Bài giảng; Giáo án - Trường THCS Yên Thọ #navigation_collapse{display:none}#navigation{display:block}#navigation_sub_menu{display:block}#banner{height:150px}@media(min-width:1050px){#wrapper,#banner{width:1050px}.miniNav{width:1050px

(1)

Ngày soạn:

Ngày giảng:

TÊN BÀI DẠY:

Tiết 34. §7: ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ y a x a . ( 0) Thời gian thực hiện: 1 tiết

I. Mục tiêu:

1. Kiến thức:

- Biết khái niệm đồ thị của hàm số; biết cách vẽ đồ thị của hàm số y a x . - HS thấy được ý nghĩa của đồ thị trong thực tiễn và trong nghiên cứu hàm số.

2. Năng lực hình thành:

- Giúp học sinh chuyển đổi ngôn ngữ, từ ngôn ngữ thông thường sang đọc (nói), viết, vẽ đồ thị, kí hiệu về hàm số bậc nhất, đồ thị hàm số bậc nhất...là cơ hội để hình thành năng lực giao tiếp toán học, sử dụng ngôn ngữ toán.

- Thông qua vẽ đồ thị, vận dụng của đồ thị hàm số bậc nhất trong thực tiễn thông qua tìm hiểu mạng internet... góp phần hình thành, phát triển năng lực sử dụng công cụ và phương tiện toán học cho học sinh, hình thành năng lực tính toán.

3. Phẩm chất:

- Chăm chỉ: Miệt mài, chú ý lắng nghe, đọc, làm bài tập, vận dụng kiến thức vào thực hiện.

- Trung thực: Thể hiện ở bài toán vận dụng thực tiễn cần trung thực.

- Trách nhiệm: Trách nhiệm của học sinh khi thực hiện hoạt động nhóm, báo cáo kết quả hoạt động nhóm.

II. Thiết bị dạy học và học liệu:

- Thiết bị dạy học: Thước thẳng có chia khoảng, mô hình mặt phẳng toạ độ.

- Học liệu: Sách giáo khoa, tài liệu trên internet.

III. Tiến trình dạy học:

I. Hoạt động mở đầu (3’)

* Mục tiêu: Biết vẽ hệ trục toạ độ Oxy .

* Nội dung: Hoàn thành vẽ hệ trục toạ độ Oxy .

* Sản phẩm: Hệ trục tọa độ Oxy .

* Tổ chức thực hiện: Hoạt động cá nhân, cặp đôi

Hoạt động của GV+HS Tiến trình nội dung

* GV giao nhiệm vụ: Vẽ hệ trục toạ độ Oxy .

- Hướng dẫn, hỗ trợ: Đối với học sinh yếu có thể hỗ trợ bằng cách đặt câu hỏi để học sinh trả lời:

Hệ trục toạ độ Oxy gồm:

Ox : Trục hoành Oy : Trục tung.

O : Gốc toạ độ

Vẽ hệ trục toạ độ Oxy.

(2)

*HS thực hiện nhiệm vụ: hs lên bảng vẽ hệ trục toạ độ

- Hs dưới lớplàm bài vào vở, đổi vở và kiểm tra cho nhau.

- Phương thức hoạt động: Cá nhân, cặp đôi - Sản phẩm học tập: Hệ trục toạ độ Oxy

* Báo cáo thảo luận: cá nhân lên thực hiện

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét bài của hs và chốt kiến thức.

II. Hoạt động hình thành kiến thức (30’)

HĐ1: Đồ thị hàm số là gì?

* Mục tiêu: Hs hiểu được đồ thị hàm số là gì?

* Nội dung: Ví dụ về xác định các điểm trên hệ trục tọa độ Oxy

* Sản phẩm: Hoàn thành vẽ hệ trục toạ độ và biểu diễn các điểm trên hệ trục tọa độ

* Tổ chức thực hiện: Cá nhân.

Nhiệm vụ 1

*GV giao nhiệm vụ : Viết các cặp giá trị tương ứng của hàm trên? ( ?1a /sgk)

* HS thực hiện nhiệm vụ : Viết các cặp giá trị tương ứng .

- Phương thức hoạt động: Hỏi trực tiếp học sinh.

- Sản phẩm:

a) Các cặp giá trị của hàm trên là:

* Báo cáo thảo luận: cá nhân.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chốt kiến thức.

Nhiệm vụ 2:

* GV giao nhiệm vụ : Vẽ hệ trục toạ độ và xác

?1 / sgk

Hàm số được cho bởi bảng sau

x 2 1 0 ^0,5 ^1,5

y 3 2 1 1 2

a) Viết các cặp giá trị tương ứng của hàm trên?

b) Vẽ hệ trục toạ độ và xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng của



x; y ở câu a?



+ GV và HS dưới lớp nhận xét đánh giá cho điểm

(3)

định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng của



x; y ở câu a



– Hướng dẫn, hỗ trợ: Đối với học sinh yếu có thể hỗ trợ bằng cách đặt câu hỏi để học sinh trả lời:

+Xác định điểm trên hệ trục ta làm ntn?

* HS thực hiện nhiệm vụ:

- Vẽ hệ trục toạ độ (đã thực hiện ở hđ khởi động) - Xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng của



x; y ở câu a?



– Phương thức hoạt động: Cá nhân.

– Sản phẩm học tập: Hoàn thành xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị



x; y ở câu a trên hệ trục



toạ độ .

* Báo cáo thảo luận: cá nhân lên bảng thực hiện.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chốt kiến thức.

Hoạt động 2: Vẽ đồ thị hàm số y f x( )

* Mục tiêu: Vẽ đồ thị hàm số y f x( ) cho bởi bảng

* Nội dung: Ví dụ về vẽ đồ thị hàm số

* Sản phẩm: Hoàn thành đồ thị hàm số y f x( )

* Tổ chức thực hiện: Giao nhiệm vụ, học sinh báo cáo, đánh giá và nhận xét

* GV giao nhiệm vụ 1:

VD1: Vẽ đồ thị của hàm số đã cho trong ?1 /sgk -Hướng dẫn, hỗ trợ:

+Xác định toạ độ các điểm

+Cho tên các điểm lần lượt là M N P Q R, , , , và lưu ý một số sai sót khi vẽ đồ thị.

+Giới thiệu tên gọi của đồ thị: Các điểm lần lượt là , , , ,

M N P Q R biểu diễn các cặp số của hàm số ( )

y f x Tập hợp các điểm đó goi là đồ thị của hàm số y f x( )

+Vẽ đồ thị hàm số y f x( )ta phải làm những bước nào?

Vẽ mặt phẳng toạ độ Oxy

Xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng



x; y của hàm số trên mặt phẳng toạ độ



* Thực hiện nhiệm vụ:

- Đặt tên các điểm đã vẽ lần lượt là M N P Q R, , , , trên mặt phẳng tọa độ.

Vẽ đồ thị đã cho trong ?1 /sgk

(4)

- Phương thức hoạt động: Làm việc cá nhân - Sản phẩm:

* Báo cáo thảo luận: HS tự nhận xét, đánh giá lẫn nhau

* Kết luận, nhận định: - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức

Hoạt động 3: Đồ thị của hàm số y a x a . ( 0)

* Mục tiêu: Biết khái niệm đồ thị hàm số y a x a . ( 0) .

- Biết ý nghĩa của đồ thị trong trong thực tiễn và trong nghiên cứu hàm số . - Biết cách vẽ đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

.

* Nội dung: Hoàn thành nội dung ?2 sau đó hình thành khái niệm đồ thị hàm số.

Hoàn thành nội dung ?3 ?4 sau đó hình thành cách vẽ đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

* Sản phẩm: Đồ thị hàm số y 2.x; Đồ thị hàm số y 0,5.x

* Tổ chức thực hiện: Họat động cá nhân, hoạt động nhóm.

* GV giao nhiệm vụ 1: Học sinh thảo luận nhóm làm nội dung ?2 /sgk

* HS thực hiện nhiệm vụ: Thảo luận, hoàn thiện phiếu học tập.

Thời gian: 7ph

Hình thức: Nhóm 4 – 5 HS.

- Phương thức hoạt động: hoạt động nhóm.

- Sản phẩm:

Các cặp số:

( 2; 4); ( 1; 2); (0;0); (1;2); (2;4)   

?2 /sgk

Cho hàm số y 2.x

a.Viết 5 cặp số ( ; )x y với 2; 1;0;1;2

x   .

b.Biểu diễn các cặp số đó trên mặt phẳng toạ độ Oxy

c. Vẽ đường thẳng qua 2 điểm ( 2; 4); (2;4)  . Kiểm tra bằng thước thẳng xem các điểm còn lại có nằm

(5)

Vẽ đồ thị:

Các điểm còn lại nằm trên đt qua hai điểm ( 2; 4);(2;4)  .

* Báo cáo thảo luận: đại diện nhóm trình bày bài giải

- Nhóm khác nhận xét.

* Kết luận, nhận định: GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: Đồ thị hàm số

. ( 0)

y a x a  là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ.

*GV giao nhiệm vụ 2:

Hs thảo luận trả lời ?3 /sgk rút ra cách vẽ đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

Hs giải ?4 /sgk.

* HS thực hiện nhiệm vụ: cách vẽ đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

- Phương thức hoạt động: hoạt động cặp đôi.

- Sản phẩm:

?3 : Ta cần biết 2 điểm thuộc đồ thị: trong đó có 1 điểm gốc O và 1 điểm khác gốc O

?4 : Điểm (2;1)A .

Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y0,5.x

trên đường thẳng đó hay không?

?3 Từ khẳng định trên, để vẽ được đồ thị của hàm số y a x a . ( 0), ta cần biết mấy điểm thuộc đồ thị.

- Để vẽ đồ thị của hàm số . ( 0)

y a x a  , ta cần biết 2 điểm thuộc đồ thị.

?4 /sgk

(6)

* Báo cáo thảo luận: đại diện nhóm trình bày bài giải

- Nhóm khác nhận xét.

* Kết luận, nhận định:

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức: Vì đồ thị hàm số y a x a . ( 0)là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ nên khi vẽ ta chỉ cần xác định thêm 1 điểm thuộc đồ thị khác gốc O bằng cách cho x một giá trị bất kì khác 0 và tìm giá trị y tương ứng. Cặp giá trị đó là tọa độ điểm thứ 2.

III.Hoạt động luyện tập (7’)

* Mục tiêu: Biết cách vẽ đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

* Nội dung: Vẽ đồ thị hàm số y 1,5.x

* Sản phẩm: Đồ thị hàm số y  1,5.x

* Tổ chức thực hiện: Hoạt động cá nhân

* GV giao nhiệm vụ:

VD2: Vẽ đồ thị của hàm số: y  1,5.x

- Hướng dẫn, hỗ trợ:

+ Hãy nêu các bước làm: Vẽ mặt phẳng toạ độ và xác định tọa độ các điểm.

+ Vẽ đồ thị và lưu ý một số sai sót khi vẽ đồ thị.

+ Đặc điểm của đồ thị hàm số y  1,5.x là 1 đường thẳng đi qua 2 điểm: (0;0), 1O điểm khác gốc toạ độ

* Thực hiện nhiệm vụ:

- Vẽ mặt phẳng tọa độ và xác định toạ độ các điểm A khác (0;0)O trên mặt phẳng toạ độ.

Ví dụ 2: Vẽ đồ thị hàm số : 1,5.

y   x Giải

Vẽ hệ trục toạ độ Oxy

Với x 2 ta đượcy3. Điểm ( 2;3)

A  thuộc đồ thị hàm số 1,5.

y   x. Vậy đường thẳng OA là đồ thị hàm số y  1,5.x

(7)

- Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm O và A - Phương thức hoạt động: Làm việc cá nhân - Sản phẩm:

* Báo cáo thảo luận: hs lên trình bày bài giải.

- Hs khác nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

4. Hoạt động vận dụng (3’)

* Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đó học.

* Nội dung: Hoàn thành Bài 40/sgk.

* Sản phẩm: Kết quả bài 40/sgk.

* Tổ chức thực hiện: Hoạt động cá nhân.

*GV giao nhiệm vụ:

Hs làm bài 40/sgk Hướng dẫn, hỗ trợ:

Quan sát lại đồ thị hàm số y 2.x; y0,5x (a0); đồ thị hàm số y 1,5.x vừa vẽ để rút ra nhận xét.

*HS thực hiện nhiệm vụ: hoàn thiện câu trả lời

- Phương thức hoạt động: Làm việc cá nhân - Sản phẩm: lời giải hs.

* Báo cáo thảo luận: hs trình bày bài giải.

Bài 40/sgk

Đồ thị hàm số y ax nằm ở những góc phần tư nào của mặt phẳng toạ độ^Oxynếu:

a, a0 b, a0 Giải

a. Góc phần tư thứ I và thứ III b. Góc phần tư thứ II và thứ IV

(8)

- Hs khác nhận xét.

- GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức.

* Hướng dẫn tự học ở nhà:

(2’)

– Giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động cá nhân hoàn thành bài 39; 41;42 sgk/tr 71 -72.

– Nắm vững khái niệm đồ thị hàm số và đồ thị hàm số y a x a . ( 0)

– Luyện tập vẽ đồ thị của hàm số.

– Xem lại các bài tập đã làm trên lớp.