Tæ S¦ §êI THø S¸U CñA PHËT GI¸O THIÒN T¤NG TRUNG HOA Lµ NG¦êI VIÖT NAM

Tæ S¦ §êI THø S¸U CñA PHËT GI¸O THIÒN T¤NG TRUNG HOA Lµ NG¦êI VIÖT NAM

hËt gi¸o §¹i thõa⁽¹⁾vµ TiÓu thõa cïng thuéc t­ t­ëng nhµ PhËt, nh­ng kh¸c nhau vÒ quan ®iÓm vµ ®­êng lèi thùc hµnh. NÕu TiÓu thõa quan t©m

®Õn sù gi¸c ngé cña b¶n th©n mçi ng­êi th× §¹i thõa muèn gi¶i tho¸t, cøu ®é c¶

chóng sinh. §¹i thõa tõ Ên §é truyÒn sang Trung Hoa, vÒ sau chia nhiÒu nh¸nh: ThiÒn T«ng, Hoa Nghiªm T«ng, Thiªn Thai T«ng, Ch©n Ng«n T«ng, TÞnh

§é T«ng.

ThiÒn T«ng chñ tr­¬ng “DÜ t©m truyÒn t©m”⁽²⁾ vµ dïng täa thiÒn ®Ó ‘KiÕn tÝnh”, trùc gi¸c ch©n lÝ. PhËt ThÝch Ca vèn chñ tr­¬ng nµy, nh­ng kh«ng ph¸t huy ®­îc ë Ên §é, mµ ph¶i ®îi ®Õn kho¶ng thÕ kØ VI, VII khi tæ s­ thø 28 cña PhËt gi¸o Ên

§é ®em t©m Ên truyÒn sang ®Êt Trung Hoa th× ®¹o ThiÒn míi ph¸t triÓn rùc rì.

VÞ tæ s­ Êy lµ Bå §Ò §¹t Ma, ®­îc tÝnh lµ tæ s­ ®Çu tiªn cña ThiÒn T«ng Trung Hoa, gäi lµ S¬ Tæ. NhÞ Tæ lµ §¹i s­ HuÖ Kh¶, Tam Tæ lµ §¹i s­ T¨ng X¸n, Tø Tæ lµ

§¹i s­ §¹o TÝn, Ngò Tæ lµ §¹i s­ Ho»ng NhÉn, vµ Lôc Tæ lµ §¹i s­ HuÖ N¨ng.

HuÖ N¨ng lµ vÞ tæ s­ cuèi cña ThiÒn T«ng Trung Hoa. Tõ ®êi HuÖ N¨ng, ThiÒn

Méng §¾c^(*)

T«ng b¾t ®Çu chia lµm hai ph¸i: Nam T«ng vµ B¾c T«ng, vµ kh«ng cßn lÖ truyÒn y b¸t n÷a⁽³⁾. Lai lÞch cña Lôc Tæ HuÖ N¨ng lµ ng­êi ViÖt.

ViÖc khai quËt quÇn thÓ hang ®éng M¹c Cao - §«n Hoµng, n»m ë phÝa §«ng Nam huyÖn §«n Hoµng, thuéc tØnh Cam Tóc⁽⁴⁾ ®· thu ®­îc nhiÒu s¸ch vë, nhiÒu ®å vËt míi thÊy lÇn ®Çu ë Trung Quèc, nh­

tiÒn kÏm Ba T­, ®å ®ång, ®å gèm, c¸c vËt

*. Nhµ nghiªn cøu, thµnh phè Ninh B×nh, tØnh Ninh B×nh.

1. §¹i thõa nghÜa lµ cç xe lín; TiÓu thõa lµ cç xe nhá.

2. ThiÒn T«ng chñ tr­¬ng kh«ng dïng c¸c nghi thøc vµ lÝ luËn r­êm rµ vÒ gi¸o ph¸p. §Ó truyÒn ch©n lÝ cho ng­êi th× PhËt ThÝch Ca, còng nh­ ThiÒn T«ng, chñ tr­¬ng c¸ch tèt nhÊt lµ “DÜ t©m truyÒn t©m”, nghÜa lµ kh«ng dïng ng«n tõ mµ chØ dïng t©m cña m×nh truyÒn ch©n lÝ cho t©m ng­êi kh¸c.

3. TruyÒn y b¸t: s­ tæ ®êi tr­íc truyÒn l¹i cho ng­êi kÕ vÞ chiÕc b×nh b¸t vµ tÊm ¸o cµ sa ®· dïng tõ ®êi S¬ Tæ.

4. N¨m 1900, mét mËt thÊt tµng chøa nhiÒu kinh s¸ch t×nh cê ®­îc ph¸t hiÖn t¹i hang M¹c Cao, §«n Hoµng, víi h¬n 500 ngh×n v¨n vËt cã niªn ®¹i tõ thÕ kØ IV ®Õn thÕ kØ XI. NhiÒu ®oµn th¸m hiÓm kh¾p n¬i

®· å ¹t ®Õn vµ ch­a ®Çy 20 n¨m sau hä ®· lÇn l­ît lÊy ®i gÇn 40 ngh×n cuèn s¸ch kinh, nhiÒu bÝch häa, vËt ®iªu kh¾c… MÊy chôc n¨m qua, häc gi¶ cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi kh«ng ngõng tiÕn hµnh nghiªn cøu nghÖ thuËt §«n Hoµng. Riªng khoa §«n Hoµng häc ë Trung Quèc nay ®· cã nhiÒu kÕt qu¶

nghiªn cøu quan träng. M¹c Cao, §«n Hoµng hiÖn

®­îc ChÝnh phñ Trung Quèc b¶o tån vµ xem ®©y lµ kho tµng v¨n hãa quý gi¸ cña quèc gia.

P

Th­êng thøc t«n gi¸o

chÕ t¸c tõ cá tranh, nh÷ng s¸ch cæ ®·

thÊt truyÒn, ®Æc biÖt lµ thu ®­îc nhiÒu kinh s¸ch PhËt. Trong c¸c lo¹i kinh s¸ch nµy, cã cuèn Ph¸p B¶o §µn Kinh, ®­îc viÕt kho¶ng tõ n¨m 830 ®Õn n¨m 860.

B¶n kinh nµy ®­îc xem lµ b¶n cæ nhÊt so víi b¶n cã tr­íc ®ã, nh­ b¶n cña HuÖ H©n chÐp n¨m 967, b¶n cña KhÕ Tung n¨m 1054 - 1056, b¶n cña T«ng B¶o n¨m 1291,v.v…

Trong Ph¸p B¶o §µn Kinh, lai lÞch cña Tæ HuÖ N¨ng (638 - 713) hiÖn lªn kh¸ râ:

“… Nghiªm phô cña HuÖ N¨ng quª gèc ë Ph¹m D­¬ng, bÞ c¸ch chøc, ®Çy ®Õn LÜnh Nam, lµm th­êng d©n ë T©n Ch©u. Th©n nµy bÊt h¹nh, cha l¹i mÊt sím, mÑ giµ

®¬n chiÕc dêi ®Õn Nam H¶i, gian khã

®¾ng cay, th­êng ra chî b¸n cñi…”.

§Þa danh “Ph¹m D­¬ng” ghi trong Ph¸p B¶o §µn Kinh cã thÓ lµ ë tØnh Hµ B¾c (tr­íc ®©y) cña ViÖt Nam⁽⁵⁾, riªng tªn

®Êt “LÜnh Nam”, “Nam H¶i” th× rÊt quen thuéc trong sö s¸ch ViÖt Nam. §¹i ViÖt sö ký toµn th­ cña Ng« SÜ Liªn cã nãi

®Õn ®Êt LÜnh Nam, Nam H¶i khi viÕt vÒ Tr­ng Tr¾c khëi nghÜa nh­ sau:

“Tªn hóy lµ Tr¾c, hä Tr­ng, Nguyªn lµ hä L¹c, con g¸i cña L¹c t­íng huyÖn Mª Linh, Phong Ch©u, vî cña Thi S¸ch ë huyÖn Chu Diªn (…) Khæ v× Th¸i thó T«

§Þnh dïng ph¸p luËt trãi buéc, l¹i thï

®Þch giÕt chång m×nh, míi cïng em g¸i lµ NhÞ næi binh ®¸nh h·m trÞ së ë Ch©u.

§Þnh ch¹y vÒ n­íc. C¸c quËn Nam H¶i, NhËt Nam, Hîp Phè ®Òu h­ëng øng, lÊy

®­îc 65 thµnh ë LÜnh Nam, tù lËp lµm vua, míi x­ng lµ hä Tr­ng”.

PhÇn viÕt vÒ TriÖu §µ cña ViÖt Sö Tiªu ¸n còng x¸c ®Þnh ®Êt LÜnh Nam

chÝnh lµ vïng Qu¶ng §«ng, Qu¶ng T©y ngµy nay. S¸ch nµy còng x¸c ®Þnh ®Êt nµy lµ cña n­íc ta tõ ®êi Vua Hïng⁽⁶⁾ mµ sau bÞ T« §Þnh cai qu¶n trong thêi B¾c thuéc, vÒ sau Tr­ng Tr¾c ®· khëi nghÜa giµnh l¹i, råi ®Õn c¸c ®êi vua sau l¹i kh«ng gi÷ ®­îc c­¬ng thæ ph¶i lui dÇn vÒ ph­¬ng Nam.

VËy lµ quª h­¬ng cña Lôc Tæ chÝnh lµ ë miÒn B¾c n­íc ta thêi ®ã. HuÖ N¨ng lµ ng­êi n­íc Nam. §o¹n ®èi tho¹i sau ®©y trong Ph¸p B¶o §µn Kinh chøng râ thªm

®iÒu nµy:

“…HuÖ N¨ng s¾p xÕp cho mÑ mäi viÖc råi tõ biÖt. Kh«ng qu¸ 30 ngµy ®· ®Õn

®­îc Hoµng Mai vµo b¸i Ngò Tæ. Ngò Tæ hái: Ng­¬i lµ ng­êi xø nµo? §Ö tö lµ d©n ë xø T©n Ch©u, LÜnh Nam, tõ xa ®Õn lÔ ThÇy, chØ cÇu ®­îc lµm PhËt, kh«ng cÇu chi viÖc kh¸c. Ngò Tæ nãi: Ng­¬i lµ ng­êi LÜnh Nam, Êy lµ d©n mäi rî⁽⁷⁾ sao cã thÓ lµm PhËt ®­îc? HuÖ N¨ng th­a:

Ng­êi cã chia ra tÝnh Nam B¾c nh­ng tÝnh PhËt vèn kh«ng Nam B¾c. TÊm th©n

5. Theo NguyÔn Minh TiÕn:

6. ë phÇn viÕt vÒ Hïng V­¬ng, ViÖt Sö Tiªu ¸n chÐp:

Hïng V­¬ng lµ con vua L¹c Long, ®ãng Kinh ®« ë Phong Ch©u. Phong Ch©u theo sö cò: §«ng ®Õn bÓ, T©y ®Õn Ba Thôc, B¾c ®Õn §éng §×nh, Nam tiÕp gi¸o Hå T«n, chia lµm 15 bé… gåm: Giao ChØ, Chu Diªn, Ninh H¶i, Vò Ninh, Phóc Léc, ViÖt Th­êng, Lôc H¶i, Vò Dinh, Hoµi Hoan, Cöu Ch©n, T©n H­ng, Cöu §øc, D­¬ng Toµn. VËy lµ vµo ®êi Hïng V­¬ng, phÝa B¾c n­íc ta rÊt réng: “T©y ®Õn Ba Thôc” nghÜa lµ gåm mét phÇn cña Tø Xuyªn, V©n Nam; B¾c ®Õn

§éng §×nh, nghÜa lµ gåm mét phÇn cña Hå Nam vµ 2 tØnh Qu¶ng §«ng, Qu¶ng T©y ngµy nay.

7. DÞch ch÷ “C¸t l·o” nghÜa lµ gièng mäi ë phÝa T©y

Nam Trung Hoa. Nguyªn ng­êi H¸n x­a vÉn th­êng

tù t«n x­ng n­íc m×nh lµ Trung Hoa, nghÜa lµ tinh

hoa ë chÝnh gi÷a, cßn c¸c chñng téc ë bèn bªn ®Òu lµ

man di mäi rî… Ng­êi ¢u Mü ngµy tr­íc còng bÞ

gäi lµ T©y di (bän mäi ë phÝa T©y)

man rî nµy víi th©n Hßa th­îng tuy cã kh¸c, nh­ng tÝnh PhËt cã chi kh¸c biÖt?”.

Ngò Tæ cã ý muèn nãi thªm nh­ng l¹i thÊy häc trß ®«ng ®óc ë hai bªn bÌn b¶o ngµi h·y lui ra theo mäi ng­êi mµ lµm viÖc…⁽⁸⁾.

Cuéc truyÒn y b¸t næi tiÕng ®­îc ghi l¹i trong lÞch sö PhËt gi¸o

Theo lÖ tõ ®êi S¬ Tæ Bå §Ò §¹t Ma, Ngò Tæ Ho»ng NhÉn chuÈn bÞ t×m ng­êi truyÒn y b¸t. Lóc nµy t¨ng chóng, ®Ö tö theo häc t¹i chïa Hoµng Mai kh¸ ®«ng, trong ®ã cã ThÇn Tó lµ tréi nhÊt trong 11 m«n ®Ö xuÊt s¾c cña Ngò Tæ. Nguyªn ThÇn Tó ®Õn tuæi 50 míi nghe danh §¹i s­ Ho»ng NhÉn, ®· v­ît ngµn dÆm xa x«i ®Õn lµm ®Ö tö, ®­îc Ngò Tæ rÊt quý, cö lµm Gi¸o thô chuyªn gi¶ng d¹y cho t¨ng chóng. Mét h«m, Ngò Tæ gäi mäi ng­êi h·y tù viÕt bµi kÖ tr×nh bµy sù hiÓu biÕt cña m×nh vÒ ®¹o ThiÒn; ai ngé

®­îc trän ý cña PhËt ph¸p th× sÏ truyÒn y b¸t. Muèn tr×nh kiÕn gi¶i, nh­ng l¹i ch¼ng muèn béc lé b¶n t©m cña m×nh lµ muèn cÇu chøc vÞ. ThÇn Tó ®­¬ng ®ªm cÇm ®Ìn viÕt ë hµnh lang bµi kÖ.

Th©n tù Bå ®Ò thô T©m nh­ minh kÝnh ®µi Thêi thêi th­êng phÊt thøc VËt sö nh¹ trÇn ai.

DÞch:

Th©n tùa céi Bå §Ò T©m Êy ®µi g­¬ng s¸ng Ngµy ngµy n¾ng quÐt lau Bôi trÇn kh«ng dÔ b¸m.

(NguyÔn CÈm Xuyªn dÞch)

Nh÷ng ai hiÓu t­ t­ëng ThiÒn, ®Òu cã thÓ nhËn ra ®­îc bµi kÖ trªn cña ThÇn Tó ch­a ®¹t ®­îc chç quan yÕu cña ®¹o, vèn kh«ng ph©n biÖt nhÞ nguyªn: t©m/ th©n;

Bå ®Ò thô/ minh kÝnh ®µi vµ còng kh«ng chñ tr­¬ng hµnh ®éng theo c¸ch “h÷u vi”, thêi thêi th­êng phÊt thøc… vµ nh­ vËy lµ ch­a “KiÕn tÝnh”.

NhËn ra khiÕm khuyÕt Êy, h«m sau Ngò Tæ gäi riªng ThÇn Tó ®Õn ®Ó cho biÕt chç ch­a ®¹t vµ yªu cÇu lµm l¹i bµi kÖ kh¸c. Qua nhiÒu ngµy, ThÇn Tó vÉn kh«ng cã ®­îc bµi kÖ míi.

§Õn ®©y, Ph¸p B¶o §µn Kinh cã nªu mét sù kiÖn ®¸ng suy nghÜ: Tuy kh«ng chÊp nhËn trÝ tuÖ cña ThÇn Tó, vËy mµ Ngò Tæ vÉn ph¶i tá vÎ hoan hØ, cho ®èt h­¬ng lÔ kÝnh tr­íc bµi kÖ Êy mµ tu niÖm. Êy míi biÕt ®Õn nh­ Ngò Tæ ë chèn ThiÒn m«n mµ còng ph¶i dÌ chõng nh÷ng häa hiÓm cña lßng ng­êi.

Ch¼ng b­íc ch©n lªn nhµ trªn, mÊy ngµy sau míi nghe ®­îc bµi kÖ cña ThÇn Tó, HuÖ N¨ng nhê ng­êi viÕt lªn t­êng bµi kÖ cña m×nh;

Bå §Ò b¶n v« thô Minh kÝnh diÖc phi ®µi B¶n lai v« nhÊt vËt Hµ xø kh¹ trÇn ai DÞch:

Bå §Ò ch¼ng ph¶i c©y G­¬ng kia nµo lµ ®µi Tr­íc sau kh«ng mét vËt

§©u chç lÊm trÇn ai?!

8. DÞch tõ Lôc Tæ §¹i S­ Ph¸p B¶o §µn Kinh.

Xem bµi kÖ, Ngò Tæ lÊy lµm võa lßng, biÕt ®· chän ®­îc ®Ö tö ch©n truyÒn, nh­ng l¹i lµm ra vÎ ch¼ng xøng ý, lÊy giÊy chµ bµi kÖ ®i, vµ cho lµ vÉn ch­a

®¹t. Mäi ng­êi kh«ng ai nghi ngê.

VËy lµ qua thêi gian kh¶o nghiÖm, ngµi ®· chän HuÖ N¨ng - mµ HuÖ N¨ng lóc nµy míi chØ nhËp m«n ®­îc h¬n 8 th¸ng, ®ang xoay gi· g¹o suèt ngµy ë d­íi nhµ. Suèt thêi gian dµi, bÒ ngoµi tuy lé vÎ coi th­êng, nh­ng bªn trong Ngò Tæ ®¸nh gi¸ cao kh¶ n¨ng ®èn ngé cña HuÖ N¨ng, v× vËy ®äc bµi kÖ råi, ngay nöa ®ªm, Ngò Tæ gäi HuÖ N¨ng vµo truyÒn y b¸t vµ ph¸p m«n ®èn ngé, råi lËp tøc ®Õn bÕn Cöu Giang cïng lªn thuyÒn. Ngò Tæ tù tay cÇm chÌo mµ ®­a HuÖ N¨ng rêi chïa ®i vÒ ph­¬ng Nam.

MÊy ngµy sau, biÕt sù viÖc, ®å chóng cã

®Õn vµi tr¨m ng­êi quyÕt ®uæi theo, giµnh l¹i chøc vÞ. HuÖ N¨ng ®i 2 th¸ng th× ®Õn nói §¹i D÷u, l¹i ®i tiÕp ®Õn Tµo Khª… VÉn bÞ ¸c nh©n s¨n ®uæi, HuÖ N¨ng l¹i ®Õn ®Êt Tø Héi, Èn m×nh sèng chung víi ®¸m thî s¨n, m·i 15 n¨m sau míi ®Õn Chïa Ph¸p T¸nh ®­a Y B¸t ra ®Ó

®Þnh danh, vµ b¾t ®Çu gi¶ng kinh truyÒn

®¹o ph¸p. §å chóng tËp trung vÒ häc ®¹o ngµy mét ®«ng ®¶o. Tõ ®©y, Lôc Tæ HuÖ N¨ng lËp nªn ph¸i ThiÒn T«ng ë ph­¬ng Nam gäi lµ Nam T«ng, chñ tr­¬ng “§èn ngé” kh¸c víi ®­êng lèi “TiÖm ngé” cña B¾c T«ng ë ph­¬ng B¾c, do ThÇn Tó lËp nªn råi tµn lôi sau vµi ®êi.

Theo t¸c gi¶ NguyÔn Minh TiÕn th×

thêi gian trªn HuÖ N¨ng cã thÓ ®· c­ tró trªn ®Êt ViÖt Nam, bëi v× t¹i lµng DÞch B¶ng, phñ Thiªn §øc n­íc ta cã chïa Lôc Tæ (nay lµ lµng §×nh B¶ng, huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh). Chïa Lôc Tæ (sau gäi

lµ chïa Cæ Ph¸p) lµ n¬i s­ V¹n H¹nh ®êi Lý ®· tu ë ®ã. Lóc ®¾p nÒn chïa, cã ®µo

®­îc mét c¸i l­ h­¬ng vµ m­êi c¸i kh¸nh. L­ vµ kh¸nh nµy lµ cña mét ng«i tæ ®×nh rÊt x­a tr­íc ®ã, cã thÓ ®©y chÝnh lµ ng«i chïa Lôc Tæ HuÖ N¨ng ®· tu.

NguyÔn Minh TiÕn còng nªu thªm mét b»ng chøng n÷a, lµ ThiÒn UyÓn TËp Anh cã chÐp viÖc Tr­ëng l·o La Quý (852 – 936) cho ®óc pho t­îng Lôc Tæ b»ng vµng, vËy râ rµng lµ h×nh ¶nh Lôc Tæ

§¹i s­ ®· ¨n s©u trong t©m thøc cña ng­êi ViÖt⁽⁹⁾.

ThiÒn T«ng ph¸t huy t­ t­ëng cña Lôc Tæ HuÖ N¨ng

Qu¸ tr×nh tu tËp gi¶ng ®¹o ph¸p cña HuÖ N¨ng, mét thiÒn s­ ViÖt Nam ®· ghi l¹i nh÷ng ¶nh h­ëng kh¸ quan träng t¹i Trung Hoa: N¨m 675, c¸c vÞ s­ ®øc h¹nh, danh tiÕng ®­¬ng thêi nh­ TrÝ Quang LuËt s­ ë Tr­êng An, HuÖ TÞnh LuËt s­ ë T« Ch©u, Kú-§a-La LuËt s­ ë Trung Ên, MËt §a Tam T¹ng Ph¸p s­ ë Ên §é, t«n HuÖ N¨ng, tøc Lôc Tæ, lµm thÇy. R»m th¸ng Giªng n¨m 684, §­êng Trung T«ng sai quan Néi ThÞ TiÕt Gi¶ng ®Õn chïa B¶o L©m thØnh Lôc Tæ vµo triÒu ®Ó thuyÕt ph¸p cho th¸i hËu vµ vua. Cïng n¨m Êy, vua nhµ §­êng ban chiÕu khen th­ëng, cóng d­êng, “Y cµ sa sa b¸ n¹p”, b×nh b¸t thñy tinh vµ truyÒn cho Thø Sö ThiÒu Ch©u söa sang chïa. N¨m 760,

§­êng Tóc T«ng sai sø thØnh y b¸t cña Lôc Tæ ®em vµo néi cung cóng d­êng, n¨m 765 l¹i sai TrÇn Quèc §¹i, T­íng qu©n L­u Sïng C¶nh mang y b¸t vÒ l¹i chïa B¶o L©m, vµ cho ®Õn Thø sö ThiÒu Ch©u D­¬ng Giam ®Õn truyÒn chïa g×n

9. S¸ch ®· dÉn ë môc (5) trang 68-75.

gi÷ cÈn thËn. Vua l¹i ®Æt tªn chïa Quèc B¶o. §êi §­êng HiÕn T«ng (806 - 821), vua ban thôy hiÖu HuÖ N¨ng lµ §¹i Gi¸m ThiÒn s­, ®Ò tªn th¸p nhôc th©n lµ NguyÔn Hßa Linh ChiÕu. §êi Tèng Th¸i T«ng (976 - 983) gia tÆng thôy hiÖu lµ

§¹i Gi¸m Ch©n Kh«ng ThiÒn s­, cho söa sang l¹i th¸p vµ ®Æt tªn lµ Th¸i B×nh H­ng Quèc Chi Th¸p. N¨m 1033, vua Tèng Nh©n T«ng (1023 - 1064) r­íc nhôc th©n, Y B¸t cña Lôc Tæ vµo ®¹i néi cóng d­êng, l¹i gia tÆng thôy hiÖu lµ §¹i Gi¸m Ch©n Kh«ng Phæ Gi¸c ThiÒn s­.

