HƯỚNG DẪN GIẢI PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC 2
GVBM : ĐOÀN NGỌC DŨNG I . PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC CƠ BẢN
BÀI 1 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
cos3x cos
3x
x 3 cos x
3 cos x
2cos x 1 2 sin x 3
3 cos 2 x cos x sin 3
1
2)
Điều kiện :k2 x 2
0 x
cos
, kZ
2sin2xx 4 sin 2 x cos x sin 2 2 x cos x sin x sin 2 x 2 cos
x 1 sin
1
3)
k2 x 8
2 2 k x 4 1 x 4 4 sin x 1 2 cos x 2 2sin 1 4 x 1 cos x sin x cos x sin
1 2 2
4)
1 2sin2xcosxsin2x2cos2xcosxcos2xsin2x
2cosx1
cos2x
2cosx1
2cosx1
sin2xcos2x
05)
1 2cosx
4cos33x3cos3x
cosxcos10x2cos24x0 2cos x cos9x cos x cos10x 2cos 4x 2 0 cos10x cos8x cos x cos10x 2cos 4x2 0 cosx1xk2
6)
Điều kiện :
3 k x 3 k
x 3 k x 2 k
6 x 3 k x 0 6 x
cos 3 0 x
sin , kZ
Ta có :
8 x 1 cot 6 x 3
8cot
VP 1
Vì x 3
phụ với x 6
x
tan 6 x 3
cot
cos4x 1 4x k2
8 1 2
x 2 cos 1 2
x 2 cos 1 8 x 1 cos x sin 1
2 2
4 4
k2 x4
7)
2 x 3 2 4 cos x 3 2 cos x
2 16 cos
x 1 2 4sin 1 3
1 2 2 2 . Giải 2 trường hợp.
8)
cos10x2
x 4 cos x 16 x cos
10 cos 2
2 4 x 10 2 sin
x 16 cos 1 2
x 4 cos
1 1
cos6x 1
0 x10 cos x
10 cos x 6 cos . x 10
cos
9)
x cos x sin
x cos x sin x 4
sin 2 2
1
Điều kiện :
k2 x 0 x cos x
sin
0x cos x sin 2 1 x 4
sin x 2
cos x sin
x 4 sin 2 x 4
sin 2 2
1
10)
Điều kiện :k2 0 x
x cos
0 x
sin
sin2x 0x cos x sin
x cos x sin 2 1 x 2 sin 2
x 2 sin
1 2 2 2 2
(loại) phương trình đã cho vô nghiệm
11)
cos2x cos6x
cos4x cos8x2 x 8 cos 1 2
x 4 cos 1 2
x 6 cos 1 2
x 2 cos
1 1
cos4x cos6x
0 cosx.cos2x.cos5x 0 x2 cos x
2 cos x 6 cos x 2 cos x 4
cos
12)
sin 4x4
x 3 sin x cos 3 x 3 cos 4
x 3 cos x 3 sin x sin
1 3 3
x 4 sin 4 x 4 sin 3 x 4 sin 4 x 3 sin x cos 3 x 3 cos x 3 sin x 3 cos x 3 sin x 3 cos x sin
3 3 3
sin4x
4sin24x3
013)
Điều kiện :
k5 x
k9 x 18
k x 5
2 k x 9 0 x 5 sin
0 x 9 cos
1 sinxcot5xcos9xsinxcos5xsin5xcos9xsin14xsin4xsin6xsin4xsin14xsin6x14)
1 sinxcosx
1sinxcosx
sinxcosx
sinxcosx
sinxcosx015)
Điều kiện :k2 x 0 x 2
sin
sin x cos x sin x cos xx 2 sin
x cos x sin x
2 sin
x cos x
1 sin4 4 2 2 4 4 2 2 sin x 1 sin x2
2
cos x 1 cos x2
2
02 2
2sin x cos x 0 sin 2x 0
. Vậy phương trình cho vô nghiệm.
