Hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm

(1)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG

---

ISO 9001:2015

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

NGÀNH : KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

Sinh viên : Chu Thị Minh Giang Giảng viên hướng dẫn: Ths. Nguyễn Đức Kiên

HẢI PHÒNG - 2018

(2)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ---

HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY

CỔ PHẦN HÓA CHẤT PHÚC LÂM

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY NGÀNH: KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN

Sinh viên : Chu Thị Minh Giang Giảng viên hướng dẫn: Ths. Nguyễn Đức Kiên

HẢI PHÒNG - 2018

(3)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DÂN LẬP HẢI PHÒNG ---

NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI TỐT NGHIỆP

Sinh viên: Chu Thị Minh Giang Mã SV: 141240106

Lớp: QT1801K Ngành: Kế toán - Kiểm toán Tên đề tài: Hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định

kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm

(4)

MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU ... 1

CHƯƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ... 3

1.1. Nội dung các chỉ tiêu cơ bản liên quan đến doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp. ... 3

1.2. Điều kiện ghi nhận doanh thu ... 4

1.3. Nguyên tắc doanh thu ... 4

1.4. Nhiệm vụ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh ... 6

1.5. Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ ... 6

1.5.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ ... 6

1.5.2. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu ... 9

1.5.3. Kế toán giá vốn hàng bán ... 11

1.6. Kế toán chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp ... 15

1.6.1. Kế toán chi phí bán hàng... 15

1.6.2. Kế toán chi phí quản lý ... 17

1.7. Kế toán doanh thu, chi phí và hoạt động tài chính ... 19

1.7.1. Kế toán doanh thu hoạt động tài chính ... 19

1.7.2. Kế toán chi phí tài chính ... 21

1.8. Kế toán thu nhập, chi phí hoạt động khác ... 22

1.8.1. Kế toán thu nhập khác ... 22

1.8.2. Kế toán chi phí khác ... 24

1.9. Tổng hợp doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh toàn doanh nghiệp ... 25

1.10. Đặc điểm kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo các hình thức kế toán ... 27

1.10.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung ... 27

1.10.2. Hình thức kế toán Nhật ký- Chứng từ ... 28

1.10.3. Hình thức kế toán Nhật ký- Sổ cái ... 29

1.10.4. Hình thức nhật ký chứng từ ghi sổ ... 30

1.10.5. Hình thức kế toán máy ... 31

(5)

CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN

HÓA CHẤT PHÚC LÂM ... 32

2.1. Đặc điểm chung ảnh hưởng đến công tác hạch toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm. ... 32

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty CP hóa chất Phúc Lâm ... 32

2.1.2. Lĩnh vực sản xuất và kinh doanh tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm. .... 32

2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm. ... 33

2.1.4. Tổ chức công tác kế toán và chính sách kế toán áp dụng tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm. ... 35

2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm. ... 35

2.1.4.2. Hình thức kế toán, chế độ chính sách và phương pháp kế toán áp dụng tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm. ... 36

2.2. Thực trạng tổ chức công tác kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm. ... 37

2.2.1. Kế toán doanh thu, chi phí hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm. ... 37

2.2.1.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ. ... 37

2.2.1.2. Kế toán giá vốn hàng bán ... 47

2.2.1.3. Kế toán chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp ... 58

2.2.2. Kế toán doanh thu, chi phí hoạt động tài chính tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm ... 71

2.2.3. Kế toán doanh thu và chi phí khác trong Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm ... 75

2.2.4. Tổng hợp doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm ... 75

CHƯƠNG 3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT PHÚC LÂM ... 92

3.1. Đánh giá thực trạng công tác kế toán nói chung và kế toán doanh thi, chi phí và xác định kết quả kinh doanh nói riêng tại công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm ... 92

3.1.1. Ưu điểm ... 92

3.1.2. Hạn chế ... 92

(6)

3.2. Tính tất yếu phải hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và kết quả

kinh doanh ... 93

3.3. Yêu cầu và phương hướng hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh ... 93

3.4. Nội dung hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm... 93

3.4.1. Kiến nghị 1: Ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán ... 93

3.4.2. Kiến nghị 2: Mở sổ kế toán chi tiết doanh thu, chi phí phục vụ xác định kết quả kinh doanh theo từng mặt hàng ... 95

3.4.3. Kiến nghị 3: Trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho ... 101

3.4.4. Kiến nghị 4: Phân bổ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp cho từng mặt hàng ... 102

3.5. Điều kiện để thực hiện các giải pháp hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm. ... 103

3.5.1. Về phía Nhà nước ... 103

3.5.2. Về phía doanh nghiệp ... 103

KẾT LUẬN ... 104

TÀI LIỆU THAM KHẢO... 105

(7)

LỜI MỞ ĐẦU

1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài

Lợi nhuận luôn là chỉ tiêu mà các doanh nghiệp quan tâm, nó cho biết hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả không và hiệu quả đến mức nào. Để đat lợi nhuận cao thì công ty chỉ chú trọng vào tăng doanh thu mà còn phải kiểm soát chặt chẽ chi phí, phải tính toán chính xác kết quả kinh doanh. Bởi vậy, công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh là vô cùng quan trọng. Nó ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả cuối cùng mà công ty đạt được. Vì thế, việc hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm là hết sức cần thiết. Qua thời gian thực tập tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm, em đã có dịp được tìm hiểu thực tế và biết rõ hơn về công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh cũng như tầm quan trọng của nó đối với việc nâng cao lợi nhuận.

Chính vì nắm được tầm quan trọng của công việc ấy, và được sự chấp thuận của Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm, vận dụng kiến thức 4 năm ngồi trên ghế nhà trường cùng với sự giúp đỡ của thầy giáo Nguyễn Đức Kiên, em đã chọn đề tài “ Hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm” làm đề tài tốt nghiệp.

2. Mục đích nghiên cứu đề tài

 Khái quát những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp.

 Mô tả thực trạng công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

 Đưa ra một số biện pháp hoàn thiện công tác kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

 Đối tượng nghiên cứu: Tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh.

 Phạm vi nghiên cứu: Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

4. Phương pháp nghiên cứu

 Các phương pháp kế toán

 Phương pháp thống kê so sánh

(8)

5. Kết cấu khóa luận

Khóa luận gồm có 3 chương ( Ngoài phần mở đầu và kết luận)

Chương 1: Lý luận chung về kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong các doanh nghiệp.

Chương 2: Thực trạng tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

Chương 3: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện tổ chức kế toán doanh thu, chi phí và xác định kế quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

(9)

CHƯƠNG 1

LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC

DOANH NGHIỆP

1.1. Nội dung các chỉ tiêu cơ bản liên quan đến doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh trong doanh nghiệp.

