Luyện từ và câu - Cấu tạo của tiếng
I. Nhận xét
Câu 1 phần 1 trang 6 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Câu tục ngữ dưới đây có bao nhiêu tiếng?
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
Câu 2 phần 1 trang 6 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Ghi lại cách đánh vần tiếng bầu.
... - ... - ... - huyền - bầu
Câu 3 phần 1 trang 6 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Tiếng bầu do những bộ phận sau tạo thành:
bầu =... + ... + huyền
Câu 4 phần 1 trang 7 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Phân tích các bộ phận tạo thành những tiếng dưới đây:
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
ơi
thương M: th ương ngang
lấy
bí
cùng
tuy
rằng
khác
giống
nhưng
chung
một
giàn
Rút ra nhận xét:
a) Tiếng có đủ các bộ phận như tiếng bầu: ...
b) Tiếng không có đủ các bộ phận như tiếng bầu: ...
Phương pháp giải:
1) Em đọc kĩ đoạn thơ rồi đếm số tiếng xuất hiện trong đoạn thơ.
2) Em ghi lại từng bước đánh vần theo mẫu
3) Em quan sát kĩ xem tiếng bầu do những bộ phận nào tạo thành rồi trả lời.
4) Em điền vào bảng theo yêu cầu.
a. Tìm những tiếng có đủ 3 bộ phận: âm đầu, vần, thanh b. Tìm những tiếng không có đủ cả 3 bộ phận.
Đáp án:
1) Có 14 tiếng.
2) Ghi lại cách đánh vần tiếng bầu: bờ - âu - bâu - huyền - bầu.
3) Tiếng bầu do những bộ phận sau tạo thành: tiếng "bầu" do âm đầu b, vần âu và thanh huyền tạo thành.
nên ta có thể điền như sau:
bầu = b + ầu + huyền
4) Phân tích các bộ phận tạo thành những tiếng dưới đây:
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
ơi ơi ngang
thương M: th ương ngang
lấy l ây sắc
bí b i sắc
cùng c ung huyền
tuy t uy ngang
rằng r ăng huyền
khác kh ac sắc
giống gi ông sắc
nhưng nh ưng ngang
chung ch ung ngang
một m ôt nặng
giàn gi an huyền
Rút ra nhận xét:
a) Tiếng có đủ các bộ phận như tiếng bầu: thương, lấy, bí, cùng, tuy, rằng, khác, giống nhưng, chung, một, giàn.
b) Tiếng không có đủ các bộ phận như tiếng bầu: ơi - chỉ có vần và thanh, không có âm điệu.
II. Luyện tập
Câu 1 phần 2 trang 7 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Ghi kết quả phân tích các tiếng trong câu tục ngữ dưới đây vào bảng:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
Nhiễu nh iêu Ngã
Điều
Phủ
Lấy
Giá
Gương
Người
Trong
Một
Nước
Phải
Thương
Nhau
Cùng
Câu 2 phần 2 trang 7 VBT Tiếng Việt 4 tập 1: Giải câu đố sau:
Để nguyên lấp lánh trên trời Bớt đầu thành chỗ cá bơi hàng ngày.
Là chữ:
1)...
2)...
Phương pháp giải:
1) Em làm theo yêu cầu của bài.
2)
Chữ thứ nhất: quan sát tranh 1, ở trên trời, lấp lánh.
Chữ thứ hai: quan sát tranh 2; là chữ thứ nhất nhưng bỏ đi bộ phận đầu tiên, là nơi để cá bơi
Đáp án:
1) Ghi kết quả phân tích các bộ phận cấu tạo của từng tiếng trong câu tục ngữ dưới đây vào bảng:
Nhiễu điều phủ lấy giá gương
Người trong một nước phải thương nhau cùng
Tiếng Âm đầu Vần Thanh
Nhiễu nh iêu Ngã
Điều đ iêu Huyền
Phủ ph u Hỏi
Lấy l ây Sắc
Giá gi a Sắc
Gương g ương ngang
Người ng ươi huyền
Trong tr ong ngang
Một m ôt nặng
Nước n ươc sắc
Phải ph ai hỏi
Thương th ương ngang
Nhau nh au ngang
Cùng c ung huyền
2) Giải câu đố sau:
Để nguyên, lấp lánh trên trời
Bớt đầu, thành chỗ cá bơi hằng ngày.
Là chữ:
1) sao 2) ao
