Bài giảng; Giáo án - Trường TH&THCS Việt Dân #navigation_collapse{display:none}#navigation{display:block}#navigation_sub_menu{display:block}#banner{height:150px}@media(min-width:1050px){#wrapper,#banner{width:1050px}.miniNav{width:1

(1)

BÀI 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA

Nội dung

1. Hơi nước và độ ẩm của không khí

2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất

(2)

Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA

(3)

Các thành phần của không khí

? Dựa vào kiến thức đã học, cho biết hơi nước chiếm

tỉ lệ bao nhiêu trong thành phần của không khí?

(4)

? Nguồn chính cung cấp hơi nước trong không khí?

(5)

- Nguồn chính cung cấp hơi nước trong không khí là nước trong các biển và đại dương

(6)

BIỂN HỒ, AO

Con người Thực, động vật

Sông, suối

? Ngoài nước trong các biển và đại dương, còn nguồn cung cấp hơi nước

(7)

Độ ẩm của

không khí là gì?

Độ ẩm không khí là

lượng hơi nước chứa

trong không khí

(8)

Không khí bao giờ cũng chứa một l ợng hơi n ớc nhất

định.

1. Hơi n ớc và độ ẩm của không khí:

Bốc hơi

- Do cú chứa một lượng hơi nước nhất định nờn khụng khớ cú độ ẩm

? Tại sao trong

khụng

khớ lại cú

độ ẩm?

(9)

- Độ ẩm không khí là lượng hơi nước chứa trong không khí.

(10)

? Dụng cụ đo là ẩm kế là gì

- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế

(11)

- Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế

(12)

Nhiệt độ (⁰C)

Lượng hơi nước (g/m³)

0 2

10 5

20 17

30 30

? Hãy nhận xét về mối quan hệ giữa nhiệt độ và lượng hơi nước trong không khí?

Lượng hơi nước tối đa trong không khí

- Mối quan hệ giữa nhiệt độ và lượng hơi nước là mối quan hệ tỉ lệ thuận

(13)

Thảo luận theo bàn (2 phút)

Lượng hơi nước (g/m³)

0 2

10 5

20 17

30 30

? Em hãy cho biết lượng hơi nước tối đa mà không khí chứa được khi có nhiệt độ: 10

⁰

C, 20

⁰

C, 30

⁰

C?

?Vậy yếu tố nào quyết định khả năng chứa hơi nước của không khí?

Lượng hơi nước tối đa trong không khí

- Yếu tố quyết định đến khả năng

chứa hơi nước cua không khí là

nhiệt độ.

(14)

-Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế

- Nhiệt độ không khí càng cao lượng hơi nước chứa được càng nhiều (độ ẩm càng cao)

(15)

Khi nào không khí bão hòa hơi nước?

Khi không khí đã chứa được lượng hơi nước tối đa, ta nói không khí đã bão hòa hơi nước. Nó không thể chứa thêm được nữa.

Lượng hơi nước (g/m³)

0 2

10 5

20 17

30 30

(16)

ĐỘ ẨM TƯƠNG ĐỐI Ví dụ

(17)

Nhiệt độ

(

⁰

C) Lượng HN (g/m

³

)

30

15 20

30 (Bão hòa)

Ví dụ

Là tỉ số giữa độ ẩm tuyệt đối của không khí với độ ẩm bão hòa ở cùng nhiệt độ

VD: Ở 30

⁰

C một m

³

không khí bão hòa chứa 30g hơi nước, nếu chỉ chứa 15g thì độ ẩm tương đối là:

15

x 100 = 50%

30 Độ ẩm tuyệt đối (g/m

³

)

Là trọng lượng hơi nước tính bằng gam trong m

³

không khí

Độ ẩm tương đối (%)

(18)

Dựa vào nội dung SGK cho biết thế nào là sự ngưng tụ?

Hơi nước trong không khí,

khi ngưng tụ sinh ra các

hiện tượng gì?

