BÀI: Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh Phương pháp thuyết minh
Đềvăn thuyết minh và cách làm bài văn thuyết minh
(tích hợp thành một bài)
Văn bản 1: Cây dừa Bình Định Trình bày lợi ích của cây dừa.
Văn bản 2: Tại sao lá cây có màu xanh lục?
Giải thích tác dụng của chất diệp lục Văn bản 3: Huế
Giới thiệu về thành phố Huế là một trung tâm văn hóa lớn.
Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh
CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
Cây dừa gắn bó với người dân Bình Định chặt chẽ như cây tre đối với người dân miền Bắc. Cây dừa cống hiến tất cả của cải của mình cho con người: thân cây làm máng, lá làm tranh, cọng lá chẻ nhỏ làm vách, gốc dừa già làm chõ đồ xôi, nước dừa để uống, để kho cá, kho thịt, nấu canh, làm nước mắm,… Cùi dừa ăn sống với bánh đa, làm mứt, làm bánh kẹo, ép lấy dầu dùng để thắp, để ăn, để chải đầu, nấu xà phòng. Sọ dừa làm khuy áo, làm gáo, làm muôi. Vỏ dừa bện dây rất tốt đối với người đánh cá vì nó mềm, dẻo, dai, chịu mưa, chịu nắng. Cây dừa gắn bó với đời sống hằng ngày là như thế đấy.
Dân Bình Định có câu ca dao:
Dừa xanh sừng sững giữa trời
Đem thân mình hiến cho đời thủy chung.
Ở Bình Định, dừa là chủ yếu, dừa là tất cả. Dừa ở đây như rừng, dừa mọc ven sông, men bờ ruộng, leo sườn đồi, rải theo bờ biển. Trên những chặng đường dài suốt 50, 60 km chúng ta chỉ gặp cây dừa: dừa xiêm thấp lè tè, quả tròn, nước ngọt, dừa nếp lơ lửng giữa trời, quả vàng xanh mơn mởn, dừa lửa lá đỏ, vỏ hồng,…
Kiến thức tiếp nhận được từ văn bản 2: Hiểu được lí do vì sao lá cây
có màu xanh lục
Tác dụng của chất diệp lục:
Làm cho lá cây có màu xanh.
Tự sự Miêu tả Biểu cảm Trình bày
lại diễn
biến sự việc của các
nhân vật.
Tái hiện lại sự vật con người.
Trình bày
lại cảm xúc.
PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh
1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh:
* Đọc lại các văn bản:
Cây dừa Bình Định(1)
Tại sao lá cây có màu xanh lục(2) Huế(3)
Khởi nghĩa Nông Văn Vân(4) Con giun đất(5)
(1): Về sự vật trong đời sống.
(2): Về khoa học thường thức.
(3): Văn hoá xã hội.
(4): Về lịch sử.
(5): Về sinh học.
Ví dụ:
Huế là một trong những trung tâm văn hoá, nghệ thuật lớn của Việt Nam.
Nông Văn Vân là tù trưởng dân tộc Tày, giữ chức tri châu Bảo Lạc(Cao Bằng).
là
là
Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích.
2. Phương pháp thuyết minh
PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh
1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh
g/ Phương pháp phân loại, phân tích
Yêu cầu: Đối với những sự vật đa dạng, người ta chia ra từng loại để trình bày. Đối với sự vật có nhiều bộ phận, người ta chia ra từng bộ phận để thuyết minh.e/ Phương pháp so sánh
d/ Phương pháp dùng số liệu (con số)
a/ Phương pháp nêu định nghĩa, giải thích.
2. Phương pháp thuyết minh:
Tập làm văn: PHƯƠNG PHÁP THUYẾT MINH
I. Tìm hiểu các phương pháp thuyết minh
1. Quan sát, học tập, tích lũy tri thức để làm bài văn thuyết minh:
b/ Phương pháp liệt kê c/ Phương pháp nêu ví dụ
CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC
KẾT HỢP HÀI HOÀ
NÚI-SÔNG-BIỂN SẢN PHẨM
Đề văn thuyết minh và cách làm đề văn thuyết minh
1. Đề văn thuyết minh
- Phạm vi đối tượng của đề văn thuyết minh là sự vật, con người, lễ hội, di tích…
- Các đề văn được nêu có đầy đủ 2 phần:
+ Phần nêu lên đối tượng phải thuyết minh: gương mặt trẻ thể thao Việt Nam, một tập truyện, chiếc nón lá Việt Nam, chiếc áo dài, đôi dép lốp kháng chiến…
+ Phần yêu cầu thuyết minh: giới thiệu, thuyết minh 2. Cách làm bài văn thuyết minh
a, Đối tượng thuyết minh của đề bài trên là chiếc xe đạp b, Dàn ý
+ Phần mở bài ( từ đầu… nhờ sức người): giới thiệu vai trò của chiếc xe đạp trong cuộc sống
+ Phần thân bài (tiếp… một hoạt động thể thao) trình bày cấu tạo từng phần của xe + Kết bài (còn lại) khẳng định sự tầm quan trọng của xe đạp
c, Để giới thiệu về chiếc xe đạp, bài viết đã trình bày cấu tạo chiếc xe gồm 3 hệ thống chính:
+ Gồm hệ thống chuyển động + Hệ thống chuyên chở
+ Hệ thống điều khiển
- Trình bày hợp lý theo cấu tạo chiếc xe, mỗi hệ thống cũng được phân tích rõ ràng, cụ thể.
d, Phương pháp thuyết minh trong bài: nêu định nghĩa, phương pháp liệt kê, dùng số liệu, nêu ví dụ, phân tích.
