Ngày soạn: 7/12/2019 Tiết 34 Ngày giảng: 14/12/2019
VÙNG TÂY NGUYÊN ( tiếp theo ) 1. Mục tiêu bài học: Sau bài học các em cần nắm được : 1.1. Về kiến thức:
- Trình bày được tình hình phát triển và phân bố của các ngành kinh tế chủ yếu của vùng
- Nêu các trung tâm kinh tế lớn với các chức năng chủ yếu của từng trung tâm.
1.2. Về kỹ năng:
* Kĩ năng bài học:
- Xác định được trên bản đồ, lược đồ các trung trung kinh tế, sự phân bố của một số cây công nghiệp(cà phê,cao su ,chè).
- Phân tích được bản đồ kinh tế vùng Tây Nguyên và số liệu thống kê để biết được tình hình phát triển và phân bố một số ngành sản xuất của vùng.
* Tích hợp kĩ năng sống:
- Tư duy:
+ Thu thập và xử lí thông tin từ lược đồ/ bản đồ, bảng số liệu, bảng thống kê và bài viết về vị trí địa lí, giới hạn: điều kiện tự nhiên; đặc điểm dân cư, xã hội của vùng Tây Nguyên.
+ Phân tích, đánh giá ý nghĩa vị trí địa lí, thế mạnh và một số vấn đề đặt ra trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội của Tây Nguyên.
- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, lắng nghe/ phản hồi tích cực/ giao tiếp và làm việc theo cặp.
1. 3. Về thái độ:
- Có ý thức trách nhiệm trong vấn đề bảo vệ rừng, tài nguyên du lịch, giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc.
TH MT BĐKH: + Mùa khô thiếu nước nghiêm trọng. Việc chặt phá rừng có ảnh hưởng xấu đến MT và đời sống nhân dân.
+ Bảo vệ MT tự nhiên, khai thác hợp lí tài nguyên, đặc biệt là thảm thực vật rừng có ý nghĩa không chỉ đối với Tây Nguyên
1. 4. Về năng lực:
- Năng lực chung: tự học, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ.
- Năng lực bộ môn: sử dụng lược đồ, số liệu thống kê.
2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- Lược đồ kinh tế Tây nguyên . - Một số tranh ảnh .
- Sưu tầm nói về kinh tế Tây Nguyên .
3. Phương pháp: phân tích, đàm thoại vấn đáp, thảo luận, HS làm việc cá nhân, động não, trình bày 1 phút.
4.Tiến trình giờ dạy- giáo dục:
4.1Ổn định: (kiểm tra sĩ số ): 1’
4.2 Kiểm tra: 5’
1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ở Tây Nguyên có những thuận lợi và khó khăn gì đối với sự phát triển kinh tế-xã hội?
TL: có tài nguyên phong phú phát triển kinh tế đa ngành: đất badan..,rừng tự nhiên .., KH cận XĐ, Ksản, thuỷ điện,..(7đ)
- KK : thiếu nước vào mùa khô(3đ)
2.Dân cư, xã hội Tây Nguyên có đặc điểm gì?
- Là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc ít người….(4đ) - Là vùng thưa dân nhất nước ta.. ( 3đ)
- Phân bố...(3đ) 4.3 Bài mới : 34’
Đặt vấn đề:( 1/ )Nhờ thành tựu Đổi mới mà Tây Nguyên phát triển khá toàn diện. Cơ cấu kinh tế dang chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá. Nông nghiệp, lâm nghiệp chuyển biến theo hướng sản xuất hàng hoá. Tỉ trọng công nghiệp và dịch vụ tăng dần. Một số thành phố bắt đầu phát huy vai trò là các trung tâm phát triển của vùng. Cụ thể các vấn đề này ra sao bài học hôm nay sẽ cho ta biết rõ
* Hoạt động 1: Tình hình phát triển kinh tế
- Mục tiêu: GV Hướng dẫn HS tìm hiểu tình hình phát triển các ngành kinh tế của vùng
- Phương pháp: phân tích, đàm thoại vấn đáp, thảo luận, HS làm việc cá nhân, động não, trình bày 1 phút.
- Thời gian: 28 p - Cách thức tiến hành:
Hoạt động dạy học của GV, HS Nội dung bài học
? Dựa vào hình 29.1, hãy nhận xét tỉ lệ diện tích và sản lượng cà fê của Tây Nguyên so với cả nước. Vì sao cafê được trồng nhiều nhất ở vùng này?
(- Chiếm phần lớn diện tích và sản lượng cafê của cả nước
- Vì: + Chủ yếu là đất ba gian màu mở
+ Khí hậu cao nguyên có 1 mùa mưa, 1 mùa khô thuận lợi cho gieo trồng, thu hoạch chế biến và bảo quản
+ Điều quan trọng nhất là trong điều kiện kinh tế mở nước ta có thể xuất khẩu cafê trên thị trường ở nhiều nước và khu vực)
? Dựa vào hình 29.2, xác định các vùng
IV. Tình hình phát triển kinh tế
1. Nông nghiệp
- Sản xuất cây công nghiệp ở Tây Nguyên đang phát triển khá nhanh.
- Nổi tiếng và quan trọng trong cơ cấu cây công nghiệp của vùng là cafê có diện tích và sản lượng chiếm nhiều nhất cả nước, được trồng nhiều ở Đắk lắk, Gia lai.
- Những cây trồng quan trọng
trồng cafê, chè ở Tây Nguyên
? Dựa vào bảng 29.1, hãy nhận xét tình hình phát triển nông nghiệp ở Tây Nguyên.
GV hướng dẫn HS: Tính tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất 1995 - 2002 ( lấy mốc năm 1995 là 100%)
HS tính toán, nhận xét, GV chuẩn xác ( Nhận xét: Tổng giá trị sản xuất nông nghiệp ở Tây Nguyên thời kì 1995 - 2002 còn khiêm tốn. Nhưng tốc độ gia tăng của từng tỉnh và cả vùng là khá lớn)
? Tại sao hai tỉnh Đắk lắk và Lâm Đồng dẫn đầu vùng về giá trị sản xuất nông nghiệp?
HS trả lời, GV bổ sung:
+ Đắk lắk: Diện tích trồng cây công nghiệp có quy mô lớn, đặc biệt là đất badan => thế mạnh sản xuất và xuất khẩu cafê.
+ Lâm Đồng: Thế mạnh sản xuất chè, hoa và rau quả ôn đới với quy mô tương đối lớn. Cà fê cũng được trồng nhiều ở đây.
+ Việc phát triển mạnh của ngành du lịch cũng là nguyên nhân kích cầu cho sự tiêu thụ nguồn sản phẩm nông nghiệp của cả 2 tỉnh và cả vùng.
? Ngoài phát triển cây công nghiệp, ở Tây Nguyên nền nông nghiệp còn có thế mạnh nào nữa không?
HS trả lời, GV bổ sung, chốt lại:
+ Diện tích đất ba dan lớn nhất
+ Dẫn đầu cả nước về độ che phủ rừng 54,8%
(2003), ra sức phấn đấu nâng lên 65% (2010) - GV trình bày về sự phát triển một số cây trồng khác: lúa, cây lương thực khác, cây
khác như: cao su, chè, điều, hồ tiêu…
Cafê: Đắk lắk, Gia lai Cao su:
Kon tum, Đắk lắk, Đăk Nông Chè: Lâm Đồng, Gia Lai - Nhiều địa phương đang chú trọng và đẩy mạnh thâm canh lúa nước, cây lương thực khác, cây công nghiệp ngắn ngày, chăn nuôi gia súc lớn.
- Lâm nghiệp là ngành phát triển mạnh ở Đắk lắk, Lâm Đồng, Gia Lai.
công nghiệp ngắn ngày…
? Trong tổ chức sản xuất nông nghiệp Tây Nguyên gặp phải những khó khăn và vấn đề cần quan tâm trong thời gian tới là gì?
- HS tự liên hệ ( thiếu nước, cơ sở chế biến, vốn…)
- HS đọc nhanh mục 2
? Xác định vị trí nhà máy thuỷ điện Y-a-ly trên bản đồ.
? Nêu ý nghĩa của việc phát triển thuỷ điện ở Tây Nguyên?
( Điều quan trọng: cung cấp nguồn năng lượng, nguồn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp và phục vụ sinh hoạt.
Gián tiếp: góp phần ổn định nguồn sinh thuỷ cho các dòng sông chảy về các vùng lân cận.
Tầm quan trọng: biểu tượng khởi động xây dựng cơ bản, chuẩn bị cho những dự án lớn nhằm mục đích nâng cao đời sống dân cư)
? Dựa vào bảng 29.2, tính tốc độ phát triển công nghiệp của Tây Nguyên và cả nước (lấy năm 1995 = 100%)
? Cho biết những ngành công nghiệp phát triển hiện nay ở Tây Nguyên?
GV chốt lại
? Hoạt động dịch vụ ở Tây Nguyên có đặc điểm phát triển như thế nào?
2. Công nghiệp
- Tình hình sản xuất công nghiệp đang có chuyển biến tích cực
- Các ngành hiện đang phát triển: Thuỷ điện, khai thác và chế biến gỗ, chế biến cafê xuất khẩu.
3. Dịch vụ
- Lĩnh vực dịch vụ bắt đầu chuyển biến nhanh. Đẩy mạnh xuất khẩu nông sản, lâm sản, là vùng xuất khẩu nông sản lần thứ 2 cả nước với mặt hàng xuất khẩu chủ lực là cà fê.
- Du lịch sinh thái và du lịch văn hoá phát triển thuận lợi.
Thành phố Đà Lạt là địa chỉ du
? Tại sao nói Tây Nguyên có thế mạnh du lịch?
- Vì Tây Nguyên có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch: tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch nhân văn
lịch nổi tiếng.
* Hoạt động 2: Các trung tâm kinh tế
- Mục tiêu: GV Hướng dẫn HS tìm hiểu các trung tâm kinh tế của vùng - Phương pháp: đàm thoại vấn đáp
- Thời gian: 6 p
- Cách thức tiến hành:
Dựa vào các hình 29.2, 14.1 hãy xác định:
? Vị trí của các thành phố Plây ku, Buôn Ma Thuột, Đà Lạt.
? Những quốc lộ nối các thành phố này với Thành phố Hồ Chí Minh và các cảng biển của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ?
? Cho biết đặc trưng của mỗi thành phố?
V. Các trung tâm kinh tế
- Ba trung tâm kinh tế của vùng là: Plây Ku, Buôn Ma Thuật, Đà Lạt.
4.4.Củng cố ( 3/ )
Ý nào không thuộc - nguyên nhân làm cho Tây Nguyên trồng nhiều cà phê:
a. Vùng có diện tích đất badan lớn nhất cả nước.
b. Khí hậu nhiệt đới có một mùa mưa, một mùa khô thuận lợi cho gieo trồng thu hoạch, bảo quản.
c. Trong điều kiện kinh tế mở, nước ta có thể xuất khẩu cafe xuất khẩu phát triển mạnh.
d. Có nhiều cao nguyên xếp tầng, thưa dân nhất cả nước.
4.5. hướng dẫn về nhà: ( 2/ ) - Học bài cũ
- Nghiên cứu trước bài mới: Tiết 35 Bài 30 : Thực hành So sánh tình hình sản xuất cây công nghiệp lâu năm ở Trung du và miền núi Bắc Bộ với Tây Nguyên.