(19)

Không khí đã bão hoà hơi nước

Vẫn được cung cấp thêm hơi nước

Bị lạnh do bốc lên

cao hoặc tiếp xúc với khối khí lạnh

Hơi nước sẽ ngưng tụ đọng thành hạt nước

gần mặt đất 

sương trên cao 

Mây

Mưa SỰ NGƯNG TỤ

(20)

Sương móc

(Hơi nước đọng thành hạt trên các lá cây, ngọn cỏ)

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ SƯƠNG

Sương khói

(mỏng manh, tựa như làn khói)

Sương muối

(Trong điều kiện nhiệt độ hạ xuống rất thấp các hạt nước trở thành các hạt

băng nhỏ, trắng, giống như những hạt muối)

Sương mù (

Lơ lửng trong không khí và dày đặc)

(21)

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ MÂY

Hơi nước gặp lạnh ngưng kết ở độ cao từ 2km đến 10km thành những hạt nước nhỏ và nhẹ sẽ tạo thành mây

(22)

-Đo độ ẩm không khí bằng ẩm kế

- Nhiệt độ không khí càng cao lượng hơi nước chứa được càng nhiều (độ ẩm càng cao)

- Không khí bão hòa hơi nước khi nó chứa một lượng hơi nước tối đa, nếu vẫn được cung cấp thêm hơi nước hoặc hóa lạnh sẽ dẫn đến hiện tượng ngưng tụ.

2. Mưa và sự phân bố lượng mưa trên trái đất

(23)

Thảo luận nhóm (3 phút)

Nhóm 1, 2:

- Dựa vào nội dung SGK hãy vẽ sơ đồ thể hiện quá trình hình thành mưa?

- Dụng cụ để đo mưa?

- Nêu cách tính lượng mưa một ngày?

Nhóm 3, 4:

- Nêu cách tính lượng mưa tháng, năm và trung bình năm?

- Dựa vào hình 53. Biểu đồ lượng mưa của TP. HCM cho biết:

+ Tháng nào có mưa nhiều nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm?

+ Tháng nào có mưa ít nhất? Lượng mưa khoảng bao nhiêu mm

(24)

Mây hạt nước to dần,

mưa

rơi xuống

Không khí bốc lên cao Bị

lạnh dần

hơi nước sẽ ngưng tụ thành hạt nước nhỏ

Sơ đồ quá trình hình thành mưa.

gặp ĐK thuận lợi, tiếp tục ngưng tụ

TRẢ LỜI CÂU HỎI NHÓM 1, 2

(25)

Vườn khí tượng

Thùng đo mưa (Vũ kế)

DỤNG CỤ ĐỂ ĐO LƯỢNG MƯA

0 10 20 30 4050 60 70

Lượng mưa ngày = Tổng cộng của cột nước ở đáy thùng đo mưa sau các trận mưa

(26)

? Trong thực tế ngoài thiên nhiên có mấy loại mưa? Mưa có mấy dạng?

- Có 3 loại mưa:

+ Mưa dầm.

+ Mưa phùn.

+ Mưa rào.

- Có hai dạng mưa:

+ Mưa nước.

+ Mưa đá, mưa tuyết

(27)

MỘT SỐ LOẠI MƯA THƯỜNG GẶP

Mưa Phùn Mưa Rào

Mưa Tuyết Mưa đá

(28)

? Trong thực tế ngoài thiên nhiên có mấy loại mưa? Mưa có mấy dạng?

? Nêu một số tác hại do mưa gây ra

(29)

Một số tác hại do mưa gây ra

(30)

- Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ làm các hạt nước to dần rồi rơi xuống đất thành mưa.

a. Tính lượng mưa trung bình của một địa phương

(31)

Tháng Lượng mưa LM nhiều

nhất

LM ít

nhất 9

2 4 mm 327 mm

Tháng = tổng lượng mưa của các ngày trong tháng.

