Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước

1.2.1.1. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng tại Thành phố Đà Nẵng

Đà Nẵng là địa phương đi đầu trong cải cách hành chính, nâng cao năng lực quản lý nhà nước trên nhiều mặt, lĩnh vực trong đó có quản lý vốn đầu tư xây dựng, qua các tài liệu và tiếp cận thực tế có điểm nổi bật như sau:

Thứ nhất, trên cơ sở quy định pháp luật liên quan đến quản lý đầu tư xây dựng của Trung ương ban hành, UBND thành phố Đà Nẵng đã cụthể hóa dưới các quy trình quản lý theo thẩm quyền được phân công, phân cấp. Hướng dẫn chi tiết về trình tự triển khai đầu tư xây dựng từ xin chủ trương và lựa chọn địa điểm đầu tư;

lập và phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng; lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư; bố trí và đăng ký vốn đầu tư; bồi thường, GPMB; tổ chức đấu thầu, chỉ định thầu; thi công, quản lý chất lượng công trình; nghiệm thu bàn giao sử dụng; thanh toán, quyết toán vốn đầu tư và bảo hành công trình. Việc cụthểhóa bằng bộthủtục, hồ sơ và trách nhiệm, quyền hạn quản lý, giải quyết của các chủthểquản lý vốn đầu tư là một điểm nhấn quan trọng trong cải cách hành chính, nâng cao trách nhiệm và năng lực cán bộ.

Thứ hai, bồi thường, GPMB là khâu quan trọng và phức tạp nhất của quá trình thực hiện dựán. Thực tế, nhiều dựán gặp rất nhiều khó khăn, thậm chí ách tắc ở khâu này nhưng Đà Nẵng là điểm sáng trong cả nước đối với công tác bồi thường GPMB trong thời gian qua, thành công của địa phương này dựa vào các yếu tố:

- UBND thành phố đã ban hành quy định về đền bù thiệt hại khi Nhà nước thu hồi đất; quy định rõ ràng và chi tiết rất phù hợp với thực tế. Đặc biệt là bồi thường theo nguyên tắc “hài hòa lợi ích”, cơ chế này được HĐND thành phố ban

Trường Đại học Kinh tế Huế

hành thành Nghị quyết riêng làm cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện. Nội dung của quy định này là khi Nhà nước thu hồi đất theo quy hoạch để xây dựng, chỉnh trang hạ tầng giao thông đô thị đã làm tăng giá đất ở khu vực lân cận, người dân được hưởng từnguồn lợi trực tiếp này do đầu tư trực tiếp của Nhà nước.

- UBND thành phốrất coi trọng công tác tuyên truyền, vận động thuyết phục để nhân dân giác ngộ vì lợi ích chung; huy động các tổchức vào cuộc, trước hết là Ủy ban mặt trận tổquốc các cấp cho đến các đoàn thể, Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh, Đoàn thanh niên,… gắn với quy chếdân chủ cơ sở, thi đua khen thưởng, việc triển khai được thông qua kế hoạch và ký kết các chương trình công tác phối hợp.

Tạo điều kiện nơi tái định cư thuận tiện và chi trả kinh phí kịp thời, hợp lý do vậy kết hợp được cảlợi ích của nhân dân đồng thời phát huy giám sát cộng đồng trong triển khai thực hiện dự án theo đúng tiến độcủa Nhà nước đãđềra.

- Phát huy vai trò trách nhiệm của cá nhân lãnhđạo chủchốt, nhất là đối với các trường hợp phức tạp, điểm nóng trong triển khai dự án. Đồng chí Chủ tịch UBND thành phố đã đối thoại trực tiếp với người dân một cách thấu lý đạt tìnhđể giải quyết vướng mắc cụthể theo quy định của pháp luật và thực tế. Hìnhảnh giải quyết công việc trực tiếp đã được Đài truyền hình phát sóng góp phần tăng sức thuyết phục và được đánh giá cao ở cả hai khía cạnh tăng cường niềm tin của dân đối với Nhà nước, có tác dụng nâng cao trách nhiệm cán bộ công chức dưới quyền trong việc trau dồi nghiệp vụvà phẩm chất đạo đức đáp ứng yêu cầu công việc.

1.2.1.2. Kinh nghiệm quản lý vốn đầu tư xây dựng tại khu kinh tế mở Chu Lai, tỉnh Quảng Nam

Sau khi được thành lập, Ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai đã tiến hành lập và phê duyệt các quy hoạch như: Quy hoạch chung xây dựng, quy hoạch sử dụng đất, các đồ án quy hoạch chi tiết; tổ chức bồi thường, GPMB, tái định cư cho nhân dân vùng dự án; đầu tư các công trình hạ tầng giao thông thiết yếu; tổ chức nhiều hoạt động thu hút đầu tư,... tạo ra được quỹ đất sạch và hệ thống hạ tầng khung cơ bản đáp ứng yêu cầu của các dự án đầu tư.

Trường Đại học Kinh tế Huế

Ban Quản lý Khu kinh tế mở Chu Lai đã tham mưu UBND tỉnh Quản Nam trình Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương các cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư các dự án lớn và đầu tư xây dựng công trình hạ tầng giao thông, trong đó có cơ chế hỗ trợ vốn đầu tư và nguồn thu phát sinh trên địa bàn được giữ lại để đầu tư hạ tầng.

Ban Quản lý Khu kinh tế mở đã phối hợp với các cơ quan liên quan đầu tư nhiều công trình hạ tầng quan trọng như: công trình giao thông kết nối với các khu vực trong nước và quốc tế như luồng và bến cảng Kỳ Hà, đường vào sân bay Chu Lai, đường ven biển, đường nối cảng Tam Hiệp với đường cao tốc, đường trục chính qua khu đô thị Tam Phú,…), đầu tư hệ thống cấp điện, nước, thông tin liên lạc, các khu tái định cư, chợ. Đặc biệt đã đầu tư hoàn chỉnh 03 khu công nghiệp Tam Hiệp, Bắc Chu Lai và Trường Hải với diện tích 700ha, đến nay đã lấp đầy khoảng 80%, góp phần hoàn thành diện mạo ban đầu của Khu kinh tế tạo thuận lợi thu hút đầu tư.

Thông qua công tác đầu tư và quản lý có hiệu quả vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng từ NSNN, Khu kinh tế mở Chu Lai đã thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn như Tổ hợp khu công nghiệp cơ khí ô tô Chu Lai Trường Hải, Nhà máy kính nổi Chu Lai, Nhà máy sản xuất soda Chu Lai, Nhà máy sản xuất động cơ Hyundai, Khu nghỉ dưỡng Nam Hội An, Khu du lịch sinh thái Chu Lai,... Thực tiễn cho thấy để có được những kết quả bước đầu là nhờ vào những nguyên nhân sau:

- Sự chỉ đạo sát sao của Trung ương và sự hỗ trợ tích cực từ các Bộ, ngành liên quan; sự quyết tâm của hệ thống chính trị tỉnh Quảng Nam trong điều hành và triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng thiết yếu.

- Công tác phân công, phân cấp và ủy quyền cho Ban Quản lý Khu kinh tế mở hợp lý để đơn giản hóa các thủ tục hành chính theo cơ chế “một cửa, tại chỗ” và “một cửa liên thông”, thời gian giải quyết thủ tục được rút ngắn 1/3 so với quy định.

- Để thực hiện đầu tư có hiệu quả và phù hợp với định hướng phát triển, nhiều đồ án quy hoạch đãđược lập, phê duyệt như: Quy hoạch chung xây dựng, quy hoạch sử dụng đất, các đồ án quy hoạch chi tiết làm cơ sở triển khai thực hiện.

Trường Đại học Kinh tế Huế

-Có cơ chế GPMB hợp lý, tập trung nguồn lực để thực hiện công tác đền bù, GPMB tạo điều kiện thuận lợi để bàn giao mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ dự án.

- Ưu tiên và tập trung vốn ĐTXD những công trình hạ tầng trọng điểm, các dự án lớn thật sự cấp thiết phục vụ nhu cầu phát triển trong từng giai đoạn.

1.2.2. Bài học kinh nghiệm vềquản lý vốn đầu tư xây dựng công trình hạtầng