac lam thanh vien Hdi ddng xet xtf; thanh phIn cua Toa Dai hinh gdm eae tham phan xet xtf ehuyen nghiep va bdi tham doan gom 9 thanh vien. Khi xet xtf, tham phan ehu toa gifl gin trat tfl phien toa, diiu khien viec xet hdi va tranh luan, xfl ly nhflng ngfldi vi pham trat tfl phien toa, cd quyen bdc bd ta't ca nhflng gi xam hai de'n stf trang nghiem cua phien toa hoae keo dai viec xet xtf ma khdng dem lai ket qua gi ehic chin hdn.
Bd luat Td' tung hinh sfl Viet Nam quy dinh Toa an sau khi nhan hd sd vu an tfl Vien kiem sat phai tie'n hanh thu ly va giao cho mpt Tham phan thfle hien eae boat dpng to' tung can thie't, nhfl viec xae dinh thdm quyen xet xfl, de xua't viec ap dung, thay doi, huy bd cae bien phap ngan chan; trong mpt thdi han nhd't dinh Tham phan phai ra mdt trong cac quyet dinh tra hd sd de dieu tra bd sung, dinh ehi hoac tam dinh chi vu an, quyet dinh dfla vu an ra xet xfl. Khi vu an dflpc dfla ra xet xfl thi Tham phan Idp danh sach va bao gpi nhflng ngfldi tham gia td' tung de'n phien toa, giai quye't nhflng trd ngai eho viec tien hanh phien toa. Nhflng ngfldi tie'n hanh td' tung dflde a'n dinh trong quyd't dinh dfla vu an ra xet xtf.
Chu toa phai dam bao sd' Ifldng va thanh phan eua Hdi dong xet xii hdp le khi xet xtf bi eao la ngfldi chfla thanh nien, khi ap dung khung hinh phat ed mflc dn ttf hinh, ehi dinh ngfldi bao chfla cho hi eao trong mdt so' trfldng hpp nhd't dinh. Tai phien toa, Tham phan chu toa la ngfldi dieu hanh cao nha't, quye't dinh toan bd cac boat ddng to' tung, cd quyIn tie'n hanh
xet xfl ving mat dd'i v6i mdt sd' ngfldi tham gia td' tung, quye't dinh dflng phien toa den mpt ngay khac, xii ly nhiing ngfldi vi pham trat tfl phien toa. Trong qua trinh giai quye't vu an hinh sfl, Tham phan chu toa ed vai trd quan trpng trong viee xac dinh sfl that eua vu an, diiu hanh cac trinh tfl td' tung, ehuan bi ban an va tuyen an theo quye't dinh eiia Hpi dong xet xtf. Sau phien Toa, Tham phan chu toa phai eflng thfl ky hoan ta!t va ky vao bien ban phien toa, quye't djnh viec eho nhflng ngfldi tham gia to' tung xem bien ban phien toa, stfa ehfla va ban hanh ban an trong thdi ban luat dinh, theo doi viee khang cao, khang nghi dd'i vdi ban dn. Vl nguyen tic, sau khi tuyen an xong Tham phan khdng cdn quyen ban dd'i vdi vu an, nhflng ed traeh nhiem theo ddi den khi ban an phat sinh hieu lflc phap luat.
Ve quan he hanh ehinh, Tham phan cdn phai bao cao giai trinh v l vu an, dac biet khi cd khie'u nai, td'eao, khi hd't nhiem ky thdm phdn cIn lam thu tuc bd nhiem lai.
