TIỆM CẬN CỦA ĐỒ THỊ HÀM SỐ
0 10 20 30 40 50 60 70 80
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 Time (days)
Tasks remaining - Target Tasks remaining - Actual
End
TRƯỜNG THPT
BÌNH CHÁNH CHƯƠNG 1. HÀM SỐ
TỔ TOÁN
I.ĐƯỜNG TIỆM CẬN NGANG
Cho đồ thị của hàm số y = −x+2
x−1
Nhận xét : về vị trí đồ thị 𝑦 = 𝑓(𝑥)
so với đường thẳng y = −1. 𝑦 = −1
lim 1
x f x
lim 1
x f x
Ta thấy:
Vậy: 𝑦 = −1 là tiệm cận ngang
y=f(x)
y=f(x)
I.ĐƯỜNG TIỆM CẬN NGANG
Định nghĩa : Cho hàm số y = f(x) xác định trên một khoảng vô hạn . Nếu
Khi đó đường thẳng y = m là đường tiệm cận ngang của đồ thị hàm số
𝑦 = 𝑚
xlim f x m
lim
x f x m
y=f(x)
y=f(x)
Hoặc
Ví dụ 1. Tìm tiệm cận ngang của hàm 𝑦 = 𝑥+1
𝑥−2
lim 1
2
x
x
x
- Nên đường thẳng 𝑦 = 1 là
tiệm cận ngang của đồ thị hàm số .
Giải:
1 𝑦 =?
(1 )
lim 2
(1 )
x
x x
x x
1 1
lim 1
1 2
x
x x
Ví dụ 2. Tìm đường tiệm cận ngang của hàm số 𝑦 =
2𝑥−1𝑥−1
Giải:
1 1
(2 ) (2 )
lim lim 2
1 1
(1 ) (1 )
x x
x x x
x x x
tiệm cận ngang : 𝑦 = 2
II.ĐƯỜNG TIỆM CẬN ĐỨNG
Cho đồ thị của hàm số 𝑦 =
−𝑥+2𝑥−1
Nhận xét : về vị trí đường thẳng 𝑥 = 1 so với đồ thị.
1
lim ( )
x
f x
x=1
𝑥 = 1 là tiệm cận đứng
1
, lim ( )
x
f x
II.ĐƯỜNG TIỆM CẬN ĐỨNG
0 0
0 0
lim ( ) , lim ( ) lim ( ) , lim ( )
x x x x
x x x x
f x f x
f x f x
Định nghĩa : đường thẳng 𝑥 = 𝑥0 được gọi là đường tiệm cận đứng của đồ thị hàm số 𝑦 = 𝑓(𝑥) nếu ít nhất một trong các điều kiện sau được thoả mãn
𝑥 = 𝑥𝑜
Tìm TCĐ 𝑦 =
𝑥−1V í dụ 3 . 𝑥+2 2
lim 1
2
x
x
x
2
lim 1
2
x
x
x
𝑥 = −2 là tiệm cận đứng của đồ thị hàm số .
x= −2
2
lim 1 3
x
x
2
lim 2 0
x
x
Và
x 2 0
Ta có
2
lim 2 0
x
x
Và x 2 0
2
lim 1 3
x
x
0 0
0 0
lim ( ) , lim ( ) lim ( ) , lim ( )
x x x x
x x x x
f x f x
f x f x
𝑇ì𝑚 𝑡𝑖ệ𝑚 𝑐ậ𝑛 đứ𝑛𝑔 𝑦 =
3𝑥−1V í dụ 3 𝑥−1
1
3 1
lim 1
x
x
x
𝑥 = 1 là tiệm cận đứng của
đồ thị hàm số
.
1
lim 3 1 2
x
x
1
lim 1 0
x
x
Và x 1 0
Ta có
1
lim 1 0
x
x
Và x 1 0
1
lim 3 1 2
x
x
1
3 1 lim 1
x
x
x
BÀI TẬP
Tìm tiệm cận của đồ thi hàm số 𝑦 =
2𝑥−1𝑥−1
C â u 1
2 1
lim 2
1
x
x
x
2 1
lim 2
1
x
x
x
TCN: 𝑦 = 2
1
2 1
lim 1
x
x
x
1
2 1
lim 1
x
x
x
TCĐ: 𝑥 = 1
Tìm tiệm cận của đồ thi hàm số 𝑦 =
𝑥2−𝑥+2𝑥−1
C â u 2
2
1
lim 1
x
x x
x
TCN: 𝑘ℎô𝑛𝑔 𝑐ó
2 1
lim 1
1
x
x x
x
2 1
lim 1
1
x
x x
x
TCĐ: 𝑥 = 1
III.Củng cố
Câu 1. Tìm tiệm cận của hàm số a) 𝑦 = 2𝑥−1
𝑥+1
b) 𝑦 = 𝑥2+2𝑥−3
𝑥−1
c) 𝑦 = 𝑥+1
𝑥2−1
c) 𝑦 = 𝑥+1
𝑥2−1
Câu 2. Tìm tiệm cận của hàm số có BBT