16)
1 2sinx1
cos4x2sinx4
14sin2x
2sinx1
3cos4x3
017)
Điều kiện :k2 0 x
x cos
0 x
sin
2tanx 2sin2x tanxx cos x sin 2
x sin x 2
2 sin 2 x tan x 2
2 sin
x 2 cos x 1
2 sin 2 x tan 2
1 2
2 2
tan x 2sin 2x sin x 4sin x cos x sin x 4cos x 1 0
18)
cos2x cos4x cos6x 0 cos4x 2cos4xcos2x 0 23 2
x 6 cos 1 2
x 4 cos 1 2
x 2 cos
1 1
cos 4x 2cos 2x 1 0
19)
Điều kiện : 2 cos x sin x 12 0 2sin x sin x 12 0 sin x 1 sin x 1 2
cos 2x 6
x 3 cos 3
x sin 3 x cos 3 2 x cos x sin 2 x cos
1 2
20)
1 1cos2x1cos4x1cos6x32sin2xcos4xcos4xcos4x
cos2xsinx
0 II . PHƯƠNG TRÌNH BẬC 2, BẬC 3 ĐỐI VỚI MỘT HÀM SỐ LƯỢNG GIÁCBÀI 2 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
cos5x cos3x cos5x cosx
0 2cos5x cosx cos3x 0 51 1
Vì xk không phải là nghiệm của phương trình nên ta nhân hai vế cho 2sinx0.
Ta có :
1 4sinxcos5x2sinxcosx2sinxcos3x02
sin6xsin4x
sin2xsin4xsin2x0
3 4sin 2x cos2x
0 4sinxcosx
3 4 4cos 2x cos2x
0x 2 sin 2 0 x 4 sin x 6 sin
2 2 2
cosx
4cos22xcos2x1
0 vì sinx0
2)
Điều kiện :k2 0 x
x cos
0 x
sin
1 4
tanxcotx
3
tan2xcot2x
20. Đặt ttanxcotx, điều kiện : t 2
loại
3 t 2
2 t 0 2 t 4 t 3 0 2 2 t 3 t 4
1 2 2
Vậy k
x 4 1 x tan 0
1 x tan 2 x tan x 2
tan x 1 tan 2
x cot x tan
t 2
3)
Đặt 3x 3t cos3x cos3t x 3t
1 8cos t3 cos 3t8cos t3 3cos t4cos t3 3cos t 4cos t 1
2
04)
5 0x 6 2 6 cos
x 2 cos 4
1 2
Đặt
cos 2x 6
t , 1t1. Khi đó :
loại
4 t 5
1 t 0 5 t t 4
1 2
5)
Chú ý : Phương trình cho có hai loại cung ta phải đổi về một loại cung là ƯSCLN của chúng là 5x 2 .
Ta có :
5 x cos2 5 3
x cos 2 4 5 1
x cos6 5 1
x cos 3
2 2 3 và 1
5 x cos 2 5 2
x
cos4 2
Đặt
5 x cos2
t , 1t1. Khi đó :
3 2 2
t 1 1 21
1 4t 6t 5 0 t 1 4t 2t 5 0 t
4 1 21
t 1
4
loại
6)
Điều kiện :
2 k x
4 k x 3 2 k
x
2 k x 4
. Đặt
t 4 4 x
x
t .
