File thứ 7: 4040-hoa-10-up-cd2-bang-tuan-hoan-p1-pdf_1710202110

(1)

Trường THPT Chuyên NK TDTT Nguyễn Thị Định

215 Hoàng Ngân, Phường 16, Quận 8, TPHCM

Dạy học Online, Môn Hóa Học, Lớp 10

TỔ HÓA HỌC

(2)

(3)

(4)

Yêu cầu cần đạt.

Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.

Cấu tạo của bảng tuần hoàn: Ô (số hiệu Z); Chu kì(số lớp elctron). Khái niệm nhóm nguyên tố; Các nguyên tố nhóm A, các nguyên tố nhóm B.

Mối liên hệ giữa cấu hình e và vị trí nguyên tố trong

bảng tuần hoàn.

(5)

I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn.

 Nguyên tắc 1: Các nguyên tố được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.

 Nguyên tắc 2: Các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng. (chu kì)

 Nguyên tắc 3: Các nguyên tố có cùng số e hóa trị trong

nguyên tử được xếp thành một cột. (nhóm)

(6)

II. Cấu tạo bảng tuần hoàn.

1. Ô nguyên tố: Số thứ tự của ô nguyên tố bằng số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó (Z).

2. Chu kì: là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng

có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều tăng dần điện

tích hạt nhân. Số thứ tự của chu kì bằng với số lớp electron

của nguyên tử (Số lớp e) .

(7)

3. Nhóm nguyên tố.

a) Định nghĩa. Là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình electron tương tự nhau, do đó có tính chất hóa học gần giống nhau và được xếp thành một cột.

b) Phân loại.

 Nhóm A (gồm 8 nhóm từ IA đến VIIIA).

 Nhóm A gồm khối nguyên tố s và p (nguyên tố có e cuối cùng được xếp vào phân lớp s hoặc phân lớp p).

 Số thứ tự nhóm A = Số e lớp ngoài cùng (hay số e hóa trị).

(8)

Ví dụ 1 : ₁₂Mg Cấu hình e:

Vậy vị trí Mg trong bảng tuần hoàn là

Ví dụ 2 : ₂₀Ca Cấu hình e:

Vậy vị trí Ca trong bảng tuần hoàn là

Ô : 12 1s² 2s² 2p⁶ 3s²

Chu kì : 3 Nhóm: IIA

1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶4s² Ô : 20

Chu kì : 4 Nhóm: IIA

(9)

 Nhóm B (gồm 8 nhóm từ IB đến VIIIB)

 Nhóm B gồm các nguyên tố d và f (có e cuối cùng được xếp vào phân lớp d hoặc phân lớp f).

 Cấu hình electron hóa trị của nguyên nhóm B(nguyên tố d):

(n−1)d^b ns^a;

Điều kiện

: a = 2 ; 1 ≤ b ≤ 10

 Nếu a + b < 8 ⇒ STT nhóm = (a+b)B.

 Nếu a + b = 8, 9, 10 ⇒ STT nhóm VIIIB.

 Nếu a + b > 10 ⇒ STT nhóm =[(a+b)−10]B.

(10)

Ví dụ 3: Cho ₂₆Fe, xác định vị trí của Kim loại Fe trong bảng tuần hoàn.

Cấu hình e:

Vậy vị trí Fe trong bảng tuần hoàn là

1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d⁶4s² Ô : 26

Chu kì : 4

Nhóm: VIIIB

Ví dụ 4: Cho ₂₂Ti, xác định vị trí của Kim loại Ti trong bảng tuần hoàn.

Cấu hình e:

Vậy vị trí Ti trong bảng tuần hoàn là

1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 3d²4s² Ô : 26

Chu kì : 4 Nhóm: IVB

(11)

Bài tập rèn luyện.

Bài tập 1. Cho nguyên tử của nguyên tố X (Z=19).

a) Viết cấu hình e của X. Cho biết X có mấy lớp e, có mấy e ở lớp vỏ ngoài cùng.

b) Xác định vị trí của X trong bảng tuần hòan.

(12)