MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC THƯỜNG GẶP
29-7-2020
1) Phương trình bậc nhất đối với một hàm số lượng giác
Định nghĩa. Phương trình bậc nhất đối với một hàm số lượng giác là phương trình cĩ dạng
0 at b
trong đĩ a b, là các hằng số
a0
và t là một hàm số lượng giác.Cách giải. Chuyển vế rồi chia hai vế phương trình cho a, ta đưa về phương trình lượng giác cơ bản.
2) Phương trình bậc nhất đối với sin x
vàcos x
Định nghĩa. Phương trình bậc nhất đối với sinxvàcosx là phương trình cĩ dạng
sin cos a x b x c
Cách giải. Điều kiện để phương trình cĩ nghiệm: a2 b2 c2. Chia hai vế phương trình cho a2b2 , ta đựợc
2a 2 sinx 2b 2 cosx 2c 2 .
a b a b a b
Do
2 2
2a 2 2b 2 1
a b a b
nên đặt
2a 2 cos 2b 2 sin .
a b a b
Khi đĩ phương trình trở thành
2 2 2 2
cos sin sin cos c sin c .
x x x
a b a b
3) Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác
Định nghĩa. Phương trình bậc hai đối với một hàm số lượng giác là phương trình cĩ dạng
2
0
at bt c
trong đĩ a b c, , là các hằng số
a0
và t là một hàm số lượng giác.Cách giải. Đặt biểu thức lượng giác làm ẩn phụ và đặt điều kiện cho ẩn phụ (nếu cĩ) rồi giải phương trình theo ẩn phụ này. Cuối cùng, ta đưa về việc giải các phương trình lượng giác cơ bản.
4) Phương trình bậc hai đối với sin x
vàcos x
Định nghĩa. Phương trình bậc hai đối với sinxvàcosx là phương trình cĩ dạng
2 2
sin sin cos cos 0
a x b x x c x
Cách giải.
● Kiểm tra cosx0 cĩ là nghiệm của phương trình.
● Khi cosx0, chia hai vế phương trình cho cos2x ta thu được phương trình
tan2 tan 0.
a xb x c
Đây là phương trình bậc hai đối với tanx mà ta đã biết cách giải.
Đặc biệt. Phương trình dạng asin2xbsin cosx xccos2xd ta làm như sau:
Phương trình asin2xbsin cosx xccos2xd.1
2 2 2 2
2 2
sin sin cos cos sin cos
sin sin cos cos 0.
a x b x x c x d x x
a d x b x x c d x
5) Phương trình chứa sin x cos x
vàsin . cos x x
Định nghĩa. Phương trình chứa sinxcosx và sin .cosx x
sin co s s i n co s 0
a x x b x x c
Cách giải. Đặt tsinxcosx (điều kiện 2 t 2) Biểu diễn sin .cosx x theo t ta được phương trình cơ bản.
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Vấn đề 1. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
Câu 1. Gọi S là tập nghiệm của phương trình 2 cosx 30. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. 5
6S. B. 11
6S. C. 13
6S. D. 13 6 S.
Câu 2. Hỏi 7
x 3 là một nghiệm của phương trình nào sau đây?
A. 2 sinx 30. B. 2 sinx 30.
C. 2 cosx 30. D. 2 cosx 30.
Câu 3. Tìm nghiệm dương nhỏ nhất của phương trình 2 sin 4 1 0.
x 3
A. .
x4 B. 7 24.
x C. .
x8 D. .
x12 Câu 4. Số vị trí biểu diễn các nghiệm của phương trình tan 2 3 0
x 3
trên đường
tròn lượng giác là?
A. 4. B. 3. C. 2. D. 1.
Câu 5. Hỏi trên đoạn
0;2018
, phương trình 3 cotx 3 0 có bao nhiêu nghiệm?A. 6339. B. 6340. C. 2017. D. 2018.
Câu 6. Trong các phương trình sau, phương trình nào tương đương với phương trình 2 cos2x1?