Khi đó :
1 tan t tan t tant 1 1 tantt tan 1
1 t t tan tan 4 1
t tan t tan
1 3 3 3 4
nghiệm vô
0 2 t tan 2 t tan
1 t tan
0 t tan 0
2 t tan t tan t tan 0
t tan 2 t tan t tan
2 2
3 3
4
7)
Ta có : sin3x3sinx4sin3x ; sin5xsin
3x2x
16sin5x20sin3x5sinx Đặt tsinx, 1tt. Khi đó :
1 3t 4t3 16t5 20t3 5t3 5
3 2
2 2
t 0 sin x 0 sin x 0
8t 6t 5 0 5 5 1 cos 2x 5
t sin x
6 6 2 6
k
x 2 k x 3 cos
x 2 2 cos
0 x sin
8)
Điều kiện : k x 20 x
cos . Đặt ttanx
t 1
3t 1
4t 3t t t 1 0
t 1
3t 2t 1
0t 1
t t 4 3 1
1 2 2 2 2 2
9)
Điều kiện : cosx0
1 2sincosx2cosx x2tanxcos12xcos32x2tanx2tanx
1tan2x
3tan2x1
tanx1
2tan2xtanx3
010)
Đặt
sin2x cos2x 2cos 2x 4
t , t 2
2 1 x t
2 cos x 2
sin 2
Ta có : sin32xcos32x
sin2xcos2x
33sin2xcos2x
sin2xcos2x
1 t3 3 t22 1t t323t t33t23t50
t1
t2 2t5
0
III . PHƯƠNG TRÌNH CỔ ĐIỂN : asinx + bcosx + c = 0 BÀI 3 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
1 2
1sin2x
cosx
12sin2x
sinx02
1sin2x
cosx
2sin2xsinx1
0
0
1 sinx
2sinx cosx
1 2sinxcosx
0 2x 1 sin 1 x sin 2 x cos x sin 1
2 2
sin x 1 1 sin x sin x cos x sin x cos x 2 0 sin x cos x
sin x cos x 2 0
2)
3 cos2x2 x 2 cos 2 1
2 x 2 sin 2 x 2 cos 3 x cos 2 2 x cos x sin 2 2
1 2
2 1
cos2x 3 2x 2 sin
2
. Vì a2b2
22 21
2 3 2
2 c2 phương trình vô nghiệm3)
1 sinxcosx
1sinxcosx
2sinxcosxsinxcosx0sinxcosx
sinxcosx2
04)
1 sinxsin3xcosxcos3x0sinx
1sin2x
cosxcos3x0sinxcos2xcosxcos3x0
1 0 cosx
sin2x cos2x 3
02 x 2 cos x 1
2 2sin x 1 cos 0
1 x cos x cos x sin x
cos 2
5)
Điều kiện :k2 x 0 x cos x
sin
1 cossinxx 3cossinxx 4
sinx 3cosx
sin2x3cos2x4sinxcosx
sinx 3cosx
0
sinx 3cosx
sinx 3cosx4sinxcosx
0
6)
1 8sinxcosx3
12sin2x
12sinx30sinx
3sinx4cosx6
07)
1 1 sin 2x cos 2x sin 2x cos 2x3 3 0
(sin 2x cos 2x)(1 sin 2x cos 2x) (1 sin 2x cos 2x) 0 1 sin 2x cos 2x 1 sin 2x cos 2x 0
IV . PHƯƠNG TRÌNH ĐỐI XỨNG : a(sinx + cosx) + bsinxcosx + c = 0 BÀI 4 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
1 cosxsinx
1sinxcosx
2sinxcosx10Đặt
cosx sinx 2cos x 4
t , t 2
2 t x 1 cos x
sin 2
loại 3
t 1 t
0 t 0 3 t 2 t t 0 t 3 t 2 t 0 1 t 2 1
t 1 1 t
1 2 2 3 2 2
2)
1 sinx
sinx1
1sin2x
cosx0
sinx1
sinxcosxsinxcosx
0 k2 x 2
1 x sin
sinxcosxsinxcosx0
2Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t , t 2 sinxcosx
