Tiết 101 : Ôn tập văn nghị luận
I. Hệ thống hóa các văn bản nghị luận đã học ( Bài 20,21,23,24 )
Tên bài Tác giả
Đề tài NLuận
Luận điểm chính PP lập luận
Ý nghĩa văn chương
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
Hồ Chí Minh
Tinh thần yêu nước của nhân
dân ta
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống
quý báu của ta
Chứng minh
Sự giàu đẹp của tiếng Việt
Đặng Thai Mai
Sự giàu đẹp của Tiếng
Việt
Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp,
một thứ tiếng hay
Chứng minh kết hợp giải
thích
Đức tính giản dị của Bác Hồ
Phạm Văn Đồng
Đức tính giản dị của Bác
Hồ
Sự nhất quán giữa đời hoạt động chính trị với đời sống bình thường vô cùng giản dị của Bác : giản dị trong sinh hoạt , trong cách nói và viết
CM (kết hợp GT và bình
luận)
Hoài Thanh
Ý nghĩa của văn chương với
ĐS của con người
Nguồn gốc của văn chương là ở sự thương người. Văn chương hình dung , sáng tạo ra sự sống và bồi đắp tình cảm
của con người.
Giải thích (kết hợp bình luận )
Bà Trưng Bà Triệu
TRẦN HƯNG ĐẠO LÊ LỢI
Từ cụ già tóc bạc đến các cháu nhi đồng
Từ kiều bào ở nước ngoài
đến đồng bào ở vùng bị tạm chiếm
Từ nhân dân miền ngược đến nhân dân miền xuôi
Từ chiến sĩ ngoài mặt trận ...
đến công chức ở hậu phương ...
Từ những phụ nữ … đến bà mẹ ...
Từ nam nữ ... thi đua sản xuất
đến đồng bào điền chủ quyên đất …
Bác giản dị trong đời sống hàng ngày
Giản dị trong quan hệ với mọi người
Giản dị trong lời nói và bài viết
Tiết 101 : Ôn tập văn nghị luận
I. Hệ thống hóa các văn bản nghị luận đã học ( Bài 20,21,23,24 )
Tên bài Tác giả Đề tài nghị luận Luận điểm chính
Phương pháp lập luận
2. Nêu tóm tắt những nét đặc sắc về nghệ thuật của các văn bản nghị luận đã học ?
2. Đặc điểm nghệ thuật của các bài văn nghị luận.
Tên bài Đặc sắc nghệ thuật
Tinh thần yêu nước của nhân
dân ta.
- Bố cục chặt chẽ, mạch lạc
- Dẫn chứng toàn diện, chọn lọc, tiêu biểu và sắp xếp theo trình tự thời gian lịch sử, rất khoa học, hợp lý
Sự giàu đẹp của Tiếng Việt
- Kết hợp chứng minh với giải thích ngắn gọn.
-Luận cứ và luận chứng xác đáng toàn diện phong phú và chặt chẽ.
Đức tính giản dị của Bác Hồ
-Kết hợp chứng minh với giải thích bình luận ngắn gọn -Dẫn chứng cụ thể, toàn diện, đầy sức thuyết phục.
-Lời văn giản dị tràn đầy nhiệt tình, cảm xúc.
Ý nghĩa văn chương
-Kết hợp giải thích với bình luận ngắn gọn.
-Trình bày vấn đề phức tạp một cách dung dị, dễ hiểu.
-Lời văn giàu cảm xúc, hình ảnh.
Tiết 101 : Ôn tập văn nghị luận
I. Hệ thống hóa các văn bản nghị luận đã học ( Bài 20,21,23,24 )1. Điền vào bảng trống theo mẫu dưới đây :
Tên bài Tác giả Đề tài nghị luận Luận điểm chính
Phương pháp lập luận
2. Nêu tóm tắt những nét đặc sắc về nghệ thuật của các văn bản nghị luận đã học ?
3. So sánh văn nghị luận với các thể loại hình trữ tình và tự sự ?
Đọc thầm đoạn thơ và các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi : - Về nội dung chúng có điểm gì giống nhau ?
- Về cách thức thức biểu đạt chúng có gì khác nhau ? Phân
tích chỉ rõ những điểm khác nhau đó ?
Có một lần các cháu thiếu nhi đến thăm Bác. Chú bảo vệ bảo Bác rất bận, không thể tiếp các cháu đ ợc. Bác biết chuyện liền ra ón các cháu vào. đ Bác trò chuyện vui vẻ, dặn dò các cháu chăm ngoan, học giỏi, biết vâng lời ông bà cha mẹ, thầy cô... Khi các cháu ra về, Bác tiễn đến tận ngõ. Xe từ từ lăn bánh, ngoái lại nhìn các cháu vẫn còn thấy một cụ già hiền từ đứng nhìn theo và vẫy chào tạm biệt.
(Chuyện đời th ờng của Bác Hồ)
Ph ơng thức biểu đạt: Tự sự.
Căn cứ xác định: Đoạn văn đã kể lại câu chuyện các
cháu thiếu nhi đến thăm Bác Hồ.
“ Đêm qua em mơ gặp Bác Hồ, râu Bác dài, tóc Bác bạc phơ...”.
Tr ớc mắt tôi hiện lên hình ảnh Bác thật hiền từ nh một
ông Bụt vậy. Nh ng Bác không mặc áo dài thụng, tay chống gậy trúc mà là bộ quần áo kaki đã bạc màu, miệng t ơi c ời , tay cầm
đĩa kẹo để chia cho các cháu thiếu nhi. Hôm qua tôi đ ợc
điểm m ời, nên tôi cũng đ ợc Bác chia kẹo. Tôi háo hức mong chờ
đến l ợt mình. Chao ôi, ánh mắt Bác nhìn tôi mới thật trìu mến và ấm áp làm sao! Tôi ngỡ nh ông ngoại đang nhìn tôi vậy. Ôi!
Không lẽ đây lại là một giấc mơ sao? Một giấc mơ kỳ diệu mà tôi ớc nó sẽ không kết thúc.
(Bài làm của học sinh)
Ph ơng thức biểu đạt: Biểu cảm
Căn cứ xác định: Đoạn văn bộc lộ tình cảm, cảm xúc với
Bác Hồ kính yêu.
Anh đội viên mơ màng Như nằm trong giấc mộng Bóng Bác cao lồng lộng Ấm hơn ngọn lửa hồng....
( Minh Huệ ) Anh đội viên thức dậy
Thấy trời khuya lắm rồi Mà sao Bác vẫn ngồi
Đêm nay Bác không ngủ...
Đêm nay Bác không ngủ
- Đoạn thơ tự sự kể về việc anh đội viên chứng kiến việc làm của Bác
vào một đêm không ngủ . Anh bày tỏ sự kính trọng , ngưỡng mộ Bác . - Đoạn thơ có nhịp điệu tha thiết
và cách gieo vần linh hoạt
“ ... Con người của Bác , đời sống của Bác giản dị như thế nào , mọi người chúng ta đều biết : bữa cơm , đồ dùng, cái nhà , lối sống . Bữa cơm chỉ có vài ba món rất giản đơn , lúc ăn Bác không để rơi vãi một hột cơm ,ăn xong cái bát bao giờ cũng sạch và thức ăn còn lại thì được sắp xếp tươm tất . Ở việc làm nhỏ đó , chúng ta càng thấy Bác quý trọng biết bao kết quả sản xuất của con người và kính trọng như thế nào người phục vụ....Giản dị trong đời
sống ,trong quan hệ với mọi người , trong tác phong , Hồ Chủ Tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết , vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu
được , nhớ được và làm được...
Trích “ Đức tính giản dị của Bác Hồ” – Phạm Văn Đồng
* Luận điểm : - Bác giản dị trong đời sống .
- Bác giản dị trong cách nói và cách viết.
* Luận cứ : đời sống của Bác giản dị như thế nào , mọi người chúng ta đều biết : bữa cơm , đồ dùng, cái nhà , lối sống .
- Hồ Chủ Tịch cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết , vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được , nhớ được và làm được...
TT Thể loại Yếu tố chủ yếu Tên bài ví dụ
3..
So sánh văn nghị luận với các thể loại hình trữ tình và tự sự
1 Tự sự
(truyện ký)
-Cốt truyện -Nhân vật
-Nhân vật kể chuyện
- Dế mèn phiêu lưu ký
- Cuộc chia tay của những con búp bê
- Cô Tô , 2 Trữ tình
(thơ, tùy bút trữ tình)
- Tâm trạng, cảm xúc.
- Hình ảnh,vần , nhịp , nhân vật trữ tình.
- Ca dao dân ca trữ tình.
- Cảnh khuya , Một thứ quà của lúa non : Cốm , Mùa xuân của tôi
- Đêm nay Bác không ngủ ...
3 Nghị luận - Luận đề - Luận điểm - Luận cứ - Luận chứng
- Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
- Sự giàu đẹp của Tiếng Việt.
- Đức tính giản dị của Bác Hồ -Ý nghĩa văn chương.
Tiết 101 : Ôn tập văn nghị luận
I. Hệ thống hóa các văn bản nghị luận đã học ( Bài 20,21,23,24 )1. Điền vào bảng trống theo mẫu dưới đây :
Tên bài Tác giả Đề tài nghị luận Luận điểm chính
Phương pháp lập luận
2. Nêu tóm tắt những nét đặc sắc về nghệ thuật của các văn bản nghị luận đã học ?
3. So sánh văn nghị luận với các thể loại hình trữ tình và tự sự ? II. Ghi nhớ SGK /67
III . Hướng dẫn về nhà :
- Chọn một câu tục ngữ trong bài 19 rồi lập dàn bài cho bài văn chứng minh câu đó ?
XIN CHÀO
TẠM BIỆT
