Ngày soạn:………. Tuần 3 Ngày giảng:………. Tiết 3
CHỦ ĐỀ 2 : ÔN TẬP VĂN MIÊU TẢ ÔN TẬP : VĂN MIÊU TẢ
I. Mục tiêu:
1. Về kiến thức
- Củng cố lại kiến thức về văn miêu tả.
2. Về kĩ năng
- Vận dụng kiến thức đã học vào làm các bài tập thực hành.
3. Về thái độ
- Nghiêm túc thực hiện các thao tác viết đoạn.
4. Phát triển năng lực
- Năng lực tư duy, năng lực tạo lập văn bản.
II. Chuẩn bị
- GV: Soạn bài + Tài liệu tham khảo.
- HS : Chuẩn bị bài, sưu tầm những mẩu chuyện về tình cha con, mẹ con.
III. Phương pháp.
- Phát vấn câu hỏi, giảng bình.
- Động não: suy nghĩ về ý nghĩa và cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật trong truyện.
- Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày 1 phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản.
- Cặp đôi chia sẻ suy nghĩ về lòng nhân ái, tình thương của mẹ, sự giáo dục của cha.
IV. Tiến trình dạy học và giáo dục 1. Ổn định tổ chức (1’)
2. Kiểm tra bài cũ(5’)
? Cho biết giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản " Cuộc chia tay của những con búp bê”?
Dự kiến HS trả lời
- Bi kịch gia đình không chỉ đem dến nỗi đau chia cắt tình thân mà còn khép lại cả một thế giới kì diệu của tuổi thơ.
- Ý nghĩa sâu sắc cho các bậc làm cha làm mẹ phải biết giữ gìn hpgđ. Hãy để cho trẻ em được sống dưới mái ấm gđ, không còn những cuộc chia tay đẫm nước mắt của những đứa trẻ vô tội, đáng thương nữa.
- Truyện kể bằng ngôi kể thứ nhất, lời kể tự nhiên, khắc hoạ hình tượng nhân vật trẻ nhỏ, xây dựng tình huống tâm lí.
3. Bài mới
Hoạt động 1( 1’) Khởi động - Mục tiêu: đặt vấn đề tiếp cận bài học.
- Hình thức: hoạt động cá nhân.
- PP: thuyết trình.
- Kĩ thuật : động não
Ở lớp 6 chúng ta đã được học về văn miêu tả. Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau ôn tập về văn miêu tả và các kiến thức liên quan đến văn miêu tả.
Hoạt động của Gv và HS Nội dung ghi bảng
Hoạt động 2 : Giải quyết vấn đề
- Mục tiêu: học sinh hiểu và ôn tập lại nội dung và nghệ thuật của văn bản..
- Phương pháp: vấn đáp tái hiện - Kĩ thuật: động não.
- Thời gian : 20 phút - Hình thức: cá nhân/lớp - Cách thức tiến hành:
? Miêu tả là gì? Khái niệm văn miêu tả?
Dự kiến HS trả lời
- Miêu tả là dùng ngôn ngữ để tái hiện cảnh vật, sự vật, sự việc, thế giới nội tâm nhân vật mà mình quan sát được, cảm nhận được. - Văn miêu tả giúp người đọc hình dung ra đối tượng mà người viết miêu tả.
? Nêu phương pháp làm văn tả cảnh?
Dự kiến HS trả lời
- Muốn làm bài văn tả cảnh phải biết quan sát, lựa chọn cảnh tiêu biểu, đặc sắc, sắp xếp theo một thứ tự hợp lý, dùng từ, đặt câu, dựng đoạn có nghệ thuật.
- Lựa chọn một trình tự miêu tả hợp lý.
- Biết sử dụng từ láy, tính từ chỉ màu sắc, đường nét, âm thanh, kết hợp sử dụng từ ngữ biểu cảm, các biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, hoán dụ... sử dụng kết hợp các kiểu câu một cáh sáng tạo.
- Trong miêu tả kết hợp bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, liên tưởng.
- Tài quan sát gắn liền với liên tưởng, tưởng tượng.
? Các thể loại văn miêu tả?
Dự kiến HS trả lời - Văn tả cảnh
- Văn tả người
? Các thao tác kỹ năng cơ bản?
Dự kiến HS trả lời a. Tìm hiểu đề:
I. Lý thuyết.
1. Miêu tả
- Miêu tả là dùng ngôn ngữ để tái hiện cảnh vật, sự vật, sự việc, thế giới nội tâm nhân vật mà mình quan sát được, cảm nhận được. - Văn miêu tả giúp người đọc hình dung ra đối tượng mà người viết miêu tả.
2. Phương pháp làm văn miêu tả
- Muốn làm bài văn tả cảnh phải biết quan sát, lựa chọn cảnh tiêu biểu, đặc sắc, sắp xếp theo một thứ tự hợp lý, dùng từ, đặt câu, dựng đoạn có nghệ thuật.
- Lựa chọn một trình tự miêu tả hợp lý.
- Biết sử dụng từ láy, tính từ chỉ màu sắc, đường nét, âm thanh, kết hợp sử dụng từ ngữ biểu cảm, các biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá, ẩn dụ, hoán dụ... sử dụng kết hợp các kiểu câu một cáh sáng tạo.
- Trong miêu tả kết hợp bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ, liên tưởng.
- Tài quan sát gắn liền với liên tưởng, tưởng tượng.
3. Các thể loại văn miêu tả:
- Văn tả cảnh - Văn tả người
4. Các thao tác kỹ năng cơ bản:
a. Tìm hiểu đề:
- Xác định rõ yêu cầu về thể loại, đối tượng, phạm vi (tả cảnh gì? ở đâu? vào lúc nào?)
b. Quan sát, tìm ý, tưởng tượng s/s và nhận xét:
- Quan sát trực tiếp (hoặc nhớ lại), ghi lại những điều quan sát được.
- Biết lựa chọn cảnh sắc tiêu biểu.
- Từ những điều quan sát được phải biết nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, so sánh,ví von...để làm nổi bật đặc điểm tiêu biểu của sự vật.
c. Làm dàn ý: Từ các ý đã tìm được cần biết sắp xếp theo một trình tự hợp lý theo bố cục ba phần.
+ Mở bài: Giới thiệu đối tượng miêu tả và cảm xúc chung về đối tượng.
+ Thân bài: Trình bày lần lượt các cảnh sắc tiêu biểu đã lựa chọn theo một trình tự hợp lý đã định.
+ Kết bài: Nêu cảm nghĩ của bản thân.
d. Dựng đoạn và diễn đạt thành bài văn hoàn chỉnh:
- Bài văn gồm nhiều đoạn, mỗi đoạn diễn đạt một ý trong dàn bài, các đoạn văn được liên kết chặt chẽ với nhau bằng các từ ngữ liên kết đoạn.
- Mỗi đoạn văn gồm nhiều câu liên kết chặt chẽ với nhau nhằm miêu tả một chi tiết, một phiên cảnh nhất định.
- Cách trình bày đoạn văn:
- Viết bài
Hoạt động 4: Tổng kết và vận dụng
- Mục tiêu: học sinh biết đánh giá giá trị của văn bản và vận dụng kiến thức làm bài tập.
- Phương pháp: trao đổi nhóm.
- Kĩ thuật: động não.
- Hình thức: cá nhân/lớp - Cách thức tiến hành:
Viết bài cần viết nháp, đọc và sửa chữa rồi mới viết vào bài làm.
- Viết văn phải cẩn thận, trang trọng tránh cẩu thả, tẩy xoá bừa bãi.
- Viết xong bài cần soát lại, chú ý đánh đủ dấu thanh, dấu câu, dấu thanh cần đánh đúng trọng âm.
- Xác định rõ yêu cầu về thể loại, đối tượng, phạm vi (tả cảnh gì? ở đâu? vào lúc nào?)
b. Quan sát, tìm ý, tưởng tượng s/s và nhận xét:
- Quan sát trực tiếp (hoặc nhớ lại), ghi lại những điều quan sát được.
- Biết lựa chọn cảnh sắc tiêu biểu.
- Từ những điều quan sát được phải biết nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, so sánh,ví von...để làm nổi bật đặc điểm tiêu biểu của sự vật.
c. Làm dàn ý: Từ các ý đã tìm được cần biết sắp xếp theo một trình tự hợp lý theo bố cục ba phần.
+ Mở bài: Giới thiệu đối tượng miêu tả và cảm xúc chung về đối tượng.
+ Thân bài: Trình bày lần lượt các cảnh sắc tiêu biểu đã lựa chọn theo một trình tự hợp lý đã định.
+ Kết bài: Nêu cảm nghĩ của bản thân.
d. Dựng đoạn và diễn đạt thành bài văn hoàn chỉnh:
- Bài văn gồm nhiều đoạn, mỗi đoạn diễn đạt một ý trong dàn bài, các đoạn văn được liên kết chặt chẽ với nhau bằng các từ ngữ liên kết đoạn.
- Mỗi đoạn văn gồm nhiều câu liên kết chặt chẽ với nhau nhằm miêu tả một chi tiết, một phiên cảnh nhất định.
- Cách trình bày đoạn văn:
? Nếu phải viết 1 đoạn văn miêu tả về mùa đông thì em sẽ nêu lên những đặc điểm tiêu biếu nào?
Hs viết bài Hs đọc bài viết.
Gv nhận xét, bổ sung.
? Viết một đoạn văn ngắn miêu tả buổi sáng trên quê hương em.
Hs viết bài Hs đọc bài viết.
Gv nhận xét, bổ sung.
- Viết bài.
II. Luyện tập:
* Bài tập 1:
Đặc điểm nổi bật của mùa đông.
+Lạnh lẽo và ẩm ướt,gió bấc và mưa phùn.
+Đêm dài .ngày ngắn +Bầu trới âm u, nhiếu mây và sương mù.
+Cây cối trơ trụi khẳng khiu,lá vàng rụng nhiều +Chim chóc bay đi tránh rét
+Mùa của hoa đào,hoa mận .hoa mơ,và nhiều loại hoa chuẩn bị ch mùa xuân đến
* Bài tập 2:
4. Củng cố (2 phút)
- GV hệ thống lại kiến thức đã học.
5. Hướng dẫn học bài (5 phút) - Miêu tả là gì?
- Chuẩn bị cho tiết tiếp theo: Luyện tập : Viết đoạn văn ngắn – Phương pháp tả cảnh.
- Yêu cầu chuẩn bị : + Phương pháp tả cảnh V. Rút kinh nghiệm:
Ngày tháng năm 2019 Tổ trưởng kí duyệt
Nguyễn Thị Ngát