Thdm phan hinh sfl cd vi tri, vai trd trong hoat ddng to' tung hinh sfl, dac biet la trong hoat dpng xet xfl cac vu an hinh sfl, la ngfldi thay mat Hdi ddng xet xtf dfla ra ban dn, quye't dinh ap dung dd'i vdi bi eao trong vu an hinh sfl. Tham phan hinh sfl la ngfldi ed du tieu chuan ehung de bd nhiem Tham phan theo quy dinh eua phap ludt. Diem rieng eua Tham phan hinh sfl la la ngfldi ed kid'n thflc phap ly ehuyen sau trong linh vtfe hinh sfl, ed ky nang giai quye't cac vu an hinh sfl, dac biet la ky nang diiu khien phien Tda hinh sfl. Ben canh dd Thdm phan hinh sfl cdn phai la ngfldi ed kiln thfle vl tam ly va kie'n thflc ve giao due khi xet xtt vu an cd ngfldi dfldi 18 tuoi. Dieu dd dat
O
NHAN LUC KHOA HOC XA HOI S ( 3-2020HOANG VAN TOAN ra nhflng yeu cau dd'i v6i hoat ddng dao
tao Thdm phan hinh sfl.
2. Yeu cau doi v6i dao tao Tham phan hinh sfl
Tren ed sd vi tri, vai trd eua Tham phan hinh sfl da dat ra nhflng yeu clu dao tao dd'i vdi Tham phan hinh sfl.
Mot la, dao tao Tham phan hinh stf nhim nang cao trinh do dap ang yeu ciu giai quye't cac vu an hinh sif, theo md hinh td'tung, tranh tung hien nay.
Theo PGS. TSKH Le Van Cam, dd la
"thiet lap lai trdt ttf cua eae quan he xa hdi da tdn tai trflde khi ed viee thflc hien tdi pham, ma cac quan he xa hpi do bi sfl xam hai ciia tdi pham gay nen (hoae de doa thflc te' gay nen) thiet hai"'^'. Td'tung hinh sfl nham dd'n vide giai quye't vu an mdt each cdng minh, cd can cfl va dung phap luat, khdng de xay ra oan, sai dd'i vdi ngfldi hi ke't dn. Ke't qua cua qua trinh to' tung phu thupc ra't nhiiu vao phflPng phap thflc hien va nhflng ngfldi thflc hien cae hanh vi to^ tung, ddi hdi ngfldi ta phai ludn eai each eae hoat dpng tfl phap eho phii hgp vdi sif bie'n ddi khdng ngifng cua the gidi khach quan. Do dd viec quy dinh md hinh to' tung phai phu vdi bd'i eanh lich stf cua mdi qud'c gia, trong tflng giai doan lieh stf xa hdi. Trong giai doan trflde Viet Nam thflc hien md hinh td' tung Tham vd'n (xet hdi) trong qua trinh xet xtf cae vu an hinh sfl. Hien nay, chung ta da ehuyen sang md hinh tranh tung tham va'n (xet hdi) va tranh tung, day la md hinh phu hdp vdi xu hfldng cua the gidi va thflc tidn tinh hinh eua nflde ta hien nay.
Td tung tranh tung d l cao vai trd eua Kidm sat vien va luat sfl bao chfla, coi
trpng cac ly le dflpc dfla ra d phien toa.
Trong td' tung thdm va'n thi vai trd cua Toa an va tham phan dflde de cao, Tham phan hinh sfl phai nghien cflu trflde hd sd diiu tra, tiln hanh tham vd'n nhan ehflng va hi cao de tim ra sfl that. Md hinh to' tung nay qua eoi trpng cae tai heu dflpe thu thap trflde va de trong hd sd vu an, dfldng nhfl d phien toa Hdi ddng xet xtf chi tim each chflng minh tinh dflng dan cua cac tai lieu dd. Toa an khdng chi la trpng tai ma cdn cd nghia vu chflng minh tdi pham, tim ra nhflng can cfl budc tdi vd gd tdi, tfle la ddng ea ba vai la bude tdi, gd tdi va xet xtf. Diiu nay de din de'n sfl can thiep qua mflc ciia cae Tham phan va ha tha'p vai trd cua Kiem sat vien cung nhfl luat sfl bao ehfla. Thu tue nay ddi hdi ba't efl trfldng hdp nao cung phai dflde thdm va'n day du va khdng eho phep gian xep thfl tdi, viee bi eao thu tdi khdng thay the phien toa va phan quye't cua Toa an*^'.
Thdm phan chu toa phien toa la ngfldi ed trdch nhiem lam ro sfl that, mdt minh xoay sd vdi cac tinh tie't ciia vu an, dd'u tranh vdi eac chflng cfl do phia gd tdi dfla ra va trong nhieu trfldng hpp phai dflng phien toa vi chfla tim du ly le de bude tdi hi eao. Va'n dl cai each tfl phap hinh stf phai nhlm de'n cac tieu chi: Xae dinh dflde dly du sfl that khach quan cua vu an mdt each kip thdi va nhanh chdng;
khdng bd Ipt ngfldi pham tdi va khdng lam oan ngfldi vd tdi; bao ve dflde eac quyIn cd ban cua con ngfldi, ca hi eao lan ngfldi bi hai va cae ddi tfldng khde. Trong
'•'^> Le Gam (2005), NhOng v^n de ca ban trong khoa hgc luat hinh sd, sach chuyen khao, Nxb Dai hoc quoc gia Ha NQi, tr. 147
® Toa an nhan dan toi cao (2005), Ky yeu tap huan Bp luat Totunghinh .^dnam 2003, tr. 118.
NHAN LUC KHOA HOC XA HOI Q
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SUVA YEU CAU..
hoat ddng td' tung ludn phai dl eao nguyen tic suy doan vd tdi va tranh tung, ehi cd nhfl vay mdi bao dam dfldc ngfldi pham tdi khdi bi ke't an oan. Diiu 98 Bp luat TTHS nam 2015 (stfa ddi bd sung nam 2017) eua Viet Nam quy dinh:
"Khdng daoc dung ldi nhan tgi cua hi can, bi cao lam chang ca duy nh^t de huge tgi, ke't tgf eung la the hien nguyen tac nay*^'.
Vidt Nam da ehuyen tfl md hinh to' tung tham va'n sang td' tung vfla cd tham va'n (xet hdi) vfla ed tranh tung de khie phuc nhflng han che' va tan dung dfldc nhflng flu diem ciia hai md hinh tren.
Dieu dd dat ra yeu cau mdi dd'i vdi viee ddo tao Tham phan hinh sfl dap flng vdi md mdi. Do do cdng Tham phan cIn dfldc dao tao, dao tao lai (bdi dflpng) kien thflc, ky nang, phai khdng ngflng hpc tap, nghien cflu de ddi mdi tfl duy va nang lfle dieu khien tranh tung trong qua trinh xet xfl cac vu an hinh sfl. Nhfl vay yeu clu dat ra la phai xay dflng muc tieu, npi dung ehflpng trinh, phflPng phap dao tao phfl hpp de dao tao ra dpi ngfl Tham phan ed trinh dp, ky nang nghiep vu xet xfl phien tda dam bao eho boat ddng tranh tung.
Hai la, ben canh chuyen mdn thi dao tao Tham phan hinh sif phai dac biet coi trgng ren luyen dao ddc, ban linh chinh tri, SU liem chmh, tinh than "phung cdng thU phap, chi cdng vd tif" trong qua trinh giai quye't cac vu an hinh sfl.
Nghi quye't 49 ciia Bd Chinh tri v l Chie'n Iflpc cai each tfl phap de'n nam 2020 da de cap ve va'n de nay: "Ddi hdi cua edng dan va xa hdi dd'i vdi cd quan tfl phap ngay edng cao; cae ed quan tfl phap phai thflc sfl la ehd dfla eiia nhan dan
trong viec bao ve edng ly, quyIn con ngfldi, ddng thdi phai la cdng cu hflu hidu bao ve phap luat, phap e h i xa hdi chu nghia..."'^"'. Theo do, tap trung vao muc tieu xay dtfng nin tfl phap trong sach, vflng manh, dan ehu, nghiem minh, bao ve cdng ly, phuc vu nhan dan, phung sfl Td qud'c va boat ddng tfl phap, trong do trpng tam la boat ddng xet xtf dfldc bao dam vdi hidu qua va hieu lfle cad. De dat dflpe mue tieu bao ve cdng ly, bao ve quyen con ngfldi, bao ve phap luat , phap che' xa hdi chu nghia thi Tda an ed vai tro trung tam. Trong dd ngu Thdm phan co vai trd trpng tam quyd't dinh the hien qua boat ddng xet xtf. Trong qua trinh xet xii Thdm phan hinh dfl phai dd'i dien vdi mat trai eiia xa hdi, nhflng cam dd ve mat vat cha't... va ca nhflng de dpa ve tinh mang sfle khde cua ehinh gia dinh va ban than. Dieu dd dat ra dd'i vdi edng tac dao tao Tham phan ngoai viee dao tao chuyen mdn, nghiep vu phai hfldng de'n viec ren luyen dao dflc, ban linh chinh tri va Idng dung cam de cd the dap flng dfldc ydu clu edng tae khi dfldc bo nhiem Tham phan va lam edng tac xet xtf cae vu an hinh sfl. La ed sd de ngfldi Tham phan khi dflde bo nhiem tid'p tuc ren luyen va neu cao tinh t h i n phung edng thii phap, ehi cdng vd tfl.
Ba la, trong qua trinh dao tao can hadng tdi de cac Thim phan khi dddc ho nhiem thifc hien tridt de nguyen tic dpc lap xet xa ciia Tham phan noi chung tai Tda an va ap dung thd'ng nhat phap luH...
'*" Quoc hpi nfldc Cong hoa xa hoi chu nghia Viet Nam (2015), Bp Luat To tung hinh sii n a m 2015.
""' Bo Chinh tri, Nghi quyet 49 ve Chie'n lUdccai each tli phap den nam 2020.
g ] NHAN LUC KHOA HOC XA HOI SO 3-2020
HOANGVANTOAN Trong hoat ddng xet xtf, vd'n d l quan
trpng la phai bao dam cho nhflng ngfldi tham gia to' tung thfle hien day du cac quyIn va nghia vu hpp phap cua minh, trong dd luat sfl va nhflng ngfldi tham gia td' tung ed quyIn trinh bay he't y kien, tdn trpng vai trd eiia luat sfl tai phien tda. Cdc phan quyet eiia Toa an phai phai dfla tren ke't qua tranh tung tai phien tda va cae chflng efl ed trong ho sd vu an da dfldc thdm tra cdng khai, tranh viee ke't an oan ngfldi khdng ed tdi va xet xtf sai. Phan quye't cua Tham phan phai tren tinh than tuan thu phap luat, dpc lap xet x^ khdng hi chi phd'i bdi cae ylu to' khac. Kinh nghidm tren the' gidi cho thay, nang lflc chuyen mdn va phdm chat dao dflc cua Tham phan cflng cd md'i lien he ehat ehe v6i tinh ddc Idp cua hp. Mdt Tham phan yeu v l ehuyen mdn va tfl caeh dao dflc thfldng khdng gifl dflpc tinh dde lap trong hoat dpng nghe nghidp ciia minh. De Tham phan hinh sfl dat dfldc cac yeu elu neu thi dpi ngu Tham phan eIn dflde dao tao, bdi dfldng kie'n thflc ehuyen mdn, ky nang nghiep vu. Ben eanh dd, cIn dao tao dpi ngu Tham phan hinh sfl ed trinh dp nghiep vu chuyen sau, cd phdm cha't dao dflc va cd stf cdng tam cua ngfldi Idm nghi xet xii. Kit qua ciia mdt vu an da dfla ra xet xtf dung phap luat hay oan, sai diu xua't phat tfl ban an, quye't dinh eua Tda an. Ne'u Tham phan hinh sfl khdng vd tfl, khaeh quan, edng tam; ludn bi chi phd'i bdi thanh tich ca nhan, ldi ich vat cha't hay bi ap lflc bdi ea nhan, cd quan, td chflc nao dd thi khdng the dfla ra nhflng phan quye't cdng minh de ngfldi dan "tam phuc, khdu phue" va xa hdi ddng tinh.
Sd 3-2020
Bd'n la, Nhang van de mdi cua phap luat hinh sif dat ra yeu cau mdi ve dao tao Tham phan hinh sif.
Bp luat Td'tung hinh sfl nam 2015 dat ra nhieu va'n d l mdi dd'i vdi viee xet xtf ngfldi dfldi 18 tudi phai ed kie'n thfle v l tam ly, giao due. Bp luat td' tung hinh sfl nam 2015 quy dinh "Ngfldi tie'n hanh td' tung dd'i vdi vu an ed ngfldi dfldi 18 tudi phai la ngfldi da dflpc ddo tao hoac cd kinh nghidm diiu tra, truy td', xet xfl vu an lien quan de'n ngfldi dfldi 18 tudi, cd hieu bie't can thid't v l tam ly hpc, khoa hpe giao due dd'i vdi ngfldi dfldi 18 tudi"'^^*.
Ddy cung la van d l mdi can dflpe quan tam trong qua trinh xay dflng mue tieu, ndi dung, chfldng trinh va phfldng phap dao tao Thdm phan hinh sfl d Viet Nam hien nay.
Nam la, cude each mang cdng nghiep 4.0 dang didn tac ddng de'n mgi mat cua ddi so'ng xa hdi, mgi qud'c gia trong dd cd Viet Nam. Dieu dd lam phat sinh nhiiu loai hinh tdi pham mdi ddi hdi kie'n thflc, ky nang, nghiep vu giai quyet cae vu an hinh sfl eang phai dflde nang eao de dap flng yeu elu giai quye't eae vu an hinh sfl.
Ben eanh dd, eac phfldng thflc mdi ve thu thap, danh gia tai heu, ehflng efl, thu ly qua phfldng tien dien ttf, cdng bd ban an, quye't dinh cua Tda an, each thflc trao ddi thdng tin qua he thd'ng phIn mIm ciia cd quan td tung...dat ra nhflng yeu cau mdi trong cdng tae dao tao Tham phan hinh sfl. Tham phan hinh sfl khdng nhflng phai dfldc trang bi ky nang kiln thfle phap luat, pham cha't dao dflc ma cdn phai cd ky nang ap dung cdng nghe trong
"^' Quo'c hpi nfl6c Cong hoa sa h6i chu nghia Viet Nam (2015), Dieu 415, Bo luat To tung hinh sfl 2015
NHAN LUC KHOA HOC XA HOi g ]
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SU VA YEU CAU.., hoat ddng to' tflng ludn phai de cao
nguyen tic suy doan vd tdi va tranh tung, chi cd nhfl vdy mdi bao dam dflpc ngfldi pham tdi khdi bi ke't an oan. Diiu 98 Bd luat TTHS nam 2015 (stfa doi bo sung nam 2017) ciia Viet Nam quy dinh:
"Khdng dagc dung ldi nh&n tdi cua hi can, hi cao lam chang ca duy nh^t de huge tdi, ke't tgf cflng la the hien nguyen t i c nay'^'.
Viet Nam da chuyen tfl md hinh to' tung thdm va'n sang td' tung vfla ed thdm va'n (xet hoi) vfla cd tranh tung de khIc phue nhflng ban chd' va tan dung dfldc nhflng flu diem cua hai md hinh tren.
Diiu do dat ra yeu eau mdi dd'i vdi viee dao tao Tham phan hinh sfl dap flng vdi md mdi. Do dd cdng Tham phan cIn dflde dao tao, dao tao lai (bdi dfldng) kien thflc, ky nang, phai khdng ngflng hpc tap, nghien cflu de doi mdi tfl duy vd nang lflc dieu khien tranh tung trong qua trinh xet xfl eae vu an hinh sfl. Nhfl vay yeu clu dat ra la phai xay dflng muc tieu, ndi dung ehfldng trinh, phfldng phap dao tao phfl hdp de dao tao ra dpi ngu Thdm phan ed trinh dp, ky nang nghiep vu xet xtf phien tda dam bao eho hoat dpng tranh tung.