 Bán hàng: là hoạt động thực hiên trao đổi sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp chuyển cho khách hàng và khách hàng đồng ý hoặc chấp nhận thanh toán cho doanh nghiệp.

 Sản phẩm sản xuất: là sản phẩm mà doanh nghiệp tự sản xuất ra để phục vụ cho chính doanh nghiệp hoặc để trao đổi với doanh nghiệp khác trong thương mại.

 Sản phẩm tiêu thụ: đây là quá trình thực hiện mục đích sản xuất hàng hóa, là đưa sản phẩm từ nơi sản xuất đến nơi có nhu cầu tiêu thụ. Nó là khâu lưu thông hàng hóa, là cầu nối trung gian giữa một bên là sản xất và phân phối và một bên tiêu dùng.

 Doanh thu: là tổng giá trị và lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông thường của doanh nghiệp góp phần làm tăng vố chủ sở hữu của doanh nghiệp.

 Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ: là toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp thu được và sẽ thu được từ các nghiệp vụ và giao dịch phát sinh doanh thu như: bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho khách hàng đã trừ các khoản giảm trừ doanh thu như: chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán,.. trong kỳ báo cáo , làm căn cứ tính kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

 Các hoạt động kinh doanh và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp

 Hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm 3 hoạt động:

 Hoạt động sản xuất kinh doanh: là hoạt động sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ.

 Hoạt động tài chính: là các hoạt động đầu tư tài chính ngắn hạn hoặc dài hạn với mục đích kiếm lợi nhuận.

 Hoạt động khác: là hoạt động xảy ra ngoài dự kiến của doanh nghiệp.

(10)

 Kết quả hoạt động kinh doanh: là kết quả của hoạt động tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ và các hoạt động tài chính được biểu hiện qua các chỉ tiêu lợi nhuận về hoạt động kinh doanh.

1.2. Điều kiện ghi nhận doanh thu

 Điều kiện ghi nhân doanh thu bán hàng

 Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua.

 Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hoặc người kiểm soát hàng hóa.

 Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.

 Doanh nghiệp đã thu hoặc sẽ thu các lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.

 Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.

Khi đã đồng thời thoản mãn cả 5 tiêu chuẩn trên thì doanh thu bán hàng được ghi nhận.

 Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

 Doanh thu thu được tương đối chắc chắn.

 Doanh nghiệp có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó.

 Doanh nghiệp xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày tiến hành lập bảng cân đối kế toán.

 Doanh nghiệp xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí đề hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.

Doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn 4 điều kiện nêu trên.

 Điều kiện ghi nhận doanh thu từ tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia

 Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch đó.

 Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.

Doanh thu từ tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn tất cả 2 điều kiện.

1.3. Nguyên tắc doanh thu

 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được xác định theo giá trị hợp lý của các khoản đã thu được tiền hoặc sẽ thu được tiền từ các giao dịch và

(11)

cho khách hàng, bao gồm các khoản phụ thu và phí thu thêm bên ngoài giá bán (nếu có)

 Trường hợp doanh nghiệp có doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch thực tế của các nghiệp vụ phát sinh hoặc tỷ giá giao dịch bình quân thị trường liên ngân hàng do ngân hàng nhà nước Việt Nam công bố tại thời điểm phát sinh nghiệp vụ kinh tế.

 Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán chưa có thuế GTGT.

 Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng chịu thuế GTGT hoặc chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán. Cuối kỳ thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp được trừ ra khỏi doanh thu bán hàng.

 Đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế TTĐB hoặc thuế XK thì doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán sản phẩm, hàng hóa, giá cung cấp dịch vụ (bao gồm cả thuế TTĐB hoặc thuế XK)

 Những doanh nghiệp nhận gia công vật tư, hàng hóa thì chỉ phản ánh vào doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ số tiền gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị vật tư, hàng hóa nhận gia công.

 Đối với hàng hóa nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng thì hạch toán vào doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.

 Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp thì doanh nghiệp ghi nhận doanh thu bán hàng theo giá trả ngay và ghi nhận doanh thu hoạt động tài chính về phần lãi tính trên khoản phải trả nhưng trả chậm phù hợp với từng thời điểm xác định doanh thu trong thời gian trả lãi.

 Đối với trường hợp cho thuê tài sản, có nhận trước tiền cho thuê của nhiều năm thì doanh thu cung cấp dịch vụ được ghi nhận của năm tài chính là số tiền cho thuê được xác định trên cơ sở lấy toàn bộ tổng số tiền thu được chia cho năm cho thuê tài sản.

 Đối với doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước, được Nhà nước trợ cấp, trợ giá là số tiền đượ Nhà nước chính thức thông báo hoặc thực tế trợ cấp, trợ giá. Doanh thu trợ cấp, trợ giá được phản ánh trên tài khoản 5114.

(12)

 Không hạch toán vào doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ các trường hợp sau:

 Trị giá hàng hóa, vật tư, bán thành phẩm xuất giao cho bên gia công, chế biến.

 Trị giá sản phẩm, bán thành phẩm , dịch vụ cung cấp giữa các đơn vị thành viên trong một công ty, tổng công ty hạch toán ngành (sản phẩm, bán thành phẩm, dịch vụ tiêu thụ nội bộ).

 Số tiền thu được về từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ.

 Trị giá sản phẩm, hàng hóa đang gửi đi bán, dịch vụ hoàn thành và cung cấp cho khách hàng nhưng chưa được sự chấp nhận thanh toán của người mua.

 Trị giá hàng gửi bán theo phương thức gửi bán hàng đại lý, ký gửi (chưa được xác nhận là tiêu thụ).

 Các khoản thu nhập khác không được coi là doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.

1.4. Nhiệm vụ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh

 Nhiệm vụ của kế toán doanh thu: phản ánh và ghi chép đầy đủ các nghiệp vụ phát sinh của các loại hàng hóa, sản phẩm và dịch vụ bán ra đồng thời tính toán, hạch toán chính xác, riêng biệt từng loại doanh thu.

 Nhiệm vụ của kế toán chi phí: phản ảnh và ghi chép các chi phí phát sinh trong kỳ của doanh nghiệp.

 Nhiệm vụ của kế toán xác định kết quả kinh doanh: tổng hợp doanh thu, chi phí nhằm tính toán ra kết quả kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp cũng như việc thực hiện đóng các khoản thuế cho Nhà nước.

1.5. Nội dung kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh bán hàng và cung cấp dịch vụ

1.5.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

 Chứng từ sử dụng

 Hóa đơn GTGT, hóa đơn bán hàng.

 Bảng kê bán lẻ hàng hóa, dịch vụ, hàng hóa gửi đi bán đã tiêu thụ.

 Các chứng từ thanh toán: Phiếu thu, giấy báo có của ngân hàng.

