1.4.1. Khái quát thị trường khối xổ số kiến thiết miền Trung
“Cơ chế thị trường chung” là cơ chế phát hành vé xổ số theo phương thức từng công ty xổ số kiến thiết trong cùng khu vực thực hiện phát hành vé xổ số và bán trên toànđịa bàn của khu vực theo lịch mở thưởng do Bộ Tài chính quy định. Từng công ty xổ số kiến thiết phát hành vé xổ số chịu trách nhiệm toàn bộ về việc phát hành, quay số mở thưởng và trả thưởng. [3]
Trường Đại học Kinh tế Huế
Thực hiện chủ trương của Bộ Tài chính, kể từ 01/01/2005, hoạt động kinh doanh xổ số kiến thiết được tổ chức theo “cơ chế thị trường chung” và được chia theo các khu vực, cụ thể như sau:
- Khu vực miền Bắc gồm các tỉnh: Bắc Giang, Bắc Kạn, Bắc Ninh, Cao Bằng, Điện Biên, Hà Giang, Hà Nam, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên, Hoà Bình, Lào Cai, Lạng Sơn, Lai Châu, Nam Định, Nghệ An, Ninh Bình, Phú Thọ, Quảng Ninh, Sơn La, Thái Bình, Thái Nguyên, Thanh Hoá, Tuyên Quang, Vĩnh Phúc và Yên Bái.
- Khu vực miền Trung gồm các tỉnh: Bình Định, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia Lai, Khánh Hoà, Kon Tum, Ninh Thuận, Phú Yên, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế;
- Khu vực miền Nam gồm các tỉnh: An Giang, Bạc Liêu, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận, Cà Mau, Cần Thơ, Đồng Tháp, Đồng Nai, Hậu Giang, Kiên Giang, Lâm Đồng, Long An, Sóc Trăng, Tây Ninh, Thành phố Hồ Chí Minh, Tiền Giang, Trà Vinh và Vĩnh Long.
Việc tổ chức lại thị trường xổ số theo hướng xóa bỏ tình trạng "ngăn sông, cấm chợ" để vé xổ số được lưu thông như các loại hàng hóa khác, tạo sức mua của thị trường, khai thác tiềm năng hiện có từng khu vực, tăng thu cho ngân sách địa phương. Tuy nhiên, chỉ thực hiện thị trường chung đối với các loại hình xổ số truyền thống, xổ số biết kết quả ngay. Riêng xổ số lô tô chưa thực hiện thị trường chung do quy trình thực hiện còn thủ công, nếu mở rộng thị trường tiêu thụ ra toàn khu vực khó có khả năng kiểm soát.
Như vậy, khối XSKT miền Trung bao gồm 14 tỉnh được phân lịch phát hành vào 7 ngày trong tuần. Lịch phát hành được Bộ Tài chính quy định, trong đó mỗi công ty được phát hành 01 ngày, riêng Công ty TNHH MTV xổ số kiến thiết Khánh Hoà và Công ty TNHH MTV xổ số kiến thiết và dịch vụ in Đà Nẵng được phát hành 02 ngày trong tuần. Bộ Tài chính trực tiếp phân lịch và ấn định doanh số vé phát hành xổ sổ truyền thống, số liệu cụ thể ở bảng1.1:
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng1.1. Doanh thu phát hành vé XSTT khốiXSKT miền Trungtừ năm 2014 đến nay
ĐVT: Tỷ đồng/kỳ vé Ngày trong
tuần
Chỉ tiêu
Doanh thu phát hành vé XSTT
Thứ hai
Công ty XSKT Thừa Thiên Huế 20
Công ty XSKT Phú Yên 20
Thứ ba
Công ty XSKT Quảng Nam 20
Công ty XSKTĐắk Lắk 20
Thứ tư
Công ty XSKTĐà Nẵng 20
Công ty XSKT Khánh Hoà 20
Thứ năm
Công ty XSKT Quảng Bình 20
Công ty XSKT Quảng Trị 20
Công ty XSKT BìnhĐịnh 20
Thứsáu
Công ty XSKT Ninh Thuận 20
Công ty XSKT Gia Lai 20
Thứbảy
Công ty XSKTĐà Nẵng 20
Công ty XSKT Quảng Ngãi 20
Công ty XSKTĐắk Nông 20
Chủ nhật
Công ty XSKT Khánh Hoà 20
Công ty XSKT Kon Tum 20
Nguồn: Thông tư 75/2013/TT-BTC
Trường Đại học Kinh tế Huế
Khối xổ số kiến thiết miền Trung năm 2017 có doanh thu toàn thị trường 11,545 tỷ đồng/ngày. Tuy nhiên doanh thu giữa thị trường các tỉnh có sự chênh lệch. Thị trường lớn nhất là Khánh Hoà với doanh thu tiêu thụ 1,882 tỷ đồng/ngày tương ứng 16,3%, thị trường có doanh thu ítnhất là Quảng Bình với mức khoảng 40 triệu đồng/ngàytương ứng là 0,35%, số liệu cụ thể ở bảng1.2:
Bảng 1.2. Doanh thu tiêu thụ vé xổ số kiến thiết trên một kỳ vé tại địa bàn các tỉnh năm 2017
Thứ
tự Địa bàn tỉnh Doanh thu tiêu thụ
(Triệu đồng) Tỷ trọng(%)
1 Quảng Bình 40 0,35
2 Quảng Trị 145 1,26
3 Thừa Thiên Huế 1.013 8,77
4 Đà Nẵng 1.496 12,96
5 Quảng Nam 724 6,27
6 Quảng Ngãi 376 3,26
7 BìnhĐịnh 820 7,10
8 Phú Yên 965 8,36
9 Khánh Hoà 1.882 16,30
10 Ninh Thuận 1.062 9,20
11 Gia Lai 1.082 9,37
12 Kon Tum 338 2,93
13 Đắk Lắk 1.255 10,87
14 Đắk Nông 347 3,01
Tổng cộng 11.545 100,00
Nguồn: Theo báo cáo khối XSKT khu vực miền Trung năm 2017
Như vậy, tham gia vào cơ chế thị trường chung XSTT vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với Công ty TNHH một thành viên xổ số kiến thiết Quảng Bìnhđó là: Cơ hội nâng cao doanh số và số nộp ngân sách do được mở rộng địa bàn bán véở các tỉnh có
Trường Đại học Kinh tế Huế
đẳng giữa các công ty, lịchmở thưởng bất hợp lý, vốn ít, thương hiệu yếu, chi phí cao đặc biệt là khoản chi phí trả thưởng không thể kiểm soát được, tỷ lệ tiêu thụ thấp dẫn đến doanh thu thấp nên phải thường xuyên đối mặt với tình trạng lỗ tiềm ẩn.
Năm 2017 doanh thu của cả khối xổsố kiến thiết miền Trung là 4.579 tỷ đồng.
Công ty XSKT Khánh Hòa có doanh số cao nhất là 679 tỷ đồng, còn Công ty thấp nhất là Công ty XSKT Đắk Nông chỉ 84 tỷ đồng. Qua đây cho thấy sự chênh lệch của các công ty XSKT khối XSKT miền Trung cũng khá cao, công ty có doanh số cao nhất lớn hơn công ty có doanh thu thấp nhất là hơn 8 lần. Các số liệu cụ thể có ở bảng 1.3:
Bảng1.3. Doanh thu của các Công tyxổ số kiến thiếtkhối XSKT miền Trungnăm 2017
Thứ
hạng Chỉ tiêu Doanh thu
(Tỷ đồng) Tỷ trọng (%)
1 Công ty XSKT Khánh Hoà 679 14,83
2 Công ty XSKTĐà Nẵng 555 12,12
3 Công ty XSKTĐắk Lắk 488 10,66
4 Công ty XSKT BìnhĐịnh 381 8,32
5 Công ty XSKT Gia Lai 355 7,75
6 Công ty XSKT Phú Yên 353 7,71
7 Công ty XSKT Quảng Nam 331 7,23
8 Công ty XSKT Quảng Ngãi 274 5,98
9 Công ty XSKT Kon Tum 264 5,77
10 Công ty XSKT Thừa Thiên Huế 263 5,74
11 Công ty XSKT Ninh Thuận 243 5,31
12 Công ty XSKT Quảng Bình 169 3,69
13 Công ty XSKT Quảng Trị 140 3,06
14 Công ty XSKTĐắk Nông 84 1,83
Tổng cộng 4.579 100,00
Nguồn: Theo báo cáo khối XSKT khu vực miền Trung năm 2017
Trường Đại học Kinh tế Huế
1.4.2. Tình hình hoạt động kinh doanh củakhối XSKT miền Trung, ngày quay số thứ năm giai đoạn năm 2015- 2017
1.4.2.1. Tình hình hoạt động kinh doanh của các công ty trong khối XSKT miền Trung giai đoạntừ năm2015-2017:
- Doanh thu tiêu thụ tạithị trườngmiền Trung, các tỉnhlà không giống nhau,có sựchênh lệch khá lớn, chênh lệch về doanh thu. Thị trườngcó doanh thu tiêu thụ lớn nhấtlà Khánh Hòa vớidoanh thu tiêu thụmộtngày vào khoảng1,8đến2,2 tỷ đồngtùy theo từng thời điểm,thị trườngcó doanh thu tiêu thụít nhấtlà QuảngBình vớikhoảng 40 triệu đồngmộtngày.
- Cơ chế phát hành: Các Công ty phát hành theo“Cơ chế thị trường chung”:
là cơ chế phát hành vé xổ số theo phương thức từng công ty XSKT trong cùng khu vực thực hiện phát hành vé xổ số và bán trên toàn địa bàn của khu vực theo lịch mở thưởng do Bộ tài chínhquy định. Từng công ty XSKT phát hành vé xổ số chịu trách nhiệm toàn bộ về việc phát hành, quay số mở thưởng và trả thưởng. Các công ty XSKT được phép phát hành các loại vé xổ sốsau:
* Đối với loại hình xổ số truyền thốngcó:
+ Xổ số truyền thống 5 hoặc6 chữ số.
* Đối với loại hình xổ số lô tô thủ côngcó:
+ Xổ số lô tô tự chọn 2 chữ số;
+ Xổ số lô tô tự chọn 3 chữ số;
+ Xổ số lô tô tự chọn 4 chữ số;
* Đối với loại hình xổ số Biết kết quả ngaycó:
+ Xổ số Bóc Biết kết quả ngay;
+ Xổ số Cào Biết kết quả ngay;
Trong các loại vé xổ số trên, vé xổ số truyền thống; vé “Xổ số cào BKQN và vé“Xổ số bóc BKQN” được phép phát hành trên phạm vi toàn khu vực, riêng vé xổ số lô tô chỉ được phát hành trong phạm vi địa giới hành chính của mỗi tỉnh.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng1.4. Một số chỉ tiêu hoạt động kinh doanh của khối xổ số kiến thiết miền Trung từ 2015-2017
S T T
Chỉ tiêu ĐVT
Năm
2015
Năm
2016
Năm
2017
So sánh năm
2016/2015
So sánh năm
2017/2016 (+/-) (%) (+/-) (%) 1 Doanh số phát hành Tỷ đồng 17.560 17.184 17.147 -376 97,9 -37 99,8
Trong đó vé XSTT Tỷ đồng 17.130 16.770 16.680 -360 97,9 -90 99,5
2 Doanh số tiêu thụ Tỷ đồng 4.593 4.745 4.579 152 103,3 -166 96,5
- Vé XSTT Tỷ đồng 4.169 4.325 4.116 156 103,7 -209 95,2
- Vé Bóc, Cào Tỷ đồng 394 392 429 -2 99,5 37 109,4
- Vé Lô tô Tỷ đồng 30 28 34 -2 93,3 6 121,4
3 Tỷ lệ tiêu thụ % 26,2 27,6 26,7 1,5 105,6 -0,9 96,7
Trong đó vé XSTT % 24,3 25,8 24,7 1,5 106,0 -1,1 95,7
4 Thuế phải nộp Tỷ đồng 1.154 1.215 1.144 61 105,3 -71 94,2
Nguồn: Theo báo cáo khối XSKT khuvực miền Trung từ năm 2015-2017 Từ số liệu tại bảng 1.4 ta thấy: Doanh số phát hành của Khối XSKT miền Trung năm 2016 đều tăng lên so với năm 2015 nhưng so với năm 2017 có giảm Phần lớn nguyên nhân là do từ tháng 11 năm 2016 Công ty xổ số điện toán Việt Nam đã thâm nhập vào thị trường khối XSKT miền Trung doanh số tiêu thụ năm 2016 tăng lên so với năm 2015 là 152 tỷ đồng tương ứng với 3,3%; còn doanh số tiêu thụ năm 2017 lại giảm so với năm 2016 là 166 tỷ đồng tương ứng với 3,5%.
Các khoản thuế phải nộp cũng thay đổi qua các năm, cụ thể: năm 2016 tăng lên so với năm 2015 là 61 tỷ đồng tương ứng với 5,3%; còn năm 2017 giảm so với năm 2016 là 71 tỷ đồng tương ứng với 5,8%.
Trường Đại học Kinh tế Huế
1.4.2.2. Tình hình doanh thu của các công ty cùng phát hành mở thưởng cùng ngày thứ năm trong tuần:
Bảng1.5. Doanh thu tiêu thụcủa các công ty cùng phát hành mở thưởng cùng ngày thứ năm củakhối XSKTmiền Trung từ năm 2015-2017
ĐVT: Tỷ đồng
STT Chỉ tiêu Năm
2015
Năm 2016
Năm 2017
So sánh năm 2016/2015
So sánh năm 2017/2016 (+/-) (%) (+/-) (%) 1 Công ty XSKT QuảngBình 155,8 167,5 167,0 11,7 107,5 -0,5 99,7
- Vé XSTT 141,1 149,0 148,9 7,9 105,6 -0,1 99,9
- Vé Bóc, Cào 11,9 15,4 14,3 3,5 129,0 -1,1 92,9
- Vé Lô tô 2,8 3,2 3,9 0,4 115,2 0,7 122,4
2 Công ty XSKT Quảng Trị 144,0 146,8 139,9 2,8 101,9 -6,9 95,3
- Vé XSTT 117,7 121,0 114,3 3,3 102,8 -6,7 94,5
- Vé Bóc, Cào 26,3 25,8 25,6 -0,5 98,1 -0,2 99,2
- Vé Lô tô
3 Công ty XSKT BìnhĐịnh 407,3 413,1 381,2 5,8 101,4 -31,9 92,3
- Vé XSTT 360,2 357,9 332,7 -2,3 99,4 -25,2 93,0
- Vé Bóc, Cào 38,3 46,7 41,0 8,4 121,9 -5,7 87,8
- Vé Lô tô 8,8 8,5 7,5 -0,3 96,6 -1,0 88,2
4 Tổng cộng 707,1 727,4 688,1 20,3 102,9 -39,3 94,6
- Vé XSTT 619,0 627,9 595,9 8,9 101,4 -32,0 94,9
- Vé Bóc, Cào 76,5 87,9 80,9 11,4 114,8 -7,0 92,1
- Vé Lô tô 11,6 11,7 11,4 0,1 101,0 -0,3 97,5
Nguồn: Theo báo cáo khối XSKT khu vực miền Trung từ năm 2015-2017 Từ số liệu tại bảng1.5 ta thấy tổng doanh thu tiêu thụcủa các công ty XSKT mở thưởngvào ngày thứ năm hàng tuần năm 2016 đều tăng lên so với năm 2015 nhưngso với năm 2017 đều cólại giảm.Cụ thể: Công ty XSKT Quảng Bình năm
Trường Đại học Kinh tế Huế
năm 2016 thì đã giảm 0,5 tỷ đồng tương ứng với 0,3%; Công ty XSKT Quảng Trị năm 2016 so với năm 2015 tăng 2,8 tỷ đồng tương ứng với 1,9% còn năm 2017 so với năm 2016 thì đã giảm6,9 tỷ đồng tương ứng với 4,7%; Công ty XSKT Bình Định năm 2016 so với năm 2015 tăng5,8 tỷ đồng tương ứng với1,4% còn năm 2017 so với năm 2016 thìđã giảm31,9 tỷ đồng tương ứng với 7,7%.