PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIAO NHẬN HÀNG HÓA TẠI CẢNG
2.4. Quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng container tại cảng Đà Nẵng .50
2.4.1.1. Xuất hàng nguyên container
90km, tuyến nội hải 30km và độ sâu từ 10 – 19 m, Cảng Dung Quất đã được thiết kế với hệ thống cảng đa chức năng gồm: khu cảng dầu và cảng tổng hợp.
Cảng Dung Quất với chức năng phục vụ bốc xếp, vận chuyển hàng hóa thiết bị để cung ứng cho Nhà máy lọc dầu Dung Quất – nhà máy lọc dầu đầu tiên tại Việt Nam. Là nơi để xuất nhập khẩu vật tư, thiết bị, hàng hóa cho hầu hết các nhà đầu tư trong khu kinh tế Dung Quất và các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, Quảng Nam. Hằng năm, số lượng hàng hóa được bốc xếp thông qua Cảng đạt khoảng 0,6 triệu tấn, số lượng tàu cập bến trung bình 150 tàu/năm.
Cảng Quy Nhơn
Là một thương cảng quốc tế, là cảng trọng điểm của khu vực Nam Trung Bộ,là đầu mối giao thương của các tỉnh BìnhĐịnh, Nam Quảng Ngãi, Phú Yên, Kom Tum, Nam Lào và Đông Bắc Campuchia với các nước trong khu vực và trên thếgiới. Tổng sản lượng hàng hóa qua Cảng đạt 4,5 triệu tấn/năm với năng suất khai thác mỗi mét cầu cảng lên đến 8500 tấn hàng năm
Điểm mạnh của các cảng trên:
Những cảng vừa nêu ởtrên có những lợi thế hơn so với cảng Đà Nẵng chẳng hạn như: Lợi thế về chi phí xếp dở, vận chuyển rẻ hơn so với cảng Đà Nẵng và có thểthu hút được lượng hàng hóa từcác tàu có trọng tải nhỏ
Điểm yếu của các Cảng trên:
Tuy nhiên, bên cạnh những lợi thếnêu ở trên, thì vẫn tồn tại những nhược điểm hơnso với cảng Đà Nẵng như: Cơ sởvật chất, kĩ thuật, phương tiện vận tải không hiện đại bằng cảngĐà Nẵng, những loại hàng container khộng có phương tiện chuyên dụng như cẩu QCC, RTG hay diện tích kho bãi, mặt bằng không lớn, nên không đủ khả năng tiếp nhận nhiều hàng hóa và độ sâu mực nước bến không đủ để các tàu tải trọng lớn ( trên 50000 DWT, tàu container 1.000 TEU), tàu du lịch trên 1.000 khách ra vào thuận tiện.
2.4. Quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng container tại cảng
Người gửi hàng đưa container nhập bãi chờ xuất:
BẾN SỐ 5
(Nguồn: Cảng Đà Nẵng) Hình 1: Hoạt độngđưa container nhập bãi chờxuất
Bước 1: Sau khi xem xét thời gian tàu đến, chủ hàng sẽ tiến hành chở cont ra Cảng làm thủ tục để nhập bãi chờ xuất. Đầu tiên người gửi hàng làm thủ tục tại Phòng hàng hóa. Tại đây người gửi hàng trình các giấy tờ sau:
Nếu nhập cont có hàng chờ xuất thì phải trình: Booking Note, Packing List, Container Stuffing List (CSL).
Nếu trả cont rỗng lại bãi thì phải trình: Giấy xác nhận của hãng tàu trả rỗng tại cảng Tiên Sa.
Cổng Container
B6 B4
Tòa nhà văn phòng
Khách hàng
B7 Cổng
Cảng
B3 B3
B2 B5
Phòng thiết kế vị trí đặt Container
Phòng Tài Vụ Phòng Hàng Hóa
B1 B2
Trường Đại học Kinh tế Huế
Sau khi kiểm tra giấy tờ, nhân viên phòng hàng hóa sẽ phát hành lệnh gọi là “ Ticket for Cash Payment”
Đối với khách hàng hợp đồng ( ký hợp đồng hằng năm) thanh toán theo hình thức trả sauthì sẽ nhận lệnh này ngay tại phòng hàng hóa.
Đối với khách hàng lẻ (khách hàng không thường xuyên) sẽ thanh toán theo hình thức trả trước. Những khách hàng này sau khi nhận giấy tờ tại Phòng hàng hóa sẽ qua Phòng tài vụ để đóng phí dịch vụ, nhận hóa đơn do Phòng tài vụ phát hành sau đó đem lại Phòng hàng hóa. Lúc này, Phòng hàng hóa mới phát hành lệnh “Ticket for Cash Payment” cho người gửi hàng.
Bước 2: Sau khi nhận lệnh từ Phòng hàng hóa, người gửi hàng trình lệnh này cho Bảo vệ cổng Cảng vào kiểm tra. Sau đó người vận tải sẽ theo hướng dẫn, sự điều độ của bảo vệ Cảng cho xe tiến vào khu vực Cổng container.
Bước 3: Trước khi xe container đến khu vực Cổng container làm thủ tục sẽ có nhân viên Cảng (Check Container Team) kiểm tra trực quan chất lượng container, xem có bị móp méo hư hỏng gì không và kiểm tra số seal. Sau đó nhân viên ghi rõ số container, số seal và ký xác nhận đã kiểm tra trong “ Phiếu kiểm tra container, kiểm ta seal” và giao cho người vận tải.
Bước 4: Người vận tải sẽ đưa xe đến lối vào Cổng container để cân hàng và làm thủ tục. Tại đâysẽ trình 2 loại giấy tờ là “Ticket for Cash Payment”, “ Phiếu kiểm tra container, kiểm ta seal” cho nhân viên tại Cổng container. Đồng thời container có hàng sẽ được cân trọng lượng, nếu trọng lượng cont vượt quá quy định sẽ bị phạt và xử lý ( trọng lượng quy định thường là 32 tấn):
Nếu phía hãng tàu không chấp nhận cont vượt trọng tải thì phía chủ hàng phải tiến hành rút bớt hàng ra.
Nếu phía hãng tàu chấp nhận thì Cảng sẽ phạt tiền sai phạm (vì trong trường hợp này Cảng cần nhiều cẩu hơn để hạ bãi hay vậnchuyển cont).
Nhân viên tại Cổng Container sẽ kiểm tra trọng lượng cont, mã số cont. Người vận tải sẽ đọc số xe để nhân viên nhập vào máy. Những dữ liệu này sẽ được gửi qua máy của Bộ phận thiết kế vị trí cont. Nhân viên tại đây sẽ tiến hành xếp vị trí để hạ cont xuống bãi rồi gửi dữ liệu lại cho nhân viên Cổng Container.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Nếu xe vào trả cont rỗng sẽ phát hành phiếu “ Empty given back order slip”
trong đó có vị trí hạ cont rỗng sẽ hạ bãi.
Nếu xe đưa cont có hàng vào hãi chờ xuất sẽ phát hành phiếu “ Position slip”
Tọa độ container sẽ được ghi theo thứ tự block-> dãy -> hàng -> lớp ( Ví dụ: C-48-4-2 : Block C, dãy 48, hàng thứ 4, lớp thứ 2)
Ngoài “ Position slip”, người vận tải còn nhận một bảng số nhận dạng xe (gọi là Gate Pass). Người vận tải xe đặt Gate Pass lên trước cabin xe.
Bước 5: Sau khi làm xong thủ tục tại Cổng container, người vận tải phải chạy đúng tuyến theo một chiều đến vị trí hạ container tại bãi. Người vận tải sau khi đến đúng vị trí cont sẽ giơ bảng “ Gate Pass” để nhân viên vận hành cẩu RTG, Reach Stacker nhìn thấy để nhận dạng xe. Nhân viên vận hành cảu nhìn số Gate Pass của người vận tải và đối chiếu với CHE để bốc hạ cont chính xác vị trí.
Cẩu RTG là một cẩu khung bánh lốp dùng cho những container nằm phía sau trong từng dãy hàng hoặc nằmở lớp cao.
Cẩu Reach Stacker sẽ dùng đối với các container năm ở ngoài rìa, ở những vị trí dễ nâng hạ.
Bước 6:Sau khi hạ cont có hàng hay cont rỗng xong người vận tải sẽ lái xe ra lối ra Cổng Container theo đúng tuyến chạy.
Nhân viên tại Cổng container tuyến ra sẽ nhận lại bảng Gate Pass, sau đó sẽ phát hành phiếu EIR (Equipment Interchange Receipt) cho người vận tải. Xác nhận việc hạ bãi cont hoàn tất.
Bước 7: Sau đó người vận tải cầm EIR và cho xe ra Cổng Cảng, bảo vệ Cảng ở Cổng sẽ ra kiểm tra trên EIR số xe khớp với thực tế không, kiểm tra đã trả Gate Pass chưa rồi mới cho xe ra khỏi Cảng.
Tàu cập Cảng nhận hàng để xuất:
Trường Đại học Kinh tế Huế
BẾN SỐ 5
Hình 2: Hoạt động Cảng nhận hàng đểxuất
(Nguồn: Cảng Đà Nẵng) Bước 1: Hãng tàu gởi thông báo tàu đến (dự báo, xác báo) cho Phòng khai thác.
Đồng thời hãng tàu cũng gởi kèm sơ đồ xếp hàng, đặc điểm lưu ý khi xếp hàng tại tàu ( chèn lót, chằng buộc, cân bằng tàu…)
Lúc này hãng tàu cũng gởi thông báo tàu đến cho chủ hàng để triển khai nhập container vào bãi chờ xuất.
Bước 2:Trước khi tàu đến 48-> 120 giờ, Phòng Khai thác tính chọn bến cho tàu đạt phương án tối ưu. Gửi sơ đồ xếp hàng, đặc điểm lưu ý khi xếp hàng tạitàu cho Xí nghiệp Cảng.
B4 XÍ NGHIỆP CẢNG
Bãi Container
Văn phòng cảng (26 Bạch Đằng) Phòng
khai thác
Phòng kinh doanh
Phòng Tài chính-Kế
Toán
Hãng tàu
B2 B6
B1
B5
B3
Trường Đại học Kinh tế Huế
Trước khi tàu cập bến 1-3 ca (khoảng 6->8 giờ), Xí nghiệp cảng dựa trên nhu cầu, bố trí nhân lực, phương tiện phù hợp.
Trước khi tàu cập bến 2->4 giờ, Phòng Khai thác thông báo kế hoạch khai thác bến chính thức cho chủ tàu, Cảng vụ, hoa tiêu và Xí nghiệp Cảng, Xí nghiệp vận tải thủy.
Bước 3:Khi tàu cập bến, Xí nghiệp Cảng bắt đầu triển khai làm hàng.
Trước tiên cho xe chạy một chiều ra bãi để bốc container. Nhân viên vận hành cẩu sẽ dựa trên CHE để bốc cont. Container sẽ được bốc theo thứ tự, cont nào xếp lên tàu trước sẽ bốc trước. Sau khi bốc cont, cho xe chạy theo một chiều rra vị trí cầu bến để tiến hành xếp cont lên tàu.
Bước 4:Đội công nhân ra vị trí cầu bến chuẩn bị làm hàng.
Tiến hành buộc dây tàu, công nhân lên tàu để hướngdẫn và thực hiện khóa cont (khóa giữa 2 cont với nhau). Nếu có yêu cầu mở hầm hàng, công nhân sẽ vận hành cẩu mở hầm hàng để chuẩn bị xếp cont.
Trên cầu bến sẽ có kiểm viên Cảng và nhân viên đại diện của hãng tàu theo dõi giám sat quá trình làm hàng. Kiểm viên sẽ kiểm tra mã số cont, tình trạng cont, seal, chì. Nếu có sai sót gì về cont sẽ ghi sự việc vào Biên bản hiện trường. Sau khi xêp hết cont lên tàu, 2 bên sẽ ký biên bản hiện trường, ghi chú vào Phiếu kiểm giao nhận hàng (Tally Report) rồi mỗi bên giữ một bản.
Bước 5: Đại diện hãng tàu sau khi giám sát làm hàng tại tàu xong, dựa trên Tally để lập Biên bản kết toán giao nhận hàng ( Report On Receipt/Deliver Of Cargo) rồi gửi cho Xí nghiệp Cảng.
Bước 6: Xí nghiệp Cảng nhận Biên bản kết toán tàu do hãng tàu gửi, lập báo cáo thống kê về thời gian tàu lưu cập bến, thời gian lưu container tại bãi, các dịch vụ xếp dỡ và các dịch vụ phát sinh khác…. Rồi gửi cho phòng kinh doanh để tiến hành tính dịch vụ.
Phòng kinh doanh dựa theo những báo cáo thống kê gửi từXí nghiệp Cảng, kiểm tra và lên bảng tính cước sau đó gửi cho Phòng Tài chính –Kế toán.
Phòng Tài chính–Kế toán rà soát và phát hành hóa đơn gửi cho khách hàng.