1
TL : Cây có hoa là 1 thể thống nhất vì :
- Có sự phù hợp giữa cấu tạo và chức năng trong mỗi cơ quan - Có sự thống nhất giữa chức năng của các cơ quan.
- Tác động vào 1 cơ quan sẽ ảnh h ởng đến cơ quan khác và toàn bộ cây.
Ví dụ : Khi lá hoạt động yếu, thoát hơi n ớc ít thì sự hút n ớc của rễ cũng giảm, sự quang hợp của lá yếu không cung cấp đủ chất dinh d ỡng cho thân, rễ, nên cây sinh tr ởng chậm và ảnh h ởng đến sự ra hoa, kết quả và tạo hạt.
1. Trong 1 cơ quan và giữa các cơ quan của cây có hoa có những mối quan hệ nào để cây trở thành 1 thể thống nhất ? Cho ví dụ.
2
TL : Rau là cây có nhu cầu n ớc rất cao, nếu trồng rau trên đất khô
cằn, ít đ ợc t ới thì rễ sẽ hoạt động yếu , hút đ ợc ít n ớc và muối ư ư ư ư khoáng. Thiếu n ớc và muối khoáng lá sẽ quang hợp kém, chế tạo ít ư chất hữu cơ nên lá không xanh tốt. Các bộ phân khác nhận đ ợc ít ư chất hữu cơ , nên chậm lớn, cây còi cọc thì năng suất sẽ thấp..
2. Hãy giải thích vì sao rau trồng trên đất khô cằn, ít đ ợc t ới bónư
thì lá th ờng không xanh tốt, cây chậm lớn, còi cọc, năng suất thấp ? ư
3
PPCT : 44
4
II. C©y víi m«i tr êng :
1. C¸c c©y sèng ë d íi n íc I. C©y lµ mét thÓ thèng nhÊt :
Bµi 36: Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa
A. C©y sóng tr¾ng B. C©y rong ®u«i chã
Quan s¸t 2 h×nh trªn vµ tr¶ lêi c©u hái sau:
1. Cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh d¹ng cña l¸ khi n»m ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau:
Trªn mÆt n íc (A) vµ ch×m trong n íc (B). Gi¶i thÝch t¹i sao ?
5
II. C©y víi m«i tr êng :
1. C¸c c©y sèng ë d íi n íc I. C©y lµ mét thÓ thèng nhÊt :
Bµi 36: Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa
Quan s¸t 2 h×nh trªn vµ tr¶ lêi c©u hái sau :
2. C©y bÌo t©y cã cuèng l¸ ph×nh to, xèp. §iÒu nµy gióp g× cho bÌo khi sèng tr«i næi trªn mÆt n íc?
A. C©y bÌo t©y sèng tr«i Næi trªn mÆt n íc
B. C©y bÌo t©y sèng ë trªn c¹n
H×nh 36.3
3. So s¸nh cuèng l¸ c©y bÌo khi sèng tr«i næi vµ khi sèng trªn mÆt bïn. Gi¶i thÝch t¹i sao?
6
II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
Trả lời :
1. Lá nổi trên mặt n ớc có phiến lá phình to, giúp lá dễ nổi, tăng diện ư tích tiếp xúc với ánh sáng.
Lá chìm trong n ớc phiến lá nhỏ, dài và mảnh giúp lá tránh đ ợc ư những tác động của sóng.
2. Cây bèo tây sống trôi nổi có cuống lá phình to, bóp nhẹ thấy mềm và xốp giúp cây dễ nổi trên mặt n ớc, xốp bên trong có nhiều Oư 2 cho cây hô hấp.
3. Cây bèo tây Hình 36.3 A có cuống lá phình to giúp cây dễ nổi khi sống trong môi tr ờng n ớc. ư
Còn cây bèo tây Hình 36.3B có cuống lá thon dài, cứng để phiến lá
v ơn cao nhận đ ợc nhiều ánh sáng giúp cây thích nghi với môi tr ờng ư ư cạn.
7
Các em có nhận xét gì về các cây sống trong môi tr ờng n ớcư ư
II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
Cây sống trong môi tr ờng n ớc có các đặc điểm sau :ư ư
- Cây có lá nổi trên mặt n ớc : Phiến lá th ờng to, giúp lá dễ nổi, ư tăng diện tích tiếp xúc với ánh sáng.
- Cây có lá chìm trong n ớc : Phiến lá nhỏ, dài và mảnh giúp lá ư tránh đ ợc các tác động của sóng.
- Cây sống trôi nổi trên mặt n ớc : Cuống lá phình to, xốp ư chứa nhiều không khí giúp cây dễ nổi.
8
2. Các cây sống ở trên cạn
A B C
II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
Quan sát 3 hình trên, đọc SGK và trả lời câu hỏi sau:
1. Cây mọc ở nơi đất khô hạn, nắng gió nhiều (hình A) Th ờng có ư
đặc điểm gì ? Giải thích.
2. Cây mọc ở nơi râm mát và ẩm nhiều (hình B, C) th ờng có những
đặc điểm gì ? Giải thích.
