PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH
2.2. Thực trạng năng lực cạnh tranh của Tập đoàn Viễn thông Quân đội trên địa
2.2.2. Thực trạng năng lực cạnh tranh
ĐVT: Triệu đồng
(Nguồn: Chi nhánh Viettel tại Quảng Trị) Qua bảng số liệu cho thấy lợi nhuận của Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị biến động theo chiều hướng khá khảquan, các lĩnh vực kinh doanh có mức gia tăng cao. Viễn thông di động là lĩnh vực đem lại lơi nhuận cao nhất cho tập đoàn và là nguồn thu chủyếu.
Trong giai đoạn 2015-2017, lợi nhuận của dịch vụ viễn thông di động của Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị biến động theo chiều hướng khả quan, các lĩnh vực kinh doanh có mức gia tăng cao. Viễn thông di động là lĩnh vực đem lại lợi nhuận cao nhất cho tập đoàn và là nguồn thu chủ yếu. Năm 2017 tổng lợi nhuận là 60.451 triệu đồng, tăng 22,01% so với năm 2015, tốc độ tăng bình quân năm 10,46%. Trong cơ cấu lợi nhuận, lợi nhuận của dịch vụ điện thoại di động chiếm khoảng 77-78%, dịch vụData chiếm từ16-17%, dịch vụGTGT chiếm khoảng 5-6%
tổng lợi nhuận.
2.2.2. Thực trạng năng lực cạnh tranh
Với sự phát triển của mạng lưới và công nghệ đòi hỏi phải có sự điều chỉnh tương ứng về tổ chức và quản lý của bộ máy lãnh đạo Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ quyền hạn được giao nhiệm vụ quyền hạn được giao tổchức bộmáy của các đơn vị được sắp xếp hợp lý. Công tác tổchức bộ máy được tiến hành linh hoạt. Các thủtục hành chính được giảm bớt theo hướng gọn nhẹ, tăng cường tĩnh tựchủ, tính thống nhất trong vận hành bộmáy.
Việc áp dụng công nghệthông tin trong quản lý được chú trọng và đạt được những kết quả quan trọng. Công tác kinh doanh được điều hành qua mạng với các phần mềm chuyên dụng tựthiết kếhoặc hơp tác thiết kế. Đồng bộ ứng dụng tin học vào quản lý, thống nhất quản lý, thống nhất cải tiến mẫu sổ sách quản lý đem lại nhiều lơi ích trong quản lý, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và đem lại hiệu quảcao trong công việc. Nhờ đó mặc dù các chức năng quản lý không ngừng được đổi mới nhưng vẫn giữ được tính thống nhất trong bộ máy quản lý củaViettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
Lãnh đạo Viettel Quảng Trị đặc biệt quan tâm đến việc xác định chiến lược phát triển theo lộtrình ngắn hạn và dài hạn, trên cơ sở đó xây dựng các chi tiểu kinh tế, giao xuống cho các phòng giao dịch. Tích cực giám sát, hối thúc các đơn vị còn chưa hoàn thành, yêu cầu trình bày khó khăn và tìm cách khắc phục nhanh chóng để đạt được kế hoạch đặt ra. Môi trường làm việc ở Viettel là môi trường năng động, sáng tạo, không chấp nhận sựtrì trệ, phấn đấu không ngừng.
2.2.2.2.Năng lực Marketing
a, Năng lực cạnh tranh về sản phẩm
Đối với một doanh nghiệp cung cấp dịch vụviễn thông di động, sự đa dạng hóa sản phẩm là một yêu cầu quan trọng do đặc điểm riêng của việc kinh doanh các dịch vụ này. Chính vì vậy, Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị không ngừng cho ra đời các sản phẩm dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu và thu hút khách hàng mới và mở rộng thị trường. Viettel liên tục đưa ra các dịch vụ sản phẩm mới nhắm tới nhiều đối tượng khách hàng có khả năng sửdụng dịch vụkhác nhau.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng 2.6: Các loại dịch vụ và số lượng khách hàng viễn thông di động của Viettel tại tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2015-2017
ĐVT: Khách hàng
(Nguồn: Chi nhánh Viettel tại Quảng Trị) Tuy có nhiều loại hình dịch vụ, nhưng số lượng khách hàng sử dụng lại sử dụng đồng thời trên thuê bao hiện có. Vì vậy tổng số lượng khách hàng của Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị bằng sốkhách hàng của dịch vụ điện thoại di động, việc tính số lượng khách sử dụng thêm dịch vụ Data và dịch vụ GTGT là tính trên số thuê bao di động hiện có.
Dịch vụ điện thoại di động:
Dịch vụ cho thuê bao trả trước: Viettel có rất nhiều gói cước dịch vụ đa dạng cho khách hàng lựa chọn như: Economy, Tomato, Daily, Happy zone…. Các gói cước trên có giá gọi và nhắn tin ở mức trung bình, phù hợp cho nhiều đối tượng sử dụng. Đặc biệt gói Happy zone là gói cước giới hạn trong 1 khu vực tỉnh, thành phố phù hợp cho những người ít di chuyển ra khỏi nơi mình sinh sống, có cước gọi chỉ bằng giá cước di động trảsau khoảng 900 đồng/ phút.
Dịch vụ
Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 So sánh 2017/2015
SL % SL % SL % 2017/
2015
Bq (%)
Dịch vụ cho điện thoại di động
275.453 100,00 289.940 100,00 312.036 100 113,28 106,43 - Dịch vụ cho thuê
bao trả trước
187.451 68,05 194.556 67,10 210.045 67,31 112,05 105,86
- Dịch vụ cho thuê bao trảsau
88.002 31,95 95.384 32,90 101.991 32,69 115,90 107,66
Dịch vụData 179.044 65,00 191.360 66,00 209.064 67,00 116,77 108,06 Dịch vụGTGT 85.064 30,88 86.767 29,93 93.265 29,89 109,64 104,71
Trường Đại học Kinh tế Huế
Dịch vụ cho thuê bao trả sau: gói cước trả sau thường có giá gọi rẻ hơn so với thuê bao trả trước, phù hợp với những người làm việc thường xuyên phải liên lạc bằng điện thoại, giúp tiết kiệm tối đa cho người sử dụng. Đặc biệt gần đây Viettel cho ra đời gói cước áp dụng cho thuê bao trả sau, được miễn phí các cuộc gọi nội mạng dưới 10 phút, nhờ đó số lượng thuê bao trả sau tăng lên đáng kể.
Ngoài ra, Viettel còn rất chú trọng phát triển thuê bao cho các khách hàng tiềm năng là sinh viên và học sinh. Vì vậy, Viettel đã hỗ trợ cho các học sinh trung học phổ thông và sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp bằng 2 gói cước học sinh và sinh viên. Cước gọi chỉ 900 đồng/phút và 100 đồng/ SMS nội mạng, đồng thời mỗi tháng cộng 25.000đồng cho mỗi thuê bao. Mặc dù Viettel có thể lỗ do chính sách ưu đãi cho sinh viên và học sinh như trên, nhưng vềlâu dài Viettel sẽcó một lượng khách hàng lớn và trung thành sửdụng.
- Dịch vụ data: là dịch vụ kết nối internet 4G, 3G, 2G qua sóng điện thoại di động mà Viettel triển khai để tạo cho khách hàng sựthoải mái, thuận tiện cho công việc và giải trí của khách hàng mọi lúc, mọi nơi.
- Dịch vụ GTGT: Các dịch vụ giá trị gia tăng của Viettel được áp dụng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị gồm: dịch vụnhạc chuông chờ IMuzik, thanh toán tiền cho thuê bao trảsau qua SMS, Bên cạnh đó, Viettel còn đưa ra nhiều phương thức thanh toán cước rất tiện lợi đối với khách hàng. Ngoài những dịch vụmà các nhà cung cấp khác đã cung cấp, Viettel còn cung cấp thêm những dịch vụ như đối với thuê bao trả sau Viettel có dịch vụPay 199: là một phương thức thanh toán cước trảsau bằng thẻ nạp tiền trả trước. Được áp dụng đối với những khách hàng vì điều kiện nào đó không thanh toán được tiền khi nhân viên đến thu tiền thì những khách hàng này sẽ ra các đại lý, cửa hàng bán lẻ…. mua card để nạp vào tài khoản thanh toán số tiền của mình để có thểtiếp tục sửdụng. Dịch vụ ứng tiền: là dịch vụgiúp cho thuê bao trả trước bị khóa 01 chiều do hết tiền nhưng còn ngày gọi có thểthực hiện việc ứng tiền của Viettel Mobile nạp vào tài khoản của mình đểtiếp tục sửdụng dịch vụ. Khi khách hàng nạp thẻ, hệ thống sẽtrừlại sốtiền đãứng, ngoài ra Anypay (chuyển tiền qua tài khoản với giá trịthấp nhất 10.000 đồng.)
Trường Đại học Kinh tế Huế
Trong giai đoạn 2015-2017, số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ thuê bao di động tăng lên đang kể.13,28%. Năm 2017 số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ là 312.036 người, tăng13,28%, bình quân mỗi năm tăng 6,43%.
Khách hàng của Viettel là khách sử dụngdịch vụ thuê bao di động trả trước và thuê bao di động trả sau. Trong số đó thuê bao di động trả trước chiếm từ 67-68%
tổng khách hàng và khách hàng trả sau chiếm 32-33%. Trong số khách hàng sử dụng dịch vụ, có thêm một lượng khách hàng sử dụng thêm dịchvụ Data và dịch vụ GTGT. Tỷ trọng khách có sử dụng dịch vụ Data là 65-67% và dịch vụ GTGT khoảng 30% trong tổng số khách hàng thuê bao di động.
Như vậy, Viettel là mạng có nhiều gói cước để khách hàng có thể sử dụng nhất, là doanh nghiệp đầu tiên đa dạng hoá sản phẩm. Tạo ra sự phân cấp, phù hợp với nhiều đối tượng có số tiền thu nhập khác nhau. Sự đang dạng hóa sản phẩm đạng được Viettel ngày càng chú trọng để thu hút được nhiều khách hàng hơn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.
b, Cạnh tranh về giá
Thị trường viễn thông di động có sự nhạy cảm về giá. Tuy nhiên tùy vào chiến lược mà chính sách mà Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có chính sách lựa chọn thích hợp. Tình hình cạnh tranh giá cả của Viettel, MobiFone và VinaPhonetrên điạ bàn Quảng Trị được thể hiệnqua bảng sau:
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng 2.7: Chính sách giá bình quân của Viettel so với các đối thủ trên địa bàn tỉnh Quảng Trị
Viettel (1)
Mobifone (2)
Vinaphone (3)
So sánh giá nội mạng
So sánh giá ngoại mạng
Nội mạng
Ngoại mạng
Nội mạng
Ngoại mạng
Nội mạng
Ngoại mạng
(3)/(1)(2)/(1)(3)/(1) (2)/(1)
ĐVT VNĐ %
Dịch vụ điện thoại di động - Dịch vụ cho thuê bao trả trước
+Thoại 989 1249 860 1320 860 115086,96 86,96 92,07 105,68 +Nhắn tin 249 349 250 350 230 320 92,37 100,4091,69 100,29 - Dịch vụ cho thuê bao trả sau
+Thoại 129 1249 135 1320 110 120085,27 104,6596,08 105,68 +Nhắn tin 59 249 55 250 45 250 76,27 93,22 100,40 100,40 -Dịch vụ Data
(Đồng/Gb)
15000 14500 16500 96,67 110,00
-Dịch vụ GTGT (Đồng/tháng)
25000 26000 32000 104,00 128,00
(Nguồn: Chi nhánh Viettel tại Quảng Trị, [11]) Kết quả so sánh ở bảng trên cho thấy Viettel thường sử dụng chiến lược giá với số 9 đằng sau làm giảm cảm nhận giá thấp cho khách hàng. Đây là chiêu thức cũ nhưng đã được Viettel áp dụng khá thành công. Tuy nhiên ở một số dịch vụ, chính sách giá của Viettel chưa chưa cạnh tranh được với đối thủ khi họ liên tục nỗ lực để thực hiện chiến lược giá rẻ.
Dịch vụ điện thoại di động
Viettel cũng như những mạng viễn thông khác luôn sử dụng 2 loại giá cước, gọi trong mạng và ngoài mạng. Mục đích khuyến khích người tiêu dùng gọi trong
Trường Đại học Kinh tế Huế
mạng với nhau nhằm làm tăng số thuê bao của doanh nghiệp mình và tăng thời lượng sử dụng trong mạng với nhau.
Đối với dịch vụ thoại cho di động trả trước, giá cước của Viettel luôn thấp hơn giá cước của MobiFone và VinaPhone từ 4-6 đồng/block 6 giây. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, Viettel đã cho ra gói cước Tomato với giá cước đắt hơn so với các gói cước khác (259 đồng/block đầu tiên và 43 đồng cho mỗi giây tiếp theo), do đó giá bình quân thoại của thuê bao trả trước của Viettel cao hơn Vinaphone và Mobifone khi gọi nội mạng và Vinaphone khi gọi ngoại mạng, chỉ có thấp hơn Mobifone ở giá gọi ngoại mạng. Cụ thể giá cước gọi nội mạng của Viettel bằng 86,96% giá Vinaphone và Mobifone, giá cước gọingoại mạng Viettel bằng 92,07%
giá Vinaphone và 105,68% giá Mobifone Đối với giá tin nhắn, giá nội mạng và ngoại mạng của Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đều cao hơn Vinaphone và thấp không đang kể so với giá của Mobifone. Cụ thể giá cước tin nhắn nội mạng của Viettel bằng 92,37% giá Vinaphone và 100,40 giá Mobifone, giá cước tin nhăn ngoại mạng Viettel bằng 91,69% giá Vinaphone và 100,29% giá Mobifone.
Đối với dịch vụ thoại cho di động trả sau, giá cước gọi nội mạng của Viettel bằng 85,27% giá Vinaphone và 104,65% Mobifone, giá cước gọi ngoại mạng Viettel bằng 96,06% giá Vinaphone và 105,68% giá Mobifone Đối với giá tin nhắn, giá nội mạng và ngoại mạng của Viettel trên địa bàn tỉnh Quảng Trị vẫn cao hơn Vinaphone và thấp không đáng kể so với giá của Mobifone. Cụ thể giá cước tin nhắn nội mạng của Viettel bằng 76,26% giá Vinaphone và 93,22% giá Mobifone, giá cước tin nhăn ngoại mạng Viettel bằng 100,40% giá Vinaphone và 100,40% giá Mobifone.
Dịch vụ Data
Bình quân, giá dịch vụ Data của Viettel là 15000đ/Gb, bằng 96,67% giá của Vinaphone và 110,00% giá của Mobifone. Như vậy giá bình quân dịch vụ Data của Viettel cao hơn Vinaphone và thấp hơn Mobifone.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Dịch vụ GTGT
Bình quân, giá dịch vụ GTGT của Viettel là 25000đ/tháng bằng 104,00% giá của Vinaphone và 128,00% giá của Mobifone. Như vậy, giá của Viettel thấp hơn so với giá củaVinaphone và giá của Mobifone.
Khi mới gia nhập thị trường Quảng Trị, Viettel đã khá thành công trong việc hình thành chiến lược giá bằng cách tạo ra nhiều phân khúc giá rẻ phù hợp với từng đối tượng khách hàng khác nhau. Viettel đã đưa ra nhiều chính sách thu hút khách hàng, trong đó chương trình khuyến mãi về giá đối với những thuê bao hoà mạng mới đã thu hút khá lớn khách hàng, làm không ít người tiêu dùng từ bỏ số cũ để dùng sim mới Viettel. Tuy nhiên, bên cạnh đó Viettel sử dụng chiến lược giá rẻ ở những giây gọi đầu tiên nhưng lại cao ở những giây tiếp theo làm cho bình quân giá của Viettel vẫn chưa cạnh tranh được với Vinaphone và cạnh tranh ngang hàng với Mobifone trên thị trường Quảng Trị.
c, Hệ thống kênh phân phối sản phẩm
Là doanh nghiệp ra đời khi hệ thống bưu điện trên toàn quốc đã hoạt động ổn định và đi vào quy cũ, Viettel buộc phải đổi mới hình thức phát triển kênh phân phối trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Viettel đã chú ý thống nhất phong cách các cửa hàng của mình. Màu xanh và màu vàng cùng với logo của công ty cũng như cách trang trí cửa hàng giúp khách hàng dễ dàng nhận ra thương hiệu Viettel. Với hoa hồng và cơ chế hợp tác hợp lý, Viettelđã huyđộng được nguồn nhân lực, tài lực của các công ty tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn cùng phát triển hệ thống phân phối rộng khắp.
Có thể nhận thấy hệ thống cửa hàng của Viettel phát triển rất nhanh nhưng vẫn đồng bộ và hỗtrợhiệu quả cho hệ thống nhận diện thương hiệu củaViettel.
Để đánh giá mức độ cạnh tranh về kênh phân phối chúng ta có bảng sau:
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng 2.8: Tổng hợp hệ thống kênh phân phối năm 2017 của Viettel và đối thủ trên địa bàn tỉnh Quảng Trị
ĐVT: Cái
STT Tiêu chí MobiFone Vina Phone Viettel
1 Cửa hàng 01 01 03
2 Đại lý độc quyền 06 07 05
3 Đại lý 75 80 17
4 Điểm bán lẻ được cấp bảng hiệu 3000 3200 2000
(Nguồn: Tổng hợp từ Viettel, Mobifone, Vinaphone trên địa bàn tỉnh Quảng Trị) Như vậy, Viettel có số cửa hàng trực thuộc về viễn thông lớn nhất so với 2 mạng kia. Các cửa hàng này có chức năng và nhiệm vụ khá rõ ràng và được phân quyền khá tốt. Đối với các đại lý, cửa hàng bán lẻ, Viettel luôn yêu cầu về mặt hình thức và bên cạnh đó có các chiến lược hổ trợ nên các đại lý, cửa hàng bán lẻ luôn có hình thức giống nhau và biểu bảng luôn mới. Ngoài ra, Viettel thường tổ chức những buổi tập huấn cho các đại lý, cửa hàng bán lẻ về các nghiệp vụ, chuyên môn.
Đây là một thành công của Viettel so với các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, ở vùng sâu, vùng xa, hệ thống kênh phân phối của Viettel chưa nhiều, chưa phát triển kịp so với Vinaphone và Mobifone.
d, Chương trình quảng cáo, khuyến mãi
Để hỗtrợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, công tác tuyên truyền quảng cáo ngày càng được coi trọng. Mọi cơ hội quảng cáo, tuyên truyền quảng bá vềdịch vụ, phương thức quảng cáo đều được được tận dụng. Phương châm Viettel là rộng, mọi người đều hiểu và sử dụng nên các hình thức quảng cáo không quá cầu kỳ, khó hiểu; có thể là đi đến từng nhà, giới thiệu để ai cũng có thể dùng. Công tác chăm sóc khách hàng ngày càng được nâng cao, quan tâm nhiều hơn.
Số lượng chương trình quảng cáo được thểhiện qua bảng sau đây:
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng 2.9: Số lượng chương trình quảng cáo Viettel và các đối thủ đưa ra trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2015-2017
Đơn vị Năm 2015 Năm 2016 Năm 2017 So sánh 2017/2015 2017/2015 BQ (%)
Viettel 13 12 12 92,31 96,08
Mobifone 11 11 10 90,91 95,35
Vinaphone 9 9 11 122,22 110,55
(Nguồn: Viettel, Mobifone, Vinaphone trên địa bàn tỉnh Quảng Trị) Hàng năm,Viettel và các đối thủ liên tục tung ra các chương trình quảng cáo, khuyến mại hấp dẫn cho khách hàng để khuyến khích khách hàng sử dụng dịch vụ nhiều hơn. Viettel và các đối thủ liên tục tung ra mỗi năm nhiều chương trình hấp dẫn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Năm 2017, Viettel thực hiện 12 chương trình khuyến mãi, Mobifone thực hiện 10 chương trình khuyến mãi và Vinaphone 11 chương trình khuyến mãi. Các chương trình khuyến mãi hàng năm không dao động nhiều và Viettel là doanh nghiệp chú trọng thực hiện nhiều các chương trình khuyến mãi nhất.
Viettel in ảnh những nhân viên của Viettel làm việc hăng say, năng động trên card là một hình thức quảng cáo hiệu quả và nâng cao tinh thần tự giác làm việc của chính nhân viên công ty mình.Đây là phương thức quảng cáo rất sáng tạo, tốn ít chi phí và dễ tiếp cận với người tiêu dùng.
Viettel còn inảnh lên card những người dân tộc thiểu số, người nông dân, xe thồ, sinh viên... Mục đích để quảng bá gói cước Tomato thích hợp phục vụ cho tất cả mọi tầng lớp có thu nhập thấp. Bên cạnh đó, Viettel còn muốn nói lên thông điệp đã có sóng đến những vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi, dân tộc...
2.2.2.3. Năng lực tài chính
Để phân tích tình hình tài chính tại chi nhánh ta xét một vài chỉ số tài chính tại Chi nhánh Tổng Côngty Viễn thông Quân đội tại Quảng Trị năm 2016 như sau: