Ngày soạn: 17 / 11/ 2019 Tiết: 24 Ngày giảng: /12/2019
BÀI 26 :
MỐI GHÉP THÁO ĐƯỢC I. Mục tiêu:
Sau khi học xong bài này HS phải:
1. Về kiến thức:
- Biết được khái niệm mối ghép bằng ren, mối ghép bằng then và chốt.
- Biết được cấu tạo, đặc điểm của mối ghép bằng ren và mối ghép bằng then chốt.
2. Về kỹ năng :
- Phân biệt được mối ghép ren, mối ghép bằng then chốt.
3. Về thái độ :
- Có ý thức sử dụng mối ghép hợp lý trong sản xuất.
II. Chuẩn bị của thầy và trò:
1. Giáo viên: SGK, SGV, giáo án, tài liệu tham khảo, tranh ảnh có liên quan đến bài học, mẫu một số mối ghép : Một số cụm mối ghép ren : Mối ghép bulong, mối ghép vít cấy, mối ghép đinh vít ; Mối ghép bằng then, mối ghép bằng chốt...
2. Học sinh: SGK, vở ghi, vở bài tập, đồ dùng học tập...
III. Phương pháp dạy học:
- Phương pháp trực quan.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp thuyết trình.
IV. Tiến trình bài giảng - Giáo dục : 1. Ổn định tổ chức lớp:( 1-2 phút) 2. Kiểm tra bài cũ: ( 5 – 7 phút)
Câu hỏi : Tại sao người ta không hàn chiếc quai vào nồi nhôm mà phải tán ? - Vì nhôm khó hàn và mối ghép đinh tán sẽ đảm bảo chịu được lực lớn, mối ghép đơn giản, khi hỏng dễ thay.
3. Giảng bài mới:
a. Mở bài: ( 3 - 5 phút)
Mối ghép tháo được gồm mối ghép bằng ren, then, chốt, ta có thể tháo rời các chi tiết ở dạng nguyên vẹn như trước khi ghép. Chúng có công dụng là ghép nhiều chi tiết đơn giản thành kết cấu phức tạp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chế tạo, lắp ráp, bảo quản và sửa chữa. Để biết được cấu tạo, đặc điểm và ứng dụng của một số mối ghép tháo được thường gặp, chúng ta cùng nghiên cứu " Bài 26 : Mối ghép tháo được " .
b. Các hoạt động:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về mối ghép bằng ren - Mục tiêu : Hiểu rõ mối ghép bằng ren
- Hình thức tổ chức : Dạy học theo nhóm.
- Thời gian :17 phút.
- Kĩ thuật dạy học : Kĩ thuật hỏi và trả lời, trình bày 1 phút.
- Phương pháp dạy học : Đàm thoại, trực quan, dạy học dự án.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV : YCHS quan sát tranh ảnh kết hợp
quan sát mẫu vật về mối ghép bằng ren : - Em hãy cho biết cấu tạo của mối ghép bằng bulong, vít cấy, đinh vít ?
HS :
+ Mối ghép bulong : Gồm đai ốc, vòng đệm, chi tiết ghép và bulong.
+ Mối ghép vít cấy : Gồm đai ốc, vòng đệm, chi tiết ghép và vít cấy.
+ Mối ghép bằng đinh vít : Gồm chi tiết ghép và đinh vít.
GV : YCHS hoàn thành bài tập SGK/T90.
HS : Hoàn thành.
GVMR : Các danh từ vít, đai ốc được hiểu theo nghĩa rộng( VD : Cổ lọ mực là vít, nắp lọ mực là đai ốc).
GV : Nhấn mạnh :
Lực tự siết được tạo thành do ma sát giữa các mặt ren của vít và đai ốc. Biến dạng đàn hồi càng lớn, ma sát càng lớn thì lực tự siết càng lớn.
