VẬT LÍ 7
ÔN TẬP TỔNG KẾT CHƯƠNG I A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Nhắc lại những kiến thức cơ bản có liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng, sự truyền ánh sáng, sự phản xạ ánh sáng, tính chất của ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, gương cầu lồi và gương cầu lõm, cách vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, xác định vùng nhìn thấy trong gương phẳng. So sánh với vùng nhìn thấy trong gương cầu lồi.
B. HƯỚNG DẪN HỌC LÍ THUYẾT
Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức cơ bản Lần lượt các câu hỏi trong SGK Hoạt động 2: Vận dụng Lần lượt các câu hỏi trong SGK vào tập
Hoạt động 3: Tổ chức trò chơi ô chữ giải trò chơi ô chữ ở SGK C. NỘI DUNG GHI BÀI.
CÁC BẠN HÃY VẼ MỘT SƠ ĐỒ TƯ DUY TỔNG HỢP KIẾN THỨC CHƯƠNG QUANG HỌC
SƠ ĐỒ TƯ DUY MẪU
D. HỆ THỐNG CÂU HỎI ÔN TẬP A. Lý thuyết:
Câu 1: Khi nào mắt ta nhận biết được ánh sáng?
TL: Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
Câu 2: Mắt ta nhìn thấy được một vật khi nào?
TL: Ta nhìn thấy được một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó tới mắt ta.
Câu 3: Nguồn sáng là gì? Cho Vd?
TL: Nguồn sáng là những vật tự phát ra ánh sáng. Vd: Mặt Trời, lửa…
Câu 4: Vật sáng là gì? Cho Vd?
TL: Vật sáng gồm nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó.
Vd: Mặt Trăng…
Câu 5: Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng?
TL: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
Câu 6: Tia sáng là gi?
TL: Ta quy ước biểu diễn đường truyền của ánh sáng trong môi trường trong suốt và đồng tính là một đường thẳng có mũi tên chỉ hướng, đường này được gọi là tia sáng.
Câu 7: Chùm sáng là gì? Kể tên các loại chùm sáng?
TL: Chùm sáng gồm rất nhiều tia sáng hợp thành. Các những loại chùm sáng thường gặp là: Chùm sáng song song, chùm sáng hội tụ, chùm sáng phân kỳ.
Câu 8: Bóng tối là gì? Bóng nửa tối là gì?
- Vùng phía sau vật cản, không nhân được ánh sáng từ nguồn sáng truyền tới được gọi là bóng tối.
- Vùng phía sau vật cản nhận ánh sáng từ một phần của nguồn sáng truyền tới được gọi là bóng nữa tối.
Câu 9: Nhật thực là gì?
TL: Nhật thực là hiên tượng Mặt Trời vào ban ngày bị Mặt Trăng che khuất một phần hoặc gần như hoàn toàn.
Câu 10: Nguyệt thực là gì?
TL: Nguyệt thực là hiện tượng Mặt Trăng tròn vào ban đêm bị Trái Đất che khuất, không được Mặt Trời chiếu sáng.
Câu 11: Thế nào là hiện tượng phản xạ ánh sáng?
TL: Hiện tượng tia sáng chiếu tới các vật có bề mặt nhẵn bóng bị hắt lại theo một hướng gọi là hiện tượng phản xạ ánh sang.
Câu 12: Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng
- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
- Góc phản xạ bằng góc tới.
Câu 13: Hãy nêu tính chất (đặc điểm) ảnh của một vật được tạo bởi gương phẳng?
- Vật sáng đặt trước gương phẳng cho ảnh ảo ở sau gương, không hứng được trên màn chắn
- Ảnh có độ lớn bằng vật
- Ảnh có vị trí đối xứng với vật qua gương
Câu 14: Hãy nêu tính chất (đặc điểm) ảnh của một vật được tạo bởi gương cầu lồi?
TL: Ảnh của một vật sáng được tạo bởi gương cầu lồi là ảnh ảo, ở sau gương và nhỏ hơn vật.
Câu 15: Em hãy so sánh vùng nhìn thấy của gương cầu lồi và gương phẳng có cùng kích thước?
TL: Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước và cùng vị trí đặt mắt trước gương
Câu 16: Hãy nêu tính chất (đặc điểm) ảnh của một vật được tạo bởi gương cầu lõm?
TL: Ảnh của một vật sáng được đặt ở gần một gương cầu lõm là ảnh ảo, ở sau gương và lớn hơn vật
Câu 17: Nêu đặc điểm của chùm tia phản xạ từ gương cầu lõm khi chùm tia tới là chùm sáng song song?
TL: Chùm tia sáng song song tới một gương cầu lõm có chùm tia phản xạ hội tụ vào một điểm ở trước gương.
Câu 18: Làm thế nào để tạo ra chùm tia phản xạ song song từ một gương cầu lõm
TL: Một nguồn sáng nhỏ đặt trước gương cầu lõm ở một vị trí thích hợp sẽ tạo ra một chùm tia phản xạ song song
B. BÀI TẬP VẬN DỤNG
Câu 1. Vào những ngày trời nắng, những nơi ngoài trời mà ánh nắng Mặt Trời bị nhà cửa, cây cối che khuất tạo thành những vùng tối, ta thường gọi là bóng râm.
Tuy nhiên ta vẫn nhìn thấy những vật trong vùng bóng râm này. Các vật này nhận được ánh sáng từ đâu tới
Câu 2: Khi hiện tương Nhật thực và Nguyên thực xảy ra thì Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất ở những vị trí nào so với nhau?
Câu 3: Một tia sáng được chiếu đến một gương phẳng, biết tia phản xạ và tia tới hợp với nhau một góc 40o. Khi này, góc phản xạ và góc tới có giá trị là bao nhiêu?
Câu 4: Em hãy nêu một số ứng dụng của gương cầu lồi, gương cầu lõm trong cuộc sống?
Câu 5: Một người đứng trước một gương phẳng để soi gương. Khoảng cách từ người đến mặt gương là 50 cm.
a. Khoảng cách từ ảnh của người đến gương là bao nhiêu? ...
b. Khoảng cách từ người đến ảnh của mình là bao nhiêu? ...
c. Khi người tiến lại gần gương 10 cm thì khoảng cách giữa người này là ảnh
tăng hay giảm bao nhiêu? ...
Câu 6: Em hãy vẽ tia phản xạ trong các trường hợp dưới đây: (Tùy học sinh chọn mặt phản xạ của gương, góc tới)
Câu 7: Hãy vẽ ảnh của một vật đặt trước gương phẳng trong các trường hợp sau:
(Học sinh xác định mặt phản xạ của gương)