Vua Tèng Nh©n T«ng (1068 - 1086) gia tÆng thôy hiÖu lµ §¹i Gi¸m Ch©n Kh«ng Phæ Gi¸c Viªn Minh ThiÒn s­.

Tãm l¹i, Lôc Tæ HuÖ N¨ng ®· cã nhiÒu

¶nh h­ëng ®èi víi triÒu ®¹i vua chóa Trung Hoa, ®ång thêi ®µo t¹o ®­îc nhiÒu

®Ö tö danh tiÕng nh­ Thanh Nguyªn Hµnh T­, Nam Nh¹c Hoµi Nh­¬ng, Hµ Tr¹ch ThÇn Héi, VÜnh Gia HuyÒn Gi¸c, Nam D­¬ng TuÖ Trung, Ph¸p H¶i… ChÝnh ngµi Ph¸p H¶i th­êng theo Lôc Tæ ghi chÐp thiÒn ng÷, ng«n hµnh, råi so¹n thµnh bé T«ng B¶o. T­ t­ëng, hµnh trang

cña Lôc Tæ còng ®­îc ghi l¹i trong c¸c v¨n bia cña ba nhµ th¬, nhµ v¨n lín ®êi

§­êng lµ V­¬ng Duy, LiÔu T«ng Nguyªn vµ L­u Vò TÝch.

VÒ mÆt t­ t­ëng, quan ®iÓm cña Lôc Tæ ®· cã tÇm quyÕt ®Þnh cho viÖc qu¶ng b¸ ThiÒn T«ng trªn thÕ giíi. Nh÷ng bµi thuyÕt ph¸p cña HuÖ N¨ng giÇu tÝnh quÇn chóng, bëi v× kh«ng uyªn b¸c, trõu t­îng, kh«ng xa rêi ®¹i chóng. T­ t­ëng Lôc Tæ bµn ®Õn nh÷ng ®iÒu cô thÓ cña

®êi sèng vµ thùc nghiÖm c¸ nh©n. Nh÷ng lêi gi¶ng cña Tæ ph¸t xuÊt kinh nghiÖm b¶n th©n nªn sèng ®éng vµ s¸ng t¹o.

§iÓm chÝnh yÕu cña m«n Lôc Tæ lµ “KiÕn tÝnh”. Häc gi¶ næi tiÕng NhËt B¶n lµ Gi¸o s­ Szuki ®· c¨n cø Ph¸p B¶o §µn Kinh cña Lôc Tæ mµ luËn vÒ “TÝnh” mét c¸ch

®Çy ®ñ trong cuèn: ZenBuddhism vµ The Xendoctrine of no-mind. §¹o ThiÒn tr×nh bµy trong hai cuèn s¸ch nµy gän, dÔ hiÓu, nhê ®ã ®· phæ biÕn ®­îc t­ t­ëng ThiÒn réng r·i trªn thÕ giíi.

Vinh danh thay cho mét ng­êi ViÖt Nam ®· cã tÇm t­ t­ëng lín trong lßng t­ t­ëng chung cña nh©n lo¹i./.

Th«ng b¸o

Tßa so¹n T¹p chÝ Nghiªn cøu T«n gi¸o kÝnh b¸o: KÓ tõ sè 7 (97) - 2011 gi¸ b×a T¹p chÝ Nghiªn cøu T«n gi¸o sÏ lµ 30.000®/cuèn.

KÝnh mong b¹n ®äc th«ng c¶m vµ chia sÎ khã kh¨n cïng T¹p chÝ.

Tßa so¹n T¹p chÝ Nghiªn cøu T«n gi¸o