A. 2
sin .
x 2 B. 2 sinx 20. C. tanx1. D. tan2x1.
Câu 7. Phương trình nào dưới đây có tập nghiệm trùng với tập nghiệm của phương trình tan2x3?
A. 1
cos .
x 2 B. 4 cos2x1. C. 1
cot .
x 3 D. 1
cot .
x 3 Câu 8. Giải phương trình 4 sin2x3.
A. 3 2 ,
.3 2
x k
k
x k
B. 23 2 ,
.3 2
x k
k
x k
C. 3 3 ,
.3 x k
k k
D. 3 ,
.3 x k
k k
Câu 9. Trong các phương trình sau, phương trình nào tương đương với phương trình
2 2
3 sin xcos x? A. sin 1.
x2 B. cos 3.
x 2 C. sin2 3.
x4 D. cot2x3.
Câu 10. Với x thuộc
0;1 , hỏi phương trình cos 62
x
34 có bao nhiêu nghiệm?A. 8. B. 10. C. 11. D. 12.
Câu 11. Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình 3 cosx m 1 0 có nghiệm?
A. 1. B. 2. C. 3. D. Vô số.
Câu 12. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
2108;2018
để phương trình mcosx 1 0 có nghiệm?A. 2018. B. 2019. C. 4036. D. 4038.
Câu13. Tìm giá trị thực của tham số m để phương trình
m2 sin 2
x m 1 nhận x12 làm nghiệm.A. m2. B. 2
3 1
.m 3 2
C. m 4. D. m 1.
Câu 14. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình
m1 sin
x 2 m 0 cónghiệm.
A. m1. B. 1
2.
m C. 1
1 .
m 2
D. m 1.
Câu 15. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình
m2 sin 2
x m 1 vô nghiệm.A. 1
2;2 .
m B. m ;12
2;
.C. m12;2
2;
. D. 1; .
m2
Vấn đề 2. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI sin x và cos x
Câu 16. Gọi S là tập nghiệm của phương trình cos 2xsin 2x1. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. .
4 S
B. . 2 S
C. 3
4S. D. 5
4S. Câu 17. Số nghiệm của phương trình sin 2x 3 cos 2x 3 trên khoảng 0;
2
là?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 18. Tính tổng T các nghiệm của phương trình cos2xsin 2x 2sin2x trên khoảng
0;2 .
A. 7 .
T 8 B. 21 .
T 8 C. 11 .
T 4 D. 3 . T 4 Câu 19. Tìm nghiệm dương nhỏ nhất x0 của 3sin 3x 3 cos 9x 1 4 sin 3 .3 x
A. 0 .
x 2 B. 0 .
x 18 C. 0 .
x 24 D. 0 .
x 54 Câu 20. Số nghiệm của phương trình sin 5x 3 cos 5x2 sin 7x trên khoảng 0;
2
là?
A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
Câu 21. Giải phương trình 3 cos sin 2 sin 2 .
2 2
x x x
A.
5 2
6 , .
2
18 3
x k
k
x k
B.
7 2
6 , .
2
18 3
x k
k
x k
C.
5 2
6 , .
7 2
6
x k
k
x k
D.
2
18 3 , .
2
18 3
x k
k
x k
Câu 22. Gọi x0 là nghiệm âm lớn nhất của sin 9x 3 cos7xsin 7x 3 cos 9x. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. 0 ;0 .
x 12 B. 0 ; . 6 12
x C. 0 ; .
3 6
x D. 0 ; .
2 3
x Câu 23. Biến đổi phương trình cos 3xsinx 3 cos
xsin 3x
về dạng
sin ax b sin cxd với b, d thuộc khoảng ; 2 2
. Tính b d .
A. .
b d 12 B. .
b d 4 C. .
b d 3 D. . b d 2
Câu 24. Giải phương trình cos 3 sin 0.
sin 1 2
x x
x
A. , .
x 6 k k B. 2 , .
x 6 k k
C. 7 2 , .
x 6k k D. 7 , .
x 6k k Câu 25. Hàm số 2 sin 2 cos 2
sin 2 cos 2 3
x x
y x x
có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 26. Gọi x0 là nghiệm dương nhỏ nhất của cos 2x 3 sin 2x 3 sinxcosx2. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. 0 0; .
x 12 B. 0 ; .
x 12 6 C. 0 ; .
x 6 3 D. 0 ; . x 3 2
Câu 27. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
10;10
để phương trìnhsin 3 cos 2
3 3
x x m
vô nghiệm.
A. 21. B. 20. C. 18. D. 9.
Câu 28. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình
2
cosxsinx 2 m 1 vô nghiệm.
A. m
; 1
1;
. B. m
1;1 .
C. m
;
D. m
;0
0;
.Câu 29. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
10;10
để phương trình
m1 sin
x m cosx 1 m có nghiệm.A. 21. B. 20. C. 18. D. 11.
Câu 30. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
2018;2018
để phương trình
m1 sin
2xsin 2xcos 2x0 có nghiệm.A. 4037. B. 4036. C. 2019. D. 2020.
Vấn đề 3. PHƯƠNG TRÌNH BẬC HAI ĐỐI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC
Câu 31. Hỏi trên 0;
2
, phương trình 2 sin2x3sinx 1 0 có bao nhiêu nghiệm?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 32. Số vị trí biểu diễn các nghiệm của phương trình 2 cos2x5cosx 3 0 trên đường tròn lượng giác là?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 33. Cho phương trình cot 32 x3cot 3x 2 0. Đặt tcotx, ta được phương trình nào sau đây?
A. t2 3t 2 0. B. 3t2 9t 2 0. C. t2 9t 2 0. D. t2 6t 2 0.
Câu 34. Số nghiệm của phương trình 4 sin 22 x2 1
2 sin 2
x 20 trên
0; là?A. 3. B. 4. C. 2. D. 1.
Câu 35. Số nghiệm của phương trình sin 22 xcos 2x 1 0 trên đoạn
;4
là?A. 2. B. 4. C. 6. D. 8.
Câu 36. Tính tổng T tất cả các nghiệm của phương trình 2 sin2 3cos 0
4 4
x x
trên đoạn
0;8 .
A. T 0. B. T 8 . C. T 16 . D. T 4 . Câu 37. Số nghiệm của phương trình sin12x
3 1 cot
x
3 1
0 trên
0; là?A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 38. Tính tổng T tất cả các nghiệm của phương trình 2 cos 2x2 cosx 20 trên đoạn
0;3
.A. 17
4 .
T B. T 2 . C. T 4 . D. T 6 .
Câu 39. Số vị trí biểu diễn các nghiệm của phương trình cos 2x3 sinx 4 0 trên đường tròn lượng giác là?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 40. Cho phương trình cos cos 1 0 2
x x . Nếu đặt cos 2
t x, ta được phương trình nào sau đây?
A. 2t2 t 0. B. 2t2 t 1 0. C. 2t2 t 1 0. D. 2t2 t 0.
Câu 41. Số nghiệm của phương trình cos 2 4 cos 5
3 6 2
x x
thuộc
0;2
là?A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 42. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình tanxmcotx8 có nghiệm.
A. m16. B. m16. C. m16. D. m16.
Câu 43. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình
cos 2x 2m1 cosx m 1 0 có nghiệm trên khoảng 3 2 2;
.
A. 1 m 0. B. 1 m 0. C. 1 m 0. D. 1
1 m 2
. Câu 44. Biết rằng khi mm0 thì phương trình 2 sin2x
5m1 sin
x2m22m0 cóđúng 5 nghiệm phân biệt thuộc khoảng ;3
2
. Mệnh đề nào sau đây là đúng?
A. m 3. B. 1
m2. C. 0 3 7
; .
m 5 10 D. 0 3 2
; .
5 5
m Câu 45. Tìm tất cả các giá trị thực của tham số m để phương trình
2 cos 32 x 3 2m cos 3x m 2 0 có đúng 3 nghiệm thuộc khoảng ; . 6 3
A. 1 m 1. B. 1 m 2. C. 1 m 2. D. 1 m 2.
Vấn đề 4. PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT ĐỐI VỚI sin x và cos x
Câu 46. Giải phương trình sin2x
3 1 sin cos
x x 3 cos2x0.A. x 3 k2
k
. B. x 4 k
k
.C. 3 2
.4 2
x k
k
x k
D. 3
.4
x k
k
x k
Câu 47. Gọi S là tập nghiệm của phương trình 2 sin2x3 3 sin cosx xcos2x2. Khẳng định nào sau đây là đúng?
A. ; .
3 S
B. ; .
6 2 S
C. ;5 .
4 12 S
D. ;5 .
2 6 S
Câu 48. Trong các phương trình sau, phương trình nào tương đương với phương trình
2 2
sin x 3 1 sin cos x x 3 cos x 3.
A. sinx0. B. sin 1
x 2
.
C.
cosx1 tan
x13 1 30. D.
tanx 2 3 cos 2x 1 0.
Câu 49. Phương trình nào dưới đây có tập nghiệm trùng với tập nghiệm của phương trình sin2x 3 sin cosx x1?
A. cosx
cot2x 3
0. B. sinx2. tan x 4 2 30. C. cos2x 2 1 . tan
x 3
0. D.
sinx1 cot x 30.
Câu 50. Cho phương trình cos2x3sin cosx x 1 0. Mệnh đề nào sau đây là sai?
A. xk không là nghiệm của phương trình.
B. Nếu chia hai vế của phương trình cho cos2x thì ta được phương trình tan2x3 tanx 2 0.
C. Nếu chia 2 vế của phương trình cho sin2x thì ta được phương trình 2 cot2x3cotx 1 0.
D. Phương trình đã cho tương đương với cos 2x3sin 2x 3 0.
Câu 51. Số vị trí biểu diễn các nghiệm phương trình sin2x4 sin cosx x4 cos2x5 trên đường tròn lượng giác là?
A. 4. B. 3. C. 2. D. 1.
Câu 52. Số nghiệm của phương trình cos2x3sin cosx x2 sin2x0 trên
2 ;2
?A. 2. B. 4. C. 6. D. 8.
Câu 53. Nghiệm dương nhỏ nhất của phương trình 4 sin2x3 3 sin 2x2 cos2x4 là:
A. 12
. B.
6
. C.
4
. D.
3
.
Câu 54. Cho phương trình
2 1 sin
2xsin 2x
2 1 cos
2x 20. Trong các mệnh đề sau, mệnh đề nào sai?A. 7
x 8 là một nghiệm của phương trình.
B. Nếu chia hai vế của phương trình cho cos2x thì ta được phương trình tan2x2 tanx 1 0.
C. Nếu chia hai vế của phương trình cho sin2x thì ta được phương trình cot2x2 cotx 1 0.
D. Phương trình đã cho tương đương với cos 2xsin 2x1.
Câu 55. Giải phương trình 2 sin2x
1 3 sin cos
x x
1 3 cos
2x1.A. 6
. B.
4
. C. 2
3
. D.
12
.
Câu 56. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
10;10
để phương trình
2 2
11sin x m 2 sin 2x3cos x2 có nghiệm?
A. 16. B. 21. C. 15. D. 6.
Câu 57. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc để phương trình
2 2
sin x2 m1 sin cosx x m 1 cos xm có nghiệm?
A. 2. B. 1. C. 0. D. Vô số.
Câu 58. Tìm điều kiện để phương trình asin2xasin cosx xbcos2x0 với a0 có nghiệm.
A. a4b. B. a4b. C. 4 b 1
a . D. 4
b 1 a .
Câu 59. Tìm tất cả các giá trị của tham số m để phương trình 2 sin2xmsin 2x2m vô nghiệm.
A. 4
0 m 3 . B. m0, 4
m3. C. 4
0 m 3. D. 4
m3, m0.
Câu 60. Có tất cả bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m thuộc đoạn
3;3
để phương trình
m22 cos
2x2 sin 2m x 1 0 có nghiệm.A. 3. B. 7. C. 6. D. 4.
Vấn đề 5. PHƯƠNG TRÌNH CHỨA sin x cos x và sin cos . x x
Câu 61. Giải phương trìnhsin cosx x2 sin
xcosx
2. A. x 2 k , .k x k
B. 2
, . 2
2
x k
k x k
C. 2
, . 2
2
x k
k x k
D. x 2 k , .
k x k
Câu 62. Cho phương trình 3 2 sin
xcosx
2 sin 2x 4 0. Đặt tsinxcosx, ta được phương trình nào dưới đây?A. 2t23 2t 2 0. B. 4t23 2t 4 0.
C. 2t23 2t 2 0. D. 4t23 2t 4 0.
Câu 63. Cho phương trình 5 sin 2xsinxcosx 6 0. Trong các phương trình sau, phương trình nào tương đương với phương trình đã cho?
A. 2
sin .
4 2
x
B. 3
cos .
4 2
x
C. tanx1. D. 1 tan 2x0.
Câu 64. Nghiệm âm lớn nhất của phương trình sin cos 1 1sin 2 x x 2 x là:
A. . 2
B. . C. 3
2 .
D. 2 .
Câu 65. Cho x thỏa mãn phương trình sin 2xsinxcosx1. Tính sin . x 4
A. sin 0
x 4
hoặc sin 1
x 4
. B. sin 0 x 4
hoặc 2
sin x 4 2 .
C. sin 2
4 2
x
. D. sin 0
x 4
hoặc sin 2
4 2
x
.
Câu 66. Từ phương trình 5sin 2x16 sin
xcosx
16 0, ta tìm được sin x 4
có giá trị bằng:
A. 2
2 . B. 2
2 .
C. 1. D. 2
2 .
Câu 67. Cho x thỏa mãn 6 sin
xcosx
sin cosx x 6 0. Tính cos x 4.A. cos 1.
x 4
B. cos 1.
x 4
C. 1
cos .
4 2
x
D. 1
cos .
4 2
x
Câu 68. Từ phương trình
1 3 cos xsinx2 sin cosx x 3 1 0, nếu ta đặt cos sin
t x x thì giá trị của t nhận được là:
A. t1 hoặc t 2. B. t1 hoặc t 3 .
C. t1. D. t 3.
Câu 69. Nếu
1 5 sin xcosxsin 2x 1 50 thì sinx bằng bao nhiêu?
A. sin 2
x 2 . B. sin 2
x 2 hoặc sin 2 x 2 . C. sinx 1 hoặc sinx0. D. sinx0 hoặc sinx1. Câu 70. Nếu
1 sin x
1 cos x
2 thì cos x 4 bằng bao nhiêu?A. 1. B. 1. C. 2
2 . D. 2
2 .
Câu 71. Cho x thỏa mãn 2 sin 2x3 6 sinxcosx 8 0. Tính sin 2 .x
A. sin 2 1.
x 2 B. sin 2 2.
x 2 C. sin 2 1.
x2 D. sin 2 2.
x 2
Câu 72. Hỏi trên đoạn
0;2018
, phương trình sinxcosx 4 sin 2x1 có bao nhiêu nghiệm?A. 4037. B. 4036. C. 2018. D. 2019.
Câu 73. Từ phương trình 2 sin
xcosx
tanxcotx, ta tìm được cosx có giá trị bằng:A. 1. B. 2.
2 C. 2.
2 D. 1.
Câu 74. Từ phương trình 3 3 3
1 sin cos sin 2
x x 2 x
, ta tìm được cos
x 4
có giá trị bằng:
A. 1. B. 2
2 .
C. 2
2 . D. 2
2 .
Câu 75. Có bao nhiêu giá trị nguyên của tham số m để phương trình sin cosx xsinxcosx m 0 có nghiệm?
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.