Hai la, ben canh chuyen mdn thi dao tao Tham phan hinh sif phai dac biet coi trgng ren luyen dao ddc, ban linh chinh tri, sa liem chinh, tinh than "phung cdng thu phap, chi cong vd ta" trong qua trinh giai quye't cac vu an hinh sif.
Nghi quyit 49 cua Bp Chinh tri ve Chie'n Iflpc cai each tfl phap din nam 2020 da d l cap ve va'n dl nay: "Ddi hdi cua edng dan va xa hdi dd'i vdi ed quan tfl phap ngay eang eao; cac ed quan tfl phap phai thflc sfl la ehd dfla eiia nhan dan
trong viec bao vd cdng Iy, quyen con ngfldi, ddng thdi phai la edng eu hflu hidu bao ve phdp luat, phap che xa hpi ehu nghia... "*^'". Theo dd, tap trung vao muc tieu xay dflng nen tfl phap trong sach, vflng manh, dan ehu, nghiem minh, bao ve edng ly, phuc vu nhan dan, phung sfl Td qud'e va hoat ddng tfl phdp, trong dd trpng tam la hoat dpng xet xii dfldc bao dam vdi hieu qua va hieu lflc cao. Dl dat dfldc mue tieu bao ve cdng ly, bao ve quyen con ngfldi, bao vd phap luat , phap ehe' xa hpi chii nghia thi Tda an ed vai tro trung tam. Trong do ngu Tham phan cd vai trd trpng tam quyet dinh the hien qua boat ddng xet xtf. Trong qua trinh xet xtf Tham phan hinh dfl phai dd'i dien vdi mat trai cua xa hdi, nhflng cam dd vl mat vat eha't... va ea nhflng de dpa ve tinh mang sfle khde eiia chinh gia dinh va ban than. Dieu dd dat ra dd'i vdi cdng tae dao tao Tham phan ngoai viec dao tao chuyen mdn, nghiep vu phai hfldng de'n viec rdn luyen dao dflc, ban linh chinh tri vd Idng dung cam de cd the dap flng dflpc yeu eau edng tac khi dflpc bd nhiem Thdm phan va lam cdng tac xet xfl cac vu an hinh sfl. La eP sd de ngfldi Tham phan khi dflde bd nhiem tiep tuc ren luydn va neu cao tinh t h i n phung cdng thu phap, chi cdng vd tfl.
Ba la, trong qua trinh dao tao cin hifdng tdi de cac Tham phan khi difde bo nhiem thifc hidn triet de nguyen tie dgc lap xet xa cua Tham phan ndi chung tai Tda an va ap dung thd'ng nhat phap luat...
'"' Quoc hpi nfldc Cong hoa xa hpi chu nghia Viet Nam (2015), Bp Luat T o ' t u n g h i n h sfl nam 2015.
"°> Bp Chinh tri, Nghi quyet 49 ve Chien liidc cii each tu phap de'n nam 2020.
m
NHAN LUC KHOA HOC XA HOI SO 3-2020HOANG VAN TOAN Trong hoat ddng xet xii, van d l quan
trpng la phai bao dam cho nhflng ngfldi tham gia to' tung thfle hien day du cac quyen va nghia vu hdp phap cua minh, trong dd luat sfl va nhflng ngfldi tham gia to' tung ed quyen trinh bay het y kiln, tdn trpng vai trd eua luat sfl tai phien tda. Cae phan quye't cua Toa dn phai phai dtfa tren ke't qua tranh tung tai phien tda va eac chflng cfl cd trong hd sd vu an da dfldc tham tra edng khai, tranh viec k i t an oan ngfldi khdng ed tdi va xet xtf sai. Phan quye't eiia Tham phan phai trdn tinh t h i n tuan thii phap luat, dpc lap xet xtf khdng bi chi phd'i bdi cae yeu td' khac. Kinh nghiem tren the gidi cho tha'y, nang lfle ehuyen mdn va pham ehat dao dfle cua Tham phan cung cd md'i lien he ehat ehe vdi tinh doe lap cua hp. Mpt Tham phan yd'u v l ehuyen mdn va tfl each dao dflc thfldng khdng gifl dflpc tinh dde lap trong boat ddng nghe nghiep cua minh. De Tham phan hinh sfl dat dflde eac yeu elu neu thi dpi ngu Tham phan can dfldc dao tao, bdi dfldng kie'n thfle chuyen mdn, ky nang nghiep vu. Ben eanh dd, can dao tao dpi ngu Tham phan hinh sfl ed trinh dp nghiep vu ehuyen sau, ed pham ehd't dao dflc va ed stf cdng tam cua ngfldi lam n g h i xet xfl. Ke't qua cua mpt vu an da dfla ra xet xit dung phap luat hay oan, sai diu xua't phat tfl ban an, quye't dinh eiia Tda an. Ne'u Tham phan hinh stf khdng vd tfl, khaeh quan, edng tam; ludn bi ehi phd'i bdi thanh tieh ca nhan, Ipi ieh vat cha't hay bi ap lfle bdi ea nhan, cd quan, td chflc nao dd thi khdng the dfla ra nhflng phan quye't cdng minh de ngfldi dan "tam phue, khau phue" va xa hdi ddng tinh.
Bd'n la, Nhang van de mdi cua phap luat hinh sU dat ra yeu cau mdi ve dao tao Tham phan hinh sii.
Bp luat Td tung hinh sfl nam 2015 dat ra nhieu va'n d l mdi dd'i vdi viee xet xtf ngfldi dfldi 18 tudi phai ed kien thflc v l tam ly, giao due. Bd luat td tung hinh sfl nam 2015 quy dinh "Ngfldi tiln hanh to"
tung dd'i vdi vu an cd ngfldi dfldi 18 tudi phai la ngfldi da dflde dao tao hoac ed kinh nghiem diiu tra, truy to, xet xtf vu an lien quan de'n ngfldi dfldi 18 tudi, cd hieu bie't cIn thie't ve tam ly hpe, khoa hpc giao due do'i vdi ngfldi dfldi 18 tudi"*^".
Day cung la va'n de mdi cIn dflde quan tam trong qua trinh xay dflng muc tieu, npi dung, ehfldng trinh va phfldng phap dao tao Tham phan hinh sfl d Viet Nam hien nay.
Nam la, cuoc each mang cdng nghiep 4.0 dang dien tac dgng den mgi mat ciia ddi sd'ng xa hdi, mgi qud'c gia trong do cd Viet Nam. Dieu do lam phat sinh nhiiu loai hinh tdi pham mdi ddi hdi kie'n thfle, ky nang, nghiep vu giai quye't cac vu an hinh sfl eang phai dfldc nang cao de dap flng yeu eau giai quye't cac vu an hinh sfl.
Ben eanh dd, eae phfldng thfle mdi ve thu thap, danh gia tai lieu, ehflng cfl, thu ly qua phfldng tien dien tfl, cdng bd'ban an, quye't dinh eua Tda an, each thflc trao doi thdng tin qua he thd'ng phan mem cua cp quan td' tung...dat ra nhflng yeu eau mdi trong cdng tac dao tao Thdm phan hinh sfl. Tham phan hinh sfl khdng nhflng phai dfldc trang bi ky nang kiln thfle phap luat, pham eha't dao dflc ma edn phai ed ky nang ap dung cdng nghe trong
" " Quo'c hoi nfldc Cong hoa xa hoi chu nghia Viet Nam (2015), Dieu 415, Bp luat To tung hinh sfl 2015.
NHAN LUC KHOA HOC XA HOI g |
VI TRI, VAI TRO CUA THAM PHAN HINH SU VA YEU CAU...
viec phan tieh, so sanh dd'i chie'u, dp dung phap luat n h l m nang eao hieu qua trong qua trinh giai quye't vu an. Dap flng yeu eau phat trien cua xa hdi, thflc day sfl phat trien cua xa hdi, xflng dang vdi vi tri vai trd Tham phan hinh sfl dd'i vdi sfl phat trien eiia he thd'ng Tda an.
Ket l u a n
Sfl menh ciia TAND dflde xac dinh la bao ve edng ly, bao ve quyen eon ngfldi, quyIn cdng dan, va ngfldi thflc thi nhiem vu cd't ldi chinh la cac Tham phan. Tuy nhien, cflng la edng ehfle nhfl eac nganh nghe khae nhflng Tham phan hinh sfl hien nay dang phai chiu ra't nhieu ap lflc trong qud trinh thflc thi nhiem vu cua minh va xa hpi ludn ddi hdi d hp eao hdn.
Cude each mang edng nghiep 4.0 dang tae dpng manh me tren mpi linh vflc eiia ddi sd'ng xa hdi. Ben eanh dd Bd luat hinh sfl 2015 (sfla doi bd sung nam 2017), Bp luat to' tung hinh sfl 2015 ed nhiiu vd'n de mdi. Dieu dd dat ra yeu elu mdi ve viec dao tao Tham phan d Viet Nam hien nay. Cdng tac dao tao Tham phan hinh sfl d Viet Nam trong giai doan hien nay can xud't phat tfl vai trd, vi tri cua dpi ngu Tham phan hinh sfl va phai dfldc xay dflng, thflc hien tren cd sd khoa hpc nhlm dat dfldc mue tieu dao tao. Yeu clu dat ra vdi Tham phan hinh stf la phai khdng ngflng hpc tap nang cao trinh dp, chuyen mdn nghiep vu, ban linh chinh tri, da'n than eho viec bao ve le phai va edng ly, dung nhfl Bac Hd da tflng ndi "Phung cdng, thu phap, chi cdng, vd tfl". Yeu clu dd'i vdi Tham phan vl trinh dp chuyen mdn, nghiep vu, sfl dde lap, khach quan trong xet xtf de ed mdt Tda an liem chinh, bao ve cdng ly, sfl ddc lap cua Tda an, Tham phan ndi
ehung, ThIm phan hinh sfl ndi rieng.
Nhflng nam qua, vdi vi tri, vai trd cua minh, Tda an da tiem can din gdc dp thflc sfl la can can cdng Iy, bao ve quyIn eon ngfldi, quyen cdng dan trong Nha nflde phap quyen. De Tda an thflc sfl la ndi ngfldi dan dat nilm tin vao cdng ly thi cung cIn cd chie'n Iflpc va ke hoaeh dao tao dpi ngfl Tham phan hinh sfl trong thdi gian tdi.
TAI LIEU THAM KHAO 1. Bp Chinh tri, Nghi quyit 49 ve Chie'n Iflpc cai each tfl phap den nam 2020.
2. Le Cam (2005), Nhdng van de cd ban trong khoa hge luat hinh sif, sach ehuyen khao, Nxb. Dai hpc qud'e gia Ha Ndi, tr. 147.
3. Toa an nhan dan td'i cao (2005), Ky ye'u tap huan Bd luat Td' tung hinh sfl nam 2003, tr. 118.
4. Qud'e hdi nflde Cdng hda xa hdi chii nghia Viet Nam, Diiu 65, Luat To chflc Tda an 2014.
5. Qud'c hpi nfldc Cdng hda xa hdi chii nghia Viet Nam (2015), Dieu 23, Bd luat td'tung hinh sfl nam 2015.
6. Vien kiem sat nhan ddn td'i cao (2003), Thdng tin khoa hgc phap ly, sd 2+3, tr. 44.
7. Vidn KAS Cong boa lien bang Dflc (2005), Toa an Cdng hoa lien bang Ddc, tai lieu eua van phdng Vien KAS tai Ha Ndi, sd 2/2005, tr. 3
8. Vien kiem sdt nhan dan td'i cao (2000), Mdt so khuye'n nghi ve xay dflng Bp luat To' tung hinh sfl stfa ddi, Dfl an VIE/95/018, tr. 82.
[ J ] NHAN LUfC KHOA HOC XA HOI SO 3-2020
