Bài 7: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp Câu hỏi giữa bài (các câu hỏi trong bài học)
Câu hỏi trang 24 sgk Địa lí lớp 9: Dựa vào kiến thức học lớp 8, hãy trình bày đặc điểm khí hậu của nước ta?
Lời giải:
Đặc điểm khí hậu nước ta
- Khí hậu nước ta là khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.
+ Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa; nhiệt độ trung bình năm cao (trên 210C).
+ Lượng mưa lớn (1500 - 2000mm/năm).
+ Độ ẩm không khí rất cao (trên 80%).
+ Trong năm có hai mùa: mùa mưa (chiếm đến 90% lượng mưa cả năm) và mùa khô.
- Phân hoá đa dạng: theo chiều Bắc - Nam, theo độ cao và theo Đông - Tây.
- Khí hậu thất thường và nhiều thiên tai tự nhiên (bão, lũ lụt, hạn hán,...).
Hạn hán xảy ra thường xuyên ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long
Câu hỏi trang 25 sgk Địa lí lớp 9: Hãy kể tên một số loại rau, quả đặc trưng theo mùa hoặc tiêu biểu theo địa phương.
Lời giải:
* Theo miền, mùa
- Miền Bắc: Các loại rau màu vụ đông như su hào, bắp cải, cà chua…; vùng núi phía Bắc có hoa quả cận nhiệt, ôn đới như: đào, lê, mơ, mận, táo, dâu tây,…
- Miền Nam có các loại quả nhiệt đới: sầu riêng, mãng cầu, măng cụt, chuối, xoài,…
* Đặc sản địa phương: bưởi Diễn, nhãn lồng Hưng Yên, vải thiều Bắc Giang, xoài Cát Chu, bưởi da xanh Bến Tre, nho Ninh Thuận,…
Nho Ninh Thuận và Bình Thuận
Bưởi Diễn, Hà Nội
Câu hỏi trang 25 sgk Địa lí lớp 9: Tại sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp ở nước ta?
Lời giải:
Thủy lợi là biện pháp hàng đầu trong thâm canh nông nghiệp do - Thủy lợi có vai trò chống úng, lũ lụt trong mùa mưa bão.
- Các công trình thủy lợi cung cấp nước tưới tiêu vào mùa khô.
- Thủy lợi góp phần cải tạo đất, mở rộng diện tích canh tác, tăng vụ,…
-> Đảm bảo thủy lợi giúp năng suất cây trồng cao và tăng sản lượng.
Công trình thủy lợi Dầu tiếng, Phước Hòa, Tây Ninh
Câu hỏi trang 26 sgk Địa lí lớp 9: Kể tên một số cơ sở vật chất - kĩ thuật trong nông nghiệp để minh họa rõ hơn sơ đồ trên?
Lời giải:
- Hệ thống thuỷ lợi: các hồ chứa nước, kênh mương nội đồng, các công trình chống úng, chống hạn,...
- Hệ thống dịch vụ trồng trọt: cơ sở tạo giống lúa, cơ sở sản xuất và cung ứng phân bón, thuốc trừ sâu,...
- Hệ thống dịch vụ chăn nuôi: cơ sở lai tạo giống, chế biến thức ăn, thuốc thú y,...
- Các cơ sở vật chất - kĩ thuật khác: các phòng thí nghiệm, các loại máy móc, thiết bị phục vụ chăn nuôi, các cơ sở khuyến nông, khuyến ngư,...
Đồng bằng sông Cửu Long có hệ thống kênh mương dày đặc nhất nước ta
Bài tập cuối bài
Bài 1 trang 27 sgk Địa lí lớp 9: Phân tích những thuận lợi của tài nguyên thiên nhiên để phát triển nông nghiệp ở nước ta?
Lời giải:
* Tài nguyên đất
- Đất ở nước ta khá đa dạng, gồm hai nhóm đất chính là đất phù sa và đất feralit.
- Đất phù sa: có diện tích khoảng 3 triệu ha, thích hợp nhất với cây lúa nước và nhiều loại cây ngắn ngày khác, tập trung chủ yếu ở vùng đồng bằng.
- Đất feralit: chiếm diện tích khoảng 16 triệu ha, tập trung ở vùng trung du và miền núi, thích hợp cho việc trồng cây công nghiệp lâu năm như cà phê, hồ tiêu, điều, chè... và các loại cây ăn quả (đào, lê, mận..),…
Tài nguyên đất ở nước ta khá phong phú và đa dạng
* Tài nguyên khí hậu
- Nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với nguồn nhiệt, ẩm dồi dào.
- Khí hậu nước ta phân hóa theo chiều bắc - nam, độ cao và đông - tây.
=> Cây cối có điều kiện sinh trưởng và phát triển xanh tươi quanh năm; nhiều loại cây công nghiệp và cây ăn quả phát triển tốt; áp dụng các phương thức thâm canh, tăng vụ, xen canh và thay đổi cơ cấu mùa vụ, cơ cấu cây trồng, vật nuôi đa dạng,…
* Tài nguyên nước
- Nước ta có mạng lưới sông ngòi dày đặc có giá trị lớn về thủy lợi.
- Nguồn nước ngầm khá dồi dào.
=> Nguồn nước tưới quan trọng cho cây trồng, nhất là vào mùa khô.
* Tài nguyên sinh vật
- Động thực vật phong phú, là cơ sở để thuần dưỡng, lai tạo các giống cây trồng vật nuôi có chất lượng tốt, thích nghi với điều kiện sinh thái từng địa phương.
- Còn nhiều nguồn gen động, thực vật quý hiếm, có giá trị kinh tế cao,....
Sếu đầu đỏ quý hiếm ở vườn quốc gia Tràm Chim, Đồng Tháp
Bài 2 trang 27 sgk Địa lí lớp 9: Phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng như thế nào đến phát triển và phân bố nông nghiệp?
Lời giải:
Phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và phân bố nông nghiệp ở các khía cạnh sau:
- Tiêu thụ các sản phẩm nông sản, giúp cho nông nghiệp phát triển ổn định.
- Góp phần làm tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của nông sản trên thị trường.
- Đẩy mạnh quá trình chuyển từ nền nông nghiệp cổ truyền sang nền nông nghiệp hàng hóa.
- Thúc đẩy việc hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp, cây ăn quả,…
Mở rộng các vùng chuyên canh cây cà phê ở vùng Tây Nguyên
Bài 3 trang 27 sgk Địa lí lớp 9: Cho những ví dụ cụ thể để thấy rõ vai trò của thị trường đối với tình hình sản xuất một số nông sản ở địa phương em?
Lời giải:
- Sản xuất cà phê, tiêu, điều ở Tây Nguyên ngày càng phát triển do thị trường ở khu vực Bắc Mĩ, EU, Nhật,… ngày càng mở rộng.
- Chăn nuôi bò sữa phát triển mạnh ở ngoại thành các đô thị lớn do có thị trường tiêu thụ rộng lớn, nhu cầu về sữa ngày càng tăng.
- Diện tích chè ở Thái Nguyên, Phú Thọ tăng lên là do thị trường trong nước và quốc tế ngày càng có nhu cầu sử dụng nhiều sản phẩm từ chè,…
Chăn nuôi bò sữa ở Ba Vì, Hà Nội ngày càng phát triển
