TiÕt 74:
1. So s¸nh hai ph©n sè cïng mÉu VÝ dô 1: So s¸nh c¸c ph©n sè:
7
8
(Vì 3 < 7)3 4
1
4
(Vì 3 > 1)3
<8
>
Qui t¾c: Trong hai ph©n sè cã cïng mét mÉu d ¬ng, ph©n sè nµo cã tö lín h¬n th× lín h¬n.
3 10
7 10
(Vì -2 > -4) (Vì -7 < 3)
VÝ dô 2: So s¸nh c¸c ph©n sè : 2
5
4
5
<
>
?1.§iÒn dÊu thÝch hîp vµo « vu«ng:
) 8
a 9 1
) 3
b 2
3
) 3
c 7 6
7
0
> 11
< 7
9
>
) 3 d 11
<
1. So s¸nh hai ph©n sè cïng mÉu:
1. So s¸nh hai ph©n sè cïng mÉu:
a < b
Cùng mẫu dương
So s¸nh tö víi nhau
a, b Z, m N, m 0 ta cã : a
m
b
< m
3 4
4
5 4
5
2. So sánh hai phân số không cùng mẫu Ví dụ1: So sánh và
- Viết :
- Qui đồng mẫu phân số và3
4
4
5
Ta có:
3
4
- Vì -15 > -16 nên
15 20
3
4
Vậy:
3
4
4 5
( 3) 5 4 5
15; 20
4 5
( 4) 4 5 4
16 20
4 5
4
5
16 20
hay
VÝ dô 2: So s¸nh ph©n sè vµ14 63
60
72
14
63
2 9
- ViÕt :
2 5
9 6
14 63
V×: -4 < 15 nªn
VËy:
60 72
2 ;
9
5
6
( 2).2 9.2
hay - So s¸nh : 2
9
và 5
6
Ta cã: 4 ;
18
5 6
5.3
6.3 15
18 4 15
18 18
60 72
Qui t¾c
Qui t¾c: Muèn so s¸nh hai ph©n sè kh«ng : Muèn so s¸nh hai ph©n sè kh«ng cïng mÉu, ta viÕt chóng d íi d¹ng hai ph©n cïng mÉu, ta viÕt chóng d íi d¹ng hai ph©n
sè cã cïng mét mÉu d ¬ng råi so s¸nh c¸c tö sè cã cïng mét mÉu d ¬ng råi so s¸nh c¸c tö víi nhau : Ph©n sè nµo cã tö lín h¬n th× lín víi nhau : Ph©n sè nµo cã tö lín h¬n th× lín h¬nh¬n
BµI TËP
2 3
3 5 3
5 vµ
?2.So s¸nh c¸c ph©n sè sau:
2
7
; ; ;
?3.So s¸nh c¸c ph©n sè sau víi 0
NhËn xÐt NhËn xÐt : :
a
b > 0
nÕu a, b cïng dÊu. nÕu a, b cïng dÊu.
Ph©n sè lín h¬n 0 gäi lµ ph©n sè d ¬ng.
Ph©n sè lín h¬n 0 gäi lµ ph©n sè d ¬ng.
a
b < 0
nÕu a, b kh¸c dÊu.nÕu a, b kh¸c dÊu.
Ph©n sè bÐ h¬n 0 gäi lµ ph©n sè ©m.
Ph©n sè bÐ h¬n 0 gäi lµ ph©n sè ©m.
7 13
-10 -9
-11
13 13
13
11 13
a)
< < < <36 18
1 4
1 3
b)
< < <-8
-5
BT37: §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng:
19 25 1. à
18 v 24
Bài tập: So sánh các phân số sau.
0 :54 06 01 00 07 53 52 51 50 49 59 58 57 56 55 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 09 08 05 04 03 02
1 :00
Quy đồng với MSC là 72
76 75 ì 72 72
V
19 19 4 76 18 18 4 72 ;
Cách 1
25 25 3 75 24 24 3 72
19 25
1. à
18 v 24
19 25
18 > 24
19 24
> 18 25
19 > 25
18 24
Cách 2: Tính tích chéo
19 25
1. à
18 v 24
19 24
18 25
456
450
19 25
1 ; 1
18 24
1 1
18 24
Vì
T ì m phần thừa của 2 phân số so với 1
19 25
1. à
18 v 24 Cách 3
19 25 18 > 24 1
18
1 24
19 18
25
>1 24 >1
Bài 1. So sánh các phân số sau.
19 25
1. à
18 v 24
37 3737
2. à
39 v 3939
0 :54 06 01 00 07 53 52 51 50 49 59 58 57 56 55 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 09 08 05 04 03 02
1 :00
37 3737 2. à
39 v 3939
3737 3737
3939 3939 : :
Rút gọn phân số thứ 2 Cách 1
37 3737 =
39 3939 Suy ra
101 101
37
39
37 3939
39 3737
Cách 2: Tính tích chéo.
37 3737 2. à
39 v 3939
37 3737 39 = 3939
Suy ra
37 3939 39 3737
145743
145743
37 3737 2. à
39 v 3939
1 37
39
T ì m phần b ù của 2 phân số so với 1.
37 3737 39 = 3939
Cách 3
1 3737
3939 2 ;
39
2 39 37
39
3737
<1 3939 <1
37 3737 2. à
39 v 3939
37 37 100 3700 39 39 100 3900
a c a c b d b d
Áp dụng tính
chất
Cách 4
3737 3939 37 3700
39 3900 3700 37 3900 39
37
39
37 3737 2. à
39 v 3939 1 *
3. à ; a N
3 2
a a
a v a
Bài 1. So sánh các phân số sau.
0 :54 06 01 00 07 53 52 51 50 49 59 58 57 56 55 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 09 08 05 04 03 02
1 :00
1 *
3. à ; a N
3 2
a a
a v a
2 a a
3 a a
D ù ng phân số trung gian Cách 1
a a + 1
a + 3 < a + 2
a ; a + 2
1 2 a
a
a
a + 2
< <
1
*3. à ; a N
3 2
a a
a v a
1 ; 1 1
3 2
a a
a a
1 3
2 3( 2)
a a
T ì m phần b ù của 2 phân số so với 1.
a a + 1
a + 3 < a + 2 Cách 2
3 a + 3
1 a + 2
3 3 a
- N¾m qui t¾c so s¸nh hai ph©n sè cïng mÉu vµ kh«ng cïng mÉu
- Lµm BT38, 39, 40,41(SGK)
- ChuÈn bÞ bµi: PhÐp céng ph©n sè
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ :
