N gày soạn: 3/1/2020 Tiết 24 Ngày dạy: 9/12
KHAI THÁC RỪNG I. Mục tiêu bài học:
1. Về kiến thức:
- Biết được các loại khai thác rừng.
- Hiểu được các điều kiện khai thác rừng ở nước ta hiện nay.
- Biết được các biện pháp phục hồi rừng sau khi khai thác.
- Hiểu được ý nghĩa của bảo vệ và khoanh nuôi rừng.
- Biết được các mục đích, biện pháp bảo vệ rừng và khoanh nuôi rừng.
2. Về kỹ năng:
- Phân biệt được các loại khai thác rừng.
- Vận dụng những kiến thức đã học để áp dụng khai thác rừng hiện nay ở VN.
- Vận dụng kiến thức đã học đề xuất các biện pháp để bảo vệ rừng và đất rừng.
* Riêng với HSKT: Rèn kĩ năng chú ý tập trung quan sát hình ảnh.
3. Về thái độ:
- Có thái độ không đồng tình với những hành vi khai thác rừng bừa bãi, đốt rừng làm nương rẫy, làm mất rừng, mất dần động vật quý hiếm.
- Có ý thức sử dụng hợp lý tài nguyên rừng, tuyên truyền, phát hiện và ngăn chặn những hiện tượng vi phạm luật bảo vệ rừng ở địa phương.
* Đối với HSKT: Có ý thức ghi chép bài đầy đủ.
* Giáo dục đạo đức:
- Có trách nhiệm sử dụng hợp lý tài nguyên rừng, tuyên truyền, phát hiện và ngăn chặn những hiện tượng vi phạm luật bảo vệ rừng ở địa phương.
- Có trách nhiệm tham gia cùng gia đình, trường học, địa phương, bảo vệ, chăm sóc, trồng, khoanh nuôi để giữ gìn tài nguyên rừng như gỗ và động vật quý hiếm, đặc biệt là những loài có tên trong sách đỏ.
4. Định hướng phát triển các năng lực cho học sinh:
* Năng lực chung:
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ và hợp tác nhóm.
* Năng lực chuyên biệt:
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Giáo viên: SGK, SGV, giáo án, tài liệu tham khảo, sơ đồ, tranh ảnh có liên quan đến nội dung bài học…
2. Học sinh: SGK, vở bài tập, vở ghi, đồ dùng học tập: Bút viết, thước kẻ…
III. Phương pháp- Kĩ thuật dạy học:
- Phương pháp trực quan - Phương pháp thuyết trình - Phương pháp đàm thoại - Phương pháp thảo luận nhóm - Kĩ thuật hỏi và trả lời
- Kĩ thuật đặt câu hỏi.
- Kĩ thuật giao nhiệm vụ.
IV. Tiến trình bài giảng - Giáo dục:
1. Ổn định tổ chức lớp: ( 02 phút) 2. Kiểm tra bài cũ: ( 05 phút) Câu hỏi:
Em hãy cho biết thời vụ trồng rừng ở nước ta?
Trả lời:
- Các tỉnh miền Bắc là mùa xuân và mùa thu.
- Miền Trung và các tỉnh miền Nam là vào đầu mùa mưa.
3. Bài mới:
* Hoạt động 1: Tìm hiểu các loại khai thác rừng - Mục tiêu : Phân biệt được các loại khai thác rừng.
- Hình thức tổ chức : Cả lớp, theo nhóm.
- Thời gian: 15 phút.
- Kĩ thuật dạy học : Kĩ thuật hỏi và trả lời, kĩ thuật giao nhiệm vụ.
- Phương pháp dạy học : Đàm thoại, trực quan.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GVđặt câu hỏi cho HS khuyết tật:
- Em hãy kể tên các khu rừng nổi tiếng ở Việt Nam mà em biết?
HS: Rừng Cúc Phương ở Ninh Bình, rừng Nam Cát Tiên ở Bình Phước, rừng tràm ở An Giang.
GV: Chiếu hình ảnh và hỏi:
- Theo em, khai thác rừng là gì?
HS: Là thu hoạch lâm sản.
GV: Chiếu hình ảnh và hỏi:
- Có mấy loại khai thác rừng?
HS: Có 3 loại.
GV: Chia lớp thành 6 nhóm thảo luận trong thời gian 3 phút:
+ N1 và N2: Em hãy cho biết đặc điểm của khai thác trắng?
+ N3 và N4: Em hãy cho biết đặc điểm của khai thác dần?
+ N5 và N6: Em hãy cho biết đặc điểm của khai thác chọn?
HS: Thảo luận, cử thư kí, nhóm trưởng trình bày phần thảo luận.
GV: Mời nhóm bạn nhận xét, bổ sung, rồi chốt lại, đánh gía ý thức hoạt động nhóm của các nhóm.
HS: Ghi bài.
GV: Khai thác dần và khai thác chọn giống và khác nhau như thế nào?
I. Các loại khai thác rừng:
1. Khái niệm:
- Khai thác rừng là thu hoạch lâm sản nhưng đồng thời đảm bảo điều kiện phục hồi rừng.
2. Các loại khai thác rừng:
Loại khai thác rừng
Lượng cây chặt
hạ
Số lần chặt
hạ
Thời gian chặt hạ
Cách phục hồi rừng Khai
thác trắng
Toàn bộ cây
rừng
1 lần chặt
Trong 1 mùa khai thác
Trồng rừng
Khai thác
dần
Toàn bộ cây
rừng
3-4 lần chặt
5-10 năm
Rừng tự phục
hồi bằng
tái sinh
tự nhiên Khai
thác chọn
Chọn chặt 1 số cây theo
Kéo dài
Kéo dài
Rừng tự phục
hồi
HS: Suy nghĩ, trả lời.
GV: Khai thác dần và khai thác chọn có lợi như thế nào cho sự tái sinh tự nhiên của rừng?
HS: Giúp cho các cây còn non sinh trưởng và phát triển tốt.
GV: Tại sao không được khai thác trắng rừng ở nơi có độ dốc lớn hơn 150 HS: Vì đất sẽ bị bào mòn, rửa trôi và thoái hoá.
GV: Khai thác rừng nhưng không trồng rừng ngay có tác hại gì?
HS: Làm cho đất trống đồi trọc, bạc màu, xói mòn, rửa trôi.
yêu cầu
bằng tái sinh
tự nhiên
Sản phẩm: Kiến thức cơ bản về các loại khai thác rừng.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu điều kiện áp dụng khai thác rừng hiện nay ở Việt Nam
- Mục tiêu : Hiểu được các điều kiện áp dụng khai thác rừng.
- Hình thức tổ chức : Cả lớp.
- Thời gian : 12 phút.
- Kĩ thuật dạy học : Kĩ thuật hỏi và trả lời.
- Phương pháp dạy học : Đàm thoại, trực quan.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Chiếu hình ảnh kết hợp YCHS
liên hệ thực tế và hỏi:
- Em có nhận xét gì về tình hình rừng ở nước ta hiện nay?
HS: Rừng bị chặt phá bừa bãi.
GV: Vậy, việc khai thác rừng phải tuân theo các điều kiện nào?
HS: Tuân theo 3 điều kiện.
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Theo em, rừng còn gỗ khai thác chủ yếu ở nơi có độ dốc như thế nào?
HS: Nơi đất có độ dốc lớn, thường là ở đỉnh và dãy núi cao.
GV: Ở Việt Nam, rừng phát triển chủ yếu trên đất dốc và ven biển nên áp dụng hình thức khai thác nào có lợi nhất?
HS: Khai thác chọn.
GV tích hợp GD đạo đức: Con người cần khai thác rừng một cách hợp lý để bảo tồn nguồn tài nguyên rừng.
II. Điều kiện áp dụng khai thác rừng hiện nay ở Việt Nam:
1. Chỉ được khai thác chọn không được khai thác trắng.
2. Rừng còn nhiều cây gỗ to có giá trị kinh tế.
3. Lượng gỗ khai thác chọn < 35%
lượng gỗ của khu rừng khai thác.
Sản phẩm: Kiến thức cơ bản để khai thác rừng một cách hợp lý.
* Hoạt động 3: Tìm hiểu biện pháp phục hồi rừng sau khai thác - Mục tiêu: Biết được các biện pháp phục hồi rừng sau khai thác.
- Hình thức tổ chức: Dạy học cả lớp.
- Thời gian: 09 phút.
- Kĩ thuật dạy học: Kĩ thuật hỏi và trả lời.
- Phương pháp dạy học: Đàm thoại, trực quan.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng GV: Chiếu hình ảnh kết hợp YCHS liên
hệ thực và hỏi:
- Đối với rừng khai thác trắng phục hồi bằng cách nào?
HS: Trồng rừng.
GV: Đối với rừng đã khai thác dần và khai thác chọn có những biện pháp nào để phục hồi?
HS: Chăm sóc cây, phát dọn cỏ…
GV: Nhận xét, chốt lại, ghi bảng.
HS: Ghi bài.
GV: Ở gia đình và địa phương em đã áp dụng biện pháp khai thác nào?
HS: Suy nghĩ, trả lời.
GV: Là học sinh em sẽ làm gì để bảo vệ cây xanh trong nhà trường?
HS: Liên hệ, trả lời.
III. Phục hồi rừng sau khai thác:
1. Rừng đã khai thác trắng:
- Phải trồng rừng, trồng xen cây công nghiệp với cây rừng.
2. Rừng đã khai thác dần và khai thác chọn:
- Chăm sóc cây gieo giống.
- Phát dọn cây cỏ hoang dại.
- Dặm cây hay gieo hạt vào nơi ít cây hay nơi không có cây.
Sản phẩm: Kiến thức cơ bản để phục hồi lại rừng sau khai thác.
4. Luyện tập – Vận dụng: (04 phút)
- Giáo viên đặt một số câu hỏi củng cố bài học để học sinh khắc sâu.
- Hãy tóm tắt nội dung bài học bằng một sơ đồ đơn giản nhất trong thời gian 02 phút.
- Giáo viên nhận xét giờ học, cho điểm vào sổ đầu bài.
5. Hướng dẫn về nhà - Chuẩn bị bài: (02 phút)
- Học bài và trả lời các câu hỏi có liên quan đến bài học.
- Về nhà đọc trước nội dung: “ Bảo vệ và khoanh nuôi rừng”
V. Rút kinh nghiệm:
