Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt

Những ham muốn này chưa bao giờ mất hay bị kiểm soát hoàn toàn, chúng hiện lên trong giấc mơ, trong sự lỡ lời, trong những hành vi bộc phát. Như vậy, con người ta không hềhiểu hết được những động cơ của chính mình.

Người vận dụng thành công lý thuyết động cơ của Freud trong lĩnh vực marketing là Ernest Dichter, người mà ba thập niên vừa qua đã giải thích các hoàn cảnh mua và sự lựa chọn sản phẩm theo khuôn khổnhững động cơ vô thức. E.Dichter gọi phương pháp của mình là phép nghiên cứu về động cơ thúc đẩy, bao hàm việc thu thập “các cuộc phỏng vấn chiều sâu” qua vài chục người tiêu dùng để khám phá ra những động cơ sâu xa mà sản phẩm gợi nên. Ông sử dụng “các kỹ thuật ánh xạ”

(projective techniques) khác nhau, như liên kết từ, bổ túc câu cho trọn vẹn, giải thích hìnhảnh và đóng vai.

1.1.5 Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt

định một mặt tác động trực tiếp tới thanh toán không dùng tiền mặt, mặt khác ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh chung của Ngân hàng từ đó lại tác động gián tiếp tới thanh toán không dùng tiền mặt.

1.1.5.2Môi trường pháp lý

Hiện nay mọi hoạt động kinh doanh của hệthống ngân hàng đều bị chi phối của pháp luật, một sự thay đổi nhỏcủa pháp luật sẽtạo cơ hội và thách thức mới cho ngân hàng. Thanh toán không dùng tiền mặt là một trong những nghiệp vụ cơ bản của Ngân hàng nên cũng phải chịuảnh hưởng lớn của pháp luật. Do đó một sựthay vềpháp luật sẽlàm cho ngân hàng phải có thời gian đểthíchứng và chi phí để thích ứng nhiều khi rất lớn, nếu không giải quyết tốt ngân hàng dễ mất uy tín với khách hàng, hoạt động kinh doanh của ngân hàng cũng bị ảnh hưởng và kém hiệu quả.

Trongđiều kiện tình hình chính trị, pháp luật ổn định thì các tổchức kinh tếvà dân cư có điều kiện kinh tế phát triển kinh tế từ đó giúp cho tỷ trọng thanh toán qua Ngân hàng tăng lên tại điều kiện cho dịch vụTTKDTM phát triển.

1.1.5.3 Khoa học công nghệ

Công nghệngân hàng là một yếu tốquan trọng ảnh hưởng lớn tới hoạt động kinh doanh nói chung và thanh toán không dùng tiền mặt nói riêng của các ngân hàng hiện nay.

Công nghệhiện đại cho phép các ngân hàng vươn xa hơn ngoài trụsởngân hàng, liên kết với nhau đểcùng sửdụng mạng công nghệ… Điều này tạo cơ hội cho các ngân hàng mở rộng phạm vi hoạt động của mình và ảnh hưởng lẫn nhau nhiều hơn trong thanh toán không dùng tiền mặt và cảtrong những mặt hoạt động khác của ngân hàng. Các thành tựu khoa học kỹthuật mới nhất luôn được ưu tiên ứng dụng vào lĩnh vực ngân hàng đểsáng chế và đưa vào sửdụng các phương tiện thanh toán hiện đại nhất, vừa đảm bảo thanh toán tức thì, vừa đảm bảo chính xác, an toàn và bí mật.

1.1.5.4 Yếu tố con người

Khi khoa học kỹthuật phát triển thì khôngđồng nghĩa với việc yếu tố con người mất đi vai trò mà là đóng vai trò quan trọng hơn. Việcứng dụng công nghệcao có thể cho phép cắt giảm số lượng nhân viên làm việc trong hệ thống ngân hàng nhưng đòi hòi rất cao về trìnhđộ nghiệp vụ và kỹ năng công tác của mỗi người. Ứng dụng công

Trường Đại học Kinh tế Huế

nghệ cao thì các vấn đề nảy sinh trong quá trình hoạt động càng phức tạp và hậu quả của những sai sót càng lớn đòi hỏi phải có sự can thiệp một cách sáng tạo và linh hoạt của con người.

Thanh toán không dùng tiền mặt là một mặt hoạt động của ngân hàng trong đó ứng dụng các công nghệ cao nhất trong các công nghệ ngân hàng do đó yếu tố con người tỏra vô cùng quan trọng.

1.1.5.5 Hoạt động kinh doanh chung của ngân hàng

Giữa các chức năng của NHTM có mối liên hệmật thiết với nhau. Khi vai trò trung gian thanh toán làm tốt, khách hàng sẽ tin tưởng ngân hàng và gửi tiền vào ngân hàng ngày càng nhiều nhờ thanh toán hộ, như thế, vốn ngân hàng huy động được lại tăng lên, ngân hàng có thêm vốn để đáp ứng nhu cầuđi vay và chức năng trung gian tài chính của ngân hàng lại càng được phát huy. Với chức năng trung gian thanh toán và trung gian tài chính trong nền kinh tếquốc dân hệthống các NHTM đã tăng khối lượng tiền tệlên gấp bội thông qua cơ chếthanh toán chuyển khoản. Điều này đã làm cho các chức năng của NHTM ngày càng liên hệchặt chẽvới nhau. Sựphát triển của mỗi chức năng sẽ thúc đẩy các chức năng khác phát triển theo. Do đó, hoạt động kinh doanh chung của ngân hàng sẽ ảnh hưởng lớn tới thanh toán không dùng tiền mặt của ngân hàng.

1.1.5.6 Yếu tốtâm lý

Tâm lý cũng là một yếu tốquan trọngảnh hưởng tới thanh toán không dùng tiền mặt. Hoạt động ý thức diễn ra trong bộ não người, một dạng tổ chức đặc biệt của vật chất. Tâm lý là toàn bộ nói chung sự phản ánh của hiện thực khách quan vào ý thức con người, bao gồm nhận thức, tình cảm, ý chí... biểu hiện trong hoạt động và cửchỉ của mỗi người. Tâm lý cũng chính là nguyện vọng, ý thích, thị hiếu... của mỗi người.

Tâm lý hình thành nên thói quen, tập quán... Như vậy, mỗi hành vi ứng xử của con người, trong đó có việc thanh toán, đều chịu tác động của yếu tốtâm lý.

- Trong một nền sản xuất nhỏ, lạc hậu thì con người có xu hướng thích tiền mặt, do đó thanh toán không dùng tiền mặt là không được phổ biến, dẫn đến thanh toán không dùng tiền mặt không được ưa chuộng. Ngược lại trong một nền sản xuất lớn, hiện đại, nhận thức được lợi ích và tầm quan trọng của việc thanh toán không dùng tiền mặt thì dịch vụnày rất phát triển trong bối cảnh đó.

Trường Đại học Kinh tế Huế

- Một nền kinh tếngầm sôiđộng sẽkhuyến khích con người sửdụng tiền mặt nhiều hơn trong thanh toán vì lý do bí mật và an toàn cá nhân.

- Hành vi trốn thuếngày càng nhiều xuất phát từlý do thuế đánh quá cao, từ đó sinh ra tâm lý thích dùng tiền mặt.

- Trình độ dân trí thấp sẽ sinh ra tâm lý “ngại” khi sử dụng các phương tiện hiện đại, do đó thanh toán không dùng tiền mặt không phát triển.

1.2.Mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