Chương 3 - Bài 4: Rút gọn phân số

I. CÁCH RÚT GỌN PHÂN SỐ 1. Quan sát ví dụ

Xét phân số : 2

: 2

=

: 3

: 3

Ta thấy 2 là ước chung c a 12 và 18ủ Ta thấy 3 là ước chung c a 6 và 9 ủ

Mỗi lần chia c t và mẫu c a phân số cho m t ả ử ủ ộ ước chung khác 1 c a chúng, ta l i đủ ạ ược m t phân số đ n ộ ơ gi n h n nh ng vẫn bằng phân số đã cho. Làm nh v y ả ơ ư ư ậ

t c là ta đã ứ rút g n phân số.ọ

= 12 18 12

18

6 9

2 3

2. Qui tắc

Rút g n phân số ọ

Qui tắc: Muốn rút g n phân số, ta chia c t và mẫu ọ ả ử

c a phân số cho m t ủ ộ ước chung ( khác 1 và -1) c a ủ chúng.

5 10

5 5 : 5 1 10 10 : 5 2

  

3. Câu hỏi thảo luận

Rút gọn các phân số sau :

a. b. c.

Trả lời a.

b.

c.

18 33

19 57

36 12





18 33

18 : 3 6 33: 3 11

 

19 57

19 :19 1 57 :19 3

 

36 12





36 : ( 12) 3 12 : ( 12) 1 3

 

  

 

II. PHÂN SỐ TỐI GIẢN 1. Quan sát ví dụ

Xét các phân số sau

Các em nh n thấy ậ

các phân số này có đ c đi m gì?ặ ể

Ta thấy các phân số này không rút g n đọ ược n a vì t ữ ử

và mẫu c a chúng không có ủ ước chung nào khác.

Chúng là các phân số tối gi nả

2 4 16

; ;

3 7 25



1. Đ nh nghĩa phân số tối gi nị ả

Phân số tối gi n (hay phân số không rút g n đả ọ ược n a) ữ

là phân số mà t và mẫu ch có ử ỉ ước chung là 1 và – 1.

3. Câu hỏi thảo luận

Tìm các phân số tối giản trong các phân số sau:

Trả lời Các phân số tối gi n là: ả

. 6 3

a 1

. 4 b 

. 1 4 c  2

. 9 6 d 1

. 14 3 e 6

, 1

b  4

III. BÀI TẬP CỦNG CỐ

1. Bài 15 SGK trang 15

Rút gọn các phân số sau:

Trả lời

, 22 5 a 5

, 8 63 b  1

, 20 4 c 1 0

 , 25 5 d  7



22 22 :11 2

55 55 5

, :11

a  

63 63: 9 7 81 81: 9 9 ,

b   

 

20 20 : 20 1 140 140 : 20

, 7

c  

  

25 25 : ( 25) 1 75 75 :

, ( 25) 3

d   

 

  

Nhận xét:

- Đ rút g n m t phân số về̀ phân ể ọ ộ

số tối gi n, ta chia c t và mẫu ả ả ử

cho Ướ c chung l n nhất c a chúng ớ ủ

2. Bài 16 SGK trang 15

Bộ răng đầy đủ của một người trưởng thành có 32 chiếc trong đó có 8 răng cửa, 4 răng nanh, 8 răng cối nhỏ và 12 răng hàm. Hỏi mỗi loại răng chiếm

mấy phần của tổng số răng ? (Viết dưới dạng phân số tối giản

Trả lời

* Răng cửa chiếm (tổng số răng)

* Răng nanh (tổng số răng)

* Răng cối nhỏ (tổng số răng)

* Răng hàm (tổng số răng) 8 1

32  4

4 1 32  8

8 1 32  4 12 3

32  8

3. Bài 17 SGK trang 15

Rút gọn các phân số sau:

Trả lời

, 3.5

a 8.24 11.5

, 11

b 2 13 



3.5 3.5 5 8.24 8.3.8

, 64

a  

11.5 11 11.(4 11) 2 1 3

, 3 11

b  

  

 

- H c thu c quy tắc rút g n phân số, đ nh nghĩa phân số ọ ộ ọ ị

tối gi n.ả

- Làm bài t p 17; 18; 19; 20 SGK trang 15.ậ

- Đ c thềm phần có th ọ ể

- Chu n b cho bài sau: luy n t pẩ ị ệ ậ