2 1
t2 . Khi đó :
2 t t2 1 0 t2 2t 1 02
1 2
t 1 2
t 1 2 i
loạ . Vậy
2 4 k
x 3
2 4 k
x 2
4 k x
2 4 k
x 2 sin
2 1 x 4
sin
3)
1 cosxsinx
1sinxosx
cos2xsin2x
0
cosxsinx
1sinxcosx
cosxsinx
0 sin x cos x 0 tan x 1 x k 4
cosxsinx
sinxcosx10
2Đặt
cosx sinx 2cos x 4
t , t 2
2 t x 1 cos x
sin 2
1 0 t 2t 1 0 t 12 t t 1
2 2 2
4)
1 sinxcosx2
sinxcosx
20. Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t , t 2
sinxcosx 2
1
t2 . Khi đó :
t 1
loại 5 0 t
5 t 4 t
1 2
5)
1 2sinxcosx12
sinxcosx
120Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t , t 2 sinxcosx
2 t 1 2
2
t 1 1 t 12t 13 0
t 13 l i
oạ . Vậy t 2 sin x 1 sin x 1 2 sin
4 4 2 2 4
6)
Điều kiện :k2 x 0 xcox
sin
. Khi đó :
1 cos x sin x sin x cos x sin x cos x
2 2
cos x sin x sin x cos x sin x cos x
sinxcosx
cosxsinx
sinxcosx
0Đặt t cos x sin x 2 cos x 4
, t 2 sinxcosx 2
t
1 2
2
1 2
t 2
2 t 2t 1 0 1
1 2
t 1
loại nhận
Vậy
k2
x 4 2 cos
1 2 x 4
cos 1 4 2
x cos 2
7)
1 cos2xsin2x52
2cosx
sinxcosx
0
sinxcosx
sinxcosx4
50Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t , t 2. Khi đó :
t 5 loại
1 0 t
5 t 4 t 0 5 4 t t
1 2
8)
1 2sinxcosxsinxcosx10. Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t ,
2
t 2sinxcosx 2
t
1 2 . Khi đó :
t 1
0 0 t
t 1 t 0 1 t 1 t
1 2
V . PHƯƠNG TRÌNH ĐẲNG CẤP : asin2x + bsinxcosx + ccos2x = d BÀI 4 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
Vì cosx0 không phải là nghiệm của phương trình
1 nên ta chia hai vế cho cos3x0
1 1tanx
tan2x1
3tan2x0tan3x3tan2xtanx10. Đặt ttanx
1 t3 3t2 t 1 0
t 1 t
2 2t 1
02)
Vì cosx0 không phải là nghiệm của phương trình
1 nên ta chia hai vế cho cos3x0
1 tanx
tan2x1
4tan3xtan2x103tan3xtan2xtanx10
3tan x 2tanx 1 vônghiệm
1 x 0 tan
1 x tan 2 x tan 3 1 x
tan 2 2
HƯỚNG DẪN GIẢI PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC 3
GVBM : ĐOÀN NGỌC DŨNG BÀI 1 : Giải các phương trình lượng giác sau :
1)
(1) 3
1 3
cos2x3
31
sin2x3 338
sinxcosx
3sin3xcos3x
1 cos2x
cos2x 3 3
1 cos2x
3
3 1
sin2x 8
sinx cosx
3sin x cos x
3 3 3
6cos2x6 3sin2x6
31
sinxcosx8
sinxcosx
3sin3xcos3x
sinx cosx
3sin x cos x
8 x cos x sin 3 6 x sin 3 6 x cos x sin 6 x cos
6 2 2 3 3
cosx sinx
6 3sinx
