NHỮNG CÂU HÁT VỀ
TÌNH YÊU QUÊ HƯƠNG,
ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI
I. Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Phương thức biểu đạt
II. Đọc hiểu văn bản
Bài 1
- Ở đâu năm cửa, nàng ơi?Sông nào sáu khúc nước chảy xuôi một dòng?
Sông nào bên đục bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh?
Ở đâu lại có cái thành tiên xây?
...
- Thành Hà Nội năm cửa, chàng ơi!
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xuôi một dòng.
Nước sông Thương bên đục bên trong,
Núi đức thánh Tản thắt cổ bồng mà lại có thánh sinh.
Đền Sòng thiêng nhất tỉnh Thanh, Ở trên tỉnh Lạng, có thành tiên xây.
…..
a
Bài ca là lời của một người và có
một phần
b
Bài ca có 2 phần: phần đầu là câu hỏi của chàng trai, phần sau là lời
đáp của cô gái
c
Hình thức đối đáp này có rất nhiều
trong ca dao dân ca
d
Hình thức đối đáp này
không phổ biến trong ca
dao dân ca
Đọc bài số 1 và cho biết, em đồng ý với ý kiến
nào sau đây
1.Trong bài vì sao chàng trai, cô gái lại dùng những địa danh
(với những đặc điểm của từng địa danh) như vậy để hỏi đáp?
2. Qua lời hỏi đáp em thấy chàng trai, cô gái là người như thế nào? Tình cảm của họ đối với quê hương như thế nào?
Thảo luận theo bàn
Bố cục: Hai phần
Bài 1
Thể thơ: Lục bát biến thể
Hình thức: Đối đáp
Tình cảm: Niềm tự hào, sự hiểu biết và tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của chàng trai và cô gái.
Phần đầu: Câu hỏi của chàng traiPhần sau: Lời đáp của cô gái
Xuất hiện nhiều trong ca dao, dân ca Là hình thức trai gái thử tài đo độ hiểu biết kiến thức địa lí, lịch sử.
Câu hỏi và lời đáp hướng về
địa danh ở Bắc Bộ - những vùng có dấu tích văn hoá nổi bật.
Bài 4
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông
Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai
Thảo luận theo bàn
Hai dòng thơ đầu
Từ ngữ ?
Biện pháp nghệ thuật ?
Hai dòng thơ sau
Tác dụng ?
Biện pháp nghệ thuật ?
Khái quát
Tình cảm
Bài ca là lời của
ai nói với ai?
Hai câu đầu
Bài 4
Tác dụng: Diễn tả sự rộng lớn, trù phú, đầy sức sống của cánh đồng.
Hai câu sau
Lời của chàng trai thấy cánh đồng mênh mông bát ngát và cô gái mảnh mai, trẻ trung , đầy sức sống Chàng trai ngợi ca vẻ đẹp của quê hương đất nước và cô gái Bày tỏ tình cảm.
Câu thơ dài, sử dụng từ ngữ địa phương BPNT: điệp từ, đảo ngữ. đối xứng, từ láy
BPNT: So sánh: “Thân em như chẽn lúa đòng đòng”
Tác dụng: Cho thấy hình ảnh cô gái trẻ trung, phơi phới, tràn đầy sức sống.
III. Tổng kết
Nghệ thuật
- Sử dụng kết cấu lời hỏi đáp, lời chào mời, lời nhắn gửi…, thường gợi nhiều hơn tả.
- Có giọng điệu tha thiết, tự hào.
- Cầu tứ đa dạng, độc đáo.
- Thể thơ lục bát và lục bát biến thể..
Nội dung
Ca dao bồi đắp thêm
tình cảm cao đẹp của
con người đối với quê
hương, đất nước.
IV. Luyện tập
Độc
thoại Kể
chuyện
Đối
đáp
Miêu tả
Đặc điểm hình thức nổi bật của bài ca dao
thứ nhất là gì?
A. Bố mẹ - Con cái
C. Thầy giáo
– Học trò D. Chàng trai – Cô gái
B. Ông bà - Cháu
Trong bài ca dao thứ nhất, ai đối đáp với ai?
ADBC
Những địa danh nào được nêu trong bài ca dao thứ nhất?
Thành Hà Nội, Sông Lục Đầu, Sông Thương, Núi Đức Thánh Tản, Đền Sòng
Thành Hà Nội, Núi Đức Thánh Tản, Đền Sòng Sông Lục Đầu, Sông Thương, Sông Hồng
Đền Tản Viên, Đền Sòng, Sông Thương, Sông Hồng
Là địa danh thiên nhiên Là địa danh nhân tạo, mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa
Vừa là địa danh thiên nhiên, vừa là địa danh nhân tạo, mang
ý nghĩa lịch sử - văn hóa
Đều thuộc 36 phố phường Hà Nội
Những địa danh được nêu trong bài ca dao thứ
nhất có đặc điểm gì chung?
Tạm Biệt