Lấy VD minh họa : Lọ đựng gia vị ở gia đình đặt gần bếp mà bị biến dạng =>
Mở nắp lọ sẽ rất khó và mất nhiều thời gian.
GV : Để hãm cho đai ốc khỏi bị lỏng ta có những biện pháp gì ?
HS : Dùng vòng đệm hãm, vòng đệm vênh ; Dùng đai ốc khóa, vặn thêm một đai ốc phụ sau đai ốc chính ; Dùng chốt chẻ cài ngang qua đai ốc và vít.
1. Mối ghép bằng ren :
a. Cấu tạo mối ghép :
- Mối ghép bằng ren gồm 3 loại chính : + Mối ghép bulong : Gồm đai ốc, vòng đệm, chi tiết ghép và bulong.
+ Mối ghép vít cấy : Gồm đai ốc, vòng đệm, chi tiết ghép và vít cấy.
+ Mối ghép bằng đinh vít : Gồm chi tiết ghép và đinh vít.
b. Đặc điểm và ứng dụng :
* Đặc điểm :
- Mối ghép bằng ren có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp, được sử dụng rộng rãi trong các mối ghép cần tháo lắp.
GV : Hướng dẫn HS tháo các mối ghép ren :
- Em hãy nêu tác dụng của từng chi tiết trong mối ghép ?
HS :
- Mối ghép bulong : Để ghép các chi tiết và tháo lắp chi tiết.
- Mối ghép vít cấy, đinh vít : Dùng để ghép các chi tiết.
GV : Ba mối ghép bulong, vít cấy, đinh vít có điểm gì giống và khác nhau ? HS :
- Giống : Ba mối ghép ren đều có bulong, vít cấy hoặc đinh vít, có ren luồn qua lỗ của chi tiết 3 để ghép hai chi tiết 3, 4.
- Khác : Trong mối ghép vít cấy và đinh vít lỗ có ren ở chi tiết 4.
GV : Dựa vào đâu để lựa chọn một trong 3 kiểu mối ghép ren ?
HS : Dựa vào mục đích sử dụng.
GV : Mối ghép bằng ren có đặc điểm gì ?
HS : Có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp, được sử dụng rộng rãi trong các mối ghép cần tháo lắp.
GV : Chốt lại, ghi bảng.
HS : Ghi bài.
GV : Em hãy cho biết phạm vi ứng dụng của từng mối ghép ?
HS :
- Mối ghép bulong : Dùng để ghép các chi tiết có chiều dày không lớn và cần tháo lắp.
- Mối ghép vít cấy : Ghép những chi tiết có chiều dày quá lớn.
- Mối ghép đinh vít : Ghép những chi tiết chịu lực nhỏ.
GV : Nhận xét, bổ sung, chốt lại, ghi
* Ứng dụng :
- Mối ghép bulong : Dùng để ghép các chi tiết có chiều dày không lớn và cần tháo lắp.
- Mối ghép vít cấy : Ghép những chi tiết có chiều dày quá lớn.
- Mối ghép đinh vít : Ghép những chi tiết chịu lực nhỏ.
bảng.
HS : Ghi bài.
GV : Muốn các mối ghép ren không bị nhờn và không bị hỏng ren phải bảo quản như thế nào ?
HS : Phải vệ sinh mối ghép và tra dầu mỡ thường xuyên...
GV : Em hãy kể tên các đồ vật có mối ghép bằng ren mà em biết ?
HS : Chiếc bút mực, chiếc bút bi, lọ mực, nắp nồi áp suất...
* Hoạt động 2: Tìm hiểu về mối ghép bằng then và chốt ( 15 – 17 phút) - Mục tiêu : Hiểu rõ mối ghép bằng then và chốt
- Hình thức tổ chức : Dạy học theo nhóm.
- Thời gian : 15 phút.
- Kĩ thuật dạy học : Kĩ thuật hỏi và trả lời, trình bày 1 phút.