 Tài khoản sử dụng

 Tài khoản 511 dùng để phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ toán, bao gồm cả doanh thu bán hàng hóa,

(13)

 Tài khoản 511 không có số dư cuối kỳ

 Tài khoản 511 bao gồm 6 tài khoản cấp 2

+ Tài khoản 5111- Doanh thu bán hàng hóa: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuần của khối lượng hàng hóa được xác định là đã bán trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành kinh doanh hàng hóa, vật tư, lương thực,...

+ Tài khoản 5112- Doanh thu bán các thành phẩm: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuần của khối lượng sản phẩm (thành phẩm, bán thành phẩm) được xác định là đã bán trong một ký kế toán của doanh nghiệp. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành sản xuất vật chất như: Công nghiệp, nông nghiệp, xây lắp, ngư nghiệp, lâm nghiệp,...

+ Tài khoản 5113- Doanh thu cung cấp dịch vụ: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu và doanh thu thuàn của khối lượng dịch vụ đã hoàn thành, đã cung cấp cho khách hàng và được xác định là đã bán trong một kỳ kế toán. Tài khoản này chủ yếu dùng cho các ngành kinh doanh dịch vụ như: Giao thông vận tải, bưu điện, du lịch, dịch vụ công cộng, dịch vụ khoa học, kỹ thuật, dịch vụ kế toán, kiểm toán,...

+ Tài khoản 5114- Doanh thu trợ cấp, trợ giá: Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản doanh thu từ trợ cấp, trợ giá của Nhà nước khi doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ cung cấp sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước.

+ Tài khoản 5117- Doanh thu kinh doanh bất động sản đầu tư: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu cho thuê bất động sản đầu tư và doanh thu bán, thanh lý bất động sản đầu tư.

+ Tài khoản 5118- Doanh thu khác: Tài khoản này dùng để phản ánh các khoản doanh thu ngoài doanh thu bán hàng hóa, doanh thu bán thành phẩm, doanh thu cung cấp dịch vụ, doanh thu được trợ cấp giá và doanh thu kinh doanh bất động sản như: Doanh thu bán vật liệu, phế liệu, nhượng bán công cụ dụng cụ và các khoản doanh thu khác.

 Kết cấu tài khoản 511

(14)

NỢ 511 CÓ

 Số thuế TTĐB, thuế XK, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp phải nộp tính trên doanh thu bán hàng thực tế của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã cung cấp cho khách hàng và đã được xác định là tiêu thụ trong ký kế toán.

 Trị giá khoản CKTM kết chuyển

vào cuối kỳ.

 Trị giá hàng bán bị trả lại kết chuyển vào cuối kỳ.

 Trị giá khoản giảm giá hàng bán được kết chuyển vào cuối kỳ.

 Kết chuyển doan thu thuần vào Tài khoản 911 “ Xác định kế quả kinh doanh”.

 Doanh thu bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp đã được thực hiện trong ký kế toán.

TỔNG SPS NỢ TỔNG SPS CÓ

TÀI KHOẢN 511 KHÔNG CÓ SỐ DƯ CUỐI KỲ

 Phương thức hạch toán

(15)

TK 911 TK 511 TK111,112,131

TK 333

Thuế TTBĐ, thuế XK Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ Thuế GTGT trực tiếp phải nộp ( VAT theo phương pháp trực tiếp )

TK 521

Kết chuyển giảm giá, hàng Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ bán bị trả lại (VAT theo phương pháp khấu trừ)

Kết chuyền doanh thu thuần và xác định

kết quả kinh doanh

TK 331

Thuế GTGT đầu ra phải nộp

Sơ đồ 1.1: Sơ đồ trình tự hạch toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.

1.5.2. Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu

 Hóa đơn GTGT, hóa đơn bán hàng.

 Giấy báo nợ

 Phiếu chi

 Tài khản sử dụng

 Tài khoản 521- Các khoản giảm trừ doanh thu: Tài khoản này dùng đề phản ánh các khoản được điều chỉnh giảm trừ doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ phát sinh trong kỳ gồm: Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán và hàng bán bị trả lại. Tài khoản này không phản ánh các khoản thuế được giảm trừ vào doanh thu như thuế GTGT đầu ra phải nộp tính theo phương pháp trực tiếp.

(16)

 Tài khoản 521 bao gồm 3 tài khoản cấp 2:

+ Tài khoản 5211- Chiết khấu thương mại : Tài khoản này dùng để phản ánh khoản chiết khấu thương mại cho người mua do khách hàng với khối lượng lớn nhưng chưa được phản ánh trên hóa đơn khi bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ trong kỳ.

+ Tài khoản 5212- Hàng bán bị trả lại: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu của sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ bị người mua trả lại trong kỳ.

+ Tài khoản 5213- Giảm giá hàng bán: Tài khoản này phản ánh khoản giảm giá hàng bán cho người mua do sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ cung cấp kém quy cách nhưng chưa được phản ánh trên hóa đơn khi bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ trong kỳ.

 Kết cấu tài khoản

NỢ TK 521 CÓ

 Số chiết khấu thương mại đã chấp nhận thanh toán cho khách hàng.

 Số giảm giá hàng bán đã chấp thuận cho khách hàng.

 Doanh thu của hàng bán bị trả lại, đã trả lại tiền cho khách hàng hoặc tính trừ vào khoản phải thu khách hàng về số sản phẩm, hàng hóa và dịch vụ đã cung cấp.

Cuối kỳ kế toán kết chuyển toàn bộ số chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, doanh thu của hàng bán bị trả lại sang tài khoản 511 “ Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ” để xác định doanh thu thuần của kỳ báo cáo.

 Phương pháp hạch toán

(17)

TK 111,112,131 TK 521 TK 511

Doanh thu hàng bán bị trả lại, giảm giá hàng Cuối kỳ kết chuyển doanh thu, hàng bán,chiết khấu thương mại (bao gồm cả VAT) bán bị trả lại , giảm giá hàng bán, chiết

chiết khấu thương mại

Doanh thu hàng bán bị trả lại, giảm giá hàng bán, chiết khấu thương mại (không có VAT)

TK 3331

Thuế GTGT phải nộp

Sơ đồ 1.2: Sơ đồ trình tự hạch toán các khoản giảm trừ doanh thu.

1.5.3. Kế toán giá vốn hàng bán

 Các phương pháp xác định giá vốn hàng xuất kho

 Phương pháp bình quân gia quyền: theo phương pháp bình quân gia quyền, giá trị của từng loại hàng tồn kho được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn kho đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình có thể được tính theo từng thời kỳ hoặc sau từng lô hàng nhập về, phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của mỗi doanh nghiệp.

+ Theo phương pháp bình quân gia quyền cả kỳ

s

Giá đơn vị bình quân cả kỳ của

hàng I

Giá thực tế hàng I tồn đầu kỳ + Giá thực tế hàng I nhập kho trong kỳ

Lượng thức tế hàng I tồn kho đầu kỳ + Lượng thực tế hàng I nhập kho trong kỳ

(18)

+ Theo giá bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập

=

s

 Phương pháp nhập trước xuất trước: phương pháp nhập trước xuất trước áp dụng trên giả định là giá trị hàng tồn kho được mua hoặc sản xuất trước thì được xuất trước theo giá của lo hàng nhập kho ở thời điểm đầu kỳ hoặc gần đầu kỳ, giá trị của lô hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời điểm cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn kho.

 Phương pháp giá bán lẻ: phương pháp này thường được dùng trong ngành bán lẻ để tính giá trị của hàng tồn kho với số lượng lớn các mặt hàng thay đổi nhanh chóng và có lợi nhuận biên tương tự mà không thể sử dụng các phương pháp tính giá gốc khác.

 Phương pháp thực tế đích danh: phương pháp này giá được áp dụng dựa trên giá trị thực tế của từng hàng hóa mua vào, từng thứ sản phẩm sản xuất ra nên chỉ áp dụng cho các doanh nghiệp có ít mặt hàng hoặc mặt hàng ổn định và nhận diện được.

 Phiếu xuất kho.

 Bảng phân bổ giá vốn.

 Tài khoản 632- Giá vốn hàng bán: Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá vố sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, bất động sản đầu tư, giá thành sản xuất của sản phẩm xây lắp (đối với doanh nghiệp xây dựng) bán trong kỳ.

Ngoài ra, tài khoản này còn dùng để phản ánh các chi phí liên quan đến hoạt động kinh doanh bất động sản.

Giá đơn vị bình quân sau lần nhập j

của hàng I

Giá thực tế tồn kho sau lần nhập j của hàng I

Lượng thực tế tồn kho sau lần nhập j của hàng I

(19)

 Kế cấu tài khoản

NỢ TK 632 CÓ

 Trị giá vốn của thành phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã được xác định là tiêu thụ trong kỳ.

 Chi phí NVL, nhân công vượt trên mức bình thường và chi phí sản xuất chung cố định không phân bổ được tính vào giá vốn hàng bán trong kỳ.

 Số trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho

 Kết chuyển giá vốn hàng bán của hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ đã bán trong kỳ, chi phí kinh doanh bất động sản đầu tư, khoản hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho.

 Khoản hoàn nhập dự phòng giảm giá hàng tồn kho cuối năm tài chính, trị giá hàng bán bị trả lại nhập kho

 Doanh nghiệp hạch toán HTK theo phương pháp kê khai thường xuyên.

(20)

TK 154 TK 632 TK 911

Thành phẩm sản xuất ra tiêu thu ngay không nhập kho

Kết chuyển giá vốn cuối kỳ

TK 157

Thành phẩm sản

xuất ra gửi di bán Hàng gửi bán đã tiêu thụ

TK 155,156

Hàng gửi đi bán

Xuất kho thành phẩm, hàng hóa đề bán

Thành phẩm, hàng hóa bị trả lại nhập kho

Sơ đồ 1.3: Sơ đồ hạch toán giá vốn hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

 Doanh nghiệp hạch toán HTK theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

(21)

TK 155 TK632 TK 155

Kết chuyển giá trị giá vốn thành

phẩm tồn đầu kỳ Kết chuyển giá vốn thành phẩm tồn kho cuối kỳ

TK 157 TK 157

Kết chuyển giá vốn của hàng hóa đã gửi đi

bán chưa xác định tiêu thụ đầu kỳ Kết chuyển giá vốn gửi bán chưa xác định tiêu thụ trong kỳ

TK 611

Kết chuyển giá vốn hàng hóa đã xuất bán và

xác định tiêu thụ (Doanh nghiệp thương mại) TK 911

Kết chuyển giá vốn hàng bán của

TK 631 thành phẩm, hàng hóa

Xác định và kết chuyển giá thành của thành phẩm đã hoàn thành (Doanh nghiệp sản xuất)

Sơ đồ 1.4: Sơ đồ trình tự hạch toán giá vốn hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ

1.6. Kế toán chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp 1.6.1. Kế toán chi phí bán hàng

 Bảng lương, bảng phân bổ lương.

 Bảng phân bổ chi phí trả trước.

 Bảng phân bổ khấu hao TSCĐ.

 Phiếu chi, giấy báo nợ, hóa đơn GTGT bán hàng các dịch vụ mua ngoài.

 Tài khoản 641- chi phí bán hàng: Tài khoản này dùng để phản ánh các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp

(22)

dịch vụ bao gồm các chi phí chào hàng, giới thiệu sản phẩm, quảng cáo sản phẩm, hoa hồng bán hàng, chi phí bảo hành sản phẩm, hàng hóa (trừ hoạt động xây lắp), chi phí bảo quản, đóng gói, vận chuyển,…

 Tài khoản 641 có 7 tài khoản cấp 2:

+ Tài khoản 6411- Chi phí nhân viên: Phản ánh các khoản phải trả cho nhân viên bán hàng, nhiên viên đóng gói, vận chuyển, bảo quản sản phẩm, hàng hóa,… bao gồm tiền lương, tiền ăn giữa ca, tiền công và các khoản trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn, bảo hiểm thất nghiệp,…

+ Tài khoản 6412- Chi phí vật liệu, bao bì: Phản ánh các chi phí vật liệu, bao bì xuất dùng cho việc giữ gìn, tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ như chi phí vật liệu đóng gói sản phẩm, hàng hóa, chi phí vật liệu, nhiên liệu dùng cho bảo quản, bốc vác, vận chuyên sản phẩm, hàng hóa trong quá trình tiêu thụ, vật liệu dùng cho sửa chữa, bảo quản TSCĐ,… dùng cho bộ phận bán hàng.

+ Tài khoản 6413- Chí phí dụng cụ, đồ dùng: Phản ánh chi phí về công cụ, dụng cụ phục vụ cho quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa như dụng cụ đo lường, phương tiện tính toán, phương tiện làm việc,…

+ Tài khoản 6414- Chi phí khấu hao TSCĐ: Phản ánh chi phí khấu hao TSCĐ ở bộ phận bảo quản, bán hàng như nhà lưu kho, cửa hàng, bến bãi, phương tiện bốc dỡ, vận chuyển, phương tiện tính toán, phương tiện đo lường, kiểm nghiệm chất lượng,…

+ Tài khoản 6415- Chi phí bảo hành: Phản ánh chi phí bảo hành sản phẩm, hàng hóa. Riêng chi phí sửa chữa và bảo hành công trình xây lắp phản ánh ở TK 627 “ Chi phí sản xuất chung” không phản ánh ở tài khoản này.

+ Tài khoản 6417- Chi phí dịch vụ mua ngoài: Phản ánh các chi phí dịch vụ mua ngoài phục vụ cho bán hàng như chi phí thuê ngoài sửa chữa TSCĐ phục vụ trực tiếp cho khâu bán hàng, tiền thuê kho, thuê bãi, tiền thuê bốc vác, vận chuyển sản phẩm, háng hóa đi bán, trả tiền hoa hồng cho đại lý bán hàng, cho đơn vị nhận ủy thác xuất khẩu,…

+ Tài khoản 6418- Chi phí bằng tiền khác: Phản ánh các chi phí bằng tiền khác phát sinh trong khâu bán hàng ngoài các chi phí đã kể trên như chi phí tiếp khách ở bộ phận bán hàng, chi phí giới thiệu sản phẩm, hàng hóa, quảng cáo, chào hàng, chi phí hội nghị khách hàng,…

(23)

NỢ TK 641 CÓ

 Các chi phí phát sinh liên quan đến quá trình bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ phát sinh trong kỳ

 Khoản được ghi giảm chi phí bán hàng trong kỳ.

 Kết chuyển chi phí bán hàng vào tài khoản 911 “Xác định kết quả kinh doanh” để tính kết quả kinh doanh trong kỳ.

TK 641 KHÔNG CÓ SỐ DƯ CUỐI KỲ

1.6.2. Kế toán chi phí quản lý

 Bảng lương, bảng phân bổ lương.

 Phiếu xuất kho vật liệu, công cụ dụng cụ sử dụng cho bộ phận quản lý.

 Bảng phân bổ chi phí trả trước.

 Bảng phân bổ khấu hao TCSĐ.

 Hóa đơn GTGT bán hàng các dịch vụ mua ngoài, phiếu chi, giấy báo nợ.

 Các chứng từ khác.

 Tài khoản 642- Chi phí nhân viên quản lý: Tài khoản này dùng để phản ánh các chi phí quản lý chung của doanh nghiệp bao gồm các chi phí lương nhân viên bộ phận quản lý doanh nghiệp (tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp,…) , bảo hiểm xã hội, bảo hiểm ý tế, kinh phí công đoàn, bảo hiểm thất nghiệp của nhân viên quản lý doanh nghiệp, chi phí vật liệu văn phòng, công cụ lao động, khấu hao TSCĐ dùng cho bộ phận quản lý, tiền thuê đất, thuế môn bài, khoản lập dự phòng phải thu khó đòi, dịch vụ mua ngoài (điện nước, điện thoại, internet, bảo hiểm tài sản, cháy nổ,…), chi phí bằng tiền khác (tiếp khách, hội nghị khách hàng,…)

 Tài khoản 642 có 8 tài khoản cấp 2:

+ Tài khoản 6421: Chi phí nhân viên quản lý.

+ Tài khoản 6422: Chi phí vật liệu quản lý.

+ Tài khoản 6423: Chi phí đồ dùng văn phòng.

+ Tài khoản 6424: Chi phí khấu hao TSCĐ + Tài khoản 6425: Thuế, phí và lệ phí.

+ Tài khoản 6426: Chi phí dự phòng.

(24)

+ Tài khoản 6427: Chi phí dịch vụ mua ngoài.

+ Tài khoản 6428: Chi phí bằng tiền khác.

NỢ TK 642 CÓ

 Các chi phí quản lý doanh nghiệp thực tế phát sinh trong kỳ.

 Số dự phòng phải thu khó đòi, dự phòng phải trả (Chênh lệch giữa số dự phòng phải lập kỳ này lớn hơn số dự phòng đã lập kỳ trước chưa sử dụng hết).

 Các khoản được ghi nhận giảm chi phí quản lý doanh nghiệp.

 Hoàn nhập dự phòng phải thu khó đòi, dự phòng phải trả (Chênh lệch giữa số dự phòng phải lập kỳ này nhỏ hơn số dự phòng đã lập kỳ trước chưa sử dụng hết).

 Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp vào tài khoản 911 “Xác định kết quả kinh doanh”.

TỒNG SPS NỢ TỔNG SPS CÓ

(25)

TK 111,112,131 TK 641,642 TK 111,112

Chi phí vật liệu, công cụ

TK 133 Các khoản thu làm giảm chi phí

TK 334,338

Chi phí tiền lương và các khoản trích theo lương TK 911

Kết chuyển cuối kỳ

TK 214

Chi phí khấu hao TSCĐ

TK 352

TK 352 Hoàn nhập dự phòng

Dự phòng phải trả về chi phí bảo hành

TK 242,335

Chi phí phân bổ dần Chi phí trả trước

Sơ đồ 1.5: Sơ đồ trình tự hạch toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp

1.7. Kế toán doanh thu, chi phí và hoạt động tài chính 1.7.1. Kế toán doanh thu hoạt động tài chính

 Phiếu thu.

 Giấy báo có.

 Các chứng từ khác có liên quan.

 Tài khoản 515- Doanh thu hoạt động tài chính: Tài khoản này dùng để phản ánh doanh thu tiền lãi, tiền bản quyền, cổ tức, lợi nhuận được chia và doanh thu hoạt động tài chính khác của doanh nghiệp.

(26)

 Kế cấu tài khoản

NỢ TK 515 CÓ

 Số thuế GTGT phải nộp tính theo phương pháp trực tiếp.

 Kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính sang tài khoản 911”Xác định kết quả kinh doanh”.

 Doanh thu hoạt động tài chính phát sinh trong kỳ.

TỐNG SPS NỢ TỔNG SPS CÓ

TK 911 TK 515 TK 111,112

Lãi tiền gửi, lãi bán ngoại tệ, chiết khấu thanh toán được hưởng

TK 121,128 Lãi đầu tư ngắn hạn, dài hạn

TK 221,222 Cổ tức, lợi nhuận dùng để tiếp tục đầu tư

Kết chuyển doanh thu tài chính

TK 331 Thanh toán sớm được hưởng chiết khấu

TK 413

Kết chuyển lãi chênh lệch tỷ giá hối đoái

Sơ đồ 1.6: Sơ đồ trình tự hạch toán doanh thu hoạt động tài chính

(27)

1.7.2. Kế toán chi phí tài chính

 Phiếu chi.

 Giấy báo nợ.

 Các chứng từ khác liên quan.

 Tài khoản 635- Chi phí hoạt động tài chính: Tài khoản này phản ánh khoản chi phí hoạt động tài chính bao gồm các khoản chi phí hoặc các khoản lỗ liên quan đến các hoạt động đầu tư tài chính, chi phí cho vay và đi vay vốn, chi phí góp vốn liên doanh, liên kết, lỗ chuyển nhượng chứng khoán ngắn hạn, chi phí giao dịch bán chứng khoán, dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh, dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị khác, khoản lỗ phát sinh khi bán ngoại tệ, lỗ tỷ giá hối đoái,…

NỢ TK 653 CÓ

 Chi phí tiền lãi vay, lãi mua hàng trả chậm, lãi thuê tài sản thuê tài chính.

 Lỗ bán ngoại tệ.

 Chiết khấu thanh toán cho người mua.

 Các khoản lỗ do thanh lý, nhượng bán các khoản đầu tư.

 Lỗ tỷ giá hối đoái phát sinh trong kỳ, lỗ tỷ giá hối đoái do đánh giá lại cuối năm tài chính các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ.

 Số trích lập dự phòng giảm giá chứng khoản kinh doanh, dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị khác.

 Các khoản chi phí hoạt động đầu tư tài chính khác.

 Hoàn nhập dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh, dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị khác (chênh lệch giữa số dự phòng phải lập kỳ này nhỏ hơn số dự phòng đã trích lập năm trước chưa sử dụng hết).

 Các khoản được ghi giảm chi phí tài chính.

 Cuối kỳ kế toán, kết chuyển toàn bộ chi phí tài chính phát sinh trong kỳ để xác định kết quả hoạt động kinh doanh.

(28)

TK 111,112,242,335 TK 635 TK 911

Trả tiền lãi vay, phân bổ lãi mua hàng, trả chậm, trả góp

TK 121,221

Lỗ đầu tư

TK 214 Kết chuyển chi phí tài chính Chi phí liên doanh, liên kết

TK 111,112

Bán ngoại tệ

Lỗ ngoại tệ

Sơ đồ 1.7: Sơ đồ trình tự hạch toán chi phí tài chính 1.8. Kế toán thu nhập, chi phí hoạt động khác

1.8.1. Kế toán thu nhập khác

 Phiếu thu, Báo có.

 Các chứng từ khác có liên quan.

 Tài khoản 711- Thu nhập khác: Tài khoản này phản ánh thu nhập từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ, thu tiền do khách hàng vi phạm hợp đồng, thu các khoản nợ khó đòi xử lý đã xóa sổ, các khoản thuế được ngân sách Nhà nước hoàn lại, thu các khoản nợ phải trả không xác định được chủ, khoản tiền thưởng cho khách hàng liên quan đến tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ không tính trong doanh thu (nếu có), thu nhập từ quà từ quà biếu tặng bằng tiền, hiện vật

(29)

của các tổ chức, các khoản thu nhập kinh doanh của những năm trước bị bỏ sót hay quên ghi sổ, năm nay mới phát hiện ra.

NỢ TK 711 CÓ

 Số thuế GTGT phải nộp (nếu có) tính theo phương pháp trực tiếp đối với các khoản thu nhập khác ở doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp.

 Cuối kỳ toán kết chuyển các khoản thu nhập khác phát sinh trong kỳ sang tài khoản 911 “Xác định kết quả kinh doanh.

 Các khoản thu nhập khác phát sinh trong kỳ.

TẢI KHOẢN 711 KHÔNG CÓ SỐ DƯ CUỐI KỲ

TK 911 TK 711 TK 111,112,131

Thu nhập thanh lý, nhượng bán TSCĐ

TK 3331 TK 111,112

Thu nhập khác bằng tiền như tiền phạt khách hàng vi phạm hợp đồng

Kết chuyển thu nhập khác TK 331,338

Thu các khoản nợ không xác định được chủ

TK 152,156,211 Được tài trợ, tặng hàng hóa, vật tư,..

Sơ đồ 1.8: Sơ đồ trình tự hạch tán thu nhập khác

(30)

1.8.2. Kế toán chi phí khác

 Chứng từ ghi sổ

 Báo nợ, phiếu chi.

 Các chứng từ khác liên quan.

 Tài khoản 811- Chi phí khác: Tài khoản này dùng để phản ánh chi phí thanh lý, nhượng bán TSCĐ và giá trị còn lại của TSCĐ thanh lý, nhượng bán TSCĐ (nếu có), tiền phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế, bị phát thuế, truy thu thuế, các khoản phí do kế toán bị nhầm hoặc bỏ sót khi ghi số kế toán, các khoản phí khác.

NỢ TK 811 CÓ

 Các khoản chi phí khác phát sinh trong kỳ

 Cuối kỳ kết chuyển toàn bộ các khoản chi phí khác phát sinh trong kỳ vào tài khoản 911 “Xác định kết quả kinh doanh”

TẢI KHOẢN 811 KHÔNG CÓ SỐ DƯ CUỐI KỲ

(31)

TK 211,213 TK 811 TK 911

Giá trị còn lại khi thanh lý, nhượng bán TCSĐ

TK 214

TK 111,112 Kết chuyển chi phí khác

Các khoản tiền bị phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế

TK 111,112

Chi phí khi thanh lý phát sinh

TK 133

Thuế GTGT

Sơ đồ 1.9: Sơ đồ trình tự hạch toán chi phí khác

1.9. Tổng hợp doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh toàn doanh nghiệp

 Phiếu kế toán

 Chứng từ khác có liên quan

 Tài khoản 911: Tài khoản này dùng để xác định và phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán năm. Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, kết quả hoạt động tài chính và kết quả hoạt động khác.

 Tài khoản 421: Tài khoản này dùng để phản ánh kết quả kinh doanh (lãi, lỗ) sau thuế thu nhập doanh nghiệp và tình hình phân chia lợi nhuận hoặc xử lý lỗ của doanh nghiệp. Tài khoản này có 2 tài khoản cấp 2

+ Tài khoản 4211- Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước: Phản ánh kết quả kinh doanh , tình hình phân chia lợi nhuận hoặc xử lý lỗi của các

(32)

năm trước. TK 4211 còn dùng để phản ánh số điều chỉnh tăng hoặc giảm số dư đầu năm của TK 4211 khi áp dụng hồi tố do thay đổi chính sách kế toán và điều chỉnh hồi tố các sai sót trọng yếu của năm trước, năm nay mới phát hiện. Đầu năm sau, kế toán kết chuyển số dư đầu năm từ TK 4211 “Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay” sang TK 4211 “Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước”.

+ Tài khoản 4212- Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay: Phản ánh kết quả kinh doanh , tình hình phân chia lợi nhuận và xử lý lỗi của năm nay.

 Tài khoản 821: Tài khoản này dùng để phản ánh chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp của doanh nghiệp bao gồm chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãi lại phát sinh trong năm làm căn cứ xác định kết quả hoạt động kinh doanh sau thuế của doanh nghiệp trong năm tài chính hiện hành.

+ Tài khoản 8211- Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành.

+ Tài khoản 8212- Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại.

TK632,635,641,642,811 TK 911 TK 511,515,711

Kết chuyển chi phí Kết chuyển doanh thu và thu nhập

TK 8211,8212 TK 8212

Kết chuyển chi phí thuế TNDN hiện hành Kết chuyển khoản giảm trừ chi và hoãn lại phí thuế TNDN hoãi lại

TK 421 TK 421

Kết chuyển lãi Kết chuyển lỗ

Sơ đồ 1.10: Sơ đồ trình tự hạch toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh

(33)

1.10. Đặc điểm kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo các hình thức kế toán

Theo chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành theo TT 200/2014 của bộ tài chính doanh nghiệp được áp dụng một trong 5 hình thức kế toán sau:

1.10.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung

Ghi chú:

: Ghi hàng ngày : Ghi định kỳ : Đối chiếu

Sơ đồ 1.11: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo hình thức nhật ký chung

Sổ nhật ký chung

Số nhật ký đặc biệt Sổ chi tiết TK

511,632,…

Chứng từ kế toán

Bảng tổng hợp chi tiết Sổ cái TK

511,515,632,…

Bảng cân đối số phát sinh

BÁO CÁO TÀI CHÍNH

(34)

1.10.2. Hình thức kế toán Nhật ký- Chứng từ

Ghi chú:

Sơ đồ 1.12: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo hình thức Nhật ký- Chứng từ

Nhật ký- Chứng từ số 8,10

Bảng kê 8,10,11 Sổ chi tiết TK

511,632,…

Chứng từ kế toán và các bảng phân bổ

Bảng tổng hợp chi tiết

Sổ cái TK 511,515,632,…

(35)

1.10.3. Hình thức kế toán Nhật ký- Sổ cái

Ghi chú:

Sơ đồ 1.13: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo hình thức Nhật ký- Sổ cái

Bảng tổng hợp chứng từ kế toán cùng loại

Sổ quỹ Sổ chi tiết TK

511,632,…

Bảng tổng hợp chi tiết Nhật ký sổ cái (TK

511,515,632,…)

(36)

1.10.4. Hình thức nhật ký chứng từ ghi sổ

Ghi chú:

Sơ đồ 1.14: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo hình thức Nhật ký- Sổ cái

Bảng tổng hợp chứng từ cùng

loại

Sổ đăng ký CTGS

Sổ, thẻ kế toán chi tiết TK 511,632,…

Chứng từ kế toán gốc

Bảng tổng hợp chi tiết CHỨNG TỪ GHI SỔ

BÁO CÁO TÀI CHÍNH Sổ cái TK 511,632,…

Bảng cân đối SPS

(37)

1.10.5. Hình thức kế toán máy

Ghi chú:

Sơ đồ 1.15: Sơ đồ trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh theo hình thức kế toán máy

PHẦN MỀM KẾ TOÁN CHỨNG TỪ KẾ

TOÁN

BẢNG TỔNG HỢP CHỨNG TỪ KẾ TOÁN CÙNG LOẠI

SỔ KẾ TOÁN -Sổ tổng hợp -Sổ chi tiết

BÁO CÁO TÀI CHÍNH MÁY VI TÍNH

(38)

CHƯƠNG 2

THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN

HÓA CHẤT PHÚC LÂM

2.1. Đặc điểm chung ảnh hưởng đến công tác hạch toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty CP hóa chất Phúc Lâm CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT PHÚC LÂM được thành lập vào tháng 05 năm 2007, công ty chuyên sản xuất các sản phẩm hoá chất phục vụ các lĩnh vực chế biến thực phẩm.

 Tên giao dịch : CÔNG TY CỔ PHẦN HÓA CHẤT PHÚC LÂM

 Tổng giám đốc : Đào Minh Cường

 Địa chỉ : Thôn Phú Hà, xã Phú Nhuận, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai

 Mã số thuế : 5300236125

 Số điện thoại/ Fax : (0203) 837868/ 837869

 Ngày cấp phép : 15/05/2007

Trải qua một quá trình sản xuất và phát triển, hiện nay Công ty Cổ Phần hóa chất Phúc Lâm đang là một trong những công ty hàng đầu trong ngành sản xuất phụ gia thức ăn gia súc và các chất hóa học cơ bản tại Việt Nam. Với số vốn điều lệ là 282.310.000.000 VND để đầu tư và hoàn thiện các chức năng vốn đã được khẳng định qua uy tín thương hiệu trên thị trường. Trong tương lai công ty sẽ tiếp tục nghiên cứu và phát triển việc sản xuất thêm một số các hóa chất không chỉ phục vụ cho thức ăn gia súc mà còn phục vụ cho các ngành nghề khác.

Sản xuất phụ gia thức ăn gia súc là thế mạnh của công ty CP hóa chất Phúc Lâm. Sau những năm tháng hoạt động và phát triển Công ty đã từng bước xây dựng được hệ thống khách hàng tiềm năng và mở rộng thêm những khách hàng mới. Nắm bắt được cơ hội phát triển của ngành hóa chất Việt Nam trong thời kỳ hội nhập, Công ty đã không ngừng đầu tư thêm máy móc thiết bị hiện đại hơn, đảm bảo phục vụ khách hàng với chất lượng tốt nhất.

2.1.2. Lĩnh vực sản xuất và kinh doanh tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

Công ty chủ yếu sản xuất các loại phụ gia chăn nuôi gia súc như:

(39)

- Diacalcium Pyrophosphat ( DCP. dạng bột ) - Diacalcium Phosphat ( DCP. dạng hạt)

- Monodicalcium phosphate ( MDCP. dạng hạt ) - Monocalcium phosphate ( MCP. dạng hạt )

Ngoài ra Công ty còn sản xuất thêm một số loại phân bón cho cây trồng như: Lân trắng.

2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

Để đảm bảo công tác quản lý và điều hành một cách thuận lợi và hiệu quả.

Công ty đã áp dụng cơ cấu tổ chức theo mô hình trực tuyến chức năng ( Sơ đồ 2.1)

Sơ đồ 2.1: Bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần hóa chất Phúc Lâm

Đứng đầu là Hội đồng quản trị nắm mọi quyền quyết định của công ty.

Giám đốc và phó giám đốc điều hành mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty. Các phòng ban nhận lệnh từ một cấp trên, trợ giúp về chuyên môn nghiệp vụ.

Chức năng và nhiệm vụ cụ thể:

HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ

PHÓ GIÁM ĐỐC GIÁM ĐỐC

PHÒNG KINH DOANH

PHÒNG HÀNH CHÍNH NHÂN SỰ

PHÒNG TÀI CHÍNH KẾ

TOÁN PHÒNG SẢN

XUẤT

BỘ PHẬN SẢN XUẤT

SỐ 03

SỐ 04

SỐ 05 BỘ PHẬN

SẢN XUẤT SỐ 02 BỘ PHẬN

SẢN XUẤT SỐ 01

(40)

- Hội đồng quản quản trị: Có toàn quyền giải quyết mọi vấn đề liên quan đến mục địch và quyền lợi của công ty. Có chức năng quản lý và điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp một cách cụ thể.

- Giám đốc: Là người quản lý và điều hành mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về trách nhiệm quản lý, điều hành.

- Phó giám đốc: Nhận sự ủy quyền của Giám đốc thực hiện các công việc phụ trách.

- Phòng Kinh doanh: Tham mưu cho Giám đốc về công tác lập kế hoạch và lên phương án kinh doanh các sản phẩm và dịch vụ của Công ty, nghiên cứu phát triển sản phẩm, thị trường, xây dựng các mối quan hệ khách hàng.

- Phòng Hành chính - Nhân sự: Có chức năng tổ chức, quản lý nhân sự, giải quyết các chế độ cho người lao động theo đúng quy định của công ty và luật lao động. Tiếp nhận và xử lý các công việc nội bộ trong doanh nghiệp, soạn thảo, lưu trữ và phát hành văn bản con dấu có tính chất pháp lý, đảm bảo công tác văn phòng cho toàn công ty…

- Phòng Tài chính kế toán: Quản lý, kiểm tra hướng dẫn và thực hiện chế độ kế toán – thống kê, đáp ứng nhu cầu về tài chính cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Giúp Giám đốc về công tác thống kê, đảm bảo nguồn vốn, tổ chức hạch toán, phản ánh chính xác, đầy đủ số liệu, trữ liệu hồ sơ.

- Phòng Sản xuất: Chịu trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm hàng hóa.

+ Bộ phận sản xuất số 01: Chịu trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm DCP.dạng bột.

+ Bộ phận sản xuất số 02: Chị trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm DCP.dạng hạt.

+ Bộ phận sản xuất số 03: Chịu trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm MDCP.dạng hạt.

+ Bộ phận sản xuất số 04: Chịu trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm MDCP.dạng bột.

+ Bộ phận sản xuất số 05: Chịu trách nhiệm quản lý, sản xuất và bảo đảm các sản phẩm mới như phân lân.

(41)

2.1.4. Tổ chức công tác kế toán và chính sách kế toán áp dụng tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

2.1.4.1. Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

Bộ máy kế toán của Công ty theo mô hình sơ đồ 2.2 kế toán tập trung.

Mọi chứng từ số liệu đều tập trung gửi về phòng Tài chính- Kế toán.

Sơ đồ 2.2: Sơ đồ bộ máy kế toán của Công ty CP hóa chất Phúc Lâm - Kế toán trưởng: Phụ trách công tác kế toán chung cho Công ty, tổ chức hạch toán, xác định hình thức kế toán áp dụng cho đơn vị, cung cấp thông tin kinh tế giúp lãnh đạo về công tác chuyên môn, kiểm tra tài chính. Bên cạnh đó kế toán trưởng còn theo dõi các phần hành sau: các khoản công nợ phải thu phải trả, theo dõi TSCĐ, tập hợp chi phí sản xuất của đơn vị, hạch toán kết quả sản xuất kinh doanh, lập báo cáo tài chính, lập tờ khai thuế, tổ chức sử dụng và huy động vốn hiệu quả nhất.

- Kế toán viên: Có trách nhiệm phụ trách bao quát tất cả các số liệu bán hàng, kế toán bán hàng, tiền lương, nguyên vật liệu, hàng hóa, tiền mặt để có thể cung cấp một cách chính xác bất cứ lúc nào cho kế toán hay giám đốc hoặc phó giám đốc. Theo dõi tình hình nhập xuất tồn kho vật tư, hàng hóa về mặt số lượng và tiền. Xuất, nhập, bảo quản vật tư, hàng hóa theo quy định của công ty.

- Thủ quỹ: Xuất, nhập quỹ tiền mặt theo phiếu thu, phiếu chi đã được phê duyệt. Quản lý, bảo quản tiền mặt. Lập sổ quỹ và báo cáo quỹ hàng ngày, ghi chép liên tục các khoản thu chi quỹ tiền mặt và tính ra số tồn quỹ tại mọi thời điểm. Chịu trách nhiệm về số tồn quỹ trên sổ và số tồn quỹ thực tế.

KẾ TOÁN TRƯỞNG

KẾ TOÁN VIÊN THỦ QUỸ

(42)

2.1.4.2. Hình thức kế toán, chế độ chính sách và phương pháp kế toán áp dụng tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

- Chế độ kế toán áp dụng: Thông tư 200/2014/TT-BTC ban hành ngày 22/12/2014 của Bộ Tài Chính.

- Kỳ kế toán của năm: Bắt đầu từ ngày 01/01 và kết thúc vào ngày 31/12 hàng năm.

- Đơn vị tiền tệ sử dụng: Đồng Việt Nam.

- Phương pháp tính thuế GTGT: Phương pháp khấu trừ.

- Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: Phương pháp kê khai thường xuyên.

- Phương pháp tính giá vốn hàng xuất kho: Nhập trước- xuất trước.

- Phương pháp tính khấu hao: Phương pháp đường thẳng.

- Hình thức kế toán áp dụng: Nhật ký chung.

Ghi chú:

Sơ đồ 2.3: Trình tự ghi sổ kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh của Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

Sổ Nhật ký chung

Sổ cái

Bảng cân đối số phát sinh

Sổ, thẻ kế toán chi tiết

Bảng tổng hợp chi tiết

(43)

2.2. Thực trạng tổ chức công tác kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty cổ phần hóa chất Phúc Lâm.

2.2.1. Kế toán doanh thu, chi phí hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ tại Công ty CP hóa chất Phúc Lâm.

2.2.1.1. Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.

 Chứng từ sử dụng - Hóa đơn GTGT.

- Chứng từ thanh toán: Phiếu thu, Giấy báo có…

- Bảng kê bán lẻ hàng hóa.

- Chứng từ khác có liên quan.

 Tài khoản sử dụng

- Tài khoản 511- Doanh thu bán hàng.

 Sổ sách kế toán sử dụng - Sổ nhật ký chung.

- Sổ cái TK 511.

 Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Ngày 03/12/2016 Công ty xuất bán 32.950 kg Diacalcium Phosphat cho chi nhánh Công ty TNHH Cargill Việt Nam tại Hưng Yên theo HĐ0000319 (Biểu 2.1) với đơn giá là 6.500 đồng/kg, chưa thanh toán.

 Định khoản:

Nợ TK 131 : 214.175.000 Có TK 511 : 214.175.000

 Căn cứ vào HĐ0000319 (Biểu 2.1) kế toán tiến hành ghi sổ Nhật ký chung (Biểu 2.6)