Vở bài tập Lí 9 Bài 19: Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện | Giải VBT Vật lí 9

(1)

Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện A – HỌC THEO SGK

I – AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN

1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7

C1. Đối với HS THCS, chỉ làm thí nghiệm với nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V, (vì hiệu điện thế này tạo ra dòng điện nhỏ, không gây nguy hiểm cho tính mạng).

C2. Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc chịu được dòng điện định mức quy định cho mỗi dụng cụ điện.

C3. Cần mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp với mỗi dụng cụ điện, để ngắt mạch tự động khi đoản mạch, đảm bảo khi có sự cố xảy ra, chẳng hạn như khi bị đoản mạch, cầu chì kịp nóng chảy và tự động ngắt mạch trước khi dụng cụ điện bị hư hỏng.

C4. Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình cần lưu ý:

+ Phải rất cẩn thận khi tiếp xúc với mạng điện này vì nó có hiệu điện thế 220V nên có thể gây nguy hiểm tới tính mạng con người.

+ Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia đình khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn quy định đốì với các bộ phận của thiết bị có sự tiếp xúc với tay và đối với cơ thể người nói chung.

2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện C5. Những việc làm sau đây đảm bảo an toàn điện vì:

+ Sau khi đã rút phích cắm điện thì không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người và do đó loại bỏ sự nguy hiểm mà dòng điện có thể gây ra.

+ Việc ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi thay bóng đèn hỏng đã làm hở dây

"nóng", do đó loại bỏ trường hợp dòng điện chạy qua cơ thể người và đảm bảo an toàn.

(2)

+ Khi đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà, do điện trở của vật cách điện là rất lớn, nếu dòng điện chạy qua cơ thể người và vật cách điện cũng sẽ có cường độ rất nhỏ nên không gây nguy hiểm đến tính mạng.

II - SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG 1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng

C7. Những lợi ích khác của việc sử dụng tiết kiệm điện năng như:

+ Các dụng cụ và thiết bị điện có công suất hợp lí có giá rẻ hơn các dụng cụ và thiết bị có công suất lớn hơn mức cần thiết, do đó sử dụng những dụng cụ và thiết bị có công suất hợp lí không những tiết kiệm điện năng mà còn góp phần giảm bớt chi tiêu của gia đình.

+ Ngắt điện khi không sử dụng hoặc đi khỏi nhà sẽ tránh sự cố gây tai nạn và thiệt hại do dòng điện gây ra. Chẳng hạn tắt bếp điện, ấm điện hay bàn là,...

khi không dùng nữa hoặc khi đi ra khỏi nhà không những tránh lãng phí điện năng mà đặc biệt là còn loại bỏ nguy cơ xảy ra hoả hoạn làm tổn thất nghiêm trọng cho gia đình và cho cả các gia đình xung quanh.

+ Dành phần điện năng tiết kiệm được để xuất khẩu điện, góp phần tăng thu nhập cho đất nước.

+ Giảm bớt việc xây dựng các nhà máy điện, do đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường.

2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng C8. Công thức tính điện năng sử dụng: A = P .t C9. Để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:

+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị có công suất hợp lý, đủ mức cần thiết.

+ Nên cho bộ phận hẹn giờ làm việc khi sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện vì như thế sẽ giúp ngắt điện khi chúng ta không dùng đến.

III - VẬN DỤNG

(3)

C10. Có thể dùng một trong các cách sau đây:

+ Viết lên một tờ giấy dòng chữ đủ to "Tắt hết điện trước khi ra khỏi nhà" và dán tờ giấy này ở cửa ra vào, chỗ dễ nhìn thấy nhất.

+ Treo một tấm bìa có viết dòng chữ "Nhớ tắt hết điện" lên phía trên cửa ra vào, sao cho khi đóng chặt cửa thì tấm bìa tự động hạ xuống ngang trước mặt.

+ Lắp một chuông điện, sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì chuông kêu để nhắc nhở bạn đó tắt hết điện nếu đi khỏi nhà.

C11.

Hướng dẫn giải Đáp án đúng là: D.

Chỉ đun nấu bằng điện và sử dụng các thiết bị nung nóng khác như bàn là, máy sấy tóc, ... trong thời gian tối thiểu cần thiết.

C12.

Tóm tắt:

Đèn 1: P1 = 75W = 0,075kW; t1max = 1000h; giá tiền: 3500 đồng Đèn 2: P2 = 15W = 0,015kW; t2max = 8000h; giá tiền: 60000 đồng + t = 8000h; A1 = ? A2 = ?

+ t = 8000h; giá điện 700 đồng/kWh; T1 = ? T2 = ? + Sử dụng loại bóng điện nào có lợi hơn? Vì sao?

Hướng dẫn giải

Điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trên trong 8 000 giờ:

- Bóng đèn dây tóc:

A1 = P1.t = 0,075.8000 = 600 kW.h - Bóng đèn compac:

A2 = P2.t = 0,015.8000 = 120 kW.h

+ Toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn trên trong 8 000 giờ:

(4)

* Bóng đèn dây tóc: Vì mỗi bóng đèn dây tóc có thời gian thắp sáng tối đa là 1 000 giờ nên phải cần 8 bóng đèn dây tóc. Vì thế cần số tiền là:

T1 = 8.3500 + 600.700 = 448 000 đồng

* Bóng đèn compăc: Vì mỗi bóng đèn compăccó thời gian thắp sáng tối đa là 8 000 giờ nên ta chỉ cần 1 bóng đèn compăc. Vì thế cần số tiền:

T2 = 1.60000 + 120.700 = 144 000 đồng

+ Sử dụng loại bóng đèn compăc có lợi hơn. Vì:

- Giảm chi tiêu cho gia đình: bớt được 448000 – 144000 = 304000 đồng tiền chi phí cho 8 000 giờ sử dụng.

- Sử dụng công suất nhỏ hơn, dành phần điện năng tiết kiệm cho sản xuất.

- Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải về điện, nhất là vào giờ cao điểm.

B – GIẢI BẢI TẬP

I – BÀI TẬP TRONG SBT

Câu 19.1 trang 56 VBT Vật Lí 9:

Hướng dẫn giải Đáp án đúng là: D

Hiệu điện thế tối đa tạo ra dòng điện nhỏ, không gây nguy hiểm cho tính mạng cho con người khi tiếp xúc trực tiếp là 40V. Vậy nếu cơ thể tiếp xúc trần với điện áp 220V thì sẽ gây nguy hiểm.

Rút phích cắm đèn bàn ra khỏi ổ lấy điện khi thay bóng đèn là một quy tắc an toàn khi sử dụng điện.

Câu 19.3 trang 56 VBT Vật Lí 9:

(5)

Nối vỏ kim loại của dụng cụ hay thiết bị bằng dây dẫn với đất sẽ đảm bảo an toàn vì nếu có dòng điện chạy qua cơ thể người khi chạm vào vỏ kim loại thì cường độ dòng điện này rất nhỏ.

Hướng dẫn giải Đáp án đúng là: C

Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng vì như vậy sẽ giảm bớt chi phí cho gia đình và dành nhiều điện năng cho sản xuất.

Hướng dẫn giải Đáp án đúng là: B

Sử dụng mỗi thiết bị điện khi cần thiết là một cách tiết kiệm điện năng.

II - BÀI TẬP BỔ SUNG

Câu 19a trang 56 VBT Vật Lí 9: Giải thích vì sao không được vắt khăn mặt hay quần áo ướt lên dây điện trong nhà, mặc dù dây điện đã có vỏ bọc cách điện?

Vì khi để lên dây trong thời gian lâu thì nước có thể thấm vào dây điện và khăn ướt đó bị nhiễm điện (giữa các phân tử đều có khoảng cách nên nước có thể đi qua) đôi khi vỏ cách điện bị hở ngay chỗ đặt khăn thì cũng nguy hiểm.

Câu 19b trang 56 VBT Vật Lí 9: Giải thích vì sao khi mắc ổ cắm điện ở nhà, người ta không gắn trực tiếp ổ cắm điện vào tường mà lại gắn lên một bảng gỗ (hoặc nhựa) rồi sau đó mới gắn bảng đó vào tường?

Một số ổ điện được gắn trực tiếp vào tường. Điều này thường xảy ra khi gắn ổ điện vào lúc ngôi nhà chưa hoàn thành, việc lắp đặt dễ dàng. Ổ điện kiểu này thường đi một mình và không có cầu chì đi kèm.

(6)

Tuy nhiên nhiều ổ điện được lắp vào bảng nhựa hoặc gỗ trước khi gắn vào tường.

Lý do thứ nhất là sau khi ngôi nhà đã hoàn thành, nếu muốn gắn lên tường sẽ phải khoan đục nhiều làm ngôi nhà trở nên xấu hơn. Thứ 2 là lắp vào bảng gỗ hoặc nhựa vừa đơn giản vừa chắc chắn hơn. Và điều quan trọng là có thể lắp thêm cầu chì hay nhiều ổ cắm cạnh nhau. Các dây điện sẽ ở phía sau bảng gỗ hoặc nhựa không làm mất tính thẩm mĩ của ngôi nhà.