9
2. Các cây sống ở trên cạn II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
TL :
1. Cây mọc nơi khô hạn có nhiều nắng, gió : Th ờng có rễ ăn sâu và ư lan rộng, thân thấp, phân cành nhiều, lá th ờng có lớp lông hoặc sáp ư bao phủ.
- Rễ ăn sâu : Giúp cây không bị đỗ và tìm nguồn n ớc.ư - Lan rộng : Hút s ơng đêm.ư
- Lá có sáp hoặc có lông : Để hạn chế sự thoát hơi n ớc ư
2. Cây mọc nơi râm mát và ẩm nhiều : Thân th ờng v ơn cao, các ư cành tập trung ở ngọn.
Do ít ánh sáng nên cây th ờng v ơn cao để nhân đ ợc nhiều ánh ư ư sáng hơn
10
2. C¸c c©y sèng ë trªn c¹n II. C©y víi m«i tr êng :
1. C¸c c©y sèng ë d íi n ícư ư I. C©y lµ mét thÓ thèng nhÊt :
Bµi 36: Tæng kÕt vÒ c©y cã hoa
C¸c em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c c©y sèng trªn c¹n.
C©y mäc n¬i kh« h¹n cã nhiÓu n¾ng, giã : Th êng cã rÔ ¨n s©u ư vµ lan réng, th©n thÊp, ph©n cµnh nhiÒu, l¸ th êng cã líp l«ng ư hoÆc s¸p bao phñ.
C©y mäc n¬i r©m m¸t vµ Èm nhiÒu : Th©n th êng v ¬n cao, c¸c ư cµnh tËp trung ë ngän.
11
3. Các cây sống ở những môi tr ờng đặc biệt II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư 2. Các cây sống ở trên cạn I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
D C
Quan sát hình trên, đọc SGK và trả lời câu hỏi sau:
1. Thế nào là môi tr ờng đặc biệt?ư
2. Cây sống ở vùng sa mạc nh x ơng rồng (A) và cây cỏ (B) có đặc điểm ư gì phù hợp ?
3. Cây ở môi tr ờng n ớc thuỷ triều nh cây đ ớc (C) và cây bần (D) có đặc ư
điểm gì phù hợp ?
12
Trả lời :
1. Môi tr ờng sống đặc biệt là môi tr ờng khắc nghiệt, sống không thuận lợi cho cây.
3. Các cây sống ở những môi tr ờng đặc biệtư II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư 2. Các cây sống ở trên cạn I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
2. Cây x ơng rồng có thân mọng n ớc, lá biến thành gai để hạn chế sự thoát hơi n ớc.
Cây cỏ có rễ rất dài để tìm nguồn n ớc.
3. Cây đ ớc có rễ chống giúp cây không bị đổ.
Cây bần có rễ thở giúp lấy O2 cung cấp cho các phần rễ bên d ới.
Các em có nhận xét gì về các cây sống trong môi tr ờng đặc biệt.
13
3. Các cây sống ở những môi tr ờng đặc biệtư II. Cây với môi tr ờng :
1. Các cây sống ở d ới n ớcư ư 2. Các cây sống ở trên cạn I. Cây là một thể thống nhất :
Bài 36: Tổng kết về cây có hoa
Các cây sống trong môi tr ờng đặc biệt đều có đặc điểm thích ư nghi với môi tr ờng đó.ư
Ví dụ :
- Cây sống trên các bãi lầy ven biển : Cây đ ớc có rễ chống giúp ư cây đứng vững, cây bần có rễ thở.
- Cây sống vùng sa mạc : Nh x ơng rồng có lá biến thành gai để ư ư hạn chế sự thoát hơi n ớc, cây cỏ lạc đà có rễ rất dài để tìm nguồn n ớc. ư
14
2. Cây đ ớc sống ở vùng ngập mặn có kiểu rễ gì để chống đổ ngã.
a. Rễ cọc. b. Rễ chống. c. Rễ chùm. d. Rễ thở
TL : Cây sống trong môi tr ờng n ớc có các đặc điểm sau :ư ư
Cây có lá nổi trên mặt n ớc : Phiến lá th ờng to, giúp lá dễ nổi, ư ư tăng diện tích tiếp xúc với ánh sáng.
Cây có lá chìm trong n ớc : Phiến lá nhỏ, dài và mảnh giúp lá tránh ư
đ ợc các tác động của sóng.ư
- Cây sống trôi nổi trên mặt n ớc : Cuống lá phình to, xốp chứa ư nhiều không khí giúp cây dễ nổi.
1. Các cây sống trong môi tr ờng n ớc th ờng có những đặc ư ư ư
điểm hình thái nh thế nào.ư
3. Cây x ơng rồng sống nơi khô hạn có lá biến biến thành gai có ư tác dụng gì.
a. Giảm sự hô hấp. b. Chống bị gió thổi ngã.
c. Giảm sự thoát hơi n ớc. d. Cạnh tranh ánh sáng.
15
- Häc bµi.
- Tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 tr.121 SGK.
- §äc môc : “ Em cã biÕt ?”
- §äc tr íc bµi 37 ư