- Phương pháp dạy học : Đàm thoại, trực quan, dạy học dự án.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV : YCHS quan sát H26.2/SGK kết
hợp quan sát mẫu vật :
- Mối ghép bằng then và chốt gồm những chi tiết nào ?
HS :
- Mối ghép bằng then : Gồm trục, then, bánh đai.
- Mối ghép bằng chốt : Gồm đùi xe, trục giữa, chốt trụ.
GV : Nhận xét, bổ sung, chốt lại, ghi bảng.
HS : Ghi bài.
GV : Em hãy nêu hình dáng của then và chốt ?
HS : Đều là chi tiết hình trụ.
GV : YCHS hoàn thành bài tập trong SGK.
2. Mối ghép bằng then và chốt :
a. Cấu tạo của mối ghép :
- Mối ghép bằng then : Gồm trục, then, bánh đai.
- Mối ghép bằng chốt : Gồm đùi xe, trục giữa, chốt trụ.
b. Đặc điểm và ứng dụng :
* Đặc điểm :
- Mối ghép bằng then và chốt đều có dạng hình trụ, có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp và thay thế nhưng khả năng chịu lực kém.
HS : Hoàn thành.
GV : Tháo lắp mối ghép then và chốt cho HS quan sát :
- Em hãy phân biệt sự khác nhau về cách lắp của then và chốt ?
HS :
- Then được đặt trong rãnh then của hai chi tiết được ghép.
- Chốt được đặt trong lỗ xuyên ngang qua hai chi tiết được ghép.
GV : Em hãy nêu ưu, nhược điểm của mối ghép bằng then và chốt ?
HS :
- Ưu điểm : Đều có dạng hình trụ, có cấu tạo đơn giản, dễ tháo lắp và thay thế.
- Nhược điểm : Khả năng chịu lực kém.
GV : Chốt lại, ghi bảng.
HS : Ghi bài.
GV : Mối ghép bằng then và chốt được ứng dụng để làm gì ?
HS :
- Mối ghép bằng then : Dùng để ghép trục với bánh răng, bánh đai, đĩa xích...
- Mối ghép bằng chốt : Dùng để hãm chuyển động tương đối giữa các chi tiết theo phương tiếp xúc hoặc để truyền lực theo phương đó.
GV : Nhận xét, bổ sung, chốt lại, ghi bảng.
HS : Ghi bài.
GV : Em hãy lấy ví dụ về mối ghép bằng then và chốt mà em biết ?
HS : Chốt cửa, then cửa, chốt đồng hồ...
GV : Em hãy so sánh điểm giống nhau và khác nhau giữa mối ghép bằng then và mối ghép bằng chốt ?
HS :
* Ứng dụng :
- Mối ghép bằng then : Dùng để ghép trục với bánh răng, bánh đai, đĩa xích...
- Mối ghép bằng chốt : Dùng để hãm chuyển động tương đối giữa các chi tiết theo phương tiếp xúc hoặc để truyền lực theo phương đó.
- Giống : Đều là mối ghép tháo được.
- Khác nhau :
+ Ở mối ghép bằng then thì then được đặt trong rãnh then của hai chi tiết được ghép.
+ Ở mối ghép bằng chốt thì chốt được đặt trong lỗ xuyên ngang qua hai chi tiết được ghép.
4. Củng cố: (1- 2 phút)
- Đặt một số câu hỏi củng cố bài để học sinh khắc sâu kiến thức.
- Mời một vài HS đọc ghi nhớ SGK/Tr 91.
- Nhận xét, đánh giá giờ học.
5. Hướng dẫn về nhà: (1- 2 phút)
- Về nhà học bài, học thuộc ghi nhớ, trả lời câu hỏi cuối bài và hoàn thành bài tập.
- Ôn lại toàn bộ nội dung các bài trong phần cơ khí.
V. Rút kinh nghiệm:
………
………
………
………
………
………
………
