File thứ 1: bai-38-den-soi-dot-hay_07042020

(1)

Nhà bác học Thomas Edison

Lịch sử hình thành và phát minh ra đèn sợi đốt: Vào năm 1879, nhà bác học ng ời Mỹ Thomas Edison đã phát minh ra đèn sợi đốt đầu tiên.

Mãi đến năm 1939, đèn huỳnh quang mới xuất hiện.

Từ đó loài ng ời biết dùng các loại đèn điện để chiếu sáng.

Vậy cỏc loại đốn trờn cú cấu tạo như thế nào, nguyờn lớ làm việc ra sao, cú đặc điểm gỡ và sử dụng ở đõu?

(2)

(3)

RAÛNG ÂÄNG RAÛNG ÂÄNG

Hãy nêu tên các loại đèn điện sau?

Hình a Hình b Hình c

Đèn sợi đốt Đèn huỳnh quang Đèn phóng điện

Vậy dựa vào đõu để người ta phõn loại đốn điện?

(4)

 Dựa vào nguyờn lớ làm việc đốn điện được phõn ra  ba loại chớnh:

- Đốn sợi đốt.

- Đốn huỳnh quang - Đốn phúng điện

I/ Phân loại đèn điện

(5)

II/ Đèn sợi đốt (Đốn dõy túc)

1/ Cấu tạo:

Đèn sợi đốt có mấy bộ phận chính?

Tên gọi mỗi bộ phận đó?

1

2

3

Hãy điền tên các bộ phận chính của đèn vào chỗ trống(…).

1………...

2………...

3………...

Sợi đốt

Búng thuỷ tinh Đuụi đốn

(6)

II/ Đèn sợi đốt

1/ Cấu tạo:

a. Sợi đốt (dây tóc):

Em hãy cho biết hình dạng, chất liệu l m sợi à

đốt?

Sợi đốt cú dạng lũ xo xoắn, đư ợc làm bằng hợp kim Vonfram

Tại sao sợi đốt lại làm bằng Vonfram?Để chịu được đốt núng ở

nhiệt độ cao

Tại sao núi sợi đốt là phần tử quan trọng nhất của đốn?

Vỡ ở sợi đốt điện năng được biến đổi thành quang năng.

(7)

II/ Đèn sợi đốt

1/ Cấu tạo:

b. Bóng thủy tinh

Bóng thủy tinh được làm bằng loại thủy tinh gỡ?

Thủy tinh chịu nhiệt Vỡ sao phải rỳt hết

khụng khớ và bơm khớ trơ vào trong búng?

Để làm tăng tuổi thọ của sợi đốt.

Cú mấy loại búng?

Cú hai loại búng là búng sỏng và búng mờ

(8)

II/ Đèn sợi đốt

1/ Cấu tạo:

c. Đuôi đèn

Đuôi đèn đư ợc làm bằng vật liệu gì? Cú cấu tạo như thế nào? Được gắn như thế nào với búng thủy tinh?

Đuôi xoáy Đuôi ngạnh Hai cực tiếp xúc

Đuụi đốn được làm bằng đồng hoặc sắt trỏng kẽm, trờn đuụi cú hai cực tiếp xỳc và được gắn chặt với búng thủy tinh.

Cú mấy kiểu đuụi? Kiểu nào được sử dụng phổ biến?

Cú hai kiểu đuụi: đuụi xoỏy và đuụi ngạnh;

đuụi ngạnh được sử dụng phổ biến hơn.

(9)

II/ Đèn sợi đốt

1/ Cấu tạo:

  Cú ba bộ phận chớnh:

a)Sợi đốt

b)Búng thủy tinh

c)Đuụi đốn

(10)

Hãy quan sát sơ đồ mạch điện sau và cho biết có hiện t ượng gì xảy ra với sợi đốt khi đóng công tắc?

Nguyên lí làm việc của đèn như thế nào?

  Khi đúng điện, dũng điện chạy trong dõy túc đốn làm dõy túc đốn núng lờn đến nhiệt độ cao, dõy túc đốn phỏt sỏng.

2/ Nguyên lí làm việc:

(11)

II/ Đèn sợi đốt

3/ Đặc điểm

Đèn phát ra ánh sáng như thế nào?

Phỏt ra ỏnh sỏng liờn tục

Hiệu suất phát quang của đèn ra sao? Vỡ sao?

Hiệu suất phát quang thấp. Vỡ khi đốn làm việc, chỉ khoảng 4%-5% điện năng tiờu thụ của đốn được biến đổi thành quang năng, phần cũn lại tỏa nhiệt.

Tuổi thọ của đèn như thế nào? Thời gian sử dụng là bao lâu?Tuổi thọ thấp. Khoảng 1000 giờ.

 

a) Đốn phỏt ra ỏnh sỏng liờn tục.

b) Hiệu suất phỏt quang thấp.

c) Tuổi thọ thấp

(12)

II/ Đèn sợi đốt

4/ Số liệu kĩ thuật

Em haừy giaỷi thớch yự nghúa caực s ố li u ệ ghi treõn cỏc boựng ủeứn sau:

Điện áp

định mức

Công suất

định mức

  - Điện áp định mức : 127V ; 220V

- Công suất định mức : 15W  300W

(13)

II/ Đèn sợi đốt:

5/ Sử dụng:

- Đèn sợi đốt dùng để làm gì?

 Đèn sợi đốt dùng để chiếu sáng.

- Sử dụng đèn sợi đốt có tiết kiệm điện năng không? Vì sao?

 Sử dụng đèn sợi đốt không tiết kiệm điện năng vì hiệu suất phát quang thấp.

(14)

Liên hệ thực tế

Để tiết kiệm điện năng chúng ta nên sử dụng loại đèn: huỳnh quang hoặc compac huỳnh quang để chiếu sáng.

Để tiết kiệm điện năng chúng ta nên sử dụng loại đèn điện nào để chiếu sáng?

Vậy đèn huỳnh quang hay compac huỳnh quang có những ưu điểm gì khác so với đèn sợi đốt?

Để hiểu rõ hơn về vấn đề này chúng ta cùng tìm hiểu bài 39 Đèn huỳnh quangĐèn huỳnh quang

(15)

BÀI 39: ĐÈN HUỲNH QUANG

I. Đèn ống huỳnh quang

1. Cấu tạo

Quan sát hình vẽ đèn ống huỳnh quang, em hãy cho biết đèn ng huỳnh quang gồm có những bộ phận ố chính nào?

RẢNG ÂÄNG RẢNG ÂÄNG

Cấu tạo đèn ống huỳnh quang Hai điện cực

Lớp bột huỳnh quang Ống thủy tinh

Chân đèn

(16)

1. Cấu tạo

Đèn ống huỳnh quang có 2 bộ phận chính:

Ống thủy tinh và 2 điện cực

Cấu tạo đèn ống huỳnh quang Ống thủy tinh

Hai điện cực

(17)

1. Cấu tạo

a) ng th y tinhỐ ủ

Em hãy quan sát hình và cho biết ống thủy tinh có cấu tạo như thế nào?

Cấu tạo đèn ống huỳnh quang

Ống thủy tinh

(18)

1. Cấu tạo

a) ng th y tinhỐ ủ

- Ống thủy tinh có các loại chiều dài:0,3m; 0,6m; 1,2m;

1,5m... Mặt trong có phủ lớp bột huỳnh quang.

Cấu tạo đèn ống huỳnh quang

Ống thủy tinh

(19)

1. Cấu tạo

a) ng th y tinhỐ ủ b) i n c cĐ ệ ự

Em hãy quan sát hình vẽ và cho biết điện cực có cấu tạo như thế nào?

(20)

1. Cấu tạo

a) ng th y tinhỐ ủ b) i n c cĐ ệ ự

- Điện cực làm bằng dây vonfram có dạng lò xo xoắn, được tráng 1 lớp bari-oxit để phát ra điện tử.

Có 2 điện cực ở 2 đầu ống, mỗi điện cực có 2 đầu tiếp điện đưa ra ngoài gọi là chân đèn để nối với nguồn điện.

(21)

1. Cấu tạo

 a) ng th y tinhỐ ủ b) i n c cĐ ệ ự

Lớp bột huỳnh quang và hai điện cực có tác dụng gì trong đèn huỳnh quang?

Lớp bột huỳnh quang

(22)

1.1. Cấu tạo Cấu tạo

Lớp bột huỳnh quang 2. Nguyên lí làm việc

 Khi đóng điện, hiện tượng phóng điện giữa 2 điện cực của đèn tạo ra tia tử ngoại, tia tử ngoại tác dụng vào lớp bột huỳnh quang phủ bên trong ống phát ra ánh sáng.

(23)

BÀI 39: ĐẩN HUỲNH QUANG I. ẹeứn oỏng huyứnh quang

1. Caỏu taùo

2. Nguyeõn lớ laứm vieọc

3. ẹaởc ủieồm cuỷa ủeứn oỏng huyứnh quang

Đèn phát ra ánh sáng như thế nào?

Đốn phỏt ra ỏnh sỏng khụng liờn tục, cú hiệu ứng nhấp nhỏy, gõy mừi mắt.

Hiệu suất phỏt quang của đốn ống huỳnh quang như thế nào so với đốn sợi đốt?

Hiệu suất phát quang cao. Khi đốn làm việc, khoảng 20%-25% điện năng tiờu thụ của đốn được biến đổi thành quang năng, phần cũn lại tỏa nhiệt. Cao gấp khoảng 5 lần đốn sợi đốt.

Tuổi thọ của đèn như thế nào? Thời gian sử dụng là bao lâu?

Tuổi thọ cao. Khoảng 8000 giờ,lớn hơn đốn sợi đốt nhiều lần.

Tại sao đốn ống huỳnh quang phải mồi phúng điện?Vỡ khoảng cỏch giữa hai điện cực của đốn lớn, để

đốn phúng điện được cần phải mồi phúng điện.

Để mồi phúng điện cho đốn ống huỳnh quang, người ta phải dựng chấn lưu điện cảm và tắc te hoặc chấn lưu điện tử.

 a) Hiện tượng nhấp nhỏy

b) Hiệu suất phỏt quang cao.

c) Tuổi thọ cao

d) Phải mồi phúng điện

(24)

1. Cấu tạo

2. Nguyên lí làm việc

3. Đặc điểm của đèn ống huỳnh quang

Trên bóng đèn có ghi 220V- 40W, các số liệu đó có ý nghĩa gì?

4. Các số liệu kĩ thuật

- 220V: Điện áp định mức.

- 40W: Công suất định mức.

(25)

1. Cấu tạo

3. Đặc điểm của đèn ống huỳnh quang 4. Các số liệu kĩ thuật

 - Điện áp định mức:220V

- Công suất định mức: 25W, 40W…

(26)

I. Đèn ống huỳnh quang

1. Cấu tạo

3. Đặc điểm của đèn ống huỳnh quang

Đèn huỳnh quang thường được sử dụng để làm gì? Làm thế nào để giữ cho đèn phát sáng tốt?

4. Các số liệu kĩ thuật 5. Sử dụng

Đèn huỳnh quang thường được sử dụng để chiếu sáng trong nhà. Để giữ cho đèn phát sáng tốt ta phải lau chùi bộ đèn thường xuyên

(27)

II. Đèn compac huỳnh quang

Em hãy quan sát tranh mô tả cấu tạo, nguyên lí làm việc và đặc điểm của đèn compac huỳnh quang.

(28)

(29)

II.Đèn compac huỳnh quang

-Cấu tạo: Gồm 2 phần: Bóng đèn và đuôi đèn. Chấn lưu được đặt trong đuôi đèn.

-Đặc điểm: Kích thước gọn, nhẹ, dễ sử dụng. Hiệu suất phát quang gấp khoảng 4 lần đèn sợi đốt.

-Nguyên lí làm việc: Giống đèn ống huỳnh quang

Bóng đèn

Đuôi đèn

(30)

II. Đèn compac huỳnh quang

III. So sánh đèn sợi đốt và đèn huỳnh quang

(31)

Loại đèn Ưưu điểm Nh ược điểm

đ èn sợi đốt

1 1

2 2

đèn huỳnh quang

1 1

2 2

Dựa vào đặc điểm của mỗi loại đèn, chọn cụm từ thích hợp điền vào chổ trống....trong bảng . Bảng 39.1. So sánh ưu , như ợc điểm

của đèn sợi đốt và đèn huỳnh quang

. Không cần chấn lưu.

. Tiết kiệm điện năng.

. Tuổi thọ cao

. ánh sáng liên tục

. Cần chấn l ưu

. Không tiết kiệm điện năng . Tuổi thọ thấp

. ánh sáng không liên tục

(32)

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

1. Học bài

2. Trả lời những câu hỏi trong sgk 3. Đọc phần có thể em chưa biết

4. Đọc trước bài 40: Thực hành đèn ống huỳnh quang

(33)