BµI 18:
BµI 18:
biÕn d¹ng cña biÕn d¹ng cña
th©n th©n
KiÓm Tra bµI cò
KiÓm Tra bµI cò
C©u hái:
C©u hái: §iÒn côm tõ thÝch hîp vµo chç trèng §iÒn côm tõ thÝch hîp vµo chç trèng thay cho c¸c sè 1, 2, 3….
thay cho c¸c sè 1, 2, 3….
M¹ch (1) gåm nh÷ng tÕ bµo sèng, mµng máng, M¹ch (1) gåm nh÷ng tÕ bµo sèng, mµng máng, cã chøc n¨ng (2).
cã chøc n¨ng (2).
M¹ch (3) gåm nh÷ng tÕ bµo hãa gç dµy, kh«ng M¹ch (3) gåm nh÷ng tÕ bµo hãa gç dµy, kh«ng cã chÊt nguyªn sinh, cã chøc n¨ng (4).
cã chÊt nguyªn sinh, cã chøc n¨ng (4).
Tr¶ lêi:
Tr¶ lêi:
M¹chM¹ch r©yr©y gåm nh÷ng tÕ bµo sèng, mµng gåm nh÷ng tÕ bµo sèng, mµng máng, cã chøc n¨ng vËn chuyÓn c¸c chÊt h÷u c¬.
máng, cã chøc n¨ng vËn chuyÓn c¸c chÊt h÷u c¬.
M¹chM¹ch gçgç gåm nh÷ng tÕ bµo hãa gç dµy, gåm nh÷ng tÕ bµo hãa gç dµy,
I. Quan s¸t vµ ghi l¹i th«ng tin vÒ I. Quan s¸t vµ ghi l¹i th«ng tin vÒ mét sè lo¹i th©n biÕn d¹ng.
mét sè lo¹i th©n biÕn d¹ng.
C©u hái: Quan s¸t c¸c lo¹i cñ dong ta, su C©u hái: Quan s¸t c¸c lo¹i cñ dong ta, su hµo, gõng, khoai t©y … .
hµo, gõng, khoai t©y … .
Cñ su hµo Cñ su hµo
C©y nghÖC©y nghÖ C©y gõngC©y gõng
Cñ khoai t©y (mang c¸c chåi) Cñ khoai t©y (mang c¸c chåi)
Cñ dong ta Cñ dong ta
Th©n x ¬ng rång Th©n x ¬ng rång
Câu hỏi: Quan sát các loại củ dong ta, su hào, Câu hỏi: Quan sát các loại củ dong ta, su hào, gừng, khoai tây … .và tìm những đặc điểm
gừng, khoai tây … .và tìm những đặc điểm chứng tỏ chúng là thân?
chứng tỏ chúng là thân?
Trả lời: Chúng đều có chồi ngọn, chồi nách, lá Trả lời: Chúng đều có chồi ngọn, chồi nách, lá
Câu hỏi:
Câu hỏi: Quan sát các loại củ dong ta, Quan sát các loại củ dong ta, su hào, gừng, khoai tây … và tìm những đặc su hào, gừng, khoai tây … và tìm những đặc
điểm giống nhau giữa chúng?
điểm giống nhau giữa chúng?
Trả lời:
Trả lời: + Chúng đều có chồi ngọn, chồi nách, + Chúng đều có chồi ngọn, chồi nách, lá -> là thân.
lá -> là thân.
+ Phình to chứa chất dự trữ + Phình to chứa chất dự trữ
Câu hỏi:
Câu hỏi: Quan sát các loại củ dong ta, Quan sát các loại củ dong ta, su hào, gừng, khoai tây … và tìm những đặc su hào, gừng, khoai tây … và tìm những đặc
điểm khác nhau giữa chúng?
điểm khác nhau giữa chúng?
Củ dong ta
Củ dong ta Củ gừngCủ gừng
Trả lời:
Trả lời:
+ Củ dong ta và củ gừng: hình dạng giống rễ.
+ Củ dong ta và củ gừng: hình dạng giống rễ.
+ Vị trí: d ới mặt đất -> thân rễ + Vị trí: d ới mặt đất -> thân rễ
Trả lời:
Trả lời:
+ Củ su hào: hình dạng to, + Củ su hào: hình dạng to,
tròn.
tròn.
+ Vị trí: trên mặt đất ->
+ Vị trí: trên mặt đất ->
thân củ thân củ
Trả lời:
Trả lời:
+ Củ su hào: hình dạng to, + Củ su hào: hình dạng to,
tròn.
tròn.
+ Vị trí: d ới mặt đất ->
+ Vị trí: d ới mặt đất ->
thân củ thân củ
NhËn xÐt 1:
NhËn xÐt 1: Mét sè lo¹i th©n biÕn d¹ng Mét sè lo¹i th©n biÕn d¹ng lµm chøc n¨ng kh¸c cña c©y nh :
lµm chøc n¨ng kh¸c cña c©y nh : th©n cñ
th©n cñ (su hµo, khoai t©y (su hµo, khoai t©y … … ) ) th©n rÔ
th©n rÔ (dong, gõng (dong, gõng … … ) )
-> chøa chÊt dù tr÷ dïng khi c©y ra hoa t¹o
-> chøa chÊt dù tr÷ dïng khi c©y ra hoa t¹o
qu¶ qu¶
Quan s¸t th©n, gai, chåi Quan s¸t th©n, gai, chåi ngän x ¬ng rång vµ cho ngän x ¬ng rång vµ cho
biÕt:
biÕt:
+ Th©n chøa nhiÒu n íc cã + Th©n chøa nhiÒu n íc cã
t¸c dông g×?
t¸c dông g×?
+ Sèng trong ®iÒu kiÖn nµo + Sèng trong ®iÒu kiÖn nµo
l¸ biÕn thµnh gai?
l¸ biÕn thµnh gai?
+ C©y x ¬ng rång th êng + C©y x ¬ng rång th êng
sèng ë ®©u?
sèng ë ®©u?
NhËn xÐt 2:
NhËn xÐt 2: Mét sè c©y nh x ¬ng rång, cµnh Mét sè c©y nh x ¬ng rång, cµnh giao th êng sèng ë nh÷ng n¬i kh« h¹n -> th©n giao th êng sèng ë nh÷ng n¬i kh« h¹n -> th©n
cña chóng dù tr÷ n íc ->
cña chóng dù tr÷ n íc -> th©n mäng n íc th©n mäng n íc
II. Đặc điểm, chức năng của một số loại thân II. Đặc điểm, chức năng của một số loại thân biến dạng
biến dạng
Hãy liệt kê những đặc điểm của các loại Hãy liệt kê những đặc điểm của các loại thân biến dạng mà em biết vào bảng d ới đây:
thân biến dạng mà em biết vào bảng d ới đây:
STTSTT Tên vật mẫuTên vật mẫu Đặc điểm của Đặc điểm của thân biến dạng thân biến dạng
Chức năng Chức năng
đối với cây
đối với cây
Tên thân Tên thân biến dạng biến dạng 11 Củ su hàoCủ su hào Thân củ nằm Thân củ nằm
trên mặt đất trên mặt đất 22 Củ khoai tâyCủ khoai tây
33 Củ gừngCủ gừng 44 Củ dong taCủ dong ta 55 X ơng rồngX ơng rồng
STTSTT Tên vật mẫuTên vật mẫu Đặc điểm của Đặc điểm của thân biến dạng thân biến dạng
Chức năng Chức năng
đối với cây
đối với cây
Tên thân Tên thân biến dạng biến dạng 11 Củ su hàoCủ su hào Thân củ nằm Thân củ nằm
trên mặt đất trên mặt đất
Dự trữ chất Dự trữ chất
dinh d ỡng dinh d ỡng
Thân củ Thân củ
22 Củ khoai tâyCủ khoai tây Thân củ nằm d Thân củ nằm d ới mặt đất ới mặt đất
Dự trữ chất Dự trữ chất
dinh d ỡng dinh d ỡng
Thân củ Thân củ
33 Củ gừngCủ gừng Thân rễ nằm d Thân rễ nằm d ới mặt đất ới mặt đất
Dự trữ chất Dự trữ chất
dinh d ỡng dinh d ỡng
Thân rễ Thân rễ
44 Củ dong taCủ dong ta Thân rễ nằm d Thân rễ nằm d ới mặt đất ới mặt đất
Dự trữ chất Dự trữ chất
dinh d ỡng dinh d ỡng
Thân rễ Thân rễ
55 X ơng rồngX ơng rồng Thân mọng n ớc Thân mọng n ớc Dự trữ n ớc Dự trữ n ớc Thân mọng n Thân mọng n
Cñng cè
Cñng cè
C©u 1: Trong nh÷ng nhãm c©y sau ®©y, nhãm nµo C©u 1: Trong nh÷ng nhãm c©y sau ®©y, nhãm nµo gåm toµn c©y cã th©n rÔ?
gåm toµn c©y cã th©n rÔ?
A. C©y dong, c©y su hµo, c©y chuèi A. C©y dong, c©y su hµo, c©y chuèi B. C©y nghÖ, c©y gõng, c©y cá tranh B. C©y nghÖ, c©y gõng, c©y cá tranh
C. C©y khoai t©y, c©y khoai lang, c©y hµnh C. C©y khoai t©y, c©y khoai lang, c©y hµnh D. C©y c¶i cñ, c©y dong ta, c©y cµ rèt
D. C©y c¶i cñ, c©y dong ta, c©y cµ rèt
§¸p ¸n:
§¸p ¸n: C©u 1: b C©u 1: b
Câu 2: Trong những nhóm cây sau đây, nhóm nào Câu 2: Trong những nhóm cây sau đây, nhóm nào gồm toàn cây có thân mọng n ớc?
gồm toàn cây có thân mọng n ớc?
A. Cây x ơng rồng, cây cành giao, cây thuốc bỏng A. Cây x ơng rồng, cây cành giao, cây thuốc bỏng B. Cây sống đời, cây húng chanh, cây táo
B. Cây sống đời, cây húng chanh, cây táo C. Cây su hào, cây cải, cây ớt
C. Cây su hào, cây cải, cây ớt
D. Cây rau muống, cây hoa hồng, cây hoa cúc D. Cây rau muống, cây hoa hồng, cây hoa cúc