sinx cosx
8sinx cosx
3sin x cos x
x cos
6 3 3
sinx cosx
cosx 3sinx
4
sinx cosx
3sin x cos x
3 3 3
sinxcosx
3 3sinx4 3sin3x3cosx4cos3x
0
sinxcosx
3sin3xcos3x
0
2)
(1)
2 x 3 cos x 6 2cos x 1 2sin x 1 cos x 3 sin x sin x 3 cos 8 x
4 5 cos 3
15 x 3 x x sin
2
cos2 17 2 2 3 (2)
Ta có : sin
3x15
sin3xx 4 sin x 2 4 cos x
2 4 2 cos x 2 4 cos 5 8 x
4 5
cos
x 2 sin
x cos 2 2
x 2 cos
x 3
cos
Suy ra :
2 sin x2 sin 3x2
cos 3x sin x sin 3x cos x3 3
1sin x 1cos 6x sin x3sin 4x 2 2
(3)
Vì :
2
x 2 cos x 1
2 sin x 4 2 sin x 1 sin x sin x 3 cos x sin x 3
cos 3 2
sin4x sin4xcos2x sin2x
2 3 4 x 1 2 cos x 2 sin x 2 sin x 2 cos x 4 sin x 4 4 sin 1
2
x 2 cos x 1
2 sin x 4 2 sin x 1 cos x cos x 3 sin x cos x 3
sin 3 2
sin4x sin4xcos2x sin2x
2 3 4 x 1 2 cos x 2 sin x 2 sin x 2 cos x 4 sin x 4 4 sin 1
Suy ra : sin4x
4 x 3 cos x 3 sin x sin x 3
cos 3 3
Do đó :
sinx cos6x2 x 1 2sin x 1 4 4sin 3 x 4 sin 3
x 3 x sin sin
1 2 2
2 2
sin 4x 0
2 1 1
sin x sin 3x sin x 1 cos 6x 4
4 2
4 sin x2 1sin 3x2 sin x sin 3x2 sin x 1sin 3x2 2 1sin 3x2 1sin 3x4 04 2 4 4
0 x 3 cos
x 3 2sin x 1 sin 0
x 3 sin
x 3 2sin x 1 sin 0
x 3 cos x 3 sin
0 x 3 2sin x 1 0 sin
x 3 cos x 3 4sin x 1
3 2sin x 1
sin 2 2
2 2
2 2
2 2
2
Hệ sinx 0
0 x 3 sin
0 x sin 0
x 3 sin
x 3 2sin x 1
sin 2
(không thỏa điều kiện sin4x 0)
Hệ 2 x 1 sin 2
x 1 sin
1 x sin 4 x sin 3 2
x 1 sin
1 x 3 sin 0
x 3 cos
x 3 2sin x 1
sin 2 3
(thỏa điều kiện sin4x 0)
Vậy
2 6 m x 5
2 6 k x 2 x 1 sin
1 (k, m Z)
3)
(1)
cosxsinx
cos2xsin2x
cos3xsin3x
cos4xsin4x
0
2cosx sinx cosxsinx 2 0 2
1 0
x sin x 0 cos
x sin x cos 1 x sin x cos 2 1 x sin x cos
k x 41 , kZ
Đặt
sinx cosx 2 sin x 4
t , t 2
(2) trở thành : 2 t 4t 3 0 t 1 t 3 1
2 1 t t
2 2 2
(loại)
2 k x
2 2 k x sin 4
2 1 x 4
sin
4)
Biến đổi vế trái của phương trình, ta được phương trình đã cho tương đương :
cosx sinx
sin x
cosx sinx
cosx sinx
cosx sinx
cos x sin x 1
0x
cos4 6 4 6
0 x sin x
cos
(1) cos4xsin6x10 (2)
k x 41 x tan
1 , kZ
2 2 6 2 4 2 2
2
sin x 0 2 1 sin x sin x 1 0 sin x sin x sin x 2 0 sin x 1
sin x 2
loại 2
x k
, kZ
5)
(1) 2cos8x + 6cos4x + 6cos2x = 16cosxcos33x – 1 2cos8x + 6(cos4x + cos2x) – 16cosxcos33x + 1 = 0 2cos8x + 12cos3xcosx – 16cosxcos33x + 1 = 0
2cos8x + 4cosx(3cos3x – 4cos33x) + 1 = 0 2cos8x – 4cosxcos9x + 1 = 0
2cos8x – 2(cos10x + cos8x) + 1 = 0 cos10x = 2
1 x =
k5 30
6)
Thay4 x 3 cos x cos x 3
cos3 ,
4 x 3 sin x sin x 3
sin3 vào phương trình đã cho và rút gọn lại ta được :
cos3xcosx sin3xsinx
sin8x 2cos4x 3cos4x 2sin4xcos4x 2cos4x cos4x
1 2sin4x
03
7)
(1)
1 1 02 cos x 2 cos x 3 x
sin 2 2
sinx 3
sin x 1 0 sin x 3sin x 4 04 0 1 2 1
sin x 2 cos x 3 x
sin 2 2 2 3 2
k2
x 2 1 x sin 0 2 x sin 1 x
sin 2 , kZ
8)
Điều kiện : k x 20 x cos
1 3tan3xtanx3
1sinx
1tan2x
4
1sinx
0
3tan2x1
tanxsinx1
0
k
x 6 tan 6
3 x 3 tan 0
1 x tan
3 2
sinx 1 0
x cos
x 0 sin
1 x sin x
tan
20 x cos x cos x sin x
sin
Đặt
sinx cosx 2sin x 4
t , t 2 sinxcosx
2 1 t2
t 1 2
loại 2
2 1 0 t
1 t 2 t 2
2 2 1
Vậy
2 4 k
x 3
2 4 k
x 2
4 k x
2 4 k
x 2 sin
1 2 x 4
sin 1 4 2
x sin 2 t
9)
(1) sin4x – cos4x = 1 + 4(sinx – cosx) 1 – sin4x + cos4x + 4(sinx – cosx) = 0 2cos22x – sin4x + 4(sinx – cosx) = 0 2cos22x -2sin2xcos2x + 4(sinx – cosx) = 0
2cos2x(cos2x – sin2x) + 4(sinx – cosx) = 0 2(cos2x – sin2x)(cos2x – sin2x) + 4(sinx – cosx) = 0
(cosx – sinx)[(cos2x – sin2x)(cos2x – sin2x) – 2] = 0
2 0
2 x 2 sin x 2 cos x sin x cos
1 0
x sin x cos
(1) tanx = 1 k
x 4 (k Z)
(2) 1
x 4 2 4 cos x cos 4 2
x 2 cos 4 2
x cos
2
B 6 4 1x 2 cos
5 4 1
x cos A 4 4 1 x 2 cos
3 4 1
x cos
* Giải hệ (A) : (3)
m2
x 4 (m Z)
Thay
m2
x 4 (m Z) vào (4), ta được : 1
4 cos3 1 4 4 m
cos 3
1
2 2
(sai)
Vậy hệ (A) vô nghiệm.
* Giải hệ (B) : (5) n2
x 4 (n Z) n2
4
x 5 (n Z)
Thay
n2 4
x 5 (n Z) vào (6), ta được : 1
4 cos11 1 4
4 n
cos 11
1
2 2
(sai)
Vậy hệ (B) cũng vô nghiệm. Suy ra nghiệm của phương trình đã cho là : k
x 4 (k Z)
10)
(1) 4sinx(cos2x – cos120o) = 1 4cos2xsinx + 2sinx = 1 2(sin3x – sinx) + 2sinx = 1
3 k2 18 x 5
3 k2 x 18
sin6 2 x 1 3
sin (k Z)
11)
(1) 2sin2x – sin2x cosx + 2 = sinx + sinx + cosx 2sin2x – sin2xcosx + 2 –cosx – 2sinx = 0 sin2x – sin2xcosx + sin2x 2sinx + 1 + 1 – cosx = 0 sin2x(1 – cosx) + (sinx – 1)2 + 1 – cosx = 0
(1 – cos x)(sin2x + 1) + (sinx – 1)2 = 0 (*)
Vì (1 – cosx)(sin2x + 1) 0 và (sinx – 1)2 0 do đó (*)
1 x sin
1 x cos 0
1 x sin
0 1 x sin x cos
1 2
Hệ này vô nghiệm. Vậy phương trình (1) vô nghiệm.
12)
Điều kiện : cosx 0(1) 4cos2x 2sin4x
x 4 cos
16 4
(2)
Đặt t = x 4
. Phương trình (2) trở thành :
2sin4 t 4
t 4 2 cos 4 t cos 16 4
1 cos2t
t 2 sin 4 t 2 cos t 2 sin 4 t 2 sin 2 4
t 2 cos 16 1
t 4 sin 2 t 2 sin 4 t cos 16
2
4
1 cos 2t 0 3 1 cos 2t sin 2t 4
13)
(1) sin4xcos4x
sin2xcos2x
22sin2xcos2x12sin2xcos2x121sin22x
sinx cosx
1 sin2x x 4sin 2 x cos x 4 sin x sin
2 2 2
Do đó phương trình đã cho tương đương với phương trình :
2 tan 2xx 2 sin x 1
2 sin x 2 x tan
2 sin 1 2
x 2 sin
2 2 2 2
(1)
Điều kiện : cos2x 0
0 x 2 cos
1 x 2
sin
Với điều kiện này thì
02 x 2 sin x 1
2 sin 1 x 2 x tan
2 sin 1 2
x 2 sin
1 2 2 2
2 – sin22x – 2tan22xcos22x – (1 – sin22x) = 0 2 – sin22x – 2sin22x – 1 + sin22x = 0
1 – 2sin22x = 0
k2 x 4
2 2 x 2 2
sin
4 k
x 8
, k Z
So với điều kiện cos2x 0, ta được nghiệm của phương trình là :
4 k
x8 , k Z
14)
(1) 8 x 1 3 cos x cos x 3 sin x
sin3 3
2 x 1 4 cos x 2 cos x 2 cos 8 2
1 2
x 4 cos x 2 cos 2
x 2 cos 1 2
x 4 cos x 2 cos 2
x 2 cos
1
2 x 1 2 8 cos x 1 2
cos3
k
x 6 (loại) hoặc k
x 6
kZ
15)
(1) cos2xsin2x
cosxsinx
2 2 sinxcosx
cosx sinx 0
0 x cos x 0 sin x cos x sin x cos x sin 2 x sin x cos x
sin x cos x cos x
sin 2
cosxsinx sinxcosx2 (2)
k
x 4 4 0
x sin 2 0 x cos x
sin , k Z
Xét phương trình (2), áp dụng bất đẳng thức B.C.S ta có :
1 1 cosx sinx sinx cosx
4cosx 2 xcos x sin x
sin x
cos
Suy ra :
cosx 1 x m2
x sin x cos x cos x sin
1 x
2 cos , m Z
0 x cos x sin
0 x sin x : cos kiện điều thỏa này nghiệm các
Vậy nghiệm của phương trình là :
k
x 4 , k Z x = m2, m Z.
16)
x = 2k, k Z : (1) 5 = 21 (vô lý) x 2k, k Z : ta có 0
2
sinx nên nhân 2 vế của (1) với 2
sinx ta được :
2 sinx x
5 2cos sinx 2 x 4 2cos sinx 2 x 3 2cos sinx 2 x 2 2cos sinx 2 x 2cos sinx
2
2 sinx 2
x sin9 2
x sin11 2
x sin7 2
x sin9 2
x sin5 2
x sin7 2
x sin3 2
x sin5 2 sinx 2
x
sin3
11 2 x m 2 0
x
sin11
Vì x k nên m 11n.
Vậy (1) có nghiệm là
11 2
x m với mọi m Z và m 11n.
17)
(1)
31 x sin x sin 2
x sin 2 1 x 3 cos
1 x sin x cos 2
x 2 sin x cos
2
2
(*)
Điều kiện :
2 x 1 sin
1 x sin
* cosxsin2x 3
sinxcos2x
cosx 3sinxsin2x 3cos2x
x sin 2x 3
sin 6 x 2 2 cos x 3 2 2sin x 1 2 sin x 3 2cos 1
18)
2sin x
2
2sin x 2
sin x1 2 sin x 2 sin x 2 sin x
1 cos x 2 2 1 sin x
1 sin x 1 sin x
0 2 x cos x sin x cos 2 x sin 2 x sin x cos x sin x cos 2 x sin
2
Đặt tsinx cosx. Ta có : t 2 và
2 t x 1 cos x
sin 2
1 2t 1 t2 2 02
t2 – 4t + 3 = 0
3 t
1 t
k2
x 2 1 x sin 1 x cos 1 x sin 1 x cos x sin
19)
(1) 3 x cos2 3 3
x cos 2 4 1 3 1
x cos 2 2 2 2
x 2 cos 1 3
x
cos4 2 3
(1)
Đặt
3 x cos2
t , t 1
Phương trình (1) trở thành : 4t34t23t30
t1
4t23
0t1t2 4320)
(1) x 1 sinxcos 2 1 1 x 2sin cosx x 2sin
sinx 2
0 1 2 1
cos x 2 2 sinx x sin 0 2 1
sinx 2 cos x 2 sinx 2 x sin 0 2 1
sinx 2 cosx x sin x
sin 2 2
0 x sin 0 1 x 2cos sinx x
sin
(1) hoặc cosx 1
2
sinx (2)
21)
2 6
cos x 3 4
x cos 1 2 x sin 3 x cos
2 2
2 6
cos x 2 2
cosx 2 3
sinx
(1) 0
6 2 cos x 6
2 cos x 6 2
2 cos x
2
k4
3 x 4 4 3 k 2 2
2 k 6 2 2 x
2 k , kZ
22)
(1) x 1 sinxcos 2 1 x 2sin cosx x 2sin sinx
1 2
0 2 1
sin x 2 1
sinx 2 2 sinx x sin 0 2 1
cosx 2 sinx 2 2 cosx 2 sinx x
sin 2
x 2 x x
sin x sin 1 2sin 2sin 1 0
2 2 2
23)
Ta có :
cos2x 2cos 2x 6
cos6 x 2 6sin sin 2 x 2 cos 3 x 2 sin
(1) 5 0
x 6 2 6 cos
x 2 cos
4 2
loại 4 1
5 x 6
2 cos
6 1 x 2 cos
k
12 x 7 2 6 k
x
2 , kZ
24)
Đặt
sin2x cos2x 2sin 2x 4
t , t 2 t
2 1 3 t x 2 cos x 2 sin
t3 3 3 2
; sin4xt21 (1) 1t33
t221t 3t221 t33t50
t1
t22t5
0t125)
(1) 2 x 1 2 sin sinx 2
x sin3 x 2 cos cosx 2
x
cos3
cos2xcosx 1 sin x cosxsinx cos2xsinx 12 x 1 sin x 2 cos x 2 cos x 1 cos x cos x 2 2 cos
1 2
cos x sin x 0cos x sin x cos 2x sin x 0
cos 2x sin x 0
26)
(1)
sin3xcos3x
sin2xcos2x
2sin5xcos5x
4 k x
2 k x 2 1 x tan
0 x 2 0 cos
x sin x cos x 2 cos 0
x sin x cos x sin x
cos2 2 3 3 3 3 3
27)
Vì sin 1 > 2, x sinx + 2 > 0 , x(1) cosx
2 sinx
2 cosx 2 sinx 2 1
cosx 2 sinx
3
2 sin x 2 cos x 2
cosx 2 sinx 2 x 3 sin 2 x cos x sin 2 2
cosx 2 sinx 2
3 2 2
2 2 0
cosx 2 sinx 2 3
1 2 0
cosx 2 sinx 2 0
cosx 2 sinx 2 3 2 cosx 2 sinx
28)
Điều kiện : k2 x 32 x 1
cos , kZ
(1)
2 3
cosx 1 cos x 2 2cosx1