Năm = tổng lượng mưa của 12 tháng trong năm

Trung bình năm = tổng lượng mưa của nhiều năm cộng lại rồi chia cho số năm

Cách tính lượng mưa tháng năm, TB năm

TRẢ LỜI CÂU HỎI NHÓM 3, 4

(32)

- Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ làm các hạt nước ta dần rồi rơi xuống đất thành mưa.

a. Tính lượng mưa trung bình của một địa phương - Đo lượng mưa bằng thùng đo mưa (Vũ kế)

- Tính lượng mưa trong tháng: Cộng tất cả lượng mưa các ngày trong tháng

- Tính lượng mưa trong năm: Cộng toàn bộ lượng mưa trong cả 12 tháng lại

- Lượng mưa TBnăm=Tổng lượng mưa nhiều năm/ số năm.

- Đơn vị đo lượng mưa là mi-li-mét (mm).

b. Sự phân bố lượng mưa trên Thế giới.

(33)

Quan sát bản đồ em hãy chỉ các khu vực có lượng mưa TB năm trên 2000 mm, khu vực có lượng mưa TB dưới 200 mm

(34)

Em có nhận xét gì về sự phân bố lượng mưa trên thế giới từ Xích đạo về 2 cực?

(35)

Bài 20: HƠI NƯỚC TRONG KHÔNG KHÍ. MƯA

- Khi không khí bốc lên cao, bị lạnh dần hơi nước sẽ ngưng tụ thành các hạt nước nhỏ, tạo thành mây. Gặp điều kiện thuận lợi, hơi nước tiếp tục ngưng tụ làm các hạt nước ta dần rồi rơi xuống đất thành mưa.

a. Tính lượng mưa trung bình của một địa phương b. Sự phân bố lượng mưa trên Thế giới.

- Phân bố không đồng đều.

- Mưa nhiều ở vùng xích đạo - Mưa ít ở vùng cực và gần cực

(36)

Nước ta nằm trong khu vực có lượng mưa

trung bình năm là bao nhiêu?

(37)

TỔNG KẾT BÀI HỌC

(38)

A. Sông và hồ.

B. Sinh vật hô hấp.

C. Biển và đại dương.

CỦNG CỐ

1/ Hơi nước cĩ trong khơng khí được

cung cấp chủ yếu từ:

(39)

A. Sông và hồ.

B. Sinh vật hô hấp.

C. Biển và đại dương.

CỦNG CỐ

1/ Hơi nước cĩ trong khơng khí được

cung cấp chủ yếu từ:

(40)

A . Bị bốc lên cao, hóa lạnh.

B. Tiếp xúc với khối khí lạnh.

C. ã bão hòa nhưng vẫn được cung Đ cấp thêm hơi nước.

D. Tất cả đều đúng.

2/ Hơi nước sẽ ngưng tụ thành mây,

mưa khi khơng khí:

(41)

A . Bị bốc lên cao, hóa lạnh.

B. Tiếp xúc với khối khí lạnh.

C. ã bão hòa nhưng vẫn được cung Đ cấp thêm hơi nước.

D. Tất cả đều đúng.

2/ Hơi nước sẽ ngưng tụ thành mây,

mưa khi khơng khí:

(42)

3. Dụng cụ để đo lượng mưa được gọi là:

A. Vũ kế.

B. Khí áp kế.

C. Nhiệt kế.

D. m Ẩ kế.

(43)

3. Dụng cụ để đo lượng mưa được gọi là:

A. Vũ kế.

B. Khí áp kế.

C. Nhiệt kế.

D. m Ẩ kế.

(44)

HƯỚNG DẪN HỌC TẬP

* Học bài.

* Làm bài tập sách giáo khoa.

* Chuẩn bị bài thực hành: Bài 22: mục 1 giảm tải, đọc mục 1

bài 18

(45)

ĐỊA LÍ 6

TIẾT HỌC KẾT THÚC

CHÚC CÁC EM NHIỀU SỨC KHỎE VÀ CHĂM NGOAN, HỌC GIỎI!

ĐỊA LÍ 6