BÀI 35: ẾCH ĐỒNG
I. ĐỜI SỐNG
- Có đời sống lưỡng cư: vừa dưới nước vừa trên cạn. Khi sống ở trên cạn, chúng cũng thường sống ở những nơi ẩm ướt, gần bờ ao (ao, đầm nước,…).
- Hoạt động chủ yếu vào chiều tối và đêm.
- Có tập tính trú đông: ếch ẩn trong hang qua mùa đông.
Ếch đồng trú trong hang ngủ đông - Là động vật biến nhiệt.
II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN 1. Cấu tạo ngoài
Các đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng giúp nó thích nghi với đời sống vừa ở nước vừa ở cạn.
- Các đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống ở nước:
+ Đầu dẹp, nhọn, khớp với thân thành một khối thuôn nhọn về phía trước giúp ếch đồng giảm sức cản của nước khi bơi → Bơi nhanh hơn.
+ Mắt và lỗ mũi ở vị trí cao trên đầu giúp ếch đồng vừa dễ quan sát vừa có khả năng thở được khi bơi.
+ Các chi sau có màng bơi → Tạo thành chân bơi giúp ếch đồng bơi được trong nước.
- Các đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống ở cạn:
+ Da trần, phủ chất nhày và ấm → Không bị khô da khi trên cạn → Tạo điều kiện thuận lợi cho sự hô hấp qua da.
+ Mắt có mi giữ nước mắt do tuyến lệ tiết ra → Làm mắt không bị khô.
+ Tai có màng nhĩ → Giúp ếch đồng nhận biết được âm thanh.
+ Mũi thông khoang miệng → Giúp ếch đồng thực hiện được việc trao đổi khí ở phổi.
+ Chi có 5 phần, có ngón chia đốt linh hoạt → Giúp ếch đồng di chuyển dễ dàng trên cạn.
2. Di chuyển
- Ếch đồng có 2 hình thức di chuyển:
+ Ở cạn: di chuyển bằng 4 chi theo kiểu bật nhảy.
+ Ở nước: di chuyển nhờ màng ở chân để bơi.
III. SINH SẢN VÀ PHÁT TRIỂN 1. Sinh sản
- Thời gian: Mùa sinh sản của ếch đồng thường vào cuối xuân, sau những trận mưa rào đầu hạ.
- Địa điểm: Nơi ẩm ướt (gần bờ nước).
- Tập tính sinh sản:
+ Ếch đực dùng tiếng kêu để thu hút ếch cái ghép đôi.
+ Khi ghép đôi, ếch cái cõng ếch đực trên lưng: ếch cái đẻ trứng (trứng tập trung thàn từng đám trong chất nhày nổi trên mặt nước), ếch đực ngồi trên tưới tinh lên trứng.
+ Thụ tinh ngoài, nhưng hiệu quả hơn so với thụ tinh ngoài ở cá.
2. Phát triển
- Vòng đời trải qua quá trình biến thái gồm 6 giai đoạn: trứng, nòng nọc, nòng nọc mọc 2 chân sau, nòng nọc mọc 4 chân, ếch con, ếch